RYSUNEK RODZINY
opr. Wioleta
Stypuła
Rysunek Rodziny
uzewnętrznia to, czego dziecko nie
potrafi wypowiedzieć za pomocą
słów.
Pozwala mu tworzyć własną
„życzeniową” rzeczywistość,
odzwierciedlającą motywy jego
działania, pragnienia i obawy.
TEST RYSUNKU RODZINY
zawiera
2
CZĘŚCI:
Rysunek rodziny
wykonywany przez
dziecko według
instrukcji:
„
Narysuj rodzinę
jaką chcesz
”.
Test jest
przeznaczony dla
dzieci w wieku od
6 -11 lat.
Wywiad z dzieckiem,
prowadzony jest w
oparciu o wykonany
przez nie rysunek.
Przeciętny czas
badania: 35 min.
Analiza rysunku i
interpretacja
wyników
– 30 min.
Analizy treści rysunku
dokonuje się na podstawie następujących
kryteriów:
Kolejność rysowania postaci i ich sąsiedztwo (rysowanie w
pierwszej oraz ostatniej kolejności);
Układ rąk, w tym postacie połączone rękami;
Elementy postaci: oczy, usta, wyraz twarzy, stopy, dłonie, brak
jakichś elementów;
Brak jakiejś osoby;
Ozdobienie postaci (wyraźnie większe lub wyraźnie mniejsze niż
pozostałych);
Najwięcej szczegółów – waloryzacja;
Relatywna wielkość rysowanych postaci (wyraźne powiększenie
lub zmniejszenie);
Kolorystyka lub brak koloru;
Elementy dodatkowe – dom, drzewo, meble, słońce, przedmioty;
Rodzaj kreski;
Przesuniecie rysunku na kartce;
Substytucja (zastąpienie osoby wizerunkiem zwierzęcia lub
przedmiotu).
Pytania zawarte w wywiadzie dotyczą
narysowanej rodziny:
•
Opowiedz mi o rodzinie, którą narysowałeś, co to za
rodzina?
•
Pokaż kogo narysowałeś na swoim rysunku, jak oni się
nazywają?
•
Kto w tej rodzinie jest najbardziej miły, dobry? Dlaczego?
•
Kto w tej rodzinie jest najmniej miły, dobry? Dlaczego?
•
Komu w tej rodzinie jest najlepiej, kto jest najbardziej
szczęśliwy?
•
Komu w tej rodzinie jest najgorzej, kto jest najmniej
szczęśliwy? Dlaczego?
•
Czy chciałbyś coś zmienić w tej rodzinie?
•
Dlaczego nie narysowałeś …………….? (w przypadku, kiedy
dziecko rysując własną rodzinę pomija na rysunku postacie,
wchodzące w jej skład)
Pomoce do testu:
1.
kartka z bloku rysunkowego
o formacie A-4
2.
kredki, pastele, pisaki
3.
ołówek
4.
brak gumki do mazania
Warunki do przeprowadzania
testu:
pracować indywidualnie z jednym
podopiecznym (obserwacja kolejności
powstawania postaci i stanu emocjonalnego
rysującego)
stworzyć odpowiednią atmosferę (izolacja od
bodźców i zapewnienie koncentracji)
otoczyć życzliwością i ciepłem dziecko (aby
czuło się bezpiecznie i nieprzymuszone)
zapewnić różne narzędzia do rysowania
jeden rysunek nie może być podstawą do
uogólnienia !!!
Analiza obrazu rysunku:
Kompozycja
Głowa
Ręce
Nogi
Inne elementy rysunku
KOMPOZYCJA
-
Najważniejsza osoba
dla dziecka umieszczona jest w
centrum albo z lewej strony kartki.
-
Dziecko, które narysowało siebie na skraju czuje się
wyobcowane, niechciane, nieakceptowane
.
-
Osoba rysowana jako ostatnia (niestarannie,
pospiesznie, czasem bez jakiejś części ciała)
symbolizuje
konflikt z dzieckiem
.
-
Zmiany w trakcie rysowania dotyczące kolejności
przedstawiania członków rodziny obrazują
niepewność, niepokój, brak poczucia bezpieczeństwa
.
-
Jeśli ktoś zostaje pominięty na rysunku – może to
świadczyć o
otwartym konflikcie, niechęci, lęku albo
mieszanych uczuciach wobec tej osoby
.
GŁOWA – SYMBOL MYŚLI, INTELEKTU
JEŚLI KTOŚ MA
WIELKĄ GŁOWĘ
– OZNACZA JEGO INTELIGENCJĘ,
OPANOWANIE, SAMOKONTROLĘ
JEŚLI KTOŚMA
MAŁĄ GŁOWĘ
– OZNACZA JEGO ZALEŻNOŚĆ OD
INNYCH, NIESAMODZILENOŚĆ
DUŻE WYRAZISTE OCZY
-
SYMBOLIZUJĄ UFNOŚĆ I OTWARTOŚĆ
MAŁE OCZY
– SYMBOLIZUJĄ EGOCENTRYZM, SKŁONNOĆ DO HISTERII
PODKREŚLENIE OCZU MAKIJAŻEM, ZAZNACZENIE RZĘS
– SILNE
POTRZEBY EROTYCZNE, UDOROŚLENIE (TYLKO U STARSZYCH DZIECI)
WIELKIE USZY
– WSKAZUJĄ NA PODEJRZLIWOŚĆ, A ICH BRAK NA
INTROWERTYZM
DUŻY NOS
– OZNACZA MĘSKOŚĆ (W TESTACH MŁODZIEŻY)
DUŻE USTA
- SYMBOLIZUJĄ OTWARTOŚĆ
MAŁE USTA
– TRUDNOŚCI W PRZYSTOWANIU SIĘ, W KOMUNIKACJI
WERBALNEJ, WADY WYMOWY,
BRAK UST
– KŁOPOTY W ODŻYWIANIU, SKŁONNOŚCI DO BULIMII
I ANAORAKSJI,
ZACIŚNIONE ZĘBY
– KOJARZĄ SIĘ Z AGRESJĄ.
RĘCE – SYMBOLI RELACJI Z INNYMI
LUDŻMI
KRÓTKIE RĘCE
– WYCOFYWANIE SIĘ, HAMOWANIE
IMPULSÓW
DŁUGIE RĘCE
– PRAGNIENIE ZDOBYWANIA LUB
GROMADZENIA
DŁUGIE DŁONIE
– SKŁONNOŚĆ DO WYŁADOWYWANIA
ZŁOŚCI NA INNYCH
BRAK DŁONI
– SYMBOLIZUJE NIEPRZYSTOSOWANIE
CAŁKOWITY BRAK RĄK
– SYMBOLIZUJE POCZUCIE WINY
TRZYMANIE SIĘ ZA RĘCE
– OZNACZA BLISKOŚĆ,
ZAŻYŁOŚĆ, SERDECZNOŚĆ LUB NADOPIEKUŃCZOŚĆ,
BRAK SAMODZILENOŚCI
WYCIĄGNIĘTE RĘCE
– PROSZENIE O BLISKOŚĆ KOGOŚ
KARMIENIE RĘKAMI -
SYMBOLIZUJE DAWANIE Z
MIŁOŚCIĄ
NOGI – SYMBOL KONTAKTU ZE ŚWIATEM
Wielkie stopy
– ktoś mocno stoi na
ziemi, ma dobry kontakt z
rzeczywistością i poczucie
bezpieczeństwa
Brak stóp
– oznacza utratę gruntu pod
nogami, niepewność, bark poczucia
własnej wartości
Nogi w ruchu
– oznaczają aktywność
Gest kopania
– oznacza agresję
Nogi, które nie dosięgają podłogi
–
brak poczucia bezpieczeństwa
Inne elementy rysunku
Substytucja
(zastąpienie wszystkich osób albo tylko jednej
zwierzętami) ma różne przyczyny:
- Obawa przed stanięciem twarzą w twarz z problemami
rodziny, albo silna potrzeba jej izolacji
- Wychowywanie na kreskówkach, bajkach
Pozytywne elementy
:
-
słońce, chmury, niebo, drzewa, kwiaty, koty, pies, ptaki
Burza – oznacza agresję, wyładowanie złości, niepokój, lęk
Drzewo bez czubka – niepokój, lęk
Wkładanie lub zdejmowanie butów – nieobecność,
pojawianie się tylko na moment
Ograniczenie gamy kolorów do trzech
– budzi niepokój,
zahamowanie emocjonalne
Długa, rozmachowa
kreska rysowania
– odwaga, energia
Krótka, wahająca się kreska – zahamowanie,
niedojrzałość, lękliwość.