Temat 2 . Segmentacja rynku usług
logistycznych
Nabywca indywidualny
Nabywca instytucjonalny
Kryteria segmentacji rynku
Zarządzanie marketingowo-logistyczne
Płaszczyzny (sfery działania) zarządzania
marketingowego najczęściej przeplatają się z
płaszczyznami zarządzania logistycznego,
tworząc łącznie formułę zarządzania
marketingowo-logistycznego.
Sprężenie i integracja dwóch koncepcji, tj. z
jednej strony logistyki jako koncepcji
przekrojowo zorientowanej na przepływy, a z
drugiej strony marketingu i koncepcji
zarządzania przedsiębiorstwem.
Podstawowe płaszczyzny zarządzania
marketingowo-logistycznego w przedsiębiorstwie
Marketing
Marketing
logistyczny
Logistyka
1.
Analiza rynku i
popytu
2.
Promocja
3.
Ustalanie kanałów
dystrybucji i cen
4.
Kompletowanie
zamówień i umów,
zbieranie opinii,
sygnalizowanie
zmian
5.
Ustalanie
warunków
transakcji,
terminowość
dostaw
6.
Kontakt z
nabywcami,
doradztwo,
obsługa
1.
Tworzenie
koncepcji produktu
2.
Określenie
wielkości produkcji
3.
Zasady i kierunki
sprzedaży
4.
Produkcja
5.
Sprzedaż i wysyłka
6.
Serwis po
sprzedaży
1.
Określenie źródeł
zaopatrzenia
2.
Organizacja
logistyki
wewnętrznej,
magazynowanie
3.
Określenie
sposobów i
środków transportu
4.
Realizacja
zaopatrzenia ,
ousourcing
5.
Magazynowanie,
organizowanie
transportu,
transport,
załadunek
6.
Magazynowanie
części, transport
produktów
reklamowych
Cel zarządzania marketingowo-
logistycznego
Utrzymanie i zdobycie nowych klientów,
Maksymalizacja sprzedaży i zysku.
Wymaga zintegrowanych działań marketingowych i
logistycznych.
Zadowolenie klienta jest osiągane w wyniku działań
marketingowych dotyczących produktu, ceny,
promocji, dystrybucji oraz działań logistycznych
dotyczących transportu, zapasów, składowania i
realizowania zamówień.
Działania marketingowe w logistyce zapewniają większą
skuteczność i efektywność strategii przedsiębiorstwa.
Klasyfikacja warunków działania
przedsiębiorstwa
1.
Zewnętrzne (otoczenie, w którym przedsiębiorstwo działa,
obejmujące okoliczności, zjawiska, procesy i instytucje na zewnątrz
przedsiębiorstwa).
2.
Wewnętrzne (wnętrze przedsiębiorstwa, w którym realizowane są
procesy produkcyjne).
Klasyfikacja zewnętrznych warunków działania
przedsiębiorstwa
1.
Wg kryterium oddalenia w stosunku do przedsiębiorstwa
i charakteru:
a)
makrootoczenie (otoczenie dalsze, ogólne);
b)
mikrootoczenie (otoczenie bliższe, rynkowe).
2.
Wg kryterium zależności od przedsiębiorstwa:
a)
niezależne (nie podatne na oddziaływanie
przedsiębiorstwa);
b)
zależne (podatne na oddziaływanie
przedsiębiorstwa).
1.
Demograficzne.
2.
Społeczno-kulturowe.
3.
Polityczno-prawne.
4.
Ekonomiczne.
5.
Technologiczne.
6.
Przyrodnicze.
Składniki tworzące makrootoczenie
przedsiębiorstwa (warunki ogólne)
1.
Wielkość populacji.
2.
Struktura wiekowa.
3.
Długość życia.
4.
Przyrost naturalny.
5.
Struktura etniczna i rasowa.
6.
Wykształcenie.
7.
Struktura gospodarstw domowych.
8.
Migracja.
Podstawowe czynniki demograficzne
tworzące makrootoczenie przedsiębiorstwa
1.
Globalizacja konsumpcji
- homogenizacja potrzeb i preferencji konsumentów
niezależnie od kraju pochodzenia i zamieszkania.
2.
Zmiany w stylu życia:
- powstawanie nowych grup konsumenckich (np. tzw. singli);
- zmiany w zachowaniach grup konsumenckich.
Podstawowe czynniki społeczno-kulturowe
tworzące makrootoczenie przedsiębiorstwa
1.
Wydarzenia polityczne.
2.
Ustawodawstwo.
3.
Grupy interesu (np. grupy konsumenckie).
Podstawowe czynniki polityczno-prawne
tworzące makrootoczenie przedsiębiorstwa
1.
Dochody – wielkość, struktura.
2.
Ceny.
3.
Oszczędności, zadłużenie i dostępność kredytów.
Podstawowe czynniki ekonomiczne
tworzące makrootoczenie przedsiębiorstwa
1.
Tempo zmian
- rodzą się nowe koncepcje a czas pomiędzy ich powstaniem
i wdrażaniem ulega skróceniu.
2.
Możliwości innowacji
- postępują prace nad nowymi technologiami, które zmieniają
produkty i procesy produkcyjne.
3.
Budżety na badania i rozwój.
4.
Przepisy prawne dotyczące zmian technologicznych.
Podstawowe czynniki technologiczne
tworzące makrootoczenie przedsiębiorstwa
1.
Dostępność surowców.
2.
Koszty energii.
3.
Poziom zanieczyszczenia środowiska.
4.
Rola rządów w ochronie środowiska.
Podstawowe czynniki przyrodnicze
tworzące makrootoczenie przedsiębiorstwa
1.
Dostawcy.
2.
Pośrednicy.
3.
Nabywcy.
4.
Konkurenci.
5.
Inne podmioty rynku:
- instytucje finansowe (banki, towarzystwa inwestycyjne);
- media;
- rząd;
- organizacje obywatelskie (organizacje konsumenckie,
organizacje narodowe, organizacje religijne);
- społeczności i instytucje lokalne;
- społeczeństwo (opinia społeczna o działalności i produktach
firmy).
Składniki tworzące mikrootoczenie
przedsiębiorstwa (warunki rynkowe)
Marketing a warunki działania
Przedsiębiorstwa uczestniczące w procesie konkurencji mogą
za pomocą marketingu osiągać, utrwalać lub powiększać
przewagę konkurencyjną:
- jakościową;
- cenową;
- informacyjną (służebną w stosunku do jakości i ceny lub
autonomiczną skoncentrowaną na kształtowaniu preferencji
nabywców przy danej jakości i cenie).
Przedsiębiorstwa uczestniczące w procesie konkurencji mogą
za pomocą marketingu osiągać, utrwalać lub powiększać
przewagę konkurencyjną:
- jakościową;
- cenową;
- informacyjną (służebną w stosunku do jakości i ceny lub
autonomiczną skoncentrowaną na kształtowaniu preferencji
nabywców przy danej jakości i cenie).
Marketing a przewaga konkurencyjna
Podstawowe warunki działania stanowiące zmienne niezależne:
-
liczba i struktura ludności;
-
wielkość i struktura dochodów;
-
przepisy prawne;
-
warunki inwestowania;
-
polityka monetarna;
-
polityka podatkowa;
Warunki niezależne od przedsiębiorstwa
Podstawowe warunki działania zależne od przedsiębiorstwa:
-
potrzeby konsumentów;
-
postawy konsumentów;
-
preferencje konsumentów;
Warunki działania zależne od
przedsiębiorstwa
1.
Wielkość i struktura zasobów przedsiębiorstwa.
2.
Umiejętności wykorzystywania zasobów przedsiębiorstwa.
3.
Organizacja przedsiębiorstwa.
Klasyfikacja wewnętrznych warunków
działania przedsiębiorstwa
Nabywca
Postępowanie konsumenta to działania,
jakie podejmuje jednostka przy zakupie i
wykorzystaniu produktów oraz myślowe i
społeczne procesy, które poprzedzają i
następują po tych działaniach.
Klasyfikacja zamierzonego i
niezamierzonego postępowania konsumenta
na rynku
1a.
1a.
Dobrowolne – nieskrępowane, wynikające z
wewnętrznej potrzeby (np. zakup komputera
preferowanej marki).
2a.
2a.
Przymusowe – wynikające z konieczności (np.
zakup komputera niemarkowego z uwagi na niską
cenę).
1b.
1b.
Racjonalne – wewnętrznie spójne
postępowanie, umożliwiające konsumentowi
maksymalizację satysfakcji (np. zakup samochodu).
2b.
2b.
Irracjonalne – wewnętrznie niespójne lub
sprzeczne z interesem konsumenta i za takie przez
niego uznawane (np. zakup bluzki na wyprzedaży).
Klasyfikacja postępowania konsumenta na
rynku w ujęciu graficznym
Postępowanie konsumenta
Zamierzone
Zamierzone
Niezamierzone
Niezamierzone
Dobrowolne
Dobrowolne
Przymusowe
Przymusowe
Racjonalne
Racjonalne
Irracjonalne
Irracjonalne
Racjonalne
Racjonalne
Irracjonalne
Irracjonalne
Dobrowolne
Dobrowolne
Przymusowe
Przymusowe
Racjonalne
Racjonalne
Irracjonalne
Irracjonalne
Racjonalne
Racjonalne
Irracjonalne
Irracjonalne
Czynniki charakteryzujące konsumentów
1.
1.
Kulturowe.
Kulturowe.
2.
2.
Społeczne.
Społeczne.
3.
3.
Personalne.
Personalne.
4.
4.
Psychologiczne.
Psychologiczne.
Czynniki kulturowe charakteryzujące
konsumenta
kultura
kultura (zbiór norm i wartości respektowanych w danym
społeczeństwie);
subkultura
subkultura (grupy narodowościowe, wyznaniowe, rasowe,
geograficzne);
klasy społeczne.
klasy społeczne.
Klasa społeczna jako czynnik kulturowy
charakteryzujący konsumenta
1.
1.
Oznacza relatywnie homogeniczną i trwałą grupę społeczną,
Oznacza relatywnie homogeniczną i trwałą grupę społeczną,
zorganizowaną w sposób hierarchiczny, której członkowie
zorganizowaną w sposób hierarchiczny, której członkowie
wykazują wspólne wartości, zainteresowania i zachowania.
wykazują wspólne wartości, zainteresowania i zachowania.
2.
2.
Wyróżnia się następującymi elementami:
Wyróżnia się następującymi elementami:
osoby z jednej klasy zachowują się podobnie;
osoby w klasie mogą zajmować niższą lub wyższą pozycję;
na przynależność do klasy wskazuje wiele zmiennych (zawód, dochód,
bogactwo, wykształcenie, wartości);
przynależność do klasy nie jest dana raz na zawsze (możliwe są:
awans lub degradacja).
Charakterystyka podstawowych
amerykańskich
klas społecznych (case study)
1.
1.
Wyższa wyższa (niecałe 1%) –
Wyższa wyższa (niecałe 1%) – elita, która korzysta z
odziedziczonego bogactwa.
2.
2.
Niższa wyższa (ok. 2%) –
Niższa wyższa (ok. 2%) – osoby, które osiągnęły
bogactwo dzięki wyjątkowym umiejętnościom zawodowym
lub sukcesowi w biznesie.
3.
3.
Wyższa średnia (12%) –
Wyższa średnia (12%) – specjaliści, biznesmeni,
menedżerowie, skoncentrowani na robieniu kariery
.
.
4.
4.
Średnia (32%)
Średnia (32%) – pracownicy biurowi i fizyczni o średnich
zarobkach.
5.
5.
Pracująca (38%) –
Pracująca (38%) – pracownicy fizyczni o średnich
zarobkach oraz ci, którzy prowadzą styl życia pracowników
fizycznych.
6.
6.
Wyższa niższa (9%) –
Wyższa niższa (9%) – osoby pracujące o standardzie życia
niewiele przekraczającym próg ubóstwa
.
.
7.
7.
Niższa niższa (7%) –
Niższa niższa (7%) – osoby niepracujące, żyjące
zdecydowanie poniżej progu ubóstwa.
Czynniki społeczne charakteryzujące
konsumenta
grupy odniesienia
grupy odniesienia (grupy członkowskie, aspiracji
i antyspołeczne);
sytuacja rodzinna
sytuacja rodzinna (dominacja męża, dominacja żony,
partnerstwo);
rola społeczna
rola społeczna (aktywność, której spodziewamy się po danej
osobie);
status społeczny
status społeczny (stosunek społeczeństwa do danej osoby).
Czynniki personalne charakteryzujące
konsumenta
wiek i etap życia;
wiek i etap życia;
zawód;
zawód;
warunki ekonomiczne (dochody, oszczędności, majątek,
warunki ekonomiczne (dochody, oszczędności, majątek,
zdolność kredytowa);
zdolność kredytowa);
styl życia (aktywność, zainteresowania, opinie);
styl życia (aktywność, zainteresowania, opinie);
osobowość (cechy psychiczne).
osobowość (cechy psychiczne).
Styl życia Europejczyków (case study)
1.
1.
Tradycjonalista (18%) –
Tradycjonalista (18%) – silnie powiązany z historią, kulturą i
sytuacją własnego kraju.
2.
2.
Domator (14%) –
Domator (14%) – silnie przywiązany do „korzeni” i dzieciństwa.
3.
3.
Racjonalista (23%) –
Racjonalista (23%) – pozostający pod wpływem nauki i technologii.
4.
4.
Hedonista (17%) –
Hedonista (17%) – podporządkowany zmysłom i emocjom.
5.
5.
Zdobywca (15%) –
Zdobywca (15%) – wykorzystujący możliwości umysłowe, fizyczne i
emocjonalne.
6.
6.
Prekursor (13%) –
Prekursor (13%) – elastycznie reagujący na nagłe zmiany w
otoczeniu.
Czynniki psychologiczne charakteryzujące
konsumenta:
motywacja (dążenie do zaspokajania potrzeb);
motywacja (dążenie do zaspokajania potrzeb);
spostrzeganie (wrażenia);
spostrzeganie (wrażenia);
uczenie się;
uczenie się;
przekonania (wyobrażenia oparte na wiedzy, opinii lub
przekonania (wyobrażenia oparte na wiedzy, opinii lub
wierze);
wierze);
postawy (oceny, odczucia, działania).
postawy (oceny, odczucia, działania).
Role w procesie zakupu usługi logistycznej
1.
1.
Inicjator.
Inicjator.
2.
2.
Doradca.
Doradca.
3.
3.
Podejmujący decyzję.
Podejmujący decyzję.
4.
4.
Kupujący.
Kupujący.
5.
5.
Użytkownik.
Użytkownik.
Etapy procesu zakupu usługi logistycznej
1.
1.
Rozpoznanie problemu.
Rozpoznanie problemu.
2.
2.
Poszukiwanie informacji.
Poszukiwanie informacji.
3.
3.
Ocena wariantów.
Ocena wariantów.
4.
4.
Decyzja zakupu.
Decyzja zakupu.
5.
5.
Zachowanie po zakupie.
Zachowanie po zakupie.
Rozpoznanie problemu jako etap procesu
zakupu
Etap ten charakteryzuje występowanie różnicy między stanem
Etap ten charakteryzuje występowanie różnicy między stanem
faktycznym konsumenta a stanem pożądanym.
faktycznym konsumenta a stanem pożądanym.
Etap ten wywołują bodźce:
Etap ten wywołują bodźce:
wewnętrzne –
wewnętrzne – dotyczące biologicznych potrzeb organizmu;
zewnętrzne –
zewnętrzne – wynikające z oddziaływania otoczenia (reklama,
produkt na półce, zakup produktu przez określoną osobę, obniżka cen,
niezadowolenie z dotychczas używanego produktu).
Poszukiwanie informacji jako etap procesu
zakupu
Stany występujące na etapie poszukiwania informacji:
Stany występujące na etapie poszukiwania informacji:
stan zwiększonej uwagi
stan zwiększonej uwagi - zwracanie większej uwagi przez
konsumenta na informacje dotyczące interesujących go produktów);
stan aktywnego poszukiwania informacji -
stan aktywnego poszukiwania informacji - zdobywanie informacji
ze źródeł osobistych (rodzina, przyjaciele, sąsiedzi, znajomi),
handlowych (reklama, sprzedawcy, pośrednicy, opakowania,
wystawy), opartych na doświadczeniu (próbowanie, oglądanie,
użytkowanie produktu).
Ocena wariantów jako etap procesu zakupu
Nabywca ustala kryteria stanowiące podstawę oceny (najczęściej
Nabywca ustala kryteria stanowiące podstawę oceny (najczęściej
są nimi cechy produktów).
są nimi cechy produktów).
Liczba wykorzystywanych kryteriów zależy od:
Liczba wykorzystywanych kryteriów zależy od:
stopnia skomplikowania produktu
stopnia skomplikowania produktu (im produkt bardziej
skomplikowany tym więcej kryteriów branych pod uwagę);
cech konsumenta;
cech konsumenta;
sytuacji nabywczej konsumenta
sytuacji nabywczej konsumenta (im szybciej decyzja zakupu ma
być podjęta, tym mniej kryteriów branych pod uwagę).
Decyzja zakupu jako etap procesu zakupu
Czynniki wpływające na podjęcie ostatecznej decyzji zakupu,
Czynniki wpływające na podjęcie ostatecznej decyzji zakupu,
które występują na etapie podejmowania decyzji zakupu:
które występują na etapie podejmowania decyzji zakupu:
postawy innych osób (ich wpływ zależy od intensywności
postawy innych osób (ich wpływ zależy od intensywności
wyrażanych opinii oraz od postawy konsumenta w zakresie
wyrażanych opinii oraz od postawy konsumenta w zakresie
stosowania się do tych uwag);
stosowania się do tych uwag);
nieprzewidziane czynniki sytuacyjne (pojawienie się
nieprzewidziane czynniki sytuacyjne (pojawienie się
pilniejszego zakupu, nieodpowiednia obsługa, uświadomienie
pilniejszego zakupu, nieodpowiednia obsługa, uświadomienie
sobie ryzyka zakupu).
sobie ryzyka zakupu).
Zachowania po zakupie jako etap procesu
zakupu
Stany konsumenta po zakupie:
Stany konsumenta po zakupie:
zachwyt (gdy produkt przekracza oczekiwania);
zachwyt (gdy produkt przekracza oczekiwania);
zadowolenie (gdy produkt dorównuje oczekiwaniom);
zadowolenie (gdy produkt dorównuje oczekiwaniom);
niezadowolenie (gdy produkt nie spełnia oczekiwań).
niezadowolenie (gdy produkt nie spełnia oczekiwań).
Po zakupie, zwłaszcza nierutynowym, może pozostać stan
Po zakupie, zwłaszcza nierutynowym, może pozostać stan
dysonansu pozakupowego (napięcia wewnętrznego z powodu
dysonansu pozakupowego (napięcia wewnętrznego z powodu
dokonania zakupu).
dokonania zakupu).
Zachowania po zakupie jako etap procesu
zakupu - cd.
Czynniki determinujące możliwość zredukowania dysonansu
Czynniki determinujące możliwość zredukowania dysonansu
pozakupowego:
pozakupowego:
zapewnienie możliwości oddania produktu;
zapewnienie możliwości oddania produktu;
przedstawienie nabywcy dodatkowych informacji o produkcie;
przedstawienie nabywcy dodatkowych informacji o produkcie;
wysłanie nabywcy gratulacji z okazji nabycia produktu;
wysłanie nabywcy gratulacji z okazji nabycia produktu;
poproszenie nabywcy o propozycje usprawnienia produktu.
poproszenie nabywcy o propozycje usprawnienia produktu.
Rodzaje decyzji zakupu wyodrębnione na podstawie
kryterium zakresu procesu decyzyjnego oraz stopnia
zaangażowania się konsumenta w proces zakupu
Kompleksowe
Kompleksowe
Zwyczajowe
Zwyczajowe
Lojalne wobec
Lojalne wobec
marki
marki
Pod wpływem
Pod wpływem
impulsu
impulsu
(samochód)
(samochód)
(sól, cukier)
(sól, cukier)
(mydło,
(mydło,
pasta do zębów)
pasta do zębów)
(słodycze,
(słodycze,
gumy do żucia)
gumy do żucia)
Stopień zaangażowania
Stopień zaangażowania
Duży
Duży
Mały
Mały
Z
a
k
re
s
p
ro
c
e
s
u
d
e
c
y
z
y
jn
e
g
o
Z
a
k
re
s
p
ro
c
e
s
u
d
e
c
y
z
y
jn
e
g
o
D
u
ży
D
u
ży
M
a
ły
M
a
ły
Uczestnicy procesu zakupu na rynku
przedsiębiorstw (tzw. centrum zakupu)
1.
1.
Inicjatorzy: osoby, które zgłaszają potrzebę zakupu.
Inicjatorzy: osoby, które zgłaszają potrzebę zakupu.
2.
2.
Użytkownicy: osoby, które będą użytkować produkt.
Użytkownicy: osoby, które będą użytkować produkt.
3.
3.
Doradcy: osoby, które mają wpływ na decyzję.
Doradcy: osoby, które mają wpływ na decyzję.
4.
4.
Decydenci: osoby, które decydują o wymaganiach.
Decydenci: osoby, które decydują o wymaganiach.
5.
5.
Zatwierdzający: osoby, które udzielają zgody na zakup.
Zatwierdzający: osoby, które udzielają zgody na zakup.
6.
6.
Nabywcy: osoby uprawnione do wyboru dostawcy i ustalenia
Nabywcy: osoby uprawnione do wyboru dostawcy i ustalenia
warunków zakupu.
warunków zakupu.
7.
7.
Strażnicy: osoby mogące zablokować przepływ informacji lub
Strażnicy: osoby mogące zablokować przepływ informacji lub
dostęp sprzedawców.
dostęp sprzedawców.
Etapy procesu zakupu na rynku
przedsiębiorstw
1.
1.
Rozpoznanie problemu (dostrzeżenie problemu lub
Rozpoznanie problemu (dostrzeżenie problemu lub
potrzeby pod wpływem bodźców wewnętrznych i
potrzeby pod wpływem bodźców wewnętrznych i
zewnętrznych).
zewnętrznych).
2.
2.
Ogólny opis potrzeby i specyfikacja produktu
Ogólny opis potrzeby i specyfikacja produktu
(ustalenie charakterystyki i ilości produktu).
(ustalenie charakterystyki i ilości produktu).
3.
3.
Poszukiwanie dostawcy.
Poszukiwanie dostawcy.
4.
4.
Zebranie ofert.
Zebranie ofert.
5.
5.
Wybór dostawcy (na podstawie pożądanych cech z
Wybór dostawcy (na podstawie pożądanych cech z
uwzględnieniem stopnia ważności).
uwzględnieniem stopnia ważności).
6.
6.
Specyfikacja standardowego zamówienia
Specyfikacja standardowego zamówienia
(negocjacje ostatecznych warunków zamówienia z
(negocjacje ostatecznych warunków zamówienia z
uwzględnieniem specyfikacji technicznej, wielkości
uwzględnieniem specyfikacji technicznej, wielkości
dostaw, terminów dostaw, zasad gwarancji).
dostaw, terminów dostaw, zasad gwarancji).
7.
7.
Ocena działania (na podstawie oceny użytkownika,
Ocena działania (na podstawie oceny użytkownika,
kilku wybranych kryteriów, szacunku ewentualnych
kilku wybranych kryteriów, szacunku ewentualnych
strat).
strat).
Specyfika rynku instytucji
Rynek ten składa się ze szkół, szpitali, domów opieki społecznej,
Rynek ten składa się ze szkół, szpitali, domów opieki społecznej,
urzędów i innych instytucji.
urzędów i innych instytucji.
Instytucje te muszą zapewnić dobra i usługi osobom będącym
Instytucje te muszą zapewnić dobra i usługi osobom będącym
pod ich opieką oraz pracownikom.
pod ich opieką oraz pracownikom.
Specyfikę tego rynku wyznaczają następujące cechy:
Specyfikę tego rynku wyznaczają następujące cechy:
wymaganie przez nabywców bardzo rozbudowanej
wymaganie przez nabywców bardzo rozbudowanej
dokumentacji od sprzedawców;
dokumentacji od sprzedawców;
preferowanie przetargów nieograniczonych;
preferowanie przetargów nieograniczonych;
preferowanie firm krajowych;
preferowanie firm krajowych;
dostosowywanie ofert dostawców i usługodawców do
dostosowywanie ofert dostawców i usługodawców do
konkretnych potrzeb i obowiązujących procedur.
konkretnych potrzeb i obowiązujących procedur.
Pojęcie segmentacji
(1)
Podział rynku wg określonego kryterium na
Podział rynku wg określonego kryterium na
jednorodne grupy konsumentów, które
jednorodne grupy konsumentów, które
wyznaczają dla przedsiębiorstwa obszar
wyznaczają dla przedsiębiorstwa obszar
działania i stanowią punkt odniesienia przy
działania i stanowią punkt odniesienia przy
formułowaniu programu tego działania.
formułowaniu programu tego działania.
Przesłanki segmentacji
1.
Nie wszyscy nabywcy są tacy sami.
2.
Z grupy nabywców określonego produktu można
wyodrębnić ich podgrupy o podobnych
zachowaniach i preferencjach.
3.
Podgrupy są liczebnie mniejsze i bardziej
homogeniczne niż grupa jako całość.
4.
Łatwiejsze i skuteczniejsze jest działanie na rzecz
mniejszej podgrupy podobnych konsumentów niż
na rzecz dużych zróżnicowanych grup
konsumentów
.
.
Kryteria segmentacji na rynku logistycznym
Kryteria segmentacji rynku
odnoszące się do konsumenta
odnoszące się do produktu/sytuacji
zakupu
społeczno-
-
ekonomiczne
demogra-
ficzne
psycho-
graficzne
wzorce
konsumpcji
warunki
zakupu
oferowane
korzyści
dochód
zawód
wykształ-
cenie
kryteria
geogra-
ficzne
miejsce
zamiesz-
kania
wiek
płeć
wielkość
rodziny
faza w
cyklu życia
ro-dziny
status ro-
dziny
narodowoś
ć
styl życia
aktywność
zaintereso-
wania
opinie
częstotli-
wość
użycia
posiadanie
innych
produktów
lojalność
wobec
marki
produktu
rodzaj skle-
pu
czas
zakupu
impuls
okazje
wielkość
jednorazo-
wego zaku-
pu
częstotli-
wość zaku-
pu
wiedza
kon-
sumenta
o produkcie
postrzega-
ne korzyści
predyspo-
zycje kon-
sumentów
Kryteria segmentacji na rynku
przemysłowym
1.
Kryteria związane z charakterystyką nabywcy
(użytkownika):
lokalizacja;
wielkość;
branża;
lojalność.
2.
Kryteria związane z charakterystyką produktu:
dostrzegane główne korzyści;
częstotliwość zakupów;
wielkość zakupów;
zysk.
Cechy poprawnie wyodrębnionego rynku
1.
Mierzalność (możliwość uzyskania niezbędnych
informacji o poszczególnych cechach konsumentów
odróżniających ich od całego rynku).
2.
Rozległość (wielkość uzasadniająca zastosowanie
indywidualnej strategii marketingowej).
3.
Dostępność (możliwość efektywnego stosowania
instrumentów marketingu, w tym głównie
związanych z dystrybucją i promocją).
4.
Rozległość (wysokie prawdopodobieństwo
pozytywnej reakcji konsumentów na odpowiednio
przygotowaną strukturę marketingu mix).
Segmentacja jako narzędzie wyboru rynku
docelowego
Pojęcie rynku docelowego
Pojęcie rynku docelowego
W miarę homogeniczna grupa nabywców, którą
W miarę homogeniczna grupa nabywców, którą
chcemy pozyskać.
chcemy pozyskać.
Etapy procesu wyboru rynku docelowego
Etapy procesu wyboru rynku docelowego
1.
1.
Określenie potrzeb, wymagań oraz
Określenie potrzeb, wymagań oraz
charakterystycznych cech konsumentów na danym
charakterystycznych cech konsumentów na danym
rynku.
rynku.
2.
2.
Analiza podobieństw i różnic występujących między
Analiza podobieństw i różnic występujących między
konsumentami.
konsumentami.
3.
3.
Wyodrębnienie segmentów rynku.
Wyodrębnienie segmentów rynku.
4.
4.
Wybór segmentu (segmentów) rynku.
Wybór segmentu (segmentów) rynku.
Pojęcie plasowania produktu
Działanie związane z takim sposobem
Działanie związane z takim sposobem
zaprezentowania oferty przedsiębiorstwa,
zaprezentowania oferty przedsiębiorstwa,
dzięki któremu zajmuje ona wyróżniające i
dzięki któremu zajmuje ona wyróżniające i
wysoko oceniane miejsce na tle konkurencji w
wysoko oceniane miejsce na tle konkurencji w
świadomości klientów tworzących określony
świadomości klientów tworzących określony
rynek docelowy.
rynek docelowy.
Cel plasowania
Głównym celem plasowania jest takie
zaprojektowanie i promowanie produktu, aby
wybrany segment rynku z łatwością dostrzegł
jego atrakcyjność i
niepowtarzalność.
Atrakcyjność i niepowtarzalność stwarzają
przedsiębiorstwu takie warunki działania, jakie
miałoby ono, będąc monopolistą. Skuteczne
uplasowanie produktu oznacza takie jego
wyróżnienie wśród konsumentów, które nie pozwala
im dostrzegać substytutów oraz w konsekwencji,
skłania do zapłacenia wyższej ceny.
Segmentacja i plasowanie produktu na
rynku
(19)
Kryteria plasowania produktu
Kryteria plasowania produktu
1.
1.
Charakterystyka produktu (cechy, składniki,
Charakterystyka produktu (cechy, składniki,
jakość, dostępność, opakowanie,
jakość, dostępność, opakowanie,
wytrzymałość).
wytrzymałość).
2.
2.
Charakterystyka producenta.
Charakterystyka producenta.
3.
3.
Charakterystyka użytkowników.
Charakterystyka użytkowników.
4.
4.
Charakterystyka cenowa (cena niższa od
Charakterystyka cenowa (cena niższa od
konkurentów, obniżona cena, ekskluzywność,
konkurentów, obniżona cena, ekskluzywność,
trwałość).
trwałość).
5.
5.
Wizerunek (wysoka jakość, dziedzictwo
Wizerunek (wysoka jakość, dziedzictwo
marki, trwałość w użytkowaniu, egzotyka,
marki, trwałość w użytkowaniu, egzotyka,
nowoczesność, nowość).
nowoczesność, nowość).
Segmentacja i plasowanie produktu na
rynku
(23)
Strategie plasowania
Strategie plasowania
1.
1.
Imitacyjna – w celu uzyskania pozycji
Imitacyjna – w celu uzyskania pozycji
podobnej do innego produktu.
podobnej do innego produktu.
2.
2.
Antycypacyjna – w celu rozwinięcia i zmiany
Antycypacyjna – w celu rozwinięcia i zmiany
potrzeb rynku docelowego.
potrzeb rynku docelowego.
3.
3.
Adaptacyjna – w celu zmiany pozycji na rynku.
Adaptacyjna – w celu zmiany pozycji na rynku.
4.
4.
Defensywna – w celu uzyskania podobnej
Defensywna – w celu uzyskania podobnej
pozycji na rynku jak inny własny produkt z
pozycji na rynku jak inny własny produkt z
myślą o osłabieniu lub zneutralizowaniu
myślą o osłabieniu lub zneutralizowaniu
działań konkurenta.
działań konkurenta.
Etapy plasowania
1.
Identyfikacja klientów.
2.
Określenie cech, przez pryzmat których konsumenci
postrzegają produkty na danym rynku.
3.
Określenie pozycji rynkowej produktów
konkurentów.
4.
Analiza postępowania konsumentów.
5.
Wybór pozycji rynkowej dla własnego produktu.
6.
Monitorowanie wybranej pozycji.