WODOLECZNICTWO I BALNEOTERAPIA

background image

WODOLECZNICTWO

I BALNEOTERAPIA

Zasady oddziaływania i ich

skutki

background image

WODOLECZNICTWO

Inaczej
HYDROTERAPIA –
dział lecznictwa
fizykalnego, w
którym
wykorzystuje się
oddziaływanie wody
na ustrój. Woda w
zabiegach może
być stosowana we
wszystkich stanach
skupienia.

background image

Wpływ zabiegów wodoleczniczych na

ustrój

Podstawową rolę w zabiegach wodoleczniczych odgrywa

CZYNNIK TERMICZNY

Wpływ czynnika termicznego zależy od:

Różnicy między temp. wody a temp. ustroju – czyli

natężenia bodźca termicznego

Okoliczności fizycznych towarzyszących

oddziaływaniu na ustrój

Możliwości termoregulacyjnych pacjenta

Czasu działania bodźca

Zmiany natężenia działania (czyli różnicy

temperatur)

Powierzchni, na którą działa bodziec

Właściwości fizycznych środowiska, które wchodzi

w bezpośredni kontakt ze skórą

background image

Istotne znaczenie w praktyce zabiegów

wodoleczniczych ma odczuwanie

przez człowieka temperatury

wody.

Skala odczuwania bodźców jest

zawarta między odczuciem zimna i

ciepła.

background image

Wyróżniamy: GORĄCO

background image

CIEPŁO

background image

LETNIO

background image

OBOJĘTNIE

background image

CHŁODNO

background image

ZIMNO

background image

Przekroczenie granicy ciepła lub zimna

może prowadzić do uszkodzenia tkanek,

nazywanego w skrajnych sytuacjach

oparzeniem lub odmrożeniem.

background image

STREFA KOMFORTU CIEPLNEGO

To zakres temperatury, w którym nie odczuwa się
ani ciepła, ani zimna.

Zależy od średniej temperatury skóry i jest bliska
CIEPLNEMU PUNKTOWI OBOJĘTNEMU skóry (33
stopnie mierzone na tułowiu)

Zakres strefy jest różny u różnych osób

background image

OBOJĘTNY PUNKT

CIEPLNY SKÓRY

OBOJĘTNY PUNKT

CIEPLNY SKÓRY

Wartość zależy od
właściwości fizycznych

środowiska
przekazującego lub

pobierającego ciepło od
ustroju.

Wynikający ze średniej
temperatury ciała

background image

OBOJĘTNY PUNKT CIEPLNY SKÓRY

W WODZIE 34 – 36 stopni

W POWIETRZU 20 stopni

DLATEGO

Kąpiel w wodzie o temp. 25 stopni chłodna

DZIĘKI DOBREMU PRZEWODNICTWU CIEPLNEMU WODY, CIEPŁO Z USTROJU

SZYBKO PRZECHODZI DO WODY

Kąpiel w powietrzu o temp. 25 stopni

ciepła

GORSZE PRZEDOWNICTWO CIEPLNE POWIETRZA UTRUDNIA ODDAWANIE

CIEPŁA PRZEZ USTRÓJ

background image

SKALA ODCZUWANIA PRZEZ

CZŁOWIEKA TEMPERATURY WODY

Zimna (8 – 20°C)

Chłodna (21 – 27°C)

Letnia (28 – 33°C)

Ciepła (34 – 37°C)

Gorąca (38 – 42°C)

background image

Przewodnictwo wody jest około 25
razy większe niż przewodnictwo
cieplne powietrza

Utrata ciepła zanurzonego w wodzie
organizmu jest około 250 razy
większa niż w powietrzu o tej samej
temperaturze.

background image

Temperatura wody wywiera znaczny

wpływ na układ krążenia.

DZIAŁANIE ZIMNA

ODCZYN

PRAWIDŁOWY

ODCZYN

NIEPRAWIDŁOWY

Zblednięcie skóry

(skurcz naczyń

powierzchownych)

Zaróżowienie

(rozszerzenie naczyń

powierzchownych)

Bladość skory

Zasinienie

Gęsia skórka

Dreszcze

Przyspieszenie akcji

serca

Złe samopoczucie

background image

Temperatura wody wywiera znaczny

wpływ na układ krążenia.

DZIAŁANIE CIEPŁA

NIEZBYT

INTENSYWNE CIEPŁO

INTENSYWNY

BODZIEC CIEPLNY

Rozszerzenie

naczyń krwionośnych
skóry (tętniczek,

naczyń włosowatych i

żylnych)

Otwarcie

nieczynnych naczyń

włosowatych

Przekrwienie skóry

Krótkotrwały skurcz

naczyń krwionośnych
skóry (Zblednięcie)

Rozszerzenie

naczyń

background image

Zmiany przebiegają zgodnie z

prawem Dastre – Morata.

Bodźce termiczne działając na duże

powierzchnie skóry powodują przeciwne

do naczyń skóry zachowanie się dużych

naczyń: klatki piersiowej i jamy

brzusznej.

Naczynia nerek, śledziony, wieńcowe

wykazują taki sam odczyn jak naczynia

skóry

background image

WPŁYW ZABIEGÓW WODOLECZNICZYCH O RÓŻNEJ

TEMPERATURZE NA UKŁADY I NARZĄDY USTROJU

Układ lub
Narząd

Woda

zimna

Woda

ciepła

Woda

gorąca

Naczynia

powierzch
owne

Skurcz, z
następczym
rozszerzenie

m

Rozszerzenie

Zwężenie z
następczym
rozszerzeniem

Naczynia

głębokie

Zgodnie

z


prawem Dastre

-Morata

background image

Układ lub
Narząd

Woda

zimna

Woda

ciepła

Woda

gorąca

Czynność

serca

zwolniona

przyspieszona

przyspieszona

Ciśnienie
krwi

podwyższone

obniżone

obniżone

background image

Układ lub
Narząd

Woda

zimna

Woda

ciepła

Woda

gorąca

Krew

Zabiegi
ogólne:
Zwiększenie
liczby krwinek
czerwonych i

białych

Zabiegi
ogólne: b/z

Zabiegi
ogólne:

pozorne
zwiększenie
liczby krwinek
czerwonych i

białych

Zabiegi

miejscowe:
Zwiększenie
liczby krwinek

białych

Zabiegi

miejscowe:
Zwiększenie
liczby krwinek

białych

Zabiegi

miejscowe:
Zagęszczenie
krwi na skutek

pocenia się

Układ

oddecho

wy

Zwolnienie i
pogłębienie

oddechu

Przyspieszenie
i spłycenie

oddechu

Przyspieszenie
i pogłębienie

oddechu

background image

Układ lub
Narząd

Woda

zimna

Woda

ciepła

Woda

gorąca

Układ

nerwowy

Zwiększenie
pobudliwośc
i obw.

Nerwów
czuciowych
i ruchowych

Zmniejszenie
pobudliwości
układu

nerwowego

Zmniejszenie
pobudliwości
obwodowych

nerwów
czuciowych

Nerki

Wzmożenie

czynności
wydzielnicz
ej

Wzmożenie

czynności
wydzielniczej

Może wystąpić

zmniejszenie
czynności
wydzielniczej

Wydzielan

ie potu

Zmniejszon
e lub

zahamowan
e

Nieznacznie
wzmożone

Wzmożone

background image

Układ lub
Narząd

Woda
zimna

Woda
ciepła

Woda
gorąca

Gruczoły

przewodu

pokarmowe

go

Zwiększone
wydzielanie

Zmniejszon
e
wydzielanie

Zmniejszone
wydzielanie

Mięśnie

szkieletowe

Wzmożone
napięcie

Zmniejszon
e napięcie

Znacznie
zmniejszone

napięcie

Przemiana

Materii

Wzmożona
w celu

wyrównania
utraty ciepła

Nieznacznie
wzmożona

Wzmożona

background image

CZYNNIKI MECHANICZNE ZABIEGÓW

WODOLECZNICZYCH, ODDZIAŁUJĄCE NA

USTRÓJ

Ciśnienie

hydrostatyczne

Ciśnienie

hydrodynamiczne

Wypór

Lepkość wody

Spójność wody

background image

CIŚNIENIE…

Statyczne (hydrostatyczne) – panujące w

dowolnym punkcie wody nieruchomej

p

s

=

p

0

+

h · γ

w

p

s

- ciśnienie statyczne wody

p

0

- ciśnienie działające na powierzchnię wody

h -

wysokość słupa wody

γ

w

ciężar właściwy wody

W kąpielach – zwiększa się z głębokością zanurzenia oraz

gęstością wody

Zmniejsza obwód różnych części ciała ludzkiego zanurzonego

w wodzie .

W pozycji stojącej powoduje przesunięcie krwi z żył skóry i

jamy brzusznej do klatki piersiowej.

background image

CIŚNIENIE…

Dynamiczne (hydrodynamiczne) – w
wodzie poruszającej się, odpowiada energii
kinetycznej jednostki objętości
poruszającej się wody

p

d

= E = q

· v

2

/2

p

d

ciśnienie dynamiczne wody

E –

energia kinetyczna

q –

gęstość wody

v

prędkość przepływu wody

W natryskach, kąpieli wirowej, natrysku podwodnym

background image

CIŚNIENIE…

Całkowite – suma
ciśnienie
statycznego i
dynamicznego

p

c

= p

s

+ p

d

background image

WYPÓR WODY (Wypór
hydrostatyczny)

W = γ

w

· V

w

W – wypór hydrostatyczny
γ

w

– ciężar właściwy wody

V

w

– objętość wypartej wody

Siła wyporu zgodnie z PRAWEM

ARCHIMEDESA zależy od stanu zanurzenia

ciała w wodzie, a mówiąc inaczej od

objętości wypartej przez nie wody

background image

Przy wykonywaniu
powolnych ruchów
wypór jest
wykorzystywany
jako czynnik
odciążający.

Przy wykonywaniu
szybkich ruchów
występują opory
wody.

background image

Dawkę zabiegu
leczniczego
stanowią:

Powierzchnia ciała,
na które wpływa
zabieg

Czas trwania
zabiegu

background image

Czynniki dodatkowe wpływające na
odczyn ustroju:

Wiek

Płeć

Stosunek
powierzchni ciała do
objętości

Okołodobowe rytmy
regulacyjne (faza
rozgrzewania i faza
ochładzania)

background image

UWAGI

Przed zleceniem zabiegu konieczne jest dokonanie

oceny stanu gospodarki cieplnej chorego

Należy pouczyć chorego, że przed zabiegiem

konieczne jest opróżnienie pęcherza moczowego, a

przy zabiegach długotrwałych także oddanie stolca.

W trakcie serii zabiegów obowiązuje zasada

stopniowego nasilania bodźców termicznych

Należy obserwować chorego w trakcie zabiegu,

szczególnie policzki i usta

W trakcie zabiegu należy kontrolować tętno ( nie

może być wyższe niż 100/min

Po każdym ciepłym zabiegu stosujemy krótki zabieg

zimny

Pomieszczenia zabiegowe muszą być dobrze

wietrzone i odpowiednio ogrzane. Przy zabiegach

ciepłych – 22-24 stopnie, Przy zabiegach zimnych –

25-27 stopni.

background image

BALNEOTERAPIA

Dział lecznictwa, w
którym wykorzystuje
się naturalne
tworzywa lecznicze.

Do naturalnych
tworzyw leczniczych
zalicza się: wody
mineralne, gazy
zawarte w niektórych
zdrojach oraz peloidy

background image

CO TO JEST WODA LECZNICZA?

Woda podziemna, bez zarzutu
bakteriologicznie i chemicznie, o
niewielkich wahaniach składu i swoich
właściwości, uznana za leczniczą po
przeprowadzeniu badań bądź
obserwacji lekarskiej (zatwierdzona
przez Min. Zdrowia i Opieki
Społecznej)

background image

LECZNICZE WODY MINERALNE

Powstają w wyniku wzbogacenia o
składniki mineralne wód infiltracyjnych

Podziału dokonuje się wg dwóch
kryteriów: makro i mikroskładników
(swoistych, szczególnie aktywnych
biologicznie)

Mogą być także chłodne lub cieplicze
(powyżej 20 stopni)

background image

PODZIAŁ WÓD W PORÓWNANIU

TEMPERATUR WODY I CIAŁA

HIPOTERMALNE – 20 – 35°

IZOTERMALNE – 35 – 40°

HIPERTERMALNE – wyżej niż 40°

background image

PODZIAŁ WÓD W PORÓWNANIU

STĘŻENIA SKŁADNIKÓW W WODZIE

ZE STĘŻNIEM W KRWINCE

CZERWONEJ

HIPOOSMOTYCZNE – o ciśnieniu
mniejszym

IZOOSMOTYCZNE – o ciśnieniu równym

HIPEROSMOTYCZNE – o ciśnieniu
większym

background image

ZASTOSOWANIE

W leczeniu uzdrowiskowym

Kąpiele

Wziewania

Kuracje pitne (krenoterapia)


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
WODOLECZNICTWO I BALNEOTERAPIA 3
wodolecznictwo i balneo
Wodolecznictwo, FIZJOTERAPIA, Balneologia
Podstawy Balneologii
Balneologa i fizjoterapia instrumentalna 02
praca kon fiz wodolecznictwo
Propedeutyka - fizjo - fizyko, Fizykoterapia i balneologia
TEKST W, Fizjoterapia, Balneologia- wykłady
Fwd balneoterapia, PELOIDY, PELOIDY
Wodolecznictwo metodą Kneippa
Wziewania, balneologia
Opis zawodu Zabiegowy balneologiczny, Opis-stanowiska-pracy-DOC
medycyna fizykalna, Medycyna Fizykalna i Balneoklimatoologia
BALNEOKLIMATOLOGIA (mini), Fizykoterapia

więcej podobnych podstron