PLECY WKLĘSŁE
DYDAKTYKA CWICZEN
KOREKCYJNYCH
II rok- wychowanie fizyczne,
kierunek nauczycielski
Plecy wklęsłe (dorsum
concavum)
• Wada dotyczy dolnego
odcinka pleców
(lędźwiowego),
• Jej istotą jest pogłębienie
fizjologicznej lordozy
lędźwiowej,
• W warunkach prawidłowych
kręgosłup lędźwiowy
wygięty ku przodowi
• Wielkość i ukształtowanie
zależne od:
- predyspozycje dziedziczne,
- wiek, somatotyp, kształt,
- wielkość i stopień
ruchomości krzywizny
piersiowej,
- ustawienie miednicy,
Krzywizna lędźwiowa, jako
bardziej ruchoma, pełni funkcje
kompensacyjną w stosunku do:
• Ustawienia miednicy
• Ukształtowania i stopnia ruchomości odcinka piersiowego
kręgosłupa
W warunkach nieprawidłowych, a
szczególnie patologicznych, lordoza
lędźwiowa podlega znacznym zmianom,
przyczyniając się do powstawania wad.
Etiologia
• Plecy wklęsłe mogą być wrodzone i nabyte. Dla
nauczyciela wf najsilniejszą, niewątpliwie, grupę
stanowią przypadki pleców wklęsłych jako skutek
dystonii mięśniowej ( pierwotnie dystoniczne)
szczególnie często spotykanej w postawach wiotkich
typu astenicznego. Ingerencja jest tu najbardziej
potrzebna i skuteczna.
LOKALIZACJA ZMIAN, Wyróżniamy:
• Pogłębienie fizjologicznej lordozy bez zmian lokalizacji
(hiperlordoza lędźwiowa)
• Przemieszczenie szczytu lordozy, połączone najczęściej
ze zmianami w jej rozległości, a w związku z tym:
- lordozę niska krotka,
- lordozę wysoka długą
STOPIEŃ ZAAWANSOWANIA ZMIAN
• Lordoza, nawet jeżeli nie jest
prawidłowa, u dzieci rzadko ulega
zesztywnieniu, u dorosłych
natomiast zjawisko to występuje
nieco częściej.
• Jest ono głownie wynikiem
przykurczy tylnych więzadeł i
mięsni, a zwłaszcza prostownika
grzbietu odcinka lędźwiowego, w
mniejszym stopniu sklinowacenia
krążków międzykręgowych i
trzonów kręgowych
• Kształt lordozy, jej lokalizacja,
stopień i rozległość usztywnienia
warunkują w następstwie
charakter często szkodliwych
zmian wtórnych, powodujących w
wielu wypadkach bóle w obrębie
tego odcinka, tzw. Bóle
krzyża( „back pain”)
Hiperlordoza lędźwiowa
• Jest to nadmierne uwypuklenie fizjologicznej krzywizny
lędźwiowej, mającej tendencje do kompensacji, szczególnie
w odcinku piersiowym.
• Hiperlordozie lędźwiowej towarzyszy najczęściej
zwiększone przodopochylenie miednicy. Dystonia
mięśniowa charakteryzująca te wadę polega na:
- rozciągnięciu i osłabieniu mięśni pośladkowych wielkich i
kulszowo goleniowych oraz mięśni brzucha
- nadmiernemu napięciu, mięśnia biodrowo- lędźwiowego i
prostego uda, prostownika grzbietu odcinka lędźwiowego,
mięśnia czworobocznego lędźwi.
• Ze względu na tendencje do przenoszenia ruchu na odcinki
sąsiednie niezbędne jest-przy korygowaniu odcinka
lędźwiowego- zapewnienie odpowiedniej stabilizacji
miednicy we właściwym ustawieniu, i odwrotnie.
Lordoza lędźwiowa bez zwiększonego
przodopochylenie miednicy
• Przy tym rodzaju lordozy, zbędne sa wszystkie
pozycje wyjściowe zmniejszające przodopochylenie
miednicy, a także zwiększenie zakresu wyprostu w
stawie biodrowym w tył.
• Znajdują tutaj zastosowanie:
- ćwiczenia mięśni grzbietu w pozycji skorygowanej
-odcinka lędźwiowego w warunkach skurczu
izometrycznego w rozciągnięciu
- mięśni pośladkowych w oddaleniu przyczepów
- mięśni brzucha w zbliżeniu przyczepów
Lordoza niska, krótka
• W lordozie niskiej, krótkiej, połączonej z wydłużoną
na górny odcinek lędźwiowy kifozą, przede
wszystkim należy zacząć od ćw. połączenia krzyżowo-
lędźwiowego.
• W przypadku usztywnienia sa to ćw. zwiększające
jego ruchomość, które należy przeprowadzać w
warunkach skrupulatnej stabilizacji odcinka górnego
lędźwiowego, zazwyczaj bardziej ruchomego, na
które samorzutnie przenosi się działanie
uruchamiające.
• Ćwiczenia wzmacniające podlegają tej samej
zasadzie rygorystycznej lokalizacji
Lordoza długa, rozległa
• Lordoza długa, rozległa,
obejmująca dolną część odcinka
piersiowego, występuje
szczególnie w typach budowy
astenicznej, o słabo
wykształconych krzywiznach
• Klatka piersiowa jest plaska,
łopatki odstające; często
dziecko takie jest jakby cale
wychylone w przód, tego typu
budowę spotyka się u dzieci
uprawiających od wczesnych lat
gimnastykę, zwłaszcza
artystyczna
• Zachowanie się tego typu
kręgosłupa w rożnych pozycjach
i ruchach odbiega od
prawidłowego.
WSKAZANIA I
PRZECIWWSKAZANIA
WSKAZANIA
• Słuchanie radia lub muzyki w
pozycji leżąc na stole z jedną nogą
ugiętą skalnie, druga opuszczona
poza stół ugięta w stawie
kolanowym i przeprostowana w
stawie biodrowym. Leżenie 5-10
min na plecach z ciężkim
przedmiotem na brzuchu.
Odrabianie lekcji siedząc na
krześle z dobrym podparciem
odcinka lędźwiowego i piersiowego
dolnego, wskazane sa również
pozycje klęczne. Ponadto poleca
się jazdę na rowerze, pływanie,
narciarstwo i różne formy
wszechstronnej aktywności
ruchowej
PRZECIWWSKAZANIA
• Unikanie wszystkich sytuacji
zwiększających lordozę
lędźwiową, m. in. Leżenie
sfinx (tj. głowa oparta na
dłoniach, przy czym łokcie
oparte sa o podłoże),
niewskazana jest gim.
Artystyczna, łyżwiarstwo
figurowe, akrobatyka. Z
ćwiczeń i form ruchu wybitnie
przeciwwskazane sa: mostek,
kołyska, leżenie przodem z
podparciem głowy na łokciach
oraz gimnastyka artystyczna.
Pozycje skorygowane w życiu
codziennym
Zestaw ćwiczeń na plecy wklęsłe 1
c.d.
Zestaw ćw. na plecy wklęsłe 2
1.
Wydech z jednoczesnym napięciem
mięśni brzucha, pośladków i
tyłopochyleniem miednicy. Wdech z
rozluźnieniem wymienionych mięśni.
Dłonie kontrolują ustawienia miednicy
i przywarcie odcinka lędźwiowego do
podłoża.
2.
Ćwiczenie jak wyżej z próbą
oderwania stop od podłoża,
zaczynając od kata 80° (miedzy
udami i podłożem) i stopniowo
zmniejszając go.
3.
Siad skulny plecy przywarte do
ściany.
dłoń kontroluje wielkość wygięcia
lędźwiowego
C. d.
4. Siad klęczny, pięty rozsunięte w bok.
Ćwiczenie jak wyżej, z pieczołowitą
kotrolą korekcji lokalnych.
5. Siad skrzyżny, ramiona wzdłuż tułowia,
plecy przywarte do ściany. Luźny
skłon w przód, swobodny powrót do
pozycji skorygowanej wyjściowej, ze
szczególnym uwzględnieniem
odcinka lędźwiowego.
6. Stanie tyłem przy ścianie stopy
wysunięte nieco w przód ćw. jw.
7. Klęk podparty. Po kilku próbach
wyginania w dół i w górę odcinka
lędźwiowego ustalić czuciem
mięśniowym właściwą pozycje,
ocenianą bądź w autokorekcji przed
lustrem, bądź przez prowadzącego.
Własny zestaw ćw. na plecy wklęsłe 3
1.
W leżeniu przodem. Wciąganie brzucha i unoszenie miednicy w górę.
2.
Stanie w wykroku. Noga wykroczna ugięta w obu stawach.
Rytmiczne sprężynowanie rozciągające zginacze siłą ciężaru ciała, ze
zmianą na druga nogę.
3.
W pozycji stojącej. Przed blatem stołu, pochylenie z leżeniem na
stole, ręce opieramy na blacie stołu, bądź biurka.
4.
W leżeniu tyłem kończyny dolne w kierunku ściany. Stopy oparte na
ścianie, unoszenie naprzemienne kończyn do uzyskania 90°
pomiędzy tułowiem a kończyną dolna.
5.
W pozycji stojącej. Przysiad z laseczka na karku, głowa w pozycji
przedłużenia kręgosłupa.
6.
W leżeniu przodem na piłce lekarskiej, piłce bądź ławeczce na
przemian stronne unoszenie kończyn dolnych.
7.
Siad prosty kkd rozłożone na boki, kkg oparte o podłoże miedzy kkd.
DZIEKUJEMY
THE END