Definicje banku
Bank jest osobą prawną utworzoną zgodnie z przepisami ustaw, działającą na
podstawie zezwoleń uprawniających do wykonywania czynności bankowych
obciążających ryzykiem środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem
zwrotnym.
Bank jest jednym z najważniejszych elementów systemu gospodarczego.
Z jednej strony jest niezbędny do poprawnego działania obiegu finansowego
państwa a z drugiej jest uczestnikiem powszechnej sfery usług.
Bank jest „biznesem szczególnym”: zarabia na pożyczonych pieniądzach,
jednocześnie ma obowiązek oddać powierzone pieniądze w ustalonym czasie.
Bank jest instytucją zaufania publicznego.
Rola banków
Banki są przedsiębiorstwami, które przejmują szereg
czynności finansowych z jednostek gospodarczych i
gospodarstw domowych.
Banki są instytucjami do transformacji ryzyka oraz
terminu przy przyjmowaniu wkładów oraz udzielaniu
kredytów.
Do podstawowych dziedzin działalności banku
należą:
Gromadzenie środków pieniężnych.
Udzielanie kredytów i pożyczek pieniężnych.
Przeprowadzenie rozliczeń pieniężnych.
Reguły działalności banku
Żaden bank nie jest „samotną wyspą”. Jest elementem i uczestnikiem
systemu bankowego. Gwarantuje to stabilność, kontrolę oraz
dochowanie kredytu zaufania jakim obdarzają bank klienci.
Bank Centralny
Banki komercyjne
Reguły gospodarki
kraju i świata
Reguły
unormowań
prawnych
Reguły
prowadzenia
biznesu
Reguły działania
instytucji
finansowych
Funkcje banku centralnego
Centralny bank
Centralny bank
państwa
państwa
• Kształtuje politykę
pieniężno-kredytową.
• Współdziała w
kształtowaniu polityki
gospodarczej kraju.
• Współdziała w
kształtowaniu polityki
dewizowej.
• Współpracuje przy
sporządzaniu bilansu
płatniczego oraz polityki
kursowej.
• Współdziała przy
sporządzaniu prognoz,
analiz i ocen finansów
państwa.
Bank emisyjny
Bank emisyjny
• Emituje znaki pieniężne.
• Organizuje obieg
gotówki.
Bank banków
Bank banków
• Oddziałuje na system
bankowy stabilizując go.
• Kształtuje politykę stopy
procentowej.
• Prowadzi politykę
refinansowania banków i
oprocentowania kredytów
refinansowanych.
• Prowadzi politykę rezerw
obowiązkowych banków
kredytowych w banku
centralnym.
Stabilność cen to nadrzędny cel banku centralnego
Główny nadzór bankowy
Specyficzny charakter działania banków - dysponowanie środkami pieniężnymi stron
trzecich - wymusza powołanie instytucji nadzorujących. W Polsce kontrolę nad
bezpieczeństwem zgromadzonych pieniędzy sprawuje Główny Inspektorat Nadzoru
Bankowego.
Do zadań GINB należy:
• niedopuszczanie do naruszeń prawa
bankowego
• zabezpieczenie przed utratą
płynności przez banki
• dbanie o utrzymanie rentowności
banków (niedopuszczenie do jego
likwidacji).
Banki komercyjne
Są to instytucje finansowe zajmujące się
pozyskiwaniem nadwyżek finansowych i czasowym
przekazywaniem tych nadwyżek podmiotom, które
potrzebują środków finansowych.
Celem banku komercyjnego jest dążenie
do zaspokojenia potrzeb podmiotów
gospodarujących w zakresie usług
bankowych przy równoczesnym dążeniu
do uzyskania zysku.
• Brak ograniczeń w
zakresie działalności
• Rozbudowana sieć
dystrybucji
• Łączenie i
wzajemne
przenikanie się
rodzajów bankowości
w ramach jednego
banku
• Działalności
skupiona wokół
wąskiego zakresu
usług bankowych
• Zmodyfikowana i
ograniczona sieć
dystrybucji.
• Działalność
skupiona wokół
rynku kapitałowego.
• Brak sieci
dystrybucji.
BANKI KOMERCYJNE
Banki
uniwersalne
Banki
specjalistyczn
e
Banki
inwestycyjne
Rodzaje bankowości komercyjnej
Bankowość
inwestycyjna
Bankowość
przedsiębiorstw
Bankowość
detaliczna
Bankowość detaliczna
Obsługa:
indywidual
na, w
placówkac
h banku,
pośrednia
Sieć
placówek
rozbudowan
a, łatwy
dostęp,
placówki
„blisko
klienta”
Produkty
standardo
we,
zebrane w
pakiety
Klienci
osoby
indywidual
ne
Obsługa:
indywidual
na,
bezpośred
nia,
personalna
Sieć
placówek
brak, lub
ekskluzywne
biura w
oddziałach
banku
Produkty
dostosowane
,
wzbogacone
o
ubezpieczeni
a, usługi
maklerskie
Klienci
osoby
indywidualn
e o ponad
przeciętnych
dochodach
Bankowoś
ć
detaliczna
tradycyjna
Bankowo
ść
prywatna
Bankowość przedsiębiorstw
Klienci
osoby fizyczne
prowadzące dz.
gospodarczą,m
ałe firmy 5- 50
prac.
Bankowoś
ć micro i
małych
firm
Bankowoś
ć średnich
firm
Produkty
standardowe,
zebrane w
pakiety
Sieć
placówek
rozbudowana,
oddzielne
pomieszczenia
do obsługi
Obsługa
indywidualna,
bezpośrednia,
personalna,
pośrednia
Klienci
średnie firmy,
pow 50
pracowników
Produkty
zindywidualizow
ane w ramach
jednej oferty
Sieć
placówek
specjalne
oddziały lub
wydzielone
pomieszczenia
w oddziałach
Obsługa
indywidualna,
bezpośrednia,
personalna,
Klienci
firmy z
pierwszej
„500”
przedsiębiorst
w
Produkty
indywidualne,
specjalnie
tworzone dla 1
klienta
Sieć
placówek
brak - obsługa
przez Centralę
lub oddziały
regionalne
Obsługa
indywidualna,
bezpośrednia,
„u klienta”
Bankowoś
ć dużych
firm
Źródła prawa bankowego
Specyfika działań banku wymaga by zabezpieczone
było dobro klientów banków oraz stosowane jasne i
przejrzyste reguły „prowadzenia biznesu”.
Sejm
Sejm
Ministerstwo finansów
Ministerstwo finansów
Narodowy Bank Polski
Narodowy Bank Polski
Najwyższa Izba Kontroli
Najwyższa Izba Kontroli
Zewnętrzne akty normatywne
Kodeks cywilny
Kodeks handlowy
Prawo czekowe
Prawo dewizowe
Ustawa o NBP
Ustawa o
rachunkowo
ści
Prawo
bankowe
Wewnętrzne akty normatywne
• Statut banku
• Decyzje Rady nadzorczej
• Uchwały Zarządu
• Zarządzenia i decyzje Prezesa
• Instrukcje służbowe
Ryzyko bankowe
Ryzyko bankowe oznacza, że z określonych
powodów bank jest narażony na stratę.
Istnieje jednak możliwość że przy niektórych
rodzajach ryzyka bank może osiągnąć zysk. Ryzyko
takie może być podejmowane świadomie, w
perspektywie osiągnięcia zysków nadzwyczajnych.
Ponadto w banku mogą wystąpić ryzyka
przypadkowe, kiedy o stracie decydują błędne
rozwiązania systemowe lub brak odpowiednich
procedur.
Rodzaje ryzyk bankowych
Ryzyko płynności
Ryzyko płynności
• Występuje w związku z
groźbą wcześniejszego
odebrania środków z
banku.
• Występuje w związku z
domniemaniem, że
kredytobiorca nie spłaci
kredytu w ogóle albo
uczyni to w terminie
późniejszym albo spłaci
go w kwocie niższej.
Ryzyko rachunku
Ryzyko rachunku
bankowego
bankowego
• Występuje w związku z
brakiem spełnienia
wymogów przy otwieraniu
konta.
Ryzyko rozliczeń
Ryzyko rozliczeń
pieniężnych
pieniężnych
• Jest związane z
realizacją zleceń
płatniczych: błędnym
wypełnieniem
dokumentów - przelew z
błędnym numerem konta,
wypłacenie czeku osobie
nieuprawnionej
Ryzyko
Ryzyko
fałszowania
fałszowania
dokumentów i
dokumentów i
znaków
znaków
pieniężnych
pieniężnych
• Ryzyko to dotyczy
sfałszowanych czeków,
podrobionych gwarancji,
dokumentów firmy i
znaków pieniężnych.
Ryzyko pozostałe
Ryzyko pozostałe
• Ryzyko to dotyczy
błędnie działających
systemów
komputerowych,
niesprawności sieci
telekomunikacyjnej itp..
Produkty i czynności bankowe
Oferta bankowa to nic innego jak propozycja
wykonania przez bank odpowiednich czynności -
operacji bankowych.
Operacje bankowe można określić jako stosunki
umowne pomiędzy bankiem i klientem, w których
bank oferuje swoje usługi, a klient jest
usługobiorcą.
Operacje bankowe mające określony związek z
finansami często określa się jako produkty
bankowe.
Operacje bankowe są realizowane w ramach
rachunków bankowych.
Rodzaje operacji bankowych
Finansujące - prowadzą do natychmiastowego (lub w
ustalonym terminie późniejszym) zwiększenia środków
płatniczych klienta.
Depozytowe - umożliwiają klientowi przekazanie
bankowi czasowo niepotrzebnych mu środków w celu ich
wykorzystania na cele inwestycyjne czy konsumpcyjne.
Związane z obsługą obrotu płatniczego - realizują
zlecenia klienta wykonania określonych operacji na
rachunkach bankowych lub operacje płatnicze
dokonywane z inicjatywy samego banku.
Inne - np. doradztwo, pośrednictwo w operacjach
papierami wartościowymi.
Strategia produktowa bankowości
detalicznej
Depozyt
y
Kredyty
Realizacj
a
płatności
- ROR
- Rachunek
walutowy
Produkty
inwestycyjne,
oszczędnościowe
oraz usługi
zewnętrzne
-Produkty inwestycyjne
i oszczędnościowe
(akcje papiery,
wartościowe)
-Produkty funduszy
powierniczych i
inwestycyjnych
- Produkty
ubezpieczeniowe
- Inne (np.: skrytki
sejfowe)
-Kredyt w
ROR
- Ratalny
-
Samochodow
y
- Studencki
- Gotówkowy
- Sezonowy
- na koncie ROR
- Książeczka
term.
- Książeczka
obieg.
- Rach.
terminowe
- Bony
- Rach. walutowe
- produkty
strategiczne
Chcąc wykorzystać obecny potencjał i tendencje
Chcąc wykorzystać obecny potencjał i tendencje
rynkowe banki nadają wybranym produktom kluczowe
rynkowe banki nadają wybranym produktom kluczowe
znaczenie, uznając je za
znaczenie, uznając je za
produkty strategiczne
produkty strategiczne
dla
dla
kształtowania relacji z klientem bądź generowania
kształtowania relacji z klientem bądź generowania
przychodów i zysków banku. Pozostałe produkty pełnią
przychodów i zysków banku. Pozostałe produkty pełnią
rolę produktów uzupełniających.
rolę produktów uzupełniających.
Produkty
kartowe
karta
płatnicza
powszechnie
akceptowana
Główne kierunki strategii
zorientowanej na klienta
Klient jest w centrum wszystkich działań banku
w sferze organizacji pracy, używanej technologii,
wytwarzania produktów i usług bankowych
oraz wszelkich kontaktów z pracownikami.
Klient jest w centrum wszystkich działań banku
w sferze organizacji pracy, używanej technologii,
wytwarzania produktów i usług bankowych
oraz wszelkich kontaktów z pracownikami.
Bank wyróżnia się przede
wszystkim jakością obsługi
klientów oraz konkurencyjnością
oferowanych produktów
dostępnych w największej
w kraju sieci oddziałów,
bankomatów własnych i obcych
jak również zdalnie przy pomocy
telefonu lub komputera
domowego.
Bank wyróżnia się przede
wszystkim jakością obsługi
klientów oraz konkurencyjnością
oferowanych produktów
dostępnych w największej
w kraju sieci oddziałów,
bankomatów własnych i obcych
jak również zdalnie przy pomocy
telefonu lub komputera
domowego.
Każdy z pracowników
banku
mający bezpośredni
kontakt
z klientem może aktywnie
pełnić funkcję doradcy
w poszukiwaniu
produktów
i usług najpełniej
odpowiadających jego
rzeczywistym potrzebom
finansowym.
Strategia bankowości detalicznej
RO
R/
AK
O
Klient
Produkt
Se
gm
en
t
K
an
ał
dy
str
yb
uc
ji
K
re
dy
ty
ko
ns
um
pc
yj
ne
K
re
d
yt
y
sa
m
o
ch
o
d
o
w
e
K
ar
ty
ba
nk
ow
e
Pr
od
uk
ty
os
zc
zę
dn
oś
ci
ow
e
Mło
dzi
eż/s
tud
enc
i
Emeryci/re
nciści
Wysoce rentowni
Ren
tow
ni o
wys
okim
pote
ncja
le
war
tośc
i
N
is
ka
/u
je
m
n
a
w
ar
to
ść
Inter
net
Telefon
Sie
ć
ba
nk
om
ató
w
Si
eć
ag
en
cj
i
S
ie
ć
p
la
có
w
ek
w
ła
sn
yc
h
W
zro
sto
w
y
po
te
nc
ja
ł
w
art
oś
ci
56%
44%
28%
22%
22%
19%
Niska jakość
obsługi
Wyniki
Opłaty i prowizje
Błędy w
obsłudze
Problemy
kadrowe
Przyczyny
kadrowe
Zmiany kadrowe
Brak powodu
Powody, dla których klienci
odeszli z banków
Powody odejścia
zakładane przez banki
8%
17%
25%
11%
0%
33%
19%
17%
Rachunki bankowe
Rachunki bankowe
Rachunki
bieżące
Rachunki
kredytowe
Rachunki
pomocnicz
e
Rachunki
lokat
terminowyc
h
Rachunek ROR - sztandarowy
produkt banku
ROR jest kluczowym produktem bankowości detalicznej
zapewniającym klientom obsługę w ramach:
funkcji rozliczeniowej
funkcji oszczędnościowej
funkcji kredytowej
Konto
osobis
te
Cze
ki
Funkcja
rozliczeniowa
Zlecenia
stałe
Karty
płatnicze
Zlecenia
jednorazowe
Operacje home
banking
Lo
ka
ty
te
rm
in
ow
e
Lo
ka
ta
a’
vi
st
a
F
u
n
k
cj
a
os
zc
zę
d
n
oś
ci
ow
a
K
re
dy
t
od
na
w
ia
ln
y
D
eb
et
Fu
n
kc
ja
kr
ed
yt
ow
a
K
ar
ta
„c
ha
rg
e”
K
ar
ta
kr
ed
yto
w
a
Rachunek oszczędnościowo-
rozliczeniowy
Rachunek ROR jest produktem, który wiąże klienta
z bankiem. Banki starają się maksymalnie
rozbudować ofertę ROR, poprzez tak zwaną
pakietyzację, czyli rozbudowanie podstawowego
rdzenia produktu o dodatkowe usługi nawet o
charakterze parabankowym, jak np. ubezpieczenie.
Coraz częściej oferuje się w ramach rachunku ROR
nowe sposoby jego dystrybucji. Aktywniejszym
segmentom klientów proponuje się dostęp do
rachunku poprzez alternatywne kanały komunikacji,
np. teleserwis, dostęp do rachunku za pomocą
komputera.
Rachunek oszczędnościowo-
rozliczeniowy
Rdzeń
rachunku
Karty
Produkty
kredytowe
Produkty
depozytowe
Dostęp do
rachunku
Usługa
dodatkowa
-spełniający
funkcję
rozliczeniową
-spełniające
funkcję
płatniczą,
łatwy dostęp
do środków na
rachunku
-spełniające
funkcję
łatwego
dostępu do
zewnętrznych
źródeł
finansowania
-spełniające
funkcję
oszczędnościową,
gospodarowanie
nadwyżkami
gotówki
-teleserwis,
-home
banking,
-bankomat
wielofunkcyjny
-ubezpieczenia
0
0
+
+
Stopień związania klienta z bankiem
Stopień związania klienta z bankiem
Bank Zachodni, LG Petro Bank, Bank Pocztowy
Bank Zachodni, LG Petro Bank, Bank Pocztowy
25 banków, w tym: Bank Śląski, BIG BG, WBK
25 banków, w tym: Bank Śląski, BIG BG, WBK
PKO S.A., Kredyt Bank PBI, CitiBank
PKO S.A., Kredyt Bank PBI, CitiBank
Charakterystyka sieci dystrybucji
Charakterystyka sieci dystrybucji
BANKOMAT
Y
KANAŁY DYSTRYBUCJI
TRADYCYJNE
NOWOCZESNE
WŁASNE
OBSŁUGI
ZASTĘPCZE
J
•
agencje,
•
urzędy
pocztow
e
USŁUGI
TELEFONICZN
E
INTERNET,
SIEĆ
•
pośrednic
y
kredytowi
•
inne banki
INNI
POŚREDNICY
•
oddziały,
•
ekspozytu
ry
•
kasy
zewnętrzn
e
PLACÓWKI
•home/corpor
ate banking
•office
banking
•direct
banking
•bankowoś
ć
interneto
wa
•bank
wirtualny
•private
global
banking
KIOSK
MULTIMEDIAL
NY
Przykładowe opłaty za prowadzenie rachunków
Przykładowe opłaty za prowadzenie rachunków
oszczędnościowo-rozliczeniowych w wybranych
oszczędnościowo-rozliczeniowych w wybranych
bankach
bankach
Bankowe opłaty i
prowizje
Prowadzenie rachunku
Wypłata z własnego
bankomatu
Wypłata w kasie banku
Wydanie 5 czeków
Realizacja czeku na poczcie
Przelew do innego
banku
Zlecenie stałe
ŁĄCZNIE
ŁĄCZNIE
ŁĄCZNIE
ŁĄCZNIE
PKO bp Pekao SABank Śląski
Źródło Gazeta Wyborcza 5.10.1999r.
Bez opłat
Bez opłat
Bez opłat
1,5 zł
Bez opłat
1,7 zł
Bez opłat
3,2 zł
3 zł
Bez opłat
Bez opłat
2 zł
2 zł
3 zł
1 zł
11 zł
3 zł *
Bez opłat
3 zł
15 zł
Bez opłat
1 zł
Bez opłat
22 zł
WBK
Bez opłat
0,5 zł
Bez opłat
2,5 zł
Bez opłat
1,5 zł
1 zł
5,5 zł
* opłata za pakiet podstawowy
Prowadzenie rachunku
Wypłata z własnego
bankomatu
Wypłata w kasie banku
Wydanie 5 czeków
Realizacja czeku na poczcie
Przelew do innego
banku
Zlecenie stałe
** opłata roczna; *** plus 1-5 zł za zdefiniowanie rachunku
ŁĄCZNIE
ŁĄCZNIE
PBK
BPH
Kredyt
Bank PBI
Źródło Gazeta Wyborcza 5.10.1999r.
3 zł
Bez opłat
Bez opłat
2,5 zł
Bez opłat
2 zł
Bez opłat
7,5 zł
2 zł
Bez opłat
2 zł
2,5 zł
2,1 zł
2,3 zł
Bez opłat
10,9 zł
10 zł **
Bez opłat
Bez opłat
2,5 zł
Bez opłat
3 zł
2 zł
17,5 zł
Bez opłat
1zł
2,5 zł
10 zł
Bez opłat
4 zł
2 zł ***
19,5 zł
Bankowe opłaty i prowizje
Millennium
Przykładowe opłaty za prowadzenie rachunków
Przykładowe opłaty za prowadzenie rachunków
oszczędnościowo-rozliczeniowych w wybranych
oszczędnościowo-rozliczeniowych w wybranych
bankach
bankach