BŁĘDY JATROGENNE
BŁĘDY JATROGENNE
CHOROBA JATROGENNA
CHOROBA JATROGENNA
To schorzenie powstałe w wyniku
To schorzenie powstałe w wyniku
medycznych działań. Jest
medycznych działań. Jest
definiowane jako uboczny efekt
definiowane jako uboczny efekt
wywołany działaniami lekarza.
wywołany działaniami lekarza.
JATROGENIA
JATROGENIA
To niewłaściwe postępowanie
To niewłaściwe postępowanie
lekarza wobec chorego- tj.
lekarza wobec chorego- tj.
zachowania lub wypowiedzi, które
zachowania lub wypowiedzi, które
wpływają na stan psychiczny
wpływają na stan psychiczny
chorego i pośrednio na ogólny
chorego i pośrednio na ogólny
stan organizmu.
stan organizmu.
RODZAJE BŁĘDÓW JATROGENNYCH
RODZAJE BŁĘDÓW JATROGENNYCH
BŁĘDY Z ZANIEDBANIA
BŁĘDY Z ZANIEDBANIA
gdy lekarz ominie pewne środki
gdy lekarz ominie pewne środki
ostrożności.
ostrożności.
BŁĘDY Z POPEŁNIENIA
BŁĘDY Z POPEŁNIENIA
gdy lekarz źle zinterpretuje sytuację i
gdy lekarz źle zinterpretuje sytuację i
podejmuje działania, których nie
podejmuje działania, których nie
powinien był podejmować.
powinien był podejmować.
RODZAJE BŁĘDÓW JATROGENNYCH
RODZAJE BŁĘDÓW JATROGENNYCH
Błędy związane z informowaniem
Błędy związane z informowaniem
pacjenta
pacjenta
Błędy związane z badaniem pacjenta
Błędy związane z badaniem pacjenta
Błędy związane z wykonywaniem badań
Błędy związane z wykonywaniem badań
dodatkowych
dodatkowych
Błędy związane z leczeniem pacjenta
Błędy związane z leczeniem pacjenta
Błędy związane z hospitalizacją
Błędy związane z hospitalizacją
Błędy jatrogenne związane z
Błędy jatrogenne związane z
informowaniem pacjenta
informowaniem pacjenta
Brak informacji lub informowanie
Brak informacji lub informowanie
niewystarczające
niewystarczające
Używanie określeń niezrozumiałych
Używanie określeń niezrozumiałych
Używanie określeń niewłaściwie
Używanie określeń niewłaściwie
rozumianych przez pacjenta
rozumianych przez pacjenta
Zamierzone i bezpośrednie straszenie
Zamierzone i bezpośrednie straszenie
pacjenta
pacjenta
Błędy związane z badaniem lekarskim
Błędy związane z badaniem lekarskim
Lekceważenie potrzeby całościowego
Lekceważenie potrzeby całościowego
podejścia do pacjenta; wytwarzanie
podejścia do pacjenta; wytwarzanie
odległego dystansu między lekarzem a
odległego dystansu między lekarzem a
pacjentem
pacjentem
Badanie pacjenta w obecności innych chorych
Badanie pacjenta w obecności innych chorych
Pogłębianie u pacjenta fałszywego i
Pogłębianie u pacjenta fałszywego i
lękotwórczego obrazu własnej choroby
lękotwórczego obrazu własnej choroby
Błędy związane z badaniami dodatkowymi
Błędy związane z badaniami dodatkowymi
Wykonywanie badań liczniejszych niż
Wykonywanie badań liczniejszych niż
jest t konieczne
jest t konieczne
Lekceważenie potrzeby przygotowania
Lekceważenie potrzeby przygotowania
pacjenta pod względem
pacjenta pod względem
psychologicznym
psychologicznym
Błędy związane z leczeniem
Błędy związane z leczeniem
Wykonywanie zabiegu operacyjnego lub
Wykonywanie zabiegu operacyjnego lub
przeprowadzenie innego leczenia bez
przeprowadzenie innego leczenia bez
dostatecznych wskazań
dostatecznych wskazań
Lekceważenie potrzeby przygotowania
Lekceważenie potrzeby przygotowania
pacjenta pod względem psychologicznym
pacjenta pod względem psychologicznym
do zabiegu
do zabiegu
Nieuzasadnione stosowanie leków
Nieuzasadnione stosowanie leków
Występowanie choroby wskutek sukcesów
Występowanie choroby wskutek sukcesów
w leczeniu innej choroby
w leczeniu innej choroby
Błędy związane z hospitalizacją
Błędy związane z hospitalizacją
Skrajne i sztywne trwanie przy
Skrajne i sztywne trwanie przy
pionowym układzie hierarchicznym
pionowym układzie hierarchicznym
Pozbawienie chorego snu i wypoczynku
Pozbawienie chorego snu i wypoczynku
Inne „zagrożenia szpitalne”
Inne „zagrożenia szpitalne”
PRZYCZYNY BŁĘDÓW JATROGENNYCH
PRZYCZYNY BŁĘDÓW JATROGENNYCH
CZYNNIKI OSOBOWE
CZYNNIKI OSOBOWE
Właściwości osobowości
Właściwości osobowości
Rodzaj przyswojonych
Rodzaj przyswojonych
schematów stosunków
schematów stosunków
międzyludzkich
międzyludzkich
Niekompetencja
Niekompetencja
o
Braki w wiedzy
Braki w wiedzy
medycznej
medycznej
o
Zbyt słabe rozeznanie
Zbyt słabe rozeznanie
co do oczekiwań
co do oczekiwań
pacjentów względem
pacjentów względem
służby zdrowia
służby zdrowia
CZYNNIKI
CZYNNIKI
ŚRODOWISKOWE
ŚRODOWISKOWE
Właściwości
Właściwości
najbliższego otoczenia
najbliższego otoczenia
lekarza
lekarza
Niektóre cechy
Niektóre cechy
przejawiane przez
przejawiane przez
szerokie środowisko
szerokie środowisko
społeczne
społeczne
NASTĘPSTWA BŁĘDÓW JATROGENNYCH
NASTĘPSTWA BŁĘDÓW JATROGENNYCH
Pogorszenie choroby podstawowej
Pogorszenie choroby podstawowej
Zaburzenia psychosomatyczne
Zaburzenia psychosomatyczne
Zaburzenia lękowe
Zaburzenia lękowe
Zaburzenia somatyzacyjne
Zaburzenia somatyzacyjne
Psychozy reaktywne
Psychozy reaktywne
BŁĘDY JATROGENNE
BŁĘDY JATROGENNE
W LECZENIU DZIECI
W LECZENIU DZIECI
NASTĘPSTWA:
NASTĘPSTWA:
Zaburzenia lękowe, poczucie zagrożenia
Zaburzenia lękowe, poczucie zagrożenia
Utrata poczucia bezpieczeństwa
Utrata poczucia bezpieczeństwa
Utrata zaufania wobec personelu
Utrata zaufania wobec personelu
medycznego
medycznego
Niechęć do współpracy w procesie
Niechęć do współpracy w procesie
leczniczo-pielęgnacyjnym
leczniczo-pielęgnacyjnym
Obniżenie nastroju
Obniżenie nastroju
Zwiększenie poczucia bezsilności
Zwiększenie poczucia bezsilności
Nasilenie objawów somatycznych
Nasilenie objawów somatycznych
RODZAJE BŁĘDÓW:
RODZAJE BŁĘDÓW:
Błędy związane z brakiem niezbędnych
Błędy związane z brakiem niezbędnych
informacji
informacji
Błędy związane z niewłaściwym
Błędy związane z niewłaściwym
informowaniem
informowaniem
Błędy związane z niewłaściwą postawą
Błędy związane z niewłaściwą postawą
zespołu terapeutycznego
zespołu terapeutycznego
Błędy związane z brakiem rzetelnej wiedzy
Błędy związane z brakiem rzetelnej wiedzy
i/lub umiejętności psychologicznych
i/lub umiejętności psychologicznych
personelu w kontakcie z chorym dzieckiem
personelu w kontakcie z chorym dzieckiem
PRZECIWDZIAŁANIE URAZOM
PRZECIWDZIAŁANIE URAZOM
JATROGENNYM
JATROGENNYM
U DZIECI:
U DZIECI:
Współpraca z dzieckiem w procesie terapeutycznym
Współpraca z dzieckiem w procesie terapeutycznym
Przeprowadzenie rozmowy przed działaniami
Przeprowadzenie rozmowy przed działaniami
diagnostyczno-terapeutycznymi
diagnostyczno-terapeutycznymi
Udzielanie jasnych i wyczerpujących informacji
Udzielanie jasnych i wyczerpujących informacji
dotyczących celu i przebiegu badania
dotyczących celu i przebiegu badania
Udzielanie odpowiedzi w razie pytań i wątpliwości dziecka
Udzielanie odpowiedzi w razie pytań i wątpliwości dziecka
Umożliwienie dziecku wyrażenia swoich obaw i emocji
Umożliwienie dziecku wyrażenia swoich obaw i emocji
Umożliwienie dziecku samodzielne podejmowanie decyzji
Umożliwienie dziecku samodzielne podejmowanie decyzji
Unikanie wykonywania bolesnych zabiegów w łóżku i na
Unikanie wykonywania bolesnych zabiegów w łóżku i na
Sali dziecka
Sali dziecka
Okazywanie wsparcia i życzliwości w czasie zabiegów
Okazywanie wsparcia i życzliwości w czasie zabiegów
Unikanie zadawania dziecku zbędnego cierpienia
Unikanie zadawania dziecku zbędnego cierpienia
Opracowanie planu badań
Opracowanie planu badań
PRZECIWDZIAŁANIE BŁĘDOM
PRZECIWDZIAŁANIE BŁĘDOM
JATROGENNYM
JATROGENNYM
(WSKAZÓWKI DLA LEKARZY):
(WSKAZÓWKI DLA LEKARZY):
Zwiększenie liczby godzin poświęconych na nauczanie
Zwiększenie liczby godzin poświęconych na nauczanie
psychologii klinicznej
psychologii klinicznej
Przeprowadzenie zajęć z psychologii lekarskiej z udziałem
Przeprowadzenie zajęć z psychologii lekarskiej z udziałem
pacjentów
pacjentów
Dowiadywanie się jakie jest samopoczucie pacjenta- tak fizyczne
Dowiadywanie się jakie jest samopoczucie pacjenta- tak fizyczne
jak i psychiczne
jak i psychiczne
Zadeklarowanie się, że jeśli pacjent wyrazi taką potrzebę, lekarz
Zadeklarowanie się, że jeśli pacjent wyrazi taką potrzebę, lekarz
zawsze znajdzie czas by rozwiać jego ewentualne obawy
zawsze znajdzie czas by rozwiać jego ewentualne obawy
Rozmawianie z pacjentem w taki sposób, aby swoim
Rozmawianie z pacjentem w taki sposób, aby swoim
zachowaniem stwarzać poczucie bezpieczeństwa i budzić
zachowaniem stwarzać poczucie bezpieczeństwa i budzić
zaufanie
zaufanie
Okazywanie zrozumienia dla problemów fizycznych i
Okazywanie zrozumienia dla problemów fizycznych i
psychicznych pacjenta
psychicznych pacjenta
Przekazywanie informacji w taki sposób, aby mieć pewność, że
Przekazywanie informacji w taki sposób, aby mieć pewność, że
pacjent poprawnie zinterpretował słowa lekarza
pacjent poprawnie zinterpretował słowa lekarza
Dostosowywanie zachowania do oczekiwań pacjenta
Dostosowywanie zachowania do oczekiwań pacjenta
PRZECIWDZIAŁANIE BŁĘDOM
PRZECIWDZIAŁANIE BŁĘDOM
JATROGENNYM
JATROGENNYM
(WSKAZÓWKI DLA PACENTÓW):
(WSKAZÓWKI DLA PACENTÓW):
Mówienie o swoich problemach, wątpliwościach, obawach z
Mówienie o swoich problemach, wątpliwościach, obawach z
lekarzem
lekarzem
Zadawanie pytań, gdy brak jest pewności, że słowa lekarza
Zadawanie pytań, gdy brak jest pewności, że słowa lekarza
zostały dobrze zrozumiane
zostały dobrze zrozumiane
Pytanie o informacje dotyczące nieznanego pacjentowi leku
Pytanie o informacje dotyczące nieznanego pacjentowi leku
Informowanie personelu o tym, że lek który miał być
Informowanie personelu o tym, że lek który miał być
podany o wyznaczonej godzinie, nie był podany planowo
podany o wyznaczonej godzinie, nie był podany planowo
Gdy zajdzie potrzeba przeprowadzenia badania, o którym
Gdy zajdzie potrzeba przeprowadzenia badania, o którym
pacjent wcześniej nie wiedział- upewnienie się czemu
pacjent wcześniej nie wiedział- upewnienie się czemu
badanie jest konieczne
badanie jest konieczne
Zaangażowanie w opiekę medyczną nad samym sobą
Zaangażowanie w opiekę medyczną nad samym sobą
Jeżeli niemożliwe jest samodzielne monitorowanie
Jeżeli niemożliwe jest samodzielne monitorowanie
przebiegu swojego leczenia- wyznaczenie osoby, która
przebiegu swojego leczenia- wyznaczenie osoby, która
będzie pełniła tę funkcję
będzie pełniła tę funkcję