Po przerwaniu lub zmiażdzeniu rdzenia kręgowego, występuje u ludzi tzw. wstrząs
rdzeniowy. U ludzi zdrowych podrażnienie skóry na podeszwie wywołuje podeszwowe
zgięcie palców, zgięcie grzbietowe stopy i cofniecie konczyny. Podrażnienie skóry po
uszkodzeniu rdzenia wywołuje odruch patologiczny zwany odruchem Babińskiego. Polega on
na podeszwowym zgięciu czterech placów stopy i grzbietowym zgięciu palucha. Po kilku
tygodniach sutuacja ulega pogorszeniu - odruch masowy- podrażnienie wywołuje zgięcie
palców i stopy, cofnięcie obu kończyn i jednocześnie odruchowe oddawanie kału i moczu.
Zespół Browna-Séquarda (zespół poprzecznego uszkodzenia połowy rdzenia, ang. Brown-
Séquard syndrome, Brown-Séquard's hemiplegia, Brown-Séquard's paralysis) – zespół
neurologiczny spowodowany jednostronnym, poprzecznym uszkodzeniu połowy rdzenia
kręgowego. Na obraz kliniczny zespołu w czystej postaci składają się:
tożstronny niedowład piramidowy poniżej miejsca uszkodzenia, spowodowany
uszkodzeniem drogi korowo-rdzeniowej (górnego neuronu ruchowego)
tożstronne zniesienie czucia rodzaju dotyku, rozróżniania dwóch jednocześnie
dotykanych punktów, wibracji i czucia głębokiego (propriocepcji) poniżej miejsca
uszkodzenia, spowodowane uszkodzeniem pęczka smukłego i klinowatego
przeciwstronne zaburzenia czucia bólu i temperatury poniżej miejsca uszkodzenia,
spowodowane uszkodzeniem drogi rdzeniowo-wzgórzowej
zniesienie wszystkich modalności czucia w zakresie unerwianych przez uszkodzony
korzeń nerwu (lub korzenie) dermatomów
niedowład obwodowy mięśni unerwianych przez uszkodzone korzenie nerwów.
Jamistość rdzenia (łac. syringomielia, ang. syringomyelia) – przewlekła, dość rzadka
choroba rdzenia kręgowego, a czasem także pnia mózgu (jamistość opuszki, syringobulbia)
charakteryzująca się powstawaniem cewkowatych jam w rdzeniu kręgowym, zwykle w
odcinku szyjnym, z tendencją do rozszerzania się na pozostałe odcinki. Choroba rozpoczyna
się zwykle w trzeciej lub czwartej dekadzie życia i ma charakter powoli postępujący.
Najczęstsze objawy to tzw. rozszczepienne zaburzenia czucia, osłabienie, często
asymetryczne kończyn górnych z zanikami mięśniowymi, może dołączyć się także osłabienie
kończyn dolnych i zaburzenia chodzenia a także (w późnym okresie choroby) zaburzenia
zwieraczy. Przyczyna choroby pozostaje niejasna, chociaż interesujące jest współistnienie jej
w dwóch trzecich przypadków z zespołem Arnolda-Chiariego. Leczenie jamistości rdzenia
dotyczy przypadków z powiększającymi się jamami syringomielicznymi i polega na
neurochirurgicznym drenażu jamy.
Porażenie, paraliż (łac. plegia) – stan charakteryzujący się całkowitą niemożnością
wykonywania ruchu, na skutek braku dopływu bodźców nerwowych do mięśni.
Wyróżnia się:
porażenie wiotkie pochodzenia neurogennego – spowodowane uszkodzeniem
obwodowym nerwów (np. pourazowe, poinfekcyjne, nowotworowe), przewodzących
impulsację nerwową z ośrodków wyższych do efektora, którym jest
mięsień. Neurologiczne objawy porażenia wiotkiego, to: duże obniżenie napięcia
mięśniowego, zanik mięśni, drżenie pęczkowe mięśni, zniesienie odruchów w objętej
paraliżem kończynie, neurogenny zapis w elektromiogramie.
porażenie wiotkie pochodzenia miogennego – związane z uszkodzeniem samego mięśnia
lub grupy mięśniowej najczęściej na skutek urazu, niedorozwoju, miopatii.
porażenie spastyczne – porażenie kurczowe – spowodowane
uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego. Objawami paraliżu spastycznego są:
wzmożone napięcie mięśniowe, brak zaniku mięśni, brak zmian w badaniu
elektromiograficznym, odruchy kloniczne, odruchy patologiczne, zniesienie odruchów