Leczenie chirurgiczne

ostrego zapalenia trzustki

Prof. dr hab. Danuta Karcz

Ostre zapalenie trzustki (ozt)

jest to schorzenie,

które w nieprzewidywalnym

czasie może prowadzić do stanu

zagrożenia życia na skutek

wciągnięcia w stan chorobowy

wielu ważnych narządów.

OZT

jako przyczyna wielonarządowego,

zagrażającego życiu schorzenia,

wymaga intensywnego

wielodyscyplinarnego leczenia

– anestezjologa, chirurga, internisty

Kryteria Ransona

przy przyjęciu

wiek > 55 lat

leukocytoza > 16 tys.

glukoza > 250 mg%

LDH > 250 U/l

GOT > 30 U/l

po 48 godzinach

spadek Ht > 10%

kreatynina > 250 mmol/l

wapń < 2 mmol/l

pO

2

< 60 mmHg

niedobór zasad > 4 mmol/l

zapotrzebowanie

płynowe > 6l/48 godzin

Kryteria Ransona

przy przyjęciu

wiek > 55 lat

leukocytoza > 16 tys.

glukoza > 250 mg%

LDH > 250 U/l

GOT > 30 U/l

po 48 godzinach

spadek Ht > 10%

kreatynina > 250 mmol/l

wapń < 2 mmol/l

pO

2

< 60 mmHg

niedobór zasad > 4 mmol/l

zapotrzebowanie

płynowe > 6l/48 godzin

do 2 punktów - łagodne ozt – śm. 1%

3-5 punktów

- średnio ciężkie ozt – śm. 15%

6-11 punktów - ciężkie ozt – śm. do 100%

skala Ransona - ograniczenie czasowe do 48 godz.

skala APACHE II

- nie posiada ograniczeń czasowych

Skala Trapnella

I - ból

- ograniczona bolesność w nadbrzuszu

II – ból i wymioty

- ograniczona bolesność w nadbrzuszu

- obrona mięśniowa w nadbrzuszu

III - ból i wymioty

- rozlana bolesność uciskowa

- obecne objawy otrzewnowe

IV - ból i wymioty

- rozlana bolesność uciskowa

- obecne objawy otrzewnowe
- brak perystaltyki

ŁAGODNE

(obrzękowe)

80%

śm. 1%

CIĘŻKIE

(martwicze)

20%

martwica

jałowa

60%

śm. 10%

martwica

zakażona

60%

śm. 30%

• ryzyko zakażenia martwicy – 3-4
tygodnie

• im wcześniej występuje zakażenie
martwicy,

tym większa śmiertelność

OSTRE ZAPALENIE TRZUSTKI

(OZT)

OSTRE ZAPALENIE TRZUSTKI

(OZT)

Etiologia żółciowa

Etiologia alkoholowa

inne

EWCP + EP

cholecystektomia
laparoskopowa

Ocena ciężkości

lekkie, średnie

ciężkie, martwicze

IT, punkcja, CT

leczenie zachowawcze

martwica jałowa

martwica zakażona

leczenie operacyjne

Znamiona ciężkiego przebiegu ozt



spadek RR



oligowolemia



anuria



niewydolność oddechowa



skaza krwotoczna



objawy Cullena i Grey-Turnera

Objawy kliniczne w powikłaniach ozt

nasilone odbijania

ucisk dwunastnicy

niedrożność

żółtaczka

ucisk przewodu żółciowego

stan septyczny

martwica zakażona
ropień

wzdęcie

ascites
niedrożność

spadek Hb

krwawienie do jamy otrzewnowej

wstrząs

krwawienie z przewodu

pokarmowego

Wskazania do leczenia

operacyjnego

w ozt



martwica zakażona



ropień



martwica jałowa z NWN

utrzymującą się mimo
prawidłowego intensywnego
leczenia

CIĘŻKIE MARTWICZE (OZT)

INTENSYWNA TERAPIA

PUNKCJA + BAD. BAKTERIOLOGICZNE, CT z kontrastem

MARTWICA JAŁOWA

MARTWICA ZAKAŻONA

LECZENIE ZACHOWAWCZE

(ewent. leczenie operacyjne po 4 tygodniach)

LECZENIE OPERACYJNE

Celem leczenia chirurgicznego

w martwiczym ozt jest bezpieczne

usunięcie tkanek martwiczych

z jak najdalej posuniętym

zaoszczędzeniem zdrowego

miąższu (objaw płaszczowy)

Pozaotrzewnowe drogi martwicy

6%

23%

67%

40%

36%

Leczenie chirurgiczne ozt

NEKREKTOMIA

+

zamknięte

płukanie

planowa

relaparotomia

otwarty

brzuch

• płukanie średnio przez 3 tygodnie w ilości do 24 l/dobę

• średni czas leczenia martwiczego ozt – 60 dni