Lęk

Lęk

Strach

Strach

Nerwica i/a zaburzenia

Nerwica i/a zaburzenia

lękowe

lękowe



Zaburzenia nerwicowe związane ze stresem i pod postacią

Zaburzenia nerwicowe związane ze stresem i pod postacią

somatyczną połączono w jedną kategorię zaburzeń psychicznych

somatyczną połączono w jedną kategorię zaburzeń psychicznych

(F40-F48)

(F40-F48)



U podłoża wszystkich jednostek klinicznych z tej grupy stwierdza

U podłoża wszystkich jednostek klinicznych z tej grupy stwierdza

się występowanie czynników psychologicznych

się występowanie czynników psychologicznych



Zaburzenia lękowe w postaci fobii, inne zaburzenia lękowe,

Zaburzenia lękowe w postaci fobii, inne zaburzenia lękowe,

zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne, reakcje na ciężki stres i

zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne, reakcje na ciężki stres i

zaburzenia adaptacyjne (główne typy zaburzeń nerwicowych i

zaburzenia adaptacyjne (główne typy zaburzeń nerwicowych i

reakcji na ciężki stres wg. ICD-10).

reakcji na ciężki stres wg. ICD-10).



Od 1980 w DSM-IV nie używa się określenia nerwica – zaburzenia

Od 1980 w DSM-IV nie używa się określenia nerwica – zaburzenia

lękowe, zaburzesnia dysocjacyjne, somatoformiczne, zespoly

lękowe, zaburzesnia dysocjacyjne, somatoformiczne, zespoly

ostrego i przewleklego stresu pourazowgo

ostrego i przewleklego stresu pourazowgo

Funkcja adaptacyjna lęku i

Funkcja adaptacyjna lęku i

strachu

strachu



Strach i lęk pełnią funkcję sygnalizującą

Strach i lęk pełnią funkcję sygnalizującą

niebezpieczeństwo

niebezpieczeństwo



Jeśli reakcja emocjonalna w postaci strachu

Jeśli reakcja emocjonalna w postaci strachu

lub przerażenia okaże się proporcjonalna do

lub przerażenia okaże się proporcjonalna do

wielkości realnego zagrożenia to jest ona

wielkości realnego zagrożenia to jest ona

adaptacyjna. Pozwala na uaktywnienie

adaptacyjna. Pozwala na uaktywnienie

odpowiednich reakcji zaradczych, obronnych

odpowiednich reakcji zaradczych, obronnych



Po pewnym czasie od wystąpienia zagrożenia

Po pewnym czasie od wystąpienia zagrożenia

jej intensywność malej i wraca człowiek do

jej intensywność malej i wraca człowiek do

równowagi, poczucie pewności,

równowagi, poczucie pewności,

bezpieczeństwa

bezpieczeństwa

Kryteria adaptacyjności vs nieadaptacyjności

Kryteria adaptacyjności vs nieadaptacyjności



Poziom adekwatności reakcji

Poziom adekwatności reakcji



Czas trwania

Czas trwania



Dynamika przebiegu

Dynamika przebiegu

KRYTERIA RÓŻNICUJĄCE STRACH I LĘK

KRYTERIA RÓŻNICUJĄCE STRACH I LĘK



SILNE PODOBIEŃSTWO

SILNE PODOBIEŃSTWO



Poziom realności (prawdopodobieństwa) zagrożenia



Umiejscowienie zagrożenia



Stopień konkretności zagrożenia

STRACH I LĘK

STRACH I LĘK



Lęk – uczucie obawy spowodowane

Lęk – uczucie obawy spowodowane

przewidywanym zagrożeniem, którego źródło

przewidywanym zagrożeniem, którego źródło

może się znajdować na zewnątrz lub

może się znajdować na zewnątrz lub

wewnątrz jednostki.

wewnątrz jednostki.



Lęk może być wywołany przez bodźce

Lęk może być wywołany przez bodźce

płynące z otoczenia, ciała, psychiki człowieka.

płynące z otoczenia, ciała, psychiki człowieka.



Niebezpieczeństwo – malo realne,

Niebezpieczeństwo – malo realne,



Strach – gdy przyczyna niebezpieczeństwa

Strach – gdy przyczyna niebezpieczeństwa

jest konkretna.

jest konkretna.

SKŁADNIKI

SKŁADNIKI

STRACHU i lęku

STRACHU i lęku



Poznawczy – myślenie o zagrożeniu

Poznawczy – myślenie o zagrożeniu



Fizjologiczny i Somatyczny – reakcja alarmowa

Fizjologiczny i Somatyczny – reakcja alarmowa

pobudzenie układu sympatycznego

pobudzenie układu sympatycznego

(zwiększenie zasobów tlenu i energii w

(zwiększenie zasobów tlenu i energii w

tkankach)

tkankach)



Emocjonalny – uczucie obawy, przerażenia,

Emocjonalny – uczucie obawy, przerażenia,

grozy (strach), obawa, niepokój, panika (lęk).

grozy (strach), obawa, niepokój, panika (lęk).

Czasami nierozpoznawalne – pobudzenie,

Czasami nierozpoznawalne – pobudzenie,

napięcie

napięcie



Behawioralny – wycofanie, ucieczka, walka

Behawioralny – wycofanie, ucieczka, walka

PODZIAŁ

PODZIAŁ

LĘKU

LĘKU



Lęk jako reakcja przystosowawcza lub

Lęk jako reakcja przystosowawcza lub

odpowiedź na bezpośrednie

odpowiedź na bezpośrednie

niebezpieczeństwo, konflikt lub stres.

niebezpieczeństwo, konflikt lub stres.



Lęk fobiczny (izolowany)- związany z

Lęk fobiczny (izolowany)- związany z

konkretnymi bodźcami

konkretnymi bodźcami



Lęk autonomiczny – nie związany z żadnymi

Lęk autonomiczny – nie związany z żadnymi

wyraźnymi warunkami

wyraźnymi warunkami



Lęk wtórny – występujący jako objaw innych

Lęk wtórny – występujący jako objaw innych

zaburzeń (somatycznych lub psychicznych)

zaburzeń (somatycznych lub psychicznych)

lub niepożądanych leków.

lub niepożądanych leków.

GŁÓWNE POSTACI LĘKU:

GŁÓWNE POSTACI LĘKU:



Fobie

Fobie



Agorafobia

Agorafobia



Fobie społeczne

Fobie społeczne



Fobie specyficzne

Fobie specyficzne



Napady paniki / Lęk paniczny

Napady paniki / Lęk paniczny



Lęk uogólniony

Lęk uogólniony



PTSD (Post Traumatic Stress Disorder – Stres

PTSD (Post Traumatic Stress Disorder – Stres

Posttraumatyczny)

Posttraumatyczny)



Zaburzenia adaptacyjne

Zaburzenia adaptacyjne



Zaburzenia dysocjacyjne

Zaburzenia dysocjacyjne



Zaburzenia obsesyjno – kompulsyjne

Zaburzenia obsesyjno – kompulsyjne



Zaburzenia somatyzacyjne

Zaburzenia somatyzacyjne



Hipochondria

Hipochondria



Bóle psychogenne

Bóle psychogenne



Neurastenia

Neurastenia



Zespół depersonalizacji - derealizacji

Zespół depersonalizacji - derealizacji