Bilans – istota i funkcje
Majątek jednostki
gospodarczej
Na majątek jednostki można patrzeć z
dwóch punktów widzenia:
•jego postaci trwałej i obrotowej = AKTYWA
•źródeł jego finansowania = PASYWA
Zarówno aktywa jak i pasywa wyrażone są w
jednostkach pieniężnych.
Jest to ten sam majątek, ale klasyfikowany z
dwóch różnych punktów widzenia.
∑ A = ∑ P
Bilans informuje:
• skąd pochodzi kapitał i jak jest ulokowany
• jaki majątek posiada przedsiębiorstwo i
jak jest on finansowany
BILANS
AKTYWA
PASYWA
Co to jest?
W jakiej formie majątkowej?
W co zainwestowano kapitał?
Jakie jest zastosowanie kapitału?
Kto ma prawo do majątku?
Skąd pochodzi kapitał: własny czy obcy?
Definicja bilansu:
dwustronne zestawienie wartości
zasobów majątkowych
(aktywów), oraz źródeł
finansowania (pasywów)
sporządzone na określony
dzień i w określonej formie.
Wymogi formalne bilansu:
- dokładne oznaczenie podmiotu, dla którego
bilans jest sporządzany
- oznaczenie dnia bilansowego – daty na którą jest
sporządzany
- określenie jednostek , w których wyrażone są
dane liczbowe (np. w tys. zł)
- wyszczególnienie nazw i wartości poszczególnych
grup aktywów i pasywów
- wartości wszystkich grup musza być wyrażone w
walucie polskiej i w języku polskim
- podpis osoby, której powierzono prowadzenie
ksiąg rachunkowych oraz kierownika jednostki
- podanie daty sporządzenia bilansu.
Najważniejsze zasady
bilansowe
• zasada równowagi bilansowej -wartość
aktywów równa jest wielkości pasywów
• zasada ciągłości finansowej -bilans
zamknięcia (na koniec okresu) jest
równocześnie bilansem otwarcia
następnego okresu
• aktywa uporządkowane są według
wzrastającego stopnia płynności, a
wiec możliwości ich spieniężenia
• pasywa uporządkowane według
rosnącego stopnia wymagalności,
czyli terminów spłaty
Wartości niematerialne i
prawne:
• prawa (nabyte przez jednostkę, o przewidywanym
okresie użytkowania dłuższym niż rok, przeznaczone
do wykorzystania dla własnych potrzeb)
- autorskie prawa majątkowe (oprogramowanie
komputerów), licencje, koncesje
- prawa do wynalazków, patenty, znaki towarowe,
wzory zdobnicze
- know-how
• wartość firmy – goodwill
• koszty zakończonych prac rozwojowych –
poniesionych przed rozpoczęciem produkcji nowych
wyrobów lub stosowaniem nowej technologii
Rzeczowe aktywa trwałe
• środki trwałe – są kompletne i zdatne do
użytku
- przewidywany okres ich ekonomicznej
użyteczności jest dłuższy niż rok
- przeznaczone są na potrzeby prowadzonej
działalności
• środki trwałe w budowie
- przyszłe środki trwałe w okresie ich budowy
oraz montażu
- ulepszenia już istniejących środków trwałych –
w trakcie modernizacji czy przebudowy
Zapasy
• Materiały – nabyte w celu zużycia na
własne potrzeby(wytwarzanie produktów)
lub zużywane na inne potrzeby: konserwacji
i remontów maszyn, utrzymania czystości
(środki czystości), na potrzeby administracji
(papier ksero), itp.
• Półprodukty i produkty w toku –
niegotowe jeszcze produkty własne, jeszcze
czeka je faza obróbki
• Produkty gotowe – zakończone produkty
własne lub usługi
• Towary – zakupione w celu odsprzedaży
Należności
krótkoterminowe
• należności z tyt. dostaw i usług
• z tyt. podatków, ceł, ubezpieczeń
• inne (od pracowników, np. zaliczki)
• dochodzone na drodze sądowej
Inwestycje
krótkoterminowe
• Krótkoterminowe aktywa finansowe:
-udziały lub akcje
-inne papiery wartościowe
-pożyczki udzielone
-inne (czeki, weksle, lokaty terminowe, których
odsetki wymagalne są w okresie dłuższym niż
3 m-ce
-środki pieniężne i lokaty o terminie krótszym
niż 3 m-ce
• Inne inwestycje krótkoterminowe – np.
zakup metali szlachetnych (złoto)