Pień mózgu
Pień mózgu
Katedra i Zakład Anatomii
Katedra i Zakład Anatomii
Prawidłowej AM w Poznaniu
Prawidłowej AM w Poznaniu
Rola pnia mózgu
Rola pnia mózgu
Jądra nerwów czaszkowych
Jądra nerwów czaszkowych
Ośrodki kontrolujące czynności życiowe tj.
Ośrodki kontrolujące czynności życiowe tj.
oddychanie, trawienie, regulacja czynności
oddychanie, trawienie, regulacja czynności
pracy serca i krążenia krwi
pracy serca i krążenia krwi
Regulacja odruchów mięśniowych związanych
Regulacja odruchów mięśniowych związanych
z utrzymywaniem równowagi i postawy ciała
z utrzymywaniem równowagi i postawy ciała
Odbiór i integracja bodźców z rdzenia
Odbiór i integracja bodźców z rdzenia
kręgowego
kręgowego
Regulacja czucia bólu
Regulacja czucia bólu
Rola w procesach snu i czuwania
Rola w procesach snu i czuwania
Budowa pnia mózgu
Budowa pnia mózgu
Śródmózgowie
Śródmózgowie
(mesencephalon)
(mesencephalon)
–rostralna
–rostralna
część pnia mózgu, połozona na granicy
część pnia mózgu, połozona na granicy
środkowego i tylnego dołu czaszki
środkowego i tylnego dołu czaszki
Most
Most
(pons)-
(pons)-
środkowa część pnia mózgu,
środkowa część pnia mózgu,
lezy w przedniej częśc tylnego dołu czaszki
lezy w przedniej częśc tylnego dołu czaszki
Rdzeń przedłużony
Rdzeń przedłużony
(medulla oblongata)-
(medulla oblongata)-
caudalna część pnia mózgu, przedłuża się w
caudalna część pnia mózgu, przedłuża się w
rdzeń przedłużony, lezy w dole tylnym
rdzeń przedłużony, lezy w dole tylnym
czaszki
czaszki
Brain Stem lateral view
Brain Stem lateral view
1. Medial geniculate body
1. Medial geniculate body
2. Inferior collicular brachium
2. Inferior collicular brachium
3. Superior colliculus
3. Superior colliculus
4. Inferior colliculus
4. Inferior colliculus
5. Superior cerebellar peduncle
5. Superior cerebellar peduncle
6. Rhomboid Fossa
6. Rhomboid Fossa
7. Gracile fascicle
7. Gracile fascicle
8. Cuneate fascicle
8. Cuneate fascicle
9. Lateral funiculus
9. Lateral funiculus
10. Pyramid
10. Pyramid
11. Posterolateral sulcus
11. Posterolateral sulcus
12. Oliva
12. Oliva
13. Retroolivary fossa
13. Retroolivary fossa
14. Bulbopontine sulcus
14. Bulbopontine sulcus
15. Pons
15. Pons
16. Trigeminal nerve
16. Trigeminal nerve
17. Lateral sulcus of the crus cerebri
17. Lateral sulcus of the crus cerebri
18. Pontomesencephalic sulcus
18. Pontomesencephalic sulcus
19. Crus cerebri
19. Crus cerebri
20. Optic nerve
20. Optic nerve
21. Optic tract
21. Optic tract
22. Lateral geniculate body
22. Lateral geniculate body
23. Leminiscal trigone
23. Leminiscal trigone
24. Middle cerebellar peduncle
24. Middle cerebellar peduncle
25. Inferior cerebellar peduncle
25. Inferior cerebellar peduncle
Jądra śródmózgowia
Jądra śródmózgowia
1.
1.
Jądra nerwów czaszkowych III i IV
Jądra nerwów czaszkowych III i IV
(w
(w
nakrywce śródmózgowia na
nakrywce śródmózgowia na
wysokości
wysokości
górnego (III) lub dolnego
górnego (III) lub dolnego
(IV) wzgórka
(IV) wzgórka
blaszki czworaczej.
blaszki czworaczej.
a) jądro ruchowe n. III
a) jądro ruchowe n. III
b) jądro przywspółczulne (Edingera-
b) jądro przywspółczulne (Edingera-
Westhpala)
Westhpala)
c) jądro ruchowe n. IV
c) jądro ruchowe n. IV
Jądra śródmózgowia –cd.
Jądra śródmózgowia –cd.
2.
2.
Jądro czerwienne
Jądro czerwienne
(nucleus ruber)
(nucleus ruber)
rozpoczyna się na wysokości wzgórka
rozpoczyna się na wysokości wzgórka
górnego i sięga aż do
górnego i sięga aż do
międzymózgowia)
międzymózgowia)
3.
3.
Istota czarna
Istota czarna
(substantia nigra), na
(substantia nigra), na
granicy między nakrywką i przednią
granicy między nakrywką i przednią
częścią konarów mózgu.
częścią konarów mózgu.
4.
4.
Jądra blaszki czworaczej
Jądra blaszki czworaczej
a) wzgórki górne-warstwowe istota szara
a) wzgórki górne-warstwowe istota szara
(droga
(droga
wzrokowa)
wzrokowa)
b) wzgórki dolne-droga słuchowa
b) wzgórki dolne-droga słuchowa
Most
Most
Między rdzeniem przedłużonym i
Między rdzeniem przedłużonym i
śródmózgowiem
śródmózgowiem
Powierzchnia brzuszna (włókna
Powierzchnia brzuszna (włókna
poprzeczne mostu, konary móżdżku
poprzeczne mostu, konary móżdżku
środkowe, bruzda podstawna,
środkowe, bruzda podstawna,
korzenie nn. V, VI, VII, VIII)
korzenie nn. V, VI, VII, VIII)
Powierzchnia grzbietowa (dół
Powierzchnia grzbietowa (dół
równoległoboczny=dno komory IV)
równoległoboczny=dno komory IV)
Most-cd.
Most-cd.
Budowa wewnętrzna:
Budowa wewnętrzna:
Drogi wstępujące pnia (wstęga
Drogi wstępujące pnia (wstęga
przyśrodkowa i boczna)
przyśrodkowa i boczna)
Jądra:
Jądra:
a) ruchowe: n.V, n.VI, n.VII
a) ruchowe: n.V, n.VI, n.VII
b) czuciowe: n. V (j. czuciowe główne)
b) czuciowe: n. V (j. czuciowe główne)
c) autonomiczne: n.VII (j. ślinowe górne)
c) autonomiczne: n.VII (j. ślinowe górne)
Rdzeń przedłużony
Rdzeń przedłużony
Najbardziej caudalna część pnia mózgu
Najbardziej caudalna część pnia mózgu
Przedłuża się w rdzeń kręgowy
Przedłuża się w rdzeń kręgowy
(skrzyżowanie piramid)
(skrzyżowanie piramid)
Powierzchnia brzuszna (piramidy, szczelina
Powierzchnia brzuszna (piramidy, szczelina
pośrodkowa przednia, oliwka, korzenie nn.
pośrodkowa przednia, oliwka, korzenie nn.
IX, X, XI, XII)
IX, X, XI, XII)
Powierzchnia grzbietowa (bruzda
Powierzchnia grzbietowa (bruzda
pośrodkowa tylna, pęczek smukły, pęczek
pośrodkowa tylna, pęczek smukły, pęczek
klinowaty, konary dolne móżdżku)
klinowaty, konary dolne móżdżku)
Rdzeń przedłużony –cd.
Rdzeń przedłużony –cd.
Budowa wewnętrzna:
Budowa wewnętrzna:
Ośrodki oddychania i krążenia
Ośrodki oddychania i krążenia
Twór siatkowaty
Twór siatkowaty
Jądra: oliwki, smukłe, klinowate
Jądra: oliwki, smukłe, klinowate
Jądra nerwów czaszkowych:
Jądra nerwów czaszkowych:
a)
a)
ruchowe: n. IX i n. X (j. dwuznaczne), n. XII
ruchowe: n. IX i n. X (j. dwuznaczne), n. XII
b)
b)
czuciowe: N. VII i n. IX i n. X (j. samotne),
czuciowe: N. VII i n. IX i n. X (j. samotne),
n. VIII oraz j. rdzeniowe n. V
n. VIII oraz j. rdzeniowe n. V
c)
c)
autonomiczne: n. IX (j. ślinowe dolne) i n. X
autonomiczne: n. IX (j. ślinowe dolne) i n. X
(j. grzbietowe)
(j. grzbietowe)
Porażenia nerwów
Porażenia nerwów
czaszkowych
czaszkowych
Porażenia jądrowe
Porażenia jądrowe
(ognisko chorobowe
(ognisko chorobowe
znajduje się w
znajduje się w
obszarze jądra) np.
obszarze jądra) np.
nn. IV, VI lub n. XII.
nn. IV, VI lub n. XII.
Porażenia
Porażenia
nadjądrowe (ognisko
nadjądrowe (ognisko
choroby położone
choroby położone
powyżej jądra). Jądra
powyżej jądra). Jądra
ruchowe n. III, V, X
ruchowe n. III, V, X
otrzymują impulsy z
otrzymują impulsy z
obu półkul, dlatego
obu półkul, dlatego
przy jednostronnym
przy jednostronnym
uszkodzeniu mózgu
uszkodzeniu mózgu
nerwy te nie są
nerwy te nie są
porażone
porażone
.
.
Wyjątek: n. VII
Wyjątek: n. VII
Obwodowe (jądrowe) porażenie
Obwodowe (jądrowe) porażenie
n. twarzowego
n. twarzowego
Wszystkie mięśnie wyrazowe po stronie
Wszystkie mięśnie wyrazowe po stronie
uszkodzenia są porażone.
uszkodzenia są porażone.
Objawy:
Objawy:
Niemożność marszczenia czoła po stronie
Niemożność marszczenia czoła po stronie
porażenia
porażenia
Niemożność zaciśnięcia szpary powiek-
Niemożność zaciśnięcia szpary powiek-
widoczna twardówka-objaw Bella
widoczna twardówka-objaw Bella
Luźno zwisający policzek i przygryzanie
Luźno zwisający policzek i przygryzanie
policzka
policzka
Wygładzenie fałdu nosowo-wargowego
Wygładzenie fałdu nosowo-wargowego
Opadający kąt ust po stronie porażenia-
Opadający kąt ust po stronie porażenia-
wyciekająca ślina, niemożność ułożenia ust
wyciekająca ślina, niemożność ułożenia ust
do gwizdu lub dmuchania.
do gwizdu lub dmuchania.
Ośrodkowe (nadjądrowe)
Ośrodkowe (nadjądrowe)
porażenie n. twarzowego
porażenie n. twarzowego
Mięśnie czołowy i otoczenia szpary
Mięśnie czołowy i otoczenia szpary
powiek
powiek
nie są porażone (są one zaopatrywane
nie są porażone (są one zaopatrywane
obustronnie).
obustronnie).