Andragogika
Dorosłość jako podstawowe
pojęcie andragogiki
Definicje dorosłości
Dorosłość -to ta część cyklu życia jednostki,
która następuje po zakończeniu procesu
wzrastania i biologicznego dojrzewania
organizmu do pełnienia wszystkich istotnych
funkcji życiowych. Okres ten obejmuje, więc
lata życia od 18-22 do później starości
włącznie.
M.
Tyszkowa
Definicje dorosłości
Dorosły człowiek jest sam odpowiedzialny za
siebie, jest sam podmiotem działalności
produkcyjnej, sam decyduje o swoich
planach życiowych, sam musi się parać z
trudnościami jego realizacji, sam odpowiada
wobec społeczeństwa za swoją działalność.
T.Szewczuk
Ery i fazy życia według
Levinsona
Ery i fazy życia według
Levinsona
Koncepcja K.P. Cross
Wiek i
fazy życia
Znaczące
wydarzenia
Zadania
psychiczne
Charakterystyc
zne postawy
Opuszcze
nie domu
rodzinne
go
18-22 lat
•
Opuszczenie domu
rodzinnego
•
Stworzenie sobie
nowych warunków
życia
•
Podjecie studiów,
pierwszej pracy
zawodowej
•
Poszukiwanie
życiowego partnera
•
Uniezależnienie
od rodziny
•
Uzyskanie
autonomii i
osobowościowej
tożsamości
•
Zdobycie
samoświadomości
płci
•
Nawiązanie
nowych stosunków
społecznych
Wahanie między
przynależnością
do rodziny a jej
opuszczeniem.
Wejście w
świat
dorosłych
23-28 lat
•
Małżeństwo i
założenie domu
rodzinnego
•
Urodzenie dziecka
•
Podjecie aktywności
w środowisku
lokalnym
•
Traktowanie
siebie jako
dorosłego
•
Układanie wizji
struktury życia
•
Znalezienie osoby
znaczącej
(mentora)
•
„Robienie tego
co należy”
•
Orientacja na
przyszłość
•
Zaangażowanie
się w dorosłość
Dążenie
do
stabiliza
cji
29-34 lat
•
Pójście dzieci do
szkoły
•
Osiągnięcia w karierze
zawod. lub zamian
pracy
•
Możliwość separacji,
rozwodu, ponownego
małżeństwa
•
Możliwość podjęcia
dalszego kształcenia
•
Rewizja swoich
stosunków z
otoczeniem
•
Rewizja przyjętego
modelu życia
•
Dążenie do
sukcesu,
stabilizacji i
bezpieczeństwa
•
Poszukiwanie
wartości osobistych
•
Akceptacja
dorastających
dzieci
„Czy życie polega
na tym co robię i
przypuszczalnie
będę robić?”
Tożsamo
ść
osobowo
ś-
ciowa
37-42
lata
•
Awans zawodowy
•
Rezygnacja z osoby
znaczącej
•
Odpowiedzialność za 3
pokolenia w rodzinie
•
(Dot. Kobiet) poczucie
życiowej pustki,
podjęcie pracy
zawodowej, dalsze
kształcenie
•
Zwrot ku
realizmowi
•
Refleksja nad
śmiercią i sensem
życia
•
Przewartościowani
e małżeństwa
•
Wykrystalizowanie
się zależności
wobec
przełożonego,
współmałżonka
•
Refleksja nad
motywami
działania
•
„Czy
postępowałem
właściwie?”
•
„Czy jest czas na
zmiany”
Okres
przełomu
45-55 lat
•
Szczyt kariery,
stawanie się osoba
znaczącą
•
Odejście dzieci,
pojawienie się
wnuków
•
Nowe hobby i
zainteresowania
•
Pojawienie się
ograniczeń
fizycznych
•
Aktywne
uczestnictwo w życiu
społeczności lokalnej
•
Wzrost
samoświadomości
i poczucia
własnych
kompetencji
•
Przemiana więzi
rodzinnych
•
Cieszenie się
dokonanymi
wyborami
życiowymi i
stylem życia
dzieci
•
Rewizja
zależności
pomiędzy
wzorami życia i
„ja”.
•
Być może jest
już za późno ale
są rzeczy które
chciałabym robić
w II połowie
życia.
•
Najlepszy okres
życia
Okres
tolerancji
57-64 lat
•
Możliwa utrata
małżonka
•
Pojawienie się
problemów
zdrowotnych
•
Przygotowania się
do okresu spoczynku
•
Osiąganie celów
w czasie, jaki
jeszcze pozostał
•
Akceptacja
procesu starzenia
się i
przystosowanie
się do wieku
•
Tolerancja
różnorodności
uczuć i relacji z
ludźmi
•
Wzrastająca
ważność roli
małżonka,
większe
akceptacja „ja”.
Okres
refleksji
nad
życiem
67+
•
Zmiana sytuacji
finansowej, nowe
warunki życia
•
Śmierć
przyjaciela/małżonk
a
•
Znaczące zmiany
w porządku dnia
•
Dążenie do
wewnętrznej
integracji lub
stan rozpaczy
•
Wzrost
samoakceptacji
•
Wycofanie się z
aktywności
•
Przygotowanie
się do utarty
małżonka
•
Przegląd
życiowych
dokonań
•
Pragnienie
dzielenia się z
innymi
codziennych
ludzkich
radości i
kłopotów
•
Rodzina jest
najważniejsza
•
Śmierć jest
nową formą
istnienia
Istota człowieka
współczesnego
Homo faber ( człowiek produkcyjny)
Homo ludens (człowiek bawiący się)
Homo viator (człowiek wędrujący)
Dorosłość jak kategoria
społeczna
Koncepcja zegara społecznego:
Status wieku
Status roli społecznej uznawanej za
przysługującą wiekowi chronologicznemu
Normy społeczne wyrażające przyjęte w
danej kulturze zachowania