Wybrane choroby

Wybrane choroby

odzwierzęce

odzwierzęce

Borelioza

Borelioza



Po raz pierwszy choroba została

Po raz pierwszy choroba została

opisana w Stanach Zjednoczonych w

opisana w Stanach Zjednoczonych w

miejscowości Lyme w stanie

miejscowości Lyme w stanie

Connecticut w 1975 roku.

Connecticut w 1975 roku.

Borelioza-etiologia

Borelioza-etiologia



Czynnik etiologiczny: Borrelia

Czynnik etiologiczny: Borrelia

burgdorferi

burgdorferi



Udział poszczególnych gatunków Borrelii

Udział poszczególnych gatunków Borrelii

w wywoływaniu boreliozy różni się w

w wywoływaniu boreliozy różni się w

zależności od położenia geograficznego.

zależności od położenia geograficznego.



W Europie znacznie częściej stwierdza

W Europie znacznie częściej stwierdza

się zakażenia

się zakażenia

B.burgdorferi sensu lato

B.burgdorferi sensu lato

(B.afzelli, B.garinii, B.burgdorferi sensu

(B.afzelli, B.garinii, B.burgdorferi sensu

stricto )

stricto )

, natomiast w USA

, natomiast w USA

–

–

B.burgdorferi sensu stricto.

B.burgdorferi sensu stricto.

Borelioza-epidemiologia

Borelioza-epidemiologia



Wektorem są kleszcze Ixodes ricinus

Wektorem są kleszcze Ixodes ricinus



Rezerwuarem są drobne gryzonie,

Rezerwuarem są drobne gryzonie,

zwierzyna płowa oraz kleszcze.

zwierzyna płowa oraz kleszcze.



Większość nowych przypadków

Większość nowych przypadków

boreliozy jest notowana w okresie

boreliozy jest notowana w okresie

żerowania kleszczy między 1 maja a

żerowania kleszczy między 1 maja a

30 listopada, a 80% przypadków

30 listopada, a 80% przypadków

występuje w czerwcu i lipcu.

występuje w czerwcu i lipcu.

Borelioza-obraz kliniczny

Borelioza-obraz kliniczny

Wg tradycyjnego podziału

Wg tradycyjnego podziału

wyróżnia się 3 okresy

wyróżnia się 3 okresy

choroby

choroby

Borelioza-obraz kliniczny

Borelioza-obraz kliniczny



Okres I

Okres I

Charakteryzuje się występowaniem

Charakteryzuje się występowaniem

zmian

zmian

skórnych o charakterze rumienia

skórnych o charakterze rumienia

wędrującego (Erythema migrans)

wędrującego (Erythema migrans)

Borelioza-obraz kliniczny

Borelioza-obraz kliniczny



Okres II

Okres II

Jest wyrazem rozsiewu krętka drogą krwionośną,

Jest wyrazem rozsiewu krętka drogą krwionośną,

a obraz kliniczny zależy od umiejscowienia zmian:

a obraz kliniczny zależy od umiejscowienia zmian:



Objawy neurologiczne: porażenie n.VII i innych

Objawy neurologiczne: porażenie n.VII i innych

nerwów czaszkowych, bóle korzeniowe, zapalenie

nerwów czaszkowych, bóle korzeniowe, zapalenie

opon mózgowo-rdzeniowych

opon mózgowo-rdzeniowych



Objawy stawowe: zapalenia jednego lub kilku

Objawy stawowe: zapalenia jednego lub kilku

dużych stawów

dużych stawów



Objawy sercowe: blok przedsionkowy I,II lub III

Objawy sercowe: blok przedsionkowy I,II lub III

stopnia, rzadziej zapalenia m.sercowego i

stopnia, rzadziej zapalenia m.sercowego i

osierdzia.

osierdzia.



Pseudochłoniak boreliozowy

Pseudochłoniak boreliozowy

Borelioza-obraz kliniczny

Borelioza-obraz kliniczny



Okres III

Okres III

W tym okresie, dolegliwości z okresu

W tym okresie, dolegliwości z okresu

II

II

przybierają formę przewlekłą

przybierają formę przewlekłą

Borelioza-obraz kliniczny

Borelioza-obraz kliniczny



Okres III

Okres III

Objawy neurologiczne:

Objawy neurologiczne:



- encefalopatie

- encefalopatie



- przewlekłe poliradiculopatie

- przewlekłe poliradiculopatie



- zapalenie mózgu i rdzenia

- zapalenie mózgu i rdzenia

Borelioza-obraz kliniczny

Borelioza-obraz kliniczny



Okres III

Okres III

Objawy stawowe:

Objawy stawowe:

Długotrwały proces zapalny prowadzi

Długotrwały proces zapalny prowadzi

do

do

uszkodzenia powierzchni stawowych z

uszkodzenia powierzchni stawowych z

powstawaniem nadżerek i geod.

powstawaniem nadżerek i geod.

Borelioza-obraz kliniczny

Borelioza-obraz kliniczny



Okres III

Okres III

Zanikowe zapalenie skóry (Acrodermatitis

Zanikowe zapalenie skóry (Acrodermatitis

chronica atrophicans) jest postacią typową dla

chronica atrophicans) jest postacią typową dla

późnego stadium boreliozy.Rozpoczyna się jako

późnego stadium boreliozy.Rozpoczyna się jako

niebieskawoczerwone przebarwienie skóry z

niebieskawoczerwone przebarwienie skóry z

obrzękiem.Najczęściej występuje w miejscu, gdzie

obrzękiem.Najczęściej występuje w miejscu, gdzie

poprzednio był rumień wędrujący,

poprzednio był rumień wędrujący,

Faza naciekowa może trwać kilka lat prowadząc

Faza naciekowa może trwać kilka lat prowadząc

do stopniowego zaniku skóry.

do stopniowego zaniku skóry.

Borelioza - rozpoznanie

Borelioza - rozpoznanie



Stwierdzenie obecności rumienia

Stwierdzenie obecności rumienia

wędrującego

wędrującego



Badania serologiczne – przeciwciała

Badania serologiczne – przeciwciała

możemy wykryć po ok. 6 tyg. od

możemy wykryć po ok. 6 tyg. od

pokłucia.

pokłucia.

W praktyce stosujemy test ELISA oraz

W praktyce stosujemy test ELISA oraz

Western-blot .

Western-blot .



Wykrywanie kwasów nukleinowych

Wykrywanie kwasów nukleinowych

krętka(PCR)

krętka(PCR)

Borelioza - leczenie

Borelioza - leczenie



W przypadku stwierdzenia rumienia

W przypadku stwierdzenia rumienia

wędrującego stosujemy :

wędrującego stosujemy :

Amoxycylinę 2-4g/d przez 30dni

Amoxycylinę 2-4g/d przez 30dni

Doxycyklinę 2x0,1g/d przez 30 dni

Doxycyklinę 2x0,1g/d przez 30 dni

Borelioza - leczenie

Borelioza - leczenie



W postaci stawowej stosujemy:

W postaci stawowej stosujemy:



Doxycyklinę 2x0,1przez ok.3 tyg

Doxycyklinę 2x0,1przez ok.3 tyg



Cefalosporynę III generacji 2g/d (ew.

Cefalosporynę III generacji 2g/d (ew.

kontynuacja Amoxycyliną 2x1g/d)

kontynuacja Amoxycyliną 2x1g/d)

Borelioza-leczenie

Borelioza-leczenie



W postaci nerwowej boreliozy

W postaci nerwowej boreliozy

stosujemy:

stosujemy:



Cefalosporynę III generacji

Cefalosporynę III generacji

(Cefotaksym,Ceftriaxon) 2g/d przez

(Cefotaksym,Ceftriaxon) 2g/d przez

14-30dni.

14-30dni.

Borelioza-profilaktyka

Borelioza-profilaktyka



W chwili obecnej nie ma szczepionki

W chwili obecnej nie ma szczepionki

przeciwko boreliozie.

przeciwko boreliozie.



Jedyną możliwością zabezpieczenia

Jedyną możliwością zabezpieczenia

się przeciw boreliozie jest unikanie

się przeciw boreliozie jest unikanie

pokłucia przez kleszcze.

pokłucia przez kleszcze.

Kleszczowe zapalenie

Kleszczowe zapalenie

mózgu

mózgu

Etiologia

Etiologia



Czynnik etiologiczny: wirus z grupy

Czynnik etiologiczny: wirus z grupy

Flaviviridae

Flaviviridae



Wektor: Ixodes ricinus

Wektor: Ixodes ricinus



Obecnie wyróżniamy 3 podtypy

Obecnie wyróżniamy 3 podtypy

TBEV : europejski , syberyjski i

TBEV : europejski , syberyjski i

dalekowschodni ,

dalekowschodni ,

z czego w Polsce dominuje ten

z czego w Polsce dominuje ten

pierwszy.

pierwszy.

Kleszczowe zapalenie

Kleszczowe zapalenie

mózgu

mózgu

Obraz kliniczny

Obraz kliniczny



U części osób choroba może

U części osób choroba może

przebiegać łagodnie i tylko badanie

przebiegać łagodnie i tylko badanie

krwi potwierdza zakażenie. W innych

krwi potwierdza zakażenie. W innych

przypadkach przebieg jest

przypadkach przebieg jest

dwuetapowy:

dwuetapowy:

Kleszczowe zapalenie

Kleszczowe zapalenie

mózgu

mózgu

Obraz kliniczny

Obraz kliniczny



I etap odkleszczowego wirusowego

I etap odkleszczowego wirusowego

zapalenia opon mózgowych i mózgu

zapalenia opon mózgowych i mózgu



Pierwszy etap choroby pojawia się po 7-14

Pierwszy etap choroby pojawia się po 7-14

dniach od kontaktu z kleszczem. Niekiedy

dniach od kontaktu z kleszczem. Niekiedy

nawet dopiero po 28 dniach od ukąszenia, gdy

nawet dopiero po 28 dniach od ukąszenia, gdy

już zdążyliśmy zapomnieć o kontakcie z

już zdążyliśmy zapomnieć o kontakcie z

kleszczem. Objawami są bóle mięśni, stawów,

kleszczem. Objawami są bóle mięśni, stawów,

nudności, zapalenie spojówek,

nudności, zapalenie spojówek,

zaczerwienienie gardła, gorączka, katar,

zaczerwienienie gardła, gorączka, katar,

czasem powiększenie węzłów chłonnych

czasem powiększenie węzłów chłonnych

najczęściej kojarzone są z przeziębieniem,

najczęściej kojarzone są z przeziębieniem,

zwłaszcza, gdy po kilku dniach same ustępują.

zwłaszcza, gdy po kilku dniach same ustępują.

Kleszczowe zapalenie

Kleszczowe zapalenie

mózgu

mózgu

Obraz kliniczny

Obraz kliniczny



II etap odkleszczowego

II etap odkleszczowego

wirusowego zapalenia opon

wirusowego zapalenia opon

mózgowych i mózgu

mózgowych i mózgu



Drugi etap choroby pojawia się po

Drugi etap choroby pojawia się po

kilku dniach od zakończenia objawów

kilku dniach od zakończenia objawów

etapu I. Chorego boli głowa, ma

etapu I. Chorego boli głowa, ma

gorączkę, wymioty, nudności oraz

gorączkę, wymioty, nudności oraz

zmiany zapalne w płynie mózgowo-

zmiany zapalne w płynie mózgowo-

rdzeniowym.

rdzeniowym.

Kleszczowe zapalenie

Kleszczowe zapalenie

mózgu

mózgu

Obraz kliniczny

Obraz kliniczny

Choroba może przybrać w II fazie 3 postacie:

Choroba może przybrać w II fazie 3 postacie:



Postać oponowa - najłagodniejsza, kończąca

Postać oponowa - najłagodniejsza, kończąca

się w ciągu 2 tygodni powrotem do zdrowia

się w ciągu 2 tygodni powrotem do zdrowia



Postać mózgowa – dominują objawy

Postać mózgowa – dominują objawy

uszkodzenia OUN, w tym móżdżku (oczopląs,

uszkodzenia OUN, w tym móżdżku (oczopląs,

drżenie zamiarowe)

drżenie zamiarowe)



Postać mózgowo-rdzeniowa – dodatkowo

Postać mózgowo-rdzeniowa – dodatkowo

występują objawy uszkodzenia rdzenia

występują objawy uszkodzenia rdzenia

kręgowego (asymetryczne niedowłady

kręgowego (asymetryczne niedowłady

kończyn)

kończyn)

Kleszczowe zapalenie

Kleszczowe zapalenie

mózgu

mózgu

Rozpoznanie

Rozpoznanie



Badania serologiczne (stwierdzenie

Badania serologiczne (stwierdzenie

p/ciał anty kzm w surowicy oraz

p/ciał anty kzm w surowicy oraz

płynie mózgowo-rdzeniowym)

płynie mózgowo-rdzeniowym)



Badanie płynu mózgowo-

Badanie płynu mózgowo-

rdzeniowego

rdzeniowego

Kleszczowe zapalenie

Kleszczowe zapalenie

mózgu

mózgu

Leczenie

Leczenie



Leczenie kzm jest wyłącznie

Leczenie kzm jest wyłącznie

objawowe

objawowe



Stosuje się leki p/gorączkowe oraz

Stosuje się leki p/gorączkowe oraz

obniżające ciśnienie śródczaszkowe.

obniżające ciśnienie śródczaszkowe.

Kleszczowe zapalenie

Kleszczowe zapalenie

mózgu

mózgu

Profilaktyka

Profilaktyka



Szczepienie

Szczepienie



I dawka

I dawka



II dawka po 2-3 m-cach

II dawka po 2-3 m-cach



III dawka po 9-12 m-cach

III dawka po 9-12 m-cach



Dawka przypominająca po 3-5 lat

Dawka przypominająca po 3-5 lat

Tularemia - etiologia

Tularemia - etiologia



Tularemia jest ostrą chorobą zakaźną.

Tularemia jest ostrą chorobą zakaźną.

wywoływaną przez G(-) pałeczkę Francisella

wywoływaną przez G(-) pałeczkę Francisella

tularensis.

tularensis.



W zależności od zjadliwości bakterii wyróżnia się

W zależności od zjadliwości bakterii wyróżnia się

2 podtypy tej pałeczki:

2 podtypy tej pałeczki:

Podtyp A, bardziej zjadliwy niż B wywołuje u

Podtyp A, bardziej zjadliwy niż B wywołuje u

człowieka chorobę, która nie leczona jest w 5-7%

człowieka chorobę, która nie leczona jest w 5-7%

śmiertelna.

śmiertelna.

Tularemia -

Tularemia -

epidemiologia

epidemiologia



W warunkach naturalnych tularemia występuje

W warunkach naturalnych tularemia występuje

prawie wyłącznie w środowisku wiejskim

prawie wyłącznie w środowisku wiejskim

w Ameryce Północnej, Azji i Europie.

w Ameryce Północnej, Azji i Europie.



Bakterię można izolować ze:

Bakterię można izolować ze:



skażonej wody

skażonej wody



gleby

gleby



siana

siana



Naturalnym rezerwuarem są : myszy,

Naturalnym rezerwuarem są : myszy,

wiewiórki, zające, króliki, które zakażają się

wiewiórki, zające, króliki, które zakażają się

poprzez pokłucie kleszczy, much i komarów oraz

poprzez pokłucie kleszczy, much i komarów oraz

przez kontakt ze skażonym środowiskiem.

przez kontakt ze skażonym środowiskiem.

Tularemia -

Tularemia -

epidemiologia

epidemiologia



Człowiek zakaża się :

Człowiek zakaża się :



w wyniku pokłucia przez zakażone kleszcze, komary, muchy (gzy,

w wyniku pokłucia przez zakażone kleszcze, komary, muchy (gzy,

bolimuszki)

bolimuszki)



przez bezpośredni kontakt z materiałem pochodzącym od zakażonych

przez bezpośredni kontakt z materiałem pochodzącym od zakażonych

zwierząt przez skórę lub błony śluzowe :

zwierząt przez skórę lub błony śluzowe :



zakażenie przy przygotowywaniu lub po zjedzeniu mięsa zająca lub

zakażenie przy przygotowywaniu lub po zjedzeniu mięsa zająca lub

królika,

królika,



wypicie skażonej wody

wypicie skażonej wody



inhalacja skażonego pyłu

inhalacja skażonego pyłu



Zwiększonej ekspozycji na zakażenie sprzyjają takie zajęcia jak: praca

Zwiększonej ekspozycji na zakażenie sprzyjają takie zajęcia jak: praca

na roli, masarstwo, myślistwo.

na roli, masarstwo, myślistwo.



Wrażliwość na zakażenie jest powszechna, niezależnie od płci i wieku.

Wrażliwość na zakażenie jest powszechna, niezależnie od płci i wieku.



Większość zachorowań występuje w miesiącach letnich od czerwca do

Większość zachorowań występuje w miesiącach letnich od czerwca do

września.

września.



Ze względu na dużą zakaźność, łatwość rozprzestrzeniania i dużą

Ze względu na dużą zakaźność, łatwość rozprzestrzeniania i dużą

patogenność Francisella tularensis może być niebezpieczną bronią

patogenność Francisella tularensis może być niebezpieczną bronią

biologiczną

biologiczną

.

.

Tularemia - patogeneza

Tularemia - patogeneza



Wrotami zakażenia są najczęściej

Wrotami zakażenia są najczęściej

powłoki skórne, rzadko spojówki, błony

powłoki skórne, rzadko spojówki, błony

śluzowe dróg oddechowych lub

śluzowe dróg oddechowych lub

przewodu pokarmowego

przewodu pokarmowego



Po zakażeniu namnażanie patogenu

Po zakażeniu namnażanie patogenu

odbywa się we wrotach zakażenia oraz

odbywa się we wrotach zakażenia oraz

w najbliższych węzłach chłonnych

w najbliższych węzłach chłonnych



Rozsiew następuje drogą krwionośną

Rozsiew następuje drogą krwionośną

oraz chłonną do różnych narządów i

oraz chłonną do różnych narządów i

układów.

układów.

Tularemia - przebieg

Tularemia - przebieg

kliniczny

kliniczny



okres wylęgania 3-5 dni

okres wylęgania 3-5 dni



początek zazwyczaj ostry, z wysoką

początek zazwyczaj ostry, z wysoką

gorączką, dreszczami, bólem głowy,

gorączką, dreszczami, bólem głowy,

bólami mięśniowymi, w rzadkich

bólami mięśniowymi, w rzadkich

przypadkach z wysypka plamisto-

przypadkach z wysypka plamisto-

grudkową

grudkową



Umiejscowienie wrót zakażenia

Umiejscowienie wrót zakażenia

warunkuje postać kliniczną tularemii

warunkuje postać kliniczną tularemii

Tularemia- przebieg

Tularemia- przebieg

kliniczny

kliniczny



postać wrzodziejąco-węzłowa- postać

postać wrzodziejąco-węzłowa- postać

najczęstsza, z widoczną zwykle zmianą

najczęstsza, z widoczną zwykle zmianą

pierwotną węzły są bolesne, część z nich

pierwotną węzły są bolesne, część z nich

ulega martwicy, zropieniu

ulega martwicy, zropieniu



postać węzłowa- brak zmiany pierwotnej

postać węzłowa- brak zmiany pierwotnej



postać oczno-węzłowa- najczęstsza u

postać oczno-węzłowa- najczęstsza u

pracowników laboratoriów, zmiany

pracowników laboratoriów, zmiany

umiejscowione są w spojówce oka,

umiejscowione są w spojówce oka,

występuje ból gałki ocznej oraz

występuje ból gałki ocznej oraz

światłowstręt, dochodzi do powiększenia

światłowstręt, dochodzi do powiększenia

okolicznych węzłów chłonnych

okolicznych węzłów chłonnych

( szyjne i podżuchwowe)

( szyjne i podżuchwowe)

Tularemia - przebieg

Tularemia - przebieg

kliniczny

kliniczny



postać anginowa- zmiana pierwotna

postać anginowa- zmiana pierwotna

na migdałku podniebiennym, odczyn z

na migdałku podniebiennym, odczyn z

najbliższych węzłów chłonnych

najbliższych węzłów chłonnych



Postać płucna- gdy do zakażenia

Postać płucna- gdy do zakażenia

dochodzi drogą wziewną lub na skutek

dochodzi drogą wziewną lub na skutek

wtórnego rozsiewu w innej postaci. W

wtórnego rozsiewu w innej postaci. W

badaniu rtg obraz śródmiąższowego

badaniu rtg obraz śródmiąższowego

zapalenia płuc, ból w klatce

zapalenia płuc, ból w klatce

piersiowej, krwioplucie, duszność,

piersiowej, krwioplucie, duszność,

sinica, przebieg bardzo ciężki

sinica, przebieg bardzo ciężki

Tularemia - przebieg

Tularemia - przebieg

kliniczny

kliniczny



postać trzewna- występuje bardzo

postać trzewna- występuje bardzo

rzadko, głównie w zakażeniach

rzadko, głównie w zakażeniach

drogą pokarmową, przebiega z

drogą pokarmową, przebiega z

bólami brzuch, biegunką,

bólami brzuch, biegunką,

nudnościami i wymiotami, może

nudnościami i wymiotami, może

dojść do owrzodzenia jelit oraz ich

dojść do owrzodzenia jelit oraz ich

perforacji.

perforacji.

Tularemia - rozpoznanie

Tularemia - rozpoznanie



Wywiad

Wywiad



Badanie przedmiotowe

Badanie przedmiotowe



Badania laboratoryjne:

Badania laboratoryjne:

odczyn immunofluorescencji i test ELISA,

odczyn immunofluorescencji i test ELISA,

przydatny jest także odczyn zlepny, wiązania

przydatny jest także odczyn zlepny, wiązania

dopełniacza, odczyn hemaglutynacji biernej,

dopełniacza, odczyn hemaglutynacji biernej,

odczyn śródskórny ze swoistym antygenem

odczyn śródskórny ze swoistym antygenem

( dodatni bywa w pierwszym tygodniu

( dodatni bywa w pierwszym tygodniu

choroby). Podstawowe badania

choroby). Podstawowe badania

laboratoryjne niestety nie są

laboratoryjne niestety nie są

charakterystyczne. OB i CRP są zazwyczaj

charakterystyczne. OB i CRP są zazwyczaj

podwyższone.

podwyższone.

Tularemia - leczenie

Tularemia - leczenie



Zaleca się leczenie drogą parenteralną.

Zaleca się leczenie drogą parenteralną.



Lekiem z wyboru u dorosłych i dzieci są

Lekiem z wyboru u dorosłych i dzieci są

antybiotyki aminoglikozydowe:

antybiotyki aminoglikozydowe:

gentamycyna, amikacyna, netylmycyna,

gentamycyna, amikacyna, netylmycyna,

alternatywnie stosuje się: doksycyklinę,

alternatywnie stosuje się: doksycyklinę,

ciprofloksacynę.

ciprofloksacynę.



Kobietom ciężarnym zaleca się

Kobietom ciężarnym zaleca się

aminoglikozydy, alternatywnie doksycyklinę

aminoglikozydy, alternatywnie doksycyklinę

i ciprofloksacynę.

i ciprofloksacynę.

Wścieklizna - etiologia

Wścieklizna - etiologia



Jest to choroba OUN zwierząt. Dla człowieka jest

Jest to choroba OUN zwierząt. Dla człowieka jest

zawsze śmiertelna.

zawsze śmiertelna.



Czynnik etiologiczny: wirus RNA z grupy

Czynnik etiologiczny: wirus RNA z grupy

Rhabdowiridae

Rhabdowiridae



Do zakażenia człowieka dochodzi najczęściej wskutek

Do zakażenia człowieka dochodzi najczęściej wskutek

ugryzienia (pokąsania), podczas którego wniknięcie

ugryzienia (pokąsania), podczas którego wniknięcie

wirusa ze śliny do tkanek ludzkich następuje w

wirusa ze śliny do tkanek ludzkich następuje w

miejscu skaleczenia, zadrapania.

miejscu skaleczenia, zadrapania.



Teoretycznie wszystkie ssaki mogą zachorować i stać

Teoretycznie wszystkie ssaki mogą zachorować i stać

się roznosicielami choroby, najczęściej są to jednak

się roznosicielami choroby, najczęściej są to jednak

nietoperze, lisy i inne zwierzęta leśne, a także psy i

nietoperze, lisy i inne zwierzęta leśne, a także psy i

koty. Ptaki, gady i ryby nie chorują na wściekliznę.

koty. Ptaki, gady i ryby nie chorują na wściekliznę.

Wścieklizna -

Wścieklizna -

epidemiologia

epidemiologia



Szacuje się, że każdego roku z

Szacuje się, że każdego roku z

powodu wścieklizny umiera na

powodu wścieklizny umiera na

świecie do 100 000 osób, z czego

świecie do 100 000 osób, z czego

większość w krajach tropikalnych. W

większość w krajach tropikalnych. W

krajach wysoko rozwiniętych

krajach wysoko rozwiniętych

przypadki śmiertelne są sporadyczne.

przypadki śmiertelne są sporadyczne.

Zawdzięczamy to powszechnemu

Zawdzięczamy to powszechnemu

szczepieniu psów i innych zwierząt

szczepieniu psów i innych zwierząt

przeciw wściekliźnie.

przeciw wściekliźnie.

Wścieklizna - patogeneza

Wścieklizna - patogeneza



Po wprowadzeniu wirusa przez skórę

Po wprowadzeniu wirusa przez skórę

lub błonę śluzową następuje jego

lub błonę śluzową następuje jego

namnażanie w miejscu

namnażanie w miejscu

wniknięcia.Następnie drogą włókien

wniknięcia.Następnie drogą włókien

nerwowych wirus wędruje do OUN i

nerwowych wirus wędruje do OUN i

ulega replikacji w istocie szarej mózgu.

ulega replikacji w istocie szarej mózgu.



Z OUN wirus rozprzestrzenia się po

Z OUN wirus rozprzestrzenia się po

całym organizmie (gruczoły ślinowe,

całym organizmie (gruczoły ślinowe,

płuca, nerki, nadnercza)

płuca, nerki, nadnercza)

Wścieklizna – obraz

Wścieklizna – obraz

kliniczny

kliniczny



Okres wylęgania 4-12 tyg.

Okres wylęgania 4-12 tyg.



W okresie zwiastunów (1-4 dni) chory

W okresie zwiastunów (1-4 dni) chory

może

może

odczuwać parestezje, mrowienia w

odczuwać parestezje, mrowienia w

miejscu

miejscu

pogryzienia. Mogą wystąpić stany

pogryzienia. Mogą wystąpić stany

podgorączkowe, bóle w okolicy

podgorączkowe, bóle w okolicy

potylicznej,

potylicznej,

nudności, wymioty.

nudności, wymioty.

Wścieklizna – obraz

Wścieklizna – obraz

kliniczny

kliniczny

U ludzi wścieklizna przebiega w jednej z 2

U ludzi wścieklizna przebiega w jednej z 2

postaci klinicznych :

postaci klinicznych :



Pobudzeniowej (pobudzenie ruchowe,

Pobudzeniowej (pobudzenie ruchowe,

omamy wzrokowe i słuchowe, hydrofobia

omamy wzrokowe i słuchowe, hydrofobia



Porażennej (porażenie mięśni

Porażennej (porażenie mięśni

oddechowych, skurcze krtani i gardła).

oddechowych, skurcze krtani i gardła).

Chory umiera w wyniku uduszenia.

Chory umiera w wyniku uduszenia.

Wścieklizna -

Wścieklizna -

rozpoznanie

rozpoznanie



Wywiad

Wywiad



Immunofuorescencja pośrednia

Immunofuorescencja pośrednia



Znalezienie wirusa w bioptacie

Znalezienie wirusa w bioptacie

tkanki mózgowej, we włóknach

tkanki mózgowej, we włóknach

nerwowych wycinka skóry lub w

nerwowych wycinka skóry lub w

preparacie odciskowym rogówki oka.

preparacie odciskowym rogówki oka.



W przypadkach wątpliwych należy

W przypadkach wątpliwych należy

wykonać próbę biologiczną

wykonać próbę biologiczną

Wścieklizna - leczenie

Wścieklizna - leczenie



Wyłącznie objawowe

Wyłącznie objawowe



Wystąpienie objawów wścieklizny

Wystąpienie objawów wścieklizny

nieuchronnie prowadzi do zgonu.

nieuchronnie prowadzi do zgonu.

Wścieklizna -

Wścieklizna -

profilaktyka

profilaktyka