26.04.21

1

Socjomedyczne aspekty
funkcjonowania rodziny

26.04.21

2

Rodzina jest:



małą grupą społeczną

-

rodzina to

zbiór ludzi

połączonych ze sobą więzią małżeństwa,
pokrewieństwa, powinowactwa i adopcji

;



uniwersalną instytucją społeczną

- rodzina jest

utrwalonym w tradycji wszystkich kultur,

zrytualizowanym zespołem działań ludzkich

ukierunkowanym na zaspokajanie określonych

potrzeb swoich członków;



grupą pierwotną

-

pierwszą i podstawową

agendą socjalizacji.

26.04.21

3

Funkcje rodziny:

prokreacyjna

socjalizacyjna

opiekuńcza

emocjonalna

ekonomiczna

stratyfikacyjna

kontrolna

rekreacyjna

26.04.21

4

Struktura rodziny

Struktura rodzinna to niewidzialna

sieć wzajemnych oczekiwań,

warunkująca sposób, w jaki

członkowie wchodzą ze sobą w

interakcje.

Struktura rodziny to system

podlegający stałym zmianom,

przechodzący przez szereg etapów.

26.04.21

5

System rodzinny

Dzieli się na podsystemy.



Podsystemy są tworzone ze względu na generacje,

płeć, zadania, zainteresowania np. podsystem

małżeński, rodziców, dzieci, dziadków.



Ważne jest, aby każdy podsystem spełniał swoje

zadania.



Istotne jest wyznaczenie granic między podsystemami.

26.04.21

6

Granice podsystemów

Wyznaczają typ rodziny.

Wyróżniamy dwa przeciwstawne typy rodzin:

Rodziny „ splątane”

Zakłócenia w podziale funkcji, wyznaczeniu pozycji

w grupie, granice między podsystemami

niejasne, utrudniony proces adaptacji.

Rodziny niezaangażowane

Nadmiernie sztywne granice, brak gotowości do

zmian w podziale ról i zadań, trudności w

porozumiewaniu się i wzajemnej trosce.

26.04.21

7

Trzy centralne wymiary rodziny charakteryzujące jej
funkcjonowanie.

Koncepcja D. H. Olsona



Spójność rodziny

Jest określana przez stopień, w jakim każdy

indywidualny członek jest z nią związany

lub odseparowany od niej.

Oceniamy np. więź emocjonalną,

niezależność osobistą, granice, koalicje.

Poziomy spójności:

skrajnie niski

umiarkowanie niski

umiarkowanie wysoki

skrajnie wysoki

26.04.21

8



Adaptacyjność rodziny

Jest to zdolność rodziny do zmiany swej struktury i

zasad funkcjonowania w momencie pojawienia się

stresu.

Poziomy adaptacyjności:

sztywny

ustrukturyzowany

elastyczny

chaotyczny

 Komunikacja

Jest to przyjęty sposób porozumiewania się

26.04.21

9

Stresory w systemie rodzinnym mogą:



pojawić się nagle – stresory o dużej sile

oddziaływania;



wynikać z naturalnego cyklu rozwoju rodziny.

Jeśli oba rodzaje stresów występują w tym

samym czasie rodzina może mieć poważne

problemy adaptacyjne.

Pomoc rodzinie polega na zdiagnozowaniu jej

zasobów i uruchomieniu pomocy z zewnątrz np.

pomoc instytucjonalna.