CIĄŻA EKTOPOWA

Ciąża ektopowa - to ciąża

rozwijająca się poza jamą

macicy.

 Jajowodowa

 jajnikowa
 brzuszna
 szyjkowa

Zachorowalność

• POLSKA - 0.5 / 100 ciąż

• USA - 1.5 / 100 ciąż

• JAMAJKA - 4.0 / 100 ciąż

 W ostatnim okresie stwierdza się zwiększenie

częstości występowania ciąży ektopowej.

 Stwierdza się podwojenie, a nawet potrojenie

wskaźników opisujących występowanie ciąży
ektopowej

– 150 ciąż ektopowych / 100.000 kobiet

– 1-2 ciąże ektopowe / 200-250 żywych urodzeń

– 1% wszystkich ciąż

Czynniki zwiększające ryzyko

wystąpienia

ciąży ektopowej

 PID w wywiadzie
 przebyte zabiegi chirurgiczne w obrębie

miednicy mniejszej

 patologia jajowodów
 przebyta ekspozycja na DES

( diethylostilbestrol )

 palenie papierosów
 większa liczba partnerów seksualnych

Lokalizacja ciąży

ektopowej



92-98 % jajowód

• 60 % bańka
• 25 % cieśń
• 10 % lejek
• 2 % cz. śródścienna



0.5 - 2 % jajnik



1.5 % jama brzuszna



0.1 - 0.2 % szyjka macicy

możliwość współistnienia ciąży ektopowej i

wewnątrzmacicznej

Objawy kliniczne są

Objawy kliniczne są

zróżnicowane

zróżnicowane

Ciąża jajowodowa pęknięta

ciąża cieśniowa pęka ~ 6

hbd

ciąża bańkowa pęka ~ 8 - 12

hbd

poronienie trąbkowe ~ 6 – 8

hbd

Ciąża jajowodowa przewlekła

samowyleczenie w 20%

Badanie podmiotowe i

Badanie podmiotowe i

przedmiotowe

przedmiotowe



objawy subiektywne i prawdopodobne

objawy subiektywne i prawdopodobne

ciąży

ciąży



bóle w podbrzuszu, zazwyczaj jednostronne

bóle w podbrzuszu, zazwyczaj jednostronne



krwawienie z macicy

krwawienie z macicy



zaznaczona obrona mięśniowa, tkliwy

zaznaczona obrona mięśniowa, tkliwy

narząd płciowy

narząd płciowy



macica nieco powiększona, rozpulchniona

macica nieco powiększona, rozpulchniona



miękki opór w przydatkach o

miękki opór w przydatkach o

nieregularnym kształcie

nieregularnym kształcie



obniżone sklepienie

obniżone sklepienie

Ostre objawy kliniczne



ostry, przeszywający ból w podbrzuszu

ostry, przeszywający ból w podbrzuszu



utrata przytomności , zasłabnięcie

utrata przytomności , zasłabnięcie



parcie na odbytnicę, na mocz

parcie na odbytnicę, na mocz



obrona mięśniowa, objawy otrzewnowe

obrona mięśniowa, objawy otrzewnowe



ból ramion, kłucie przy oddychaniu

ból ramion, kłucie przy oddychaniu



objawy wstrząsu hipowolemicznego

objawy wstrząsu hipowolemicznego

Badania diagnostyczne

 Ultrasonografia przezpochwowa
 Ultrasonografia przezbrzuszna
 -HCG w surowicy krwi
 Badanie histopatologiczne wyskrobin z jamy

macicy
doczesna bez kosmków, objaw Arrias Stella

 Laparoskopia - metoda diagnostyczna i

terapeutyczna

Badanie USG



zmiany w przydatkach (pęcherzyk ciążowy,

zmiany w przydatkach (pęcherzyk ciążowy,

krwistek)

krwistek)



brak pęcherzyka ciążowego w jamie

brak pęcherzyka ciążowego w jamie

macicy

macicy

(pęcherzyk pseudociążowy)

(pęcherzyk pseudociążowy)



płyn w zatoce Douglasa (krew)

płyn w zatoce Douglasa (krew)



krew pod kopułą wątroby

krew pod kopułą wątroby

Laparoskopia operacyjna jest w chwili

obecnej metodą z wyboru w leczeniu
pacjentek z ciążą jajowodową, jajnikową i
śródścienną ze względu na możliwość
maksymalnie zachowawczego postępowania
oraz szybki powrót pacjentki do pełnej
aktywności życiowej.

Jedynym przeciwwskazaniem do laparoskopii

jest zły stan ogólny (wstrząs hipowolemiczny)

Laparoskopowe metody leczenia

ciąży ektopowej

 odessanie afektu ze światła

jajowodu

 nacięcie jajowodu

 wycięcie jajowodu

Leczenie zachowawcze powinno być

zawsze postępowaniem z wyboru z
wyjątkiem sytuacji:

 znacznej destrukcji jajowodu
 zwiększonego ryzyka wystąpienia

kolejnej ciąży ektopowej

Salpingektomia

 koagulacja jedno- i dwubiegunowa

 laser

 pętla Roedera

 instrument przecinający ( Multifire Endo GIA-TM

30 )

 Należy kontrolować stężenie



-HCG po

oszczędzającej w przebiegu pooperacyjnym

 w razie konieczności powtórna

laparoskopia bądź leczenie
farmakologiczne

jednorazowe podanie metotrexatu

Rozpoznanie

różnicowe

ciąży ektopowej



zmiany pozapalne przydatków



poronienie niezupełne lub całkowite



nieprawidłowe krwawienia z jamy macicy



pęknięcie lub skręcenie torbieli jajnika



guz jajnika



endometrioza



chirurgiczne przyczyny ostrego brzucha

Ciąża
jajnikowa

zagnieżdżenie zygoty na powierzchni
jajnika lub w jajniku

Ciąża brzuszna

rozwój zygoty w obrębie jamy
otrzewnej

Ciąża szyjkowa

implantacja i rozwój zygoty w
szyjce macicy bez zajęcia trzonu

Etiologia ciąży
szyjkowej



urazy chirurgiczne



przebyte poronienia



wielorodność



wiek



wady rozwojowe, mięśniaki
macicy



atrofia, stan zapalny endometrium



szybki pasaż zygoty

Rozpoznanie różnicowe

ciąży szyjkowej



poronienie szyjkowe



mięśniak szyjki
macicy



nowotwór złośliwy
szyjki

Farmakologiczne leczenie ciąży

ektopowej

 50 mg metotrexatu / m

2

powierzchni ciała

 1 mg metotrexatu / kg masy ciała

jednorazowa dawka metotrexatu podana

domięśniowo jest skuteczna w około 85 %

przypadków

Kryteria kwalifikujące do

leczenia metotrexatem

 Jajowód o średnicy < 3 cm
 wolny płyn w jamie otrzewnej

< 100 ml

 brak czynności serca zarodka




-HCG < 5000 mIU

 dobry stan ogólny pacjentki


ciąża szyjkowa

Podjęcie próby farmakologicznego leczenia

metotrexatem może mieć szczególne

znaczenie w przypadku ciąży szyjkowej,

albowiem dotychczas jedynym skutecznym

postępowaniem przy tej lokalizacji ciąży

ektopowej było wycięcie macicy.