Schizofrenia
To PRZEWLEKŁY proces
chorobowy,
charakteryzujący się
zaostrzeniami i
remisjami
Psychozy schizofreniczne
Epidemiologia: 1-2% populacji, M=K,
ale M (15-25 lat), K (25-35 lat)
Etiologia: nie znana
Koncepcje: 1. Przyczyny endogenne
2. Czynniki egzogenne
(wirusy, toksyny,
urazy)
3. Etiologia psychogenna
Obecne poglądy na
skłonność do zachorowania-
vulnerability
Predyspozycje genetyczne:
Ok. 10x częstsze występowanie choroby u
krewnych 1-go stopnia
Teoria neurorozwojowa: w rozwoju OUN
dochodzi do zaburzenia tworzenia połączeń
nerwowych w hipokampie, płatach
skroniowych i czołowych, wzgórzu i móżdżku
(Bleuler, Mazurkiewicz, obecnie: Murray, Weinberger)
W mózgach osób chorych stwierdza się
zmniejszoną masę mózgu, a szczególnie
hipokampu i wzgórza oraz poszerzenie komór
Obecne poglądy na
skłonność do zachorowania
-vulnerability cd.
Zaburzenia immunologiczne
Współwystępowanie niektórych
schorzeń immunologicznych (twardzina,
łuszczyca) i schizofrenii
Zaburzenia w działaniu fosfolipidazy A2
Powoduje to spadek PGL, zmniejsza się
reakcja zapalna (obronna)
Test niacynowy – u schizofreników brak
reakcji rumieniowej
Czynniki spustowe
tj. takie
które ujawniają chorobę, lub powodują jej
kolejny rzut
Sytuacje stresowe – śmierć bliskiej
osoby, adaptacja do nowych warunków
życiowych, urodzenie dziecka
Substancje psychoaktywne – wszystkie
narkotyki mogą wyzwolić potencjał
chorobowy u osób predysponowanych,
najniebezpieczniejsze są substancje o
działaniu dopaminergicznym
Mechanizmy neurobiologiczne
schizofrenii – udowodnione
empirycznie
Nadaktywność dopaminergiczna
Antagoniści r. D2 działają p/psychotycznie
Terapia sterydowa może spowodować, lub
ujawnić psychozę - sterydy stymulują ukł.
dopaminowy
Psychozotwórcze właściwości amfetaminy i
jej pochodnych
Nadaktywność serotoninergiczna
Antagoniści r5HT2A działają p/autystycznie
i nasennie
Zaburzenia w funkcjonowaniu
fosfolipidowej błony komórkowej rzutujące
na pracę receptorów komórkowych
Teoria dopaminowa =
wzmożonej aktywności r
D2
Nie obserwuje się
współwystępowan
ia schizofrenii i
ch. Parkinsona
Pląsawicy
Huntingtona
często towarzyszą
psychozy
Inh. MAO i śr.
amfetaminopodob
ne
wywołują/zaostrza
ją psychozę
Wzrost r.D2 w
mózgach zmarłych
osób chorych na
schizofrenię
Typowe neuroleptyki działają głównie poprzez
hamowanie neurotransmisji dopaminergicznej
Schizofrenia – objawy
osiowe (negatywne)
Autyzm
Obniżenie uczuciowości wyższej
Rozszczepienie osobowości: dereizm,
paratymia, paramimia, parafonia,
ambisentencja, ambitendencja,
rozkojarzenie, neologizmy, paralogia,
rozpad osobowości
Schizofrenia – objawy
dodatnie (wytwórcze)
Złudzenia (iluzje) i omamy
Niespójne urojenia
Paramnezje
Depersonalizacja
Transytywizm
Symboliczność,
Dziwaczne zachowania
Zaburzenia jedzenia, snu, cyklu
miesięcznego
Schizofrenia - przebieg
choroby
Jest to przewlekła choroba przebiegająca z
zaostrzeniami i remisjami.
Zaostrzenia to zwykle narastanie objawów
wytwórczych, rzadziej objawów osiowych
Ostry początek zwykle lepiej rokuje
Powolny, podstępny początek powoduje
większą degradację osobowości
Pełna uleczalność, czyli wycofanie się obj.
wytwórczych to 30-40%
Schizofrenia resztkowa ( rezydualna): delikatne
obj. osiowe
Schizofrenia przebieg
rzutu choroby
(Paragnomen)
Faza zwiastunowa – lęk, utrata zainteresowań,
drażliwość, izolacja, porzucenie pracy, szkoły, obj.
depresyjne, zanik higieny osobistej, bezsenność
ROZPOZNANIE
ICD 10 – przez 1 miesiąc czasu utrzymywanie się
urojeń oddziaływania, owładnięcia, ksobnych,
odsłonięcia,dysmorfofobia, omamy słuchowe,
automatyzmy, rozkojarzenie, neologizmy
DSM IV – objawy utrzymujące się przez
6 m-cy
Postaci schizofrenii ICD-10
F20.X
Paranoidalna
Hebefreniczna
Katatoniczna
Niezróżnicowana
Depresja poschizofreniczna
Rezydualna
Prosta
Schizofrenia paranoidana
Przewlekły proces
na który składają się objawy
osiowe schizofrenii i objawy zespołu
paranoidalnego
Objawy
Omamy słuchowe
Urojenia prześladowcze, ksobne, oddziaływania,
odsłonięcia, nasyłania i wykradania myśli
Pseudohalucynacje słuchowe, trzewne
Automatyzmy ruchowe
Dysmorfofobia
Zwykle spadek aktywności, ale czasem wzrost
Schizofrenia katatoniczna
Przewlekły proces chorobowy,
na który
składają się objawy osiowe schizofrenii
i objawy zespołu katatonicznego
Postaci: hipo- (mutyzm, otamowanie,
negatywizm) i hiperkinetyczna (duże
rozkojarzenie, dziwaczność,
stereotypie, grymasy, automatyzmy)
Raptus catatonicus, osłupienie
efektoryczne i receptoryczne
Schizofrenia
hebefreniczna
Inaczej zdezorganizowana, łączy
objawy osiowe schizofrenii i
zespołu hebefrenicznego
Najczęściej okres pokwitania
Dziwactwa, zanik uczuciowości
wyższej: krnąbrne, kpiarskie,
błaznujące zachowanie, nachalny,
drażliwy, agresywny, wesołkowaty,
sztuczny, rozkojarzenie, urojenia
wielkościowe
Schizofrenia prosta
Przewlekle występujące osiowe
objawy schizofrenii
Powolny rozwój choroby
Niedostosowanie, zaburzenia
myślenia i uczuciowości
Wczesny początek: nagle przestaje
się uczyć, chłodny, obojętny, nieczuły,
rezonerski, zaniedbany higienicznie
Brak aktywności, bezczynność
Stopniowa degradacja społeczne i
załamanie linii życiowej
Inne psychozy wg ICD-10
F21 zaburzenia schizotypowe
F22 utrwalone zab. urojeniowe
F23 ostre i przemijające zab. psychotyczne
F24 indukowane zab. urojeniowe
F25- zaburzenia schizoafektywne: zaburzenia
afektywne nakładające się na objawy
schizofrenii
Psychozy organiczne
Psychozy egzogenne
Zab. schizotypowe, inaczej: zaburzenia
typu schizofrenii, osobowość
schizotypowa, schizotypia
nowa, używana zaledwie od ok. 20 lat,
kategoria diagnostyczna, wprowadzona dla
określenia osób, które charakteryzują się
uderzającą niezwykłością przeżyć i zachowań,
wyraźnie odbiegającą od przeciętnej; magiczne
myślenie, nasilona ksobność, iluzje (zwłaszcza
dotyczące własnego ciała), niecodzienne
słownictwo, niezwykłe skojarzenia i
dygresyjność, używanie wtrąceń o niejasnym
celu oraz wypowiedzi nadmiernie konkretnych
lub abstrakcyjnych.
Schizotypia cd.
Ew. osłabienie emocjonalności typu adhedonii,
uogólniający się lęk i złość. uboższe kontakty
społeczne; unikanie osób i osamotnienie,
nasilenie lęku czy złości w obecności innych,
nieprzeciętna mimika, ruch i gestykulacja,
odmienność postawy ciała i ubioru.
występuje u części krewnych chorych na
schizofrenię. Sama odmienność typu schizotypii
nie jest jednak chorobą psychiczną.
ze schizotypią wiążę się złe, gorsze nawet niż w
innych zaburzeniach osobowości, społeczne
funkcjonowanie.