Psychologia
społeczna
Autoprezentacja
WSB –NLU 2009/10
Dr Krzysztof Brocławik
Autoprezentacja
Jest to świadome kierowanie wrażeniem
jakie wywieramy na innych, czyli
próba pokazywania się takim, jakim
chcę, żeby mnie inni widzieli i
wszyscy to robimy, chociaż raz na
jakiś czas...
Autoprezentacja
Cele autoprezentacji
Uzyskanie aprobaty innych ludzi
Pokazanie swojej kompetencji
Bycie spostrzeganym jako osoba o
wysokim statusie
Cele autoprezentacji
Autoprezentacja
jest strategiczną
metodą
sprawowania
kontroli nad
własnym życiem,
zwiększenia
osobistych
zysków i
obniżenia kosztów
Cele autoprezentacji
Perspektywa dramatyczna
Obserwacyjna samokontrola zachowania
Trafne odczytywanie ekspresji
emocjonalnej innych ludzi
Skuteczne wykrywanie manipulacji
Dopasowanie swojego zachowania do
sytuacji
Częstsze osiąganie pozycji
przywódczych
Cele autoprezentacji
Po co ludzie tom robią, po co to robimy…
By uzyskać od innych pożądane zasoby
Budujemy pożądany obraz samego siebie
Ja odzwierciedlone (James 1890, Cooley
1902, Mead 1934), dzięki niemu jesteśmy w
stanie kontrolować nasz obraz samego siebie
Autopercepcja (Bem 1972, Baumeister 1982,
Wicklund i inni 1982), gra przed samym sobą
jest naprawdę niezbędnym elementem
spostrzegania samego siebie
Zapewniamy bezproblemowy przebieg
interakcji
Cele autoprezentacji
Dlaczego
pozwalamy
ludziom zachować
twarz?
Kiedy dokonujemy
autoprezentacji?
Różnimy się pod względem
samoświadomości publicznej
Wysoka:
Wyczulenie na sygnały
Wrażliwość na odrzucenie
Rola sytuacji:
Obserwatorzy mają wpływ na nasze cele
Cele te są ważne
Podejrzewamy, że ocenią nas inaczej niż
chcemy
Ostrożność i przesada
Zasadniczo rzadko ludzie decydują się na
fałszowanie informacji
Lęk społeczny
Niski – nie ma poważnych konsekwencji
Wysoki – wycofywanie się i hamowanie
własnych zachowań
Wrażenie wtórne – konsekwencje
przyłapania na fałszywej autoprezentacji
Strategie uzyskiwania
sympatii
Ingracjacja – sposób na sympatię
Bycie lubianym = przynależność do sieci
społecznej i czerpanie z tego korzyści
Wyrażanie sympatii wobec innych
Tworzenie podobieństwa
Zwiększanie własnej atrakcyjności
fizycznej
Udawanie skromności
Wyrażanie sympatii wobec
innych
Pochlebstwa odnoszące się do nas
samych uważany za słuszne
Sprawnie posługujemy się
komunikatami niewerbalnymi
Szczególnie potrafimy odczytywać
wyrazy twarzy (System Kodowania
Mięśni Twarzy)
Tworzenie podobieństwa
Eksperyment Zanna, Pack 1975
Spotkanie z mężczyzną prezentowanym
jako atrakcyjny lub nie
W opisie zawarto poglądy na temat jego
przekonań w kwestii płci
Wskaźnik zmiany przekonań u kobiet
przed spotkaniem;
Nieatrakcyjny 0
Atrakcyjny 3.7 (skala 4 stopniowa)
ZMIENIAMY NASZE OPINIE DLA
INGRACJACJI
Zwiększanie własnej
atrakcyjności fizycznej
Atrakcyjni są bardziej lubiani
Otrzymują niższe grzywny i wyroki
Stąd
Operacje plastyczne
Kosmetyki
Aparaty ortodontyczne
Kuracje odchudzające = kupujemy sobie
odpowiedni wygląd za każdą (niemal) cenę
Udawanie skromności
Skromność jest
nagradzana sympatią
Istnieją duże różnice
kulturowe (kultury
indywidualistyczne,
kolektywistyczne)
Czarni Amerykanie na
ogół skromni nie są,
amerykańscy azjaci –
przeciwnie, a MY?
Autoprezentacja a płeć
Silniej pragną sympatii
Częściej stosują
Ingracjację
Dopasowują swoje
opinie do rozmówców
Bardziej dbają o
wygląd
Skromniej zachowują
się w miejscach
publicznych
Autoprezentacja –
kompetencja
Rola autoprezentacji
w życiu zawodowym
Odpowiednia wywołuje u innych:
Zaufanie,
Przekonanie o solidności i wiarygodności,
Sympatię, przekonanie o życzliwości,
Szczerość i gotowość do prowadzenia
otwartej rozmowy,
Chęć nawiązania bliższych relacji,
PROFESJONALISTA
Ma odpowiednie
kompetencje
Jest dobrze
poinformowany
W pracy nie jest
wrażliwy na nastroje
Nie kieruje się
przesądami
Nie krytykuje
przełożonych przy
osobach trzecich
PROFESJONALISTKA
Jest grzeczny
Ma odpowiedni
wygląd
Jest dobrze
przygotowany
Nie wykorzystuje
słanych punktów
innych ludzi
Nie udziela rad poza
obszarem ekspertyzy
PROFESJONALISTA
Jest dyskretny
Szanuje innych
Nie czyni tego, co
sam krytykuje
Nie deprecjonuje
specjalistów z
innych dziedzin
Jest punktualny
Autoprezentacja –
kompetencja
Inscenizacja pokazów kompetencji
Deklaracje kompetencji
Rekwizyty kompetencji
Szukanie wymówek i podkreślanie
przeszkód
Samoutrudnianie to też jest
sposób
Z repertuaru studenckiego…
Zażywanie leków
Opuszczanie zajęć
Spożywanie alkoholu
Słuchanie rozpraszającej muzyki
Stawianie sobie nieosiągalnych celów
Umożliwianie rywalom zajęcia
korzystniejszej pozycji
(Shepperd Arkin 1989, 1991)
Samoutrudnianie to nie jest
sposób..
Znacząco mniejsze
prawdopodobieństwo sukcesu
Etykietka nieodpowiedzialnych i
nie zmotywowanych
Autoprezentacja – władza
Demonstrowanie
oznak statusu i
władzy
Niewerbalna
demonstracja
dominacji
Autoprezentacja – władza
Ostentacyjna
konsumpcja
Przebywanie wśród
odpowiednich ludzi
Świecenie odbitym
blaskiem
Odcinanie się od
cudzej porażki
Autoprezentacja – władza
Mężczyźni
Większe roszczenia do
przestrzeni osobistej
Przejmowanie kontroli
nad rozmową
Częstsze stosowanie
dominacji wizualnej
Reakcja fizyczną
przemocą na zniewagę
Chwalenie się pozycją
w ogłoszeniach
Autoprezentacja - kultura