Laminarne

kristy mitochondrialne

Synteza lizyny poprzez szlak

kwasu

aminoadypinowego

Wewnętrzna

mitoza

Chityna

oraz

glukany

w ścianie komórkowej

Substancja zapasowa

glikogen

Królestwo

Fungi

(tzw. grzyby prawdziwe)

Formy

komórkowe

oraz

strzępkowe

(w części

apikalnej strzępki obecny Spitzenkorper), w
niektórych grupach

dymorfizm

komórkowo-

strzępkowy

Znanych ok. 100 000 gatunków
Szacunkowa liczba: 1,5 mln gatunków
(głównie w tropikach)

Hawksworth, 1991; Hawksworth et

al., 1995

Chytridiomycota

– grzyby skoczkowe

Zygomycota

– grzyby sprzężniowe

Glomeromycota

– grzyby

arbuskularne

Ascomycota

– grzyby workowe

(workowce)

Basidiomycota

– grzyby

podstawkowe

(podstawczaki)

Przodkowie grzybów – najprawdopodobniej uwicione
pierwotniaki zbliżone do współczesnego typu

Choanoflagellata

Bardzo podobne do komórek gąbek.
Prawdopodobnie również przodkowie zwierząt

Najstarsza

(ewolucyjnie) grupa

Wodne (wody słone i słodkie) oraz lądowe
pasożyty i saprobionty
Substraty/żywiciele: glony eukariotyczne, sinice,
grzyby,

owady i inne

stawonogi,

subst. organiczna (w tym

chityna, keratyna,

celuloza),

rośliny, ziarna pyłku

Do 1995 opisano 1264 gatunki, gł. ze strefy
umiarkowanej
północnej półkuli

Gromada

Chytridiomycota

Rozmnażanie bezpłciowe –

zoospory

wytwarzane w zoosporangiach,

często

aktywnie wyrzucane

Jedyna grupa grzybów właściwych, w której
występują pływki (!)

Ściana komórkowa zbudowana z

chityny

(w przypadku jednego gatunku stwierdzono celulozę)

Pływki

– z

jedną biczykowatą

wicią,

z tyłu

komórki

Zygota

przekształca się w strukturę

przetrwalnikową

(lub, rzadziej, daje początek formie
diploidalnej)

Rozmnażanie płciowe: izo-, anizo- oogamia

Specyficzna budowa zoospor (różne typy
budowy – cecha taksonomiczna)

Kompleks

mikrociałka – krople tłuszczowe

(Microbody-Lipid Globule Complex ) –

zgrupowanie kropli tłuszczowych, mikrociałek,
mitochondriów i cystern obserwowane na poziomie
ultrastrukturalnym (TEM) w komórkach zoospor
tlenowych Chytridiomycota

Komórka/plecha

cenocytyczna

(komórczakowa)

często występują

ryzoidy

lub

ryzomycelium

(bardzo cienkie strzępki, przypominające ryzoidy)

,

rzadziej strzępki

Grzyby

holokarpiczne

i

eukarpiczne

Głównie

słodkowodne

, rzadziej

glebowe

lub

słonowodne

Wiele to pasożyty glonów, grzybów i roślin

Bardzo różne formy

Najsłabiej poznana grupa

Rząd

Chytridiales

ok. 80 rodzajów, 500 gatunków

np. Allochytridium

Chytridium
Chytriomyces
Cladochytrium,
Nowakowskiella
Rhizophydium
Synchytrium

Synchytrium endobioticum

Choroba: rak ziemniaka

Synchytrium endobioticum cykl życiowy

zarodnia zimowa

zoospory

encystacja, infekcja

prosorus

sorus

gamety

MEJOZA

SYNGAMIA

zoospory

Wyodrębnione z rzędu Chytridiales na
podstawie różnic w budowie ultrastrukturalnej
zoospor

Grzyby

glebowe

, nie wodne (!)

Saproby

i

pasożyty

W wielu wypadkach brak danych o
rozmnażaniu płciowym (u niektórych
izogamia)

Wszystkie gatunki monocentryczne
(eukarpiczne i holokarpiczne)

Rząd

Spizellomycetales

rybosomy

w centrum

komórki

częściowo oddzielone
przez błonę

zazw.

jedna kropla

tłuszczu

mikrotubule

wyrastające

z kinetosomu

rumposom

jądro

nie zwiazane

z

kinetosomem

dodatkowa cetriola

związana
z kinetosomem

rybosomy rozłożone

w całej cytoplaźmie

wiele kropli

lipidowych

mikrotubule

nie wyrastają

z kinetosomu

brak

rumposomu,

jądro

związane

z kinetosomem

brak dodatkowej centrioli

Chytridiales

Spizellomycetales

8 rodzajów:

Caulochytrium

Gaertneriomyces

Kochiomyces
Olpidium
Rozella
Spizellomyces
Triparticular

Urophlyctis

Spizellomyces punctatus –
obiekt analiz mitochondrialnego RNA

Olpidium brassicae –
pasożyt roślin kapustnych, (Brassicaceae),
wektor wirusów (!)

Przede wszystkim wodne,

saprobiontyczne

Rozmnażanie płciowe
na drodze

oogamii

– tylko w tej grupie

(męskie gamety tzw. anterozoidy)

Rząd

Monoblepharidales

np. Gonapodya

Monoblepharella

Harpochytrium
Oedogoniomyces

Monoblepharis

Żyją w

przewodzie pokarmowym roślinożernych

ssaków

,

rozkładają celulozę
i rozdrabniają
ligninę umożliwiając
jej dalszy rozkład
przez bakterie
ligninolityczne

Rząd

Neocallimastigiales

np. Neocallimastix

Pyromyces
Orpinomyces
Caecomyces

Bezwzględne

anaeroby

(beztlenowce);

brak mitochondriów (!), ich rolę pełnią

hydrogenosomy

(organelle otoczone podwójną błoną)

Rozmnażanie bezpłciowe przez

wielowiciowe

zoospory

Czapeczka jądrowa

– struktura zoospor

zbudowana z masy rybosomów, przylegająca do
jądra, otoczona błoną będącą kontynuacją
zewnętrznej błony jądrowej

Rząd

Blastocladiales

Na różnych substratach, szczególnie łatwe
do znalezienia na gnijących owocach i
okorowanych pniach drzew

np. Catenaria

Physoderma (pasożyty roślin

naczyniowych),

Blastocladiella

Blastocladia
Coelomomyces (pasożyty zwierząt)
Allomyces

Batrachochytrium

Batrachochytrium dendrobatidis – groźny
patogen żab i

innych płazów (ponad

90 rożnych żywicieli)

Infekcja regionów skeratynizowanych (otwór
gębowy, stopy) objaw: hyperkeratynoza
(zgrubienie warstwy keratynowej) chorobie
sprzyja niska temperatura

Patogen pochodzi z Afryki,
w Europie od lat 30-tych XX w.
obecny również w USA, Australli,
Azji, Ameryce Południowej

Allomyces

spp.

Grzyby wodne,

strzępkowe

Cykl życiwowy

haplo-diplontyczny

(przemiana pokoleń)

gametotallus 1n – wykształca

gametangia

hormony płciowe: sirenina

(żeński)

paryzyna

(męski)

anizogamia

zygota kiełkuje w plechę

2n

sporotallus 2n – wykształca

zoosporangia

(romnażanie

bezpłciowe)

sporangia spoczynkowe

(tu

mejoza

) – zoospory

1n

Do 1974 roku wszystkie gatunki w rodzaju
Endogone

W 1974 roku 4 rodzaje w rzędzie Endogonales
(Zygomycota)

W 1990 roku 6 rodzajów i rząd Glomales
(Zygomycota)

W 2001 roku gromada Glomeromycota

Gromada

Glomeromycota

Ok. 150 gatunków

Nieseptowane

strzępki

Brak rozmnażania płciowego

(rekombinacja?)

Tworzenie dużych

zarodników

średnicy ok. 40-

800 µm,
o wielowarstwowych ścianach;
często wewnątrz bakterie!

Kilkaset do kilku tysięcy

jąder

(heterogeniczne!)

Pojedynczo lub w grupach – tzw. sporokarpiach

Glomus sp.

Gigaspora sp.
Scutellospora sp.

Acaulospora sp.
Entrophospora sp.

Geosiphon pyriforme

Symbioza z prokariotycznymi glonami z
rodzajuNostoc

Obligatoryjna symbioza z roślinami:

rośliny naczyniowe – mikoryza

arbuskularna

wątrobowce – mycotallus

Niemożliwe do utrzymania w czystych kulturach
bez roślin symbiotycznych (lub ich korzeni)

grzybnia zewnętrzna

apresorium

grzybnia
wewnątrzkorzeniowa

arbuskule

pęcherzyki

peletony = zwoje

Symbioza ubikwistyczna

Niska specyficzność; kolonizacja jednego
systemu korzeniowego przez wiele gatunków;

kombinacje mniej i bardziej kompatybilne; wzajemny
wpływ: zbiorowisko roślinne zbiorowisko
AMF

Pozytywny wpływa na:

wzrost
obieranie związków mineralnych (gł.

fosfor)

odporność na patogeny

Duże znaczenie w rolnictwie, sadownictwie,
hodowli roślin ozdobnych

Powstały ok. 600–620 mln lat temu

Pierwsze zachowane zarodniki: Rhynia Chert,
Szkocja, ok. 480 mln lat temu (ordowik)

Najstarsze arbuskule sprzed 400 mln lat
(dewon)

Prawdopodobnie

brały udział w wychodzeniu roślin na ląd