Zatrucie alkoholem
etylowym

Jest to najczęstsze zatrucie coraz częściej występujące w wieku

dziecięcym i w okresie dorastania. O stopniu zatrucia decydują:

dawka alkoholu oraz szybkość jego spożycia (dawka śmiertelna

wynosi 300-400ml czystego alkoholu zażytego w ciągu godziny)

oraz szybkość jego metabolizmu (zdrowy mężczyzna o wadze 70kg

metabolizuje 7-8g czystego alkoholu na godzinę). Niska tolerancja

alkoholu jest charakterystyczna dla dzieci, kobiet, chorych na

padaczkę. Alkohol etylowy ze względu na powinowactwo do

tłuszczu powoduje zmianę przepuszczalności błon komórkowych,

wpływając wyraźnie na komórki ośrodkowego układu nerwowego

co w początkowym okresie objawia się ogólnym pobudzeniem,

później działaniem porażającym głównie ośrodek oddechowy i

krążenia. Przy zatruciu alkoholem etylowym często występuje

niebezpieczeństwo hipoglikemii (niskiego stężenia glukozy we

krwi), zwłaszcza u dzieci i osób przewlekle nadużywających

alkoholu, kwasicy metabolicznej, hipokaliemii (zwiększona

diureza), hipotermii (rozszerzenie naczyń obwodowych). Możliwe

są również napady drgawkowe pochodzenia mózgowego.

Objawy



Do najczęstszych objawów zgłaszanych oraz obserwowanych u osób

u których doszło do zatrucia alkoholem etylowym należą:



objawy ogólne: wyczuwalna woń alkoholu z ust (foetor alcoholicus),

objaw ten czasami może nie występować



objawy zatrucia:



stadium I - pobudzenia (stężenie alkoholu we krwi l-2‰): euforia,

odhamowanie, podniecenie ruchowe, zaburzenia równowagi i koordynacji

ruchowej, zapalenie spojówek, gorąca i sucha skóra, utrata samokontroli,

niekiedy z napadami szału, pod koniec okresu występują zaburzenia

artykulacji pod postacią bełkotliwej mowy której mogą towarzyszyć

zaburzenia akomodacji , widzenie podwójne, rozszerzenie źrenic, zawroty

głowy z uczuciem wirowania i utrudniony chód aż do chwiania się



stadium II - senności (stężenie alkoholu we krwi 2-2,5‰): zaburzenia

świadomości, wąskie lub prawidłowe źrenice, tachykardia, osłabienie

odczuwania dotyku, czasami zwiotczenie mięśni



stadium III - zamroczenia (stężenie alkoholu we krwi 2,5-4‰): utrata

świadomości, adynamia, osłabienie odczuwania bólu, bezwiedne

oddawanie moczu i stolca, szerokie wolno reagujące na światło źrenice,

tachykardia, spadek ciśnienia krwi, oddech maszynowy, czasem

hipotermia i hipoglikemia



stadium IV - asfiksji (stężenie alkoholu we krwi > 4‰): głęboka śpiączka,

brak odruchów, szerokie nie reagujące na światło źrenice, sinica,

zatrzymanie oddechu, zahamowanie ośrodka krążenia w rdzeniu

przedłużonym, hipotermia

Rozpoznanie



W przypadku zatrucia alkoholem etylowym należy

pamiętać, że upojenie może maskować inne

przyczyny utraty przytomności np. udar mózgu,

uraz głowy czy śpiączkę cukrzycową. Rozpoznanie

zatrucia alkoholem etylowym polega na :



rozmowie ze świadkami



określeniu ilości i stężenia alkoholu



uwzględnienie możliwości zatrucia mieszanego

(leki nasenne, środki psychotropowe, alkohol

metylowy)



charakterystyczny przebieg kliniczny



koniecznie należy wykluczyć uraz czaszkowo-

mózgowy, hipoglikemię

Postępowanie



Postępowanie z osobą u której doszło do zatrucia

polega na:



ochronie przed oziębieniem oraz urazami



stadium I: przy nietypowych objawach nadal

obserwować, w razie potrzeby skierować na

leczenie ambulatoryjne, wezwać lekarza do

domu



stadium II: wskazane leczenie szpitalne



stadium III i IV; przewieźć do szpitala pod opieką

lekarza



dzieci zatrute alkoholem, nieprzytomne, z

drgawkami lub zaburzeniami oddechowymi

muszą być hospitalizowane w każdym przypadku

Zatrucie alkoholem

Zatrucie alkoholem

metylowym

metylowym

Do zatrucia alkoholem metylowym dochodzi
zazwyczaj przypadkowo po wypiciu
rozpuszczalników z metanolem, odmrażaczy, itp.
Metanol, po wchłonięciu przez organizm ulega
przemianie głównie do kwasu mrówkowego,
odpowiedzialnego za większość objawów zatrucia
takich jak podrażnienie błony śluzowej przewodu
pokarmowego, splątanie, zaburzenia
świadomości czy toksyczne uszkodzenie wzroku.
Dawka śmiertelna alkoholu metylowego wynosi
od 30-250 ml chociaż obserwowano zgony po
wypiciu już 15ml alkoholu metylowego oraz
wyleczenie po wypiciu 600ml metanolu.

Objawy



Objawy zatrucia metanolem wstępują po okresie utajenia

wynoszącym od 6 do 24h a ich nasilenie zależy głównie

od ilości zażytego alkoholu. Zazwyczaj obserwuje się:



zawroty, bóle głowy, bóle brzucha



nudności. wymioty



światłowstręt, zaburzenia widzenia włącznie ze ślepotą,

rozszerzenie źrenic bez reakcji na światło w ciężkich

przypadkach



splątanie, zaburzenia świadomości aż do utraty

przytomności, czasami drgawki



duszność, zaburzenia oddychania



zaburzenia rytmu serca (bradykardia lub tachykardia)



Może również wystąpić ostre zapalenie trzustki,

uszkodzenie nerek oraz obrzęk mózgu.

Rozpoznanie



Rozpoznanie można ustalić na
podstawie dokładnie zebranego
wywiadu z osobą zatrutą lub ze
świadkami zdarzenia oraz na podstawie
występowania charakterystycznych
objawów chorobowych.

Postępowanie



Udzielanie pierwszej pomocy osobie, u której doszło do

zatrucia alkoholem metylowym polega na:



zabezpieczeniu trucizny



w razie utraty przytomności należy chorego ułożyć na boku



w razie potrzeby przeprowadzić płukanie żołądka, jeśli

alkohol został spożyty przed < 2-4 h



podaniu doustnym wysokoprocentowego napoju

alkoholowego (w ciągu 30 minut podać 40% roztwór

alkoholu etylowego w dawce 1,5-2,0 ml/kg m.c. a następnie

u pijących przewlekle 0,4 ml/kg m.c. na godzinę zaś u

niepijących 0,2ml/kg m.c. na godzinę), który kompetycyjne

wypiera metanol z dehydrogenazy alkoholowej w wyniku

czego nie powstają szkodliwe metabolity.



wskazany jest przewóz do szpitala wykonującego

hemodializy

Zatrucia glikolem

Zatrucia glikolem

etylenowym

etylenowym

Glikol etylenowy i inne alkohole dwuwodorotlenowe

są to bezbarwne, oleiste ciecze, bez zapachu, o

smaku słodkawym. Mieszają się dobrze z wodą i z

wieloma rozpuszczalnikami organicznymi.

Poza zastosowaniem jako rozpuszczalniki używane

są jako składniki płynów nie zamarzających do

chłodnic samochodowych i do produkcji niektórych

kosmetyków. Ostre zatrucia glikolem etylenowym,

który jest najbardziej toksyczny z tej grupy

związków, zdarzają się w zasadzie tylko drogą

doustną, jest bowiem mało lotny i nie wchłania się

przez skórę. Najczęstszą przyczyną są pomyłki z

alkoholem.

Objawy zatrucia



Objawy w postaci upojenia i śpiączki są podobne do

objawów zatrucia alkoholem etylowym, narastają powoli.

W czasie przemian wewnątrzustrojowych glikolu

etylenowego powstaje kwas szczawiowy, który wytrąca

się w postaci kryształów w ścianach naczyń, przede

wszystkim mózgu i nerek. Objawem zwracającym uwagę

jest znaczna kwasica, jak w zatruciu alkoholem

metylowym. Śmierć (wczesna) może nastąpić wskutek

uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego lub (późna)

wskutek uszkodzenia nerek. Zmiany w nerkach są

podobne jak w zatruciu kwasem szczawiowym.

Pierwsza pomoc



Natychmiastowe wywołanie wymiotów.



Podanie węgla leczniczego w roztworze
wodnym.



Zabezpieczenie podstawowych
czynności życiowych.



Konieczny kontakt z ośrodkiem zatruć i
natychmiastowe przewiezienie pacjenta
w celu jak najszybszego rozpoczęcia
leczenia specjalistycznego.