Stopień zagrożenia pozycji finansowej
Stopień zagrożenia pozycji finansowej
banku na skutek niekorzystnych zmian
banku na skutek niekorzystnych zmian
stóp procentowych.
stóp procentowych.
I. Komitet Bazylejski dzieli ryzyko
I. Komitet Bazylejski dzieli ryzyko
stopy
stopy
procentowej na:
procentowej na:
1. RYZYKO STOPY
1. RYZYKO STOPY
PROCENTOWEJ
PROCENTOWEJ
Ryzyko dochodu
Ryzyko dochodu
– wynika z braku
– wynika z braku
synchronizacji między terminami
synchronizacji między terminami
przeszacowania aktywów i pasywów
przeszacowania aktywów i pasywów
wrażliwych na zmiany stopy procentowej i
wrażliwych na zmiany stopy procentowej i
obejmuje zagrożenia związane z pozycjami
obejmuje zagrożenia związane z pozycjami
o stałej (z wyjątkiem papierów
o stałej (z wyjątkiem papierów
wartościowych) i o zmiennej stopie
wartościowych) i o zmiennej stopie
procentowej.
procentowej.
2. KLASYFIKACJA RYZYKA
2. KLASYFIKACJA RYZYKA
STOPY PROCENTOWEJ
STOPY PROCENTOWEJ
Ryzyko inwestycji
Ryzyko inwestycji
– polega na zmianie
– polega na zmianie
wartości rynkowej instrumentu o stałym
wartości rynkowej instrumentu o stałym
oprocentowaniu wskutek ruchów stóp
oprocentowaniu wskutek ruchów stóp
procentowych. Np. wzrost stóp
procentowych. Np. wzrost stóp
procentowych powoduje spadek
procentowych powoduje spadek
rynkowej ceny obligacji i konieczność
rynkowej ceny obligacji i konieczność
zaksięgowania straty po stronie
zaksięgowania straty po stronie
aktywnej bilansu.
aktywnej bilansu.
2. KLASYFIKACJA RYZYKA
2. KLASYFIKACJA RYZYKA
STOPY PROCENTOWEJ
STOPY PROCENTOWEJ
II. Podział ryzyka stopy procentowej
II. Podział ryzyka stopy procentowej
wprowadzony przez Rekomendację
wprowadzony przez Rekomendację
G:
G:
Ryzyko niedopasowania terminów
Ryzyko niedopasowania terminów
przeszacowania
przeszacowania
Ryzyko opcji
Ryzyko opcji
Ryzyko bazowe
Ryzyko bazowe
Ryzyko krzywej dochodowości
Ryzyko krzywej dochodowości
2. KLASYFIKACJA RYZYKA
2. KLASYFIKACJA RYZYKA
STOPY PROCENTOWEJ
STOPY PROCENTOWEJ
1. Metoda bieżących dochodów (
1. Metoda bieżących dochodów (
current
current
earnings perspective
earnings perspective
; do tej grupy
; do tej grupy
zaliczamy metodę luki).
zaliczamy metodę luki).
2. Metoda elastyczności stopy
2. Metoda elastyczności stopy
procentowej
procentowej
(metoda luki standaryzowanej).
(metoda luki standaryzowanej).
3. Wyznaczanie granicznych stóp
3. Wyznaczanie granicznych stóp
procentowych.
procentowych.
4. Metoda analizy okresowej i analizy
4. Metoda analizy okresowej i analizy
wypukłości (
wypukłości (
duration
duration
i
i
convexity
convexity
).
).
3. METODY POMIARU RYZYKA
3. METODY POMIARU RYZYKA
STOPY PROCENTOWEJ
STOPY PROCENTOWEJ
5. Metoda wartości rynkowej (
5. Metoda wartości rynkowej (
economic
economic
approach
approach
).
).
6. Modele symulacyjne.
6. Modele symulacyjne.
7. Metody oparte na statystycznych
7. Metody oparte na statystycznych
miarach
miarach
zmienności.
zmienności.
8. Miary pozycji narażonej na ryzyko.
8. Miary pozycji narażonej na ryzyko.
3. METODY POMIARU RYZYKA
3. METODY POMIARU RYZYKA
STOPY PROCENTOWEJ
STOPY PROCENTOWEJ
1. Dokonanie zestawienia aktywów i pasywów wrażliwych.
1. Dokonanie zestawienia aktywów i pasywów wrażliwych.
2. Wyznaczenie pozycji netto dla poszczególnych pasm czasowych.
2. Wyznaczenie pozycji netto dla poszczególnych pasm czasowych.
3. Wyznaczenie zmian dochodów odsetkowych netto na skutek wahań
3. Wyznaczenie zmian dochodów odsetkowych netto na skutek wahań
stóp procentowych, w terminie do 1 roku:
stóp procentowych, w terminie do 1 roku:
gdzie:
gdzie:
DN
DN
– potencjalna zmiana dochodów odsetkowych na koniec roku
– potencjalna zmiana dochodów odsetkowych na koniec roku
r
r
– przewidywana zmiana miesięcznej stopy procentowej w
– przewidywana zmiana miesięcznej stopy procentowej w
punktach procentowych
punktach procentowych
gap
gap
i
i
– wielkość luki na koniec i-tego okresu
– wielkość luki na koniec i-tego okresu
W
W
i
i
– kolejne wagi czasu liczone w miesiącach, z uwzględnieniem
– kolejne wagi czasu liczone w miesiącach, z uwzględnieniem
połowy i-tego okresu, w którym luka poddana jest
połowy i-tego okresu, w którym luka poddana jest
oddziaływaniu zmienionej stopy procentowej
oddziaływaniu zmienionej stopy procentowej
r
r
i = 1,2,3,... n – wskaźnik okresów wyodrębnionych w przedziale do 1
i = 1,2,3,... n – wskaźnik okresów wyodrębnionych w przedziale do 1
roku
roku
3.1. METODA LUKI
3.1. METODA LUKI
Wariant 0
Wariant 0
3.1. METODA LUKI
3.1. METODA LUKI
Rodzaj pozycji
Rodzaj pozycji
bilansowych
bilansowych
Aktywa
Aktywa
Przeciętna
Przeciętna
roczna
roczna
stopa
stopa
dochodu
dochodu
Pasywa
Pasywa
Przeciętne
Przeciętne
roczne
roczne
koszty
koszty
odsetkowe
odsetkowe
Wrażliwe na
Wrażliwe na
zmiany stóp
zmiany stóp
procentowych w
procentowych w
terminie do roku
terminie do roku
500
500
8%
8%
600
600
4%
4%
Pozycje do
Pozycje do
przeszacowania
przeszacowania
w przedziale
w przedziale
„ponad rok”
„ponad rok”
(tymczasowo
(tymczasowo
stopa procentowa
stopa procentowa
pozostaje stała)
pozostaje stała)
350
350
11%
11%
220
220
6%
6%
Pozycje
Pozycje
niewrażliwe
niewrażliwe
(nieoprocentowan
(nieoprocentowan
e)
e)
150
150
-
-
100
100
-
-
Kapitał własny
Kapitał własny
80
80
-
-
Razem
Razem
1000
1000
1000
1000
Planowany dochód odsetkowy na koniec
Planowany dochód odsetkowy na koniec
roku
roku
= 0,08
= 0,08
·
·
500 + 0,11
500 + 0,11
·
·
350 - 0,04
350 - 0,04
·
·
600 -
600 -
0,06
0,06
·
·
220 = 78,50 - 37,20 = 41,30
220 = 78,50 - 37,20 = 41,30
Planowana marża odsetkowa (NIM)
Planowana marża odsetkowa (NIM)
= 41,30 / 850 = 4,86%
= 41,30 / 850 = 4,86%
GAP (do roku)
GAP (do roku)
= RSAs - RSLs = 500 - 600 = -100
= RSAs - RSLs = 500 - 600 = -100
3.1. METODA LUKI
3.1. METODA LUKI
Wariant 1 – wzrost stóp
Wariant 1 – wzrost stóp
krótkotermin.
krótkotermin.
o 1 pkt proc.
o 1 pkt proc.
3.1. METODA LUKI
3.1. METODA LUKI
Rodzaj pozycji
Rodzaj pozycji
bilansowych
bilansowych
Aktywa
Aktywa
Przeciętna
Przeciętna
roczna
roczna
stopa
stopa
dochodu
dochodu
Pasywa
Pasywa
Przeciętne
Przeciętne
roczne
roczne
koszty
koszty
odsetkowe
odsetkowe
Wrażliwe na
Wrażliwe na
zmiany stóp
zmiany stóp
procentowych w
procentowych w
terminie do roku
terminie do roku
500
500
9%
9%
600
600
5%
5%
Pozycje do
Pozycje do
przeszacowania
przeszacowania
w przedziale
w przedziale
„ponad rok”
„ponad rok”
(tymczasowo
(tymczasowo
stopa procentowa
stopa procentowa
pozostaje stała)
pozostaje stała)
350
350
11%
11%
220
220
6%
6%
Pozycje
Pozycje
niewrażliwe
niewrażliwe
(nieoprocentowan
(nieoprocentowan
e)
e)
150
150
-
-
100
100
-
-
Kapitał własny
Kapitał własny
80
80
-
-
Razem
Razem
1000
1000
1000
1000
Dochód odsetkowy na koniec roku
Dochód odsetkowy na koniec roku
= 0,09
= 0,09
·
·
500 + 0,11
500 + 0,11
·
·
350 - 0,05
350 - 0,05
·
·
600 - 0,06
600 - 0,06
·
·
220 = 83,50 - 43,20 = 40,30
220 = 83,50 - 43,20 = 40,30
Marża odsetkowa (NIM)
Marża odsetkowa (NIM)
= 40,30 / 850 = 4,74%
= 40,30 / 850 = 4,74%
GAP (do roku)
GAP (do roku)
= RSAs - RSLs = 500 - 600 = -100
= RSAs - RSLs = 500 - 600 = -100
DN
DN
= 40,30 - 41,30 = -1,00 = 0,01
= 40,30 - 41,30 = -1,00 = 0,01
·
·
(-100) =
(-100) =
r x
r x
GAP
GAP
3.1. METODA LUKI
3.1. METODA LUKI
Wariant 2 – spadek rozpiętości
Wariant 2 – spadek rozpiętości
odsetkowej
odsetkowej
o 1 pkt procentowy (z 4
o 1 pkt procentowy (z 4
na 3 pkt).
na 3 pkt).
3.1. METODA LUKI
3.1. METODA LUKI
Rodzaj pozycji
Rodzaj pozycji
bilansowych
bilansowych
Aktywa
Aktywa
Przeciętna
Przeciętna
roczna
roczna
stopa
stopa
dochodu
dochodu
Pasywa
Pasywa
Przeciętne
Przeciętne
roczne
roczne
koszty
koszty
odsetkowe
odsetkowe
Wrażliwe na
Wrażliwe na
zmiany stóp
zmiany stóp
procentowych w
procentowych w
terminie do roku
terminie do roku
500
500
8,5%
8,5%
600
600
5,5%
5,5%
Pozycje do
Pozycje do
przeszacowania w
przeszacowania w
przedziale „ponad
przedziale „ponad
rok” (tymczasowo
rok” (tymczasowo
stopa procentowa
stopa procentowa
pozostaje stała)
pozostaje stała)
350
350
11%
11%
220
220
6%
6%
Pozycje
Pozycje
niewrażliwe
niewrażliwe
(nieoprocentowan
(nieoprocentowan
e)
e)
150
150
-
-
100
100
-
-
Kapitał własny
Kapitał własny
80
80
-
-
Razem
Razem
1000
1000
1000
1000
Dochód odsetkowy na koniec roku
Dochód odsetkowy na koniec roku
= 0,085
= 0,085
·
·
500 + 0,11
500 + 0,11
·
·
350 - 0,055
350 - 0,055
·
·
600 -
600 -
0,06
0,06
·
·
220 = 81,00 - 46,20 = 34,80
220 = 81,00 - 46,20 = 34,80
Marża odsetkowa (NIM)
Marża odsetkowa (NIM)
= 34,80 / 850 = 4,09%
= 34,80 / 850 = 4,09%
GAP (do roku)
GAP (do roku)
= RSAs - RSLs = 500 - 600 = -100
= RSAs - RSLs = 500 - 600 = -100
DN
DN
= 34,80 – 41,30 = -6,50 ≠ 0,005
= 34,80 – 41,30 = -6,50 ≠ 0,005
·
·
(-100) =
(-100) =
-0,5
-0,5
≠
≠
0,015
0,015
·
·
(-100) = -1,5
(-100) = -1,5
3.1. METODA LUKI
3.1. METODA LUKI
1) wybór rynkowej stopy procentowej
1) wybór rynkowej stopy procentowej
(bazowej, odniesienia),
(bazowej, odniesienia),
2) utworzenie wskaźników relatywnej
2) utworzenie wskaźników relatywnej
zmiany stóp postaci:
zmiany stóp postaci:
3.2. METODA
3.2. METODA
ELASTYCZNOŚCI
ELASTYCZNOŚCI
STOPY PROCENTOWEJ
STOPY PROCENTOWEJ
(LUKA STANDARYZOWANA)
(LUKA STANDARYZOWANA)
3) wymnożenie poszczególnych pozycji
3) wymnożenie poszczególnych pozycji
bilansowych przez przyporządkowane
bilansowych przez przyporządkowane
im wskaźniki relatywnej zmiany stóp
im wskaźniki relatywnej zmiany stóp
4) odjęcie od sumy iloczynów
4) odjęcie od sumy iloczynów
utworzonych dla aktywów, sumy
utworzonych dla aktywów, sumy
iloczynów utworzonych dla pasywów
iloczynów utworzonych dla pasywów
i wyznaczenie luki standaryzowanej:
i wyznaczenie luki standaryzowanej:
3.2. METODA
3.2. METODA
ELASTYCZNOŚCI
ELASTYCZNOŚCI
STOPY PROCENTOWEJ
STOPY PROCENTOWEJ
(LUKA STANDARYZOWANA)
(LUKA STANDARYZOWANA)
3.2. SPOSOBY WYZNACZENIA
3.2. SPOSOBY WYZNACZENIA
WSKAŹNIKÓW
WSKAŹNIKÓW
RELATYWNEJ
RELATYWNEJ
ZMIANY STÓP W METODZIE
ZMIANY STÓP W METODZIE
LUKI STANDARYZOWANEJ
LUKI STANDARYZOWANEJ
3.2. SPOSOBY WYZNACZENIA
3.2. SPOSOBY WYZNACZENIA
WSKAŹNIKÓW
WSKAŹNIKÓW
RELATYWNEJ
RELATYWNEJ
ZMIANY STÓP W METODZIE
ZMIANY STÓP W METODZIE
LUKI STANDARYZOWANEJ
LUKI STANDARYZOWANEJ
3.2. SPOSOBY WYZNACZENIA
3.2. SPOSOBY WYZNACZENIA
WSKAŹNIKÓW
WSKAŹNIKÓW
RELATYWNEJ
RELATYWNEJ
ZMIANY STÓP W METODZIE
ZMIANY STÓP W METODZIE
LUKI STANDARYZOWANEJ
LUKI STANDARYZOWANEJ
wiemy, że:
wiemy, że:
więc musimy wprowadzić do wzoru
więc musimy wprowadzić do wzoru
Δ
Δ
r
r
:
:
3.2. OSTATECZNA POSTAĆ
3.2. OSTATECZNA POSTAĆ
WSKAŹNIKÓW RELATYWNEJ
WSKAŹNIKÓW RELATYWNEJ
ZMIANY STÓP
ZMIANY STÓP
gdzie:
w
i
A
, w
k
P
– udziały poszczególnych pozycji w
portfelu
aktywów i pasywów
3.2. ŚREDNIE WSKAŹNIKI
3.2. ŚREDNIE WSKAŹNIKI
RELATYWNEJ ZMIANY STÓP
RELATYWNEJ ZMIANY STÓP
DLA AKTYWÓW I PASYWÓW
DLA AKTYWÓW I PASYWÓW
3.6. ŚREDNIE WSKAŹNIKI
3.6. ŚREDNIE WSKAŹNIKI
RELATYWNEJ ZMIANY STÓP
RELATYWNEJ ZMIANY STÓP
A
A
DOCHÓD BANKU
DOCHÓD BANKU
Rosnący trend
Rosnący trend
stóp
stóp
procentowych
procentowych
Malejący trend
Malejący trend
stóp
stóp
procentowych
procentowych
WRZS
WRZS
A
A
>WR
>WR
ZS
ZS
P
P
+
+
-
-
WRZS
WRZS
A
A
<WR
<WR
ZS
ZS
P
P
-
-
+
+
WRZS
WRZS
A
A
=WR
=WR
ZS
ZS
P
P
brak wpływu
brak wpływu
brak wpływu
brak wpływu
Graniczne stopy procentowe
Graniczne stopy procentowe
(ang.
(ang.
break-even rates
break-even rates
) to minimalne i
) to minimalne i
maksymalne wartości, przy których
maksymalne wartości, przy których
bank może zamknąć otwarte pozycje
bank może zamknąć otwarte pozycje
odsetkowe, aby nie ponieść z tego
odsetkowe, aby nie ponieść z tego
tytułu straty.
tytułu straty.
3.3. GRANICZNE STOPY
3.3. GRANICZNE STOPY
PROCENTOWE
PROCENTOWE
►
maksymalna stopa procentowa, do
maksymalna stopa procentowa, do
której – w przypadku nadwyżki po
której – w przypadku nadwyżki po
stronie aktywów – bank może
stronie aktywów – bank może
pozyskiwać środki na
pozyskiwać środki na
refinansowanie tej nadwyżki w taki
refinansowanie tej nadwyżki w taki
sposób, by nie ponieść straty. Stopa
sposób, by nie ponieść straty. Stopa
ta jest więc równa przeciętnej
ta jest więc równa przeciętnej
stopie oprocentowania aktywów;
stopie oprocentowania aktywów;
3.3.1. GRANICZNA STOPA
3.3.1. GRANICZNA STOPA
PROCENTOWA A
PROCENTOWA A
►
minimalna stopa procentowa,
minimalna stopa procentowa,
którą należy uzyskać angażując
którą należy uzyskać angażując
się w operacje aktywne, by w
się w operacje aktywne, by w
przypadku luki ujemnej nie
przypadku luki ujemnej nie
ponieść straty. Stopa ta jest
ponieść straty. Stopa ta jest
tożsama z przeciętnym
tożsama z przeciętnym
oprocentowaniem pasywów;
oprocentowaniem pasywów;
3.3.1. GRANICZNA STOPA
3.3.1. GRANICZNA STOPA
PROCENTOWA A
PROCENTOWA A
Graniczna stopa procentowa B
Graniczna stopa procentowa B
to
to
maksymalna (minimalna) stopa
maksymalna (minimalna) stopa
procentowa, do (od) której w
procentowa, do (od) której w
przypadku luki dodatniej (ujemnej)
przypadku luki dodatniej (ujemnej)
mogą być pozyskiwane (lokowane)
mogą być pozyskiwane (lokowane)
środki w celu refinansowania w ten
środki w celu refinansowania w ten
sposób, aby bank nie był narażony
sposób, aby bank nie był narażony
na stratę z tytułu pozycji o stałej
na stratę z tytułu pozycji o stałej
stopie procentowej. Może być
stopie procentowej. Może być
obliczana jak następuje:
obliczana jak następuje:
3.3.2. GRANICZNA STOPA
3.3.2. GRANICZNA STOPA
PROCENTOWA B
PROCENTOWA B
gdzie:
gdzie:
r
r
a
a
– przeciętne oprocentowanie aktywów o stałej stopie
– przeciętne oprocentowanie aktywów o stałej stopie
procentowej w skali okresu
procentowej w skali okresu
r
r
p
p
– przeciętne oprocentowanie pasywów o stałej stopie w
– przeciętne oprocentowanie pasywów o stałej stopie w
skali
skali
okresu
okresu
q
q
a
a
– suma aktywów o stałej stopie procentowej
– suma aktywów o stałej stopie procentowej
q
q
p
p
– suma pasywów o stałej stopie procentowej
– suma pasywów o stałej stopie procentowej
|q
|q
a
a
-q
-q
p
p
|
|
– nadwyżka po stronie aktywów bądź pasywów wyrażona
– nadwyżka po stronie aktywów bądź pasywów wyrażona
w
w
wartościach bezwzględnych
wartościach bezwzględnych
3.3.2. GRANICZNA STOPA
3.3.2. GRANICZNA STOPA
PROCENTOWA B
PROCENTOWA B
Graniczna stopa C
Graniczna stopa C
to maksymalna
to maksymalna
stopa procentowa refinansowania
stopa procentowa refinansowania
nadwyżki po stronie aktywów, przy
nadwyżki po stronie aktywów, przy
której bank nie ponosi straty z
której bank nie ponosi straty z
tytułu pozycji o stałej stopie
tytułu pozycji o stałej stopie
procentowej, skalkulowana w taki
procentowej, skalkulowana w taki
sposób, aby część dochodu
sposób, aby część dochodu
pokrywała koszty wraz z kosztem
pokrywała koszty wraz z kosztem
kapitału własnego.
kapitału własnego.
3.3.3. GRANICZNA STOPA
3.3.3. GRANICZNA STOPA
PROCENTOWA C
PROCENTOWA C
W przypadku nadwyżki po stronie
W przypadku nadwyżki po stronie
pasywów, stopa wyraża minimalną
pasywów, stopa wyraża minimalną
wartość oprocentowania transakcji
wartość oprocentowania transakcji
aktywnych, która gwarantuje
aktywnych, która gwarantuje
bankowi brak strat po
bankowi brak strat po
uwzględnieniu kosztów i kosztu
uwzględnieniu kosztów i kosztu
kapitału własnego.
kapitału własnego.
3.3.3. GRANICZNA STOPA
3.3.3. GRANICZNA STOPA
PROCENTOWA C
PROCENTOWA C
3.4. ANALIZA OKRESOWA I
3.4. ANALIZA OKRESOWA I
ANALIZA WYPUKŁOŚCI
ANALIZA WYPUKŁOŚCI
(
(
DURATION – D
DURATION – D
I CONVEXITY – C
I CONVEXITY – C
)
)
Duration
Duration
– średnia ważona
– średnia ważona
okresów otrzymywania dochodów
okresów otrzymywania dochodów
z tytułu posiadania obligacji, przy
z tytułu posiadania obligacji, przy
czym wagami są wartości bieżące
czym wagami są wartości bieżące
tych dochodów.
tych dochodów.
3.4.1.
3.4.1.
DURATION
DURATION
Jeśli odsetki płacone są w
okresach częstszych niż rok:
3.4.1.
3.4.1.
DURATION
DURATION
gdzie:
gdzie:
D
D
– duration w latach
– duration w latach
D
D
0
0
– duration w okresach
– duration w okresach
C
C
t
t
– kolejny dochód realizowany w
– kolejny dochód realizowany w
okresie t
okresie t
t
t
– numer okresu, w którym
– numer okresu, w którym
realizowany jest dochód
realizowany jest dochód
N
– liczba lat w okresie życia
instrumentu
m
– liczba płatności odsetek w ciągu roku
YTM
– dochodowość do wykupu
PV
– cena bieżąca instrumentu
3.4.1.
3.4.1.
DURATION
DURATION
Zmodyfikowane duration
(modified duration, MD):
3.4.2. ZMODYFIKOWANE
3.4.2. ZMODYFIKOWANE
DURATION
DURATION
Procentowy wpływ zmian YTM na
Procentowy wpływ zmian YTM na
zmianę wartości obligacji:
zmianę wartości obligacji:
3.4.3.
3.4.3.
D
D
i
i
MD
MD
A ZMIANA CENY
A ZMIANA CENY
OBLIGACJI (ZWIĄZEK
OBLIGACJI (ZWIĄZEK
LINIOWY)
LINIOWY)
1.
1.
Im większa stopa oprocentowania kuponu, tym niższe
Im większa stopa oprocentowania kuponu, tym niższe
duration
duration
(przy tym samym terminie do wykupu i tej samej
(przy tym samym terminie do wykupu i tej samej
stopie dochodu).
stopie dochodu).
2.
2.
Im częściej wypłacane są odsetki, tym krótsze
Im częściej wypłacane są odsetki, tym krótsze
duration.
duration.
3.
3.
Im dłuższy termin do wykupu, tym wyższe
Im dłuższy termin do wykupu, tym wyższe
duration
duration
(przy
(przy
tym samym oprocentowaniu i tej samej stopie dochodu).
tym samym oprocentowaniu i tej samej stopie dochodu).
4.
4.
Im wyższa stopa dochodu tym niższe
Im wyższa stopa dochodu tym niższe
duration
duration
(przy tym
(przy tym
samym oprocentowaniu i tym samym terminie wykupu).
samym oprocentowaniu i tym samym terminie wykupu).
5.
5.
Duration
Duration
instrumentów zerokuponowych jest równe
instrumentów zerokuponowych jest równe
rzeczywistemu okresowi ich trwania.
rzeczywistemu okresowi ich trwania.
6.
6.
Duration
Duration
zmienia się wraz z upływem czasu. W przypadku
zmienia się wraz z upływem czasu. W przypadku
instr. zerokuponowych – skraca się o czas, który minął.
instr. zerokuponowych – skraca się o czas, który minął.
7.
7.
Duration
Duration
oddaje dobrze wpływ jedynie niewielkich
oddaje dobrze wpływ jedynie niewielkich
przesunięć krzywej dochodowości na ceny papierów
przesunięć krzywej dochodowości na ceny papierów
dłużnych. W rzeczywistości procentowa zmiana ceny
dłużnych. W rzeczywistości procentowa zmiana ceny
stanowi wypukłą funkcję zmian stopy procentowej; miara
stanowi wypukłą funkcję zmian stopy procentowej; miara
korygująca to wypukłość (
korygująca to wypukłość (
convexity
convexity
).
).
3.4.4. CECHY
3.4.4. CECHY
DURATION
DURATION
Convexity ilustruje parabola
stycznej do krzywej w
punkcie A
3.4.5.
3.4.5.
CONVEXITY
CONVEXITY
PV
R
(YTM)
3.4.5.
3.4.5.
CONVEXITY
CONVEXITY
PV
R
(YTM)
Obligację A charakteryzuje większa
Obligację A charakteryzuje większa
wypukłość krzywej, co oznacza, ze w
wypukłość krzywej, co oznacza, ze w
przypadku wzrostu stopy dochodu
przypadku wzrostu stopy dochodu
wartość obligacji A spadnie mniej niż
wartość obligacji A spadnie mniej niż
wartość obligacji B, natomiast przy
wartość obligacji B, natomiast przy
spadku stopy dochodu – wartość
spadku stopy dochodu – wartość
obligacji A wzrośnie bardziej niż
obligacji A wzrośnie bardziej niż
wartość obligacji B. Z tego względu
wartość obligacji B. Z tego względu
inwestorzy powinni preferować
inwestorzy powinni preferować
posiadanie obligacji o wyższej
posiadanie obligacji o wyższej
wypukłości.
wypukłości.
3.4.5.
3.4.5.
CONVEXITY
CONVEXITY
lub zapis równoważny:
lub zapis równoważny:
3.4.6.
3.4.6.
CONVEXITY
CONVEXITY
INSTRUMENTÓW
INSTRUMENTÓW
KUPONOWYCH
KUPONOWYCH
Jeśli odsetki płacone są częściej niż raz w roku:
Jeśli odsetki płacone są częściej niż raz w roku:
gdzie:
gdzie:
C
C
– wypukłość wyrażona w liczbie lat podniesionej do kwadratu
– wypukłość wyrażona w liczbie lat podniesionej do kwadratu
C
C
0
0
– wypukłość wyrażona w liczbie okresów otrzymywania
– wypukłość wyrażona w liczbie okresów otrzymywania
odsetek podniesionej do kwadratu
odsetek podniesionej do kwadratu
3.4.7.
3.4.7.
CONVEXITY
CONVEXITY
INSTRUMENTÓW
INSTRUMENTÓW
ZEROKUPONOWYCH
ZEROKUPONOWYCH
3.4.8.
3.4.8.
D
D
,
,
MD
MD
i
i
C
C
A ZMIANA
A ZMIANA
CENY
CENY
OBLIGACJI (ZWIĄZEK
OBLIGACJI (ZWIĄZEK
NIELINIOWY)
NIELINIOWY)
Rodzaje strategii inwestowania w
Rodzaje strategii inwestowania w
obligacje:
obligacje:
●
Aktywne – częste zmiany w składzie
Aktywne – częste zmiany w składzie
portfela.
portfela.
●
Pasywne – zmiany w składzie portfela nie
Pasywne – zmiany w składzie portfela nie
występują:
występują:
strategia dopasowania przepływów
strategia dopasowania przepływów
pieniężnych
pieniężnych
(
(
cash flow matching
cash flow matching
; zrównywanie
; zrównywanie
wartości i terminów dodatnich i ujemnych
wartości i terminów dodatnich i ujemnych
przepływów pieniężnych)
przepływów pieniężnych)
strategia uodpornienia portfela
strategia uodpornienia portfela
(
(
portfolio
portfolio
immunization
immunization
; wykorzystywana do uodpornienia
; wykorzystywana do uodpornienia
portfela na jednakowe zmiany stóp
portfela na jednakowe zmiany stóp
procentowych, przy założeniu płaskiej krzywej
procentowych, przy założeniu płaskiej krzywej
dochodowości).
dochodowości).
●
Mieszane
Mieszane
3.4.9. WYKORZYSTANIE
3.4.9. WYKORZYSTANIE
D
D
W
W
ZARZĄDZANIU
ZARZĄDZANIU
PORTFELEM
PORTFELEM
Założenia:
Założenia:
●
wartość początkowa inwestycji równa jest
wartość początkowa inwestycji równa jest
zdyskontowanej wartości zobowiązania
zdyskontowanej wartości zobowiązania
inwestora,
inwestora,
●
duration utworzonego portfela musi być równe
duration utworzonego portfela musi być równe
długości do terminu płatności zobowiązania
długości do terminu płatności zobowiązania
inwestora (jeśli zobowiązanie traktujemy jako
inwestora (jeśli zobowiązanie traktujemy jako
inwestycję zerokuponową pożyczkodawcy,
inwestycję zerokuponową pożyczkodawcy,
duration zobowiązania = rzeczywistemu czasowi
duration zobowiązania = rzeczywistemu czasowi
trwania; jeśli uznamy duration za miarę ryzyka
trwania; jeśli uznamy duration za miarę ryzyka
stopy procentowej, duration portfela wyznaczany
stopy procentowej, duration portfela wyznaczany
jako średnia ważona jego składników, musi być
jako średnia ważona jego składników, musi być
równy duration zobowiązania).
równy duration zobowiązania).
3.4.9. WYKORZYSTANIE
3.4.9. WYKORZYSTANIE
D
D
W
W
ZARZĄDZANIU
ZARZĄDZANIU
PORTFELEM
PORTFELEM
–
–
portfolio immunization
portfolio immunization
●
płaska i niezmienna krzywa dochodowości
płaska i niezmienna krzywa dochodowości
●
duration portfela instrumentów
duration portfela instrumentów
jednorodnych jest średnią ważoną duration
jednorodnych jest średnią ważoną duration
instrumentów wchodzących w skład
instrumentów wchodzących w skład
portfela
portfela
gdzie:
gdzie:
D
D
p
p
– duration portfela
– duration portfela
W
W
i
i
– udział i-tego instrumentu w
– udział i-tego instrumentu w
portfelu
portfelu
D
D
i
i
– duration i-tego instrumentu
– duration i-tego instrumentu
3.4.9. WYKORZYSTANIE
3.4.9. WYKORZYSTANIE
D
D
W
W
ZARZĄDZANIU
ZARZĄDZANIU
PORTFELEM
PORTFELEM
–
–
portfolio immunization
portfolio immunization
Niedogodność
Niedogodność
:
:
Duration portfela zmienia się wraz z upływem
Duration portfela zmienia się wraz z upływem
czasu, przy czym zmiany te nie są takie same,
czasu, przy czym zmiany te nie są takie same,
jak zmiany czasu, bo utworzony portfel nie jest
jak zmiany czasu, bo utworzony portfel nie jest
portfelem zerokuponowym (może to oznaczać
portfelem zerokuponowym (może to oznaczać
konieczność rewizji składu portfela). Z tego
konieczność rewizji składu portfela). Z tego
względu podstawowa zasada to zmniejszanie
względu podstawowa zasada to zmniejszanie
ryzyka uodpornienia, mierzonego np. miarą
ryzyka uodpornienia, mierzonego np. miarą
Fonga i Vasicka:
Fonga i Vasicka:
3.4.9. WYKORZYSTANIE
3.4.9. WYKORZYSTANIE
D
D
W
W
ZARZĄDZANIU
ZARZĄDZANIU
PORTFELEM
PORTFELEM
–
–
portfolio immunization
portfolio immunization
gdzie:
IR
– miara ryzyka uodpornienia
h
– długość okresu do terminu
zakończenia
inwestycji (okres będący
horyzontem
inwestowania)
I
0
– inwestycja początkowa.
3.4.10. MIARA UODPORNIENIA
3.4.10. MIARA UODPORNIENIA
FONGA i VASICKA
FONGA i VASICKA
●
Im niższa wartość miary, tym
mniejszym ryzykiem uodpornienia
charakteryzuje się portfel obligacji.
●
Jak najwięcej znaczących
przepływów pieniężnych powinno
być realizowanych w okolicach
terminu zakończenia inwestycji.
3.4.10. MIARA UODPORNIENIA
3.4.10. MIARA UODPORNIENIA
FONGA i VASICKA
FONGA i VASICKA