Planowanie środków dydaktycznych do zajęć
edukacyjnych
1.
Definicja środków dydaktycznych.
2.
Klasyfikacja środków dydaktycznych, w tym w
kształceniu zawodowym.
3.
Funkcja środków dydaktycznych.
4.
Kryteria doboru środków dydaktycznych.
5.
Środki dydaktyczne w kształceniu zawodowym.
6.
Standardy wyposażenia dydaktycznego
pracowni kształcenia zawodowego opracowana
przez KOWEZiU.
7.
Możliwości pozyskiwania
środków
dydaktycznych.
Środki dydaktyczne (środki kształcenia,
media)
Materialne przedmioty biorące udział w procesie
kształcenia i wychowania.
Wszelkiego rodzaju przedmioty, oddziałujące na
zmysły uczniów, których zadaniem jest ułatwienie
poznawania rzeczywistości. Skracają i
urozmaicają proces nauczania, wywołując
wrażenie i spostrzeżenia, pozwalają w krótszym
czasie przekazać więcej wiadomości.
Podział środków dydaktycznych
Środki naturalne- okazy otoczenia przyrodniczego,
kulturowego, społecznego bezpośrednio przedstawiające
rzeczywistość
Środki techniczne, które pokazują rzeczywistość w sposób
pośredni:
wzrokowe
tablica szkolna
przeźrocza
film
rysunki
fotografie
Ilustracje z czasopismami, folderów itp.
Podział środków dydaktycznych
słuchowe
nagrania magnetofonowe, płytowe
audycje radiowe
wzrokowo- słuchowe
programy telewizyjne
multimedialne programy komputerowe
automatyzujące
maszyny dydaktyczne
komputery
fantomy i modele (np. do wykonywania iniekcji)
Środki symboliczne- przedstawiające rzeczywistość za pomocą słowa
żywego i drukowanego (w tym podręcznik szkolny), znaków, rysunków
technicznych, grafów, map.
(wg Cz. Kupisiewicza)
Podział środków dydaktycznych
środki proste
:
środki słowne
(podręczniki, teksty drukowane)
proste środki wzrokowe
(modele, autentyczne wzory przedmiotów,
reprodukcje obrazów, mapy)
środki złożone
wykorzystujące rozwój techniki:
mechaniczne środki wzrokowe (aparaty fotograficzne,
mikroskopy, oscyloskopy, teleskopy- urządzenia przekazujące obrazy)
środki słuchowe (gramofony, radia np. CB – kontakt ze światem,
nauczanie na odległość, magnetofon)
środki wnikające połączenia wzroku ze słuchem (są to
urządzenia takie jak telewizor, video lub dobrze wyposażony
komputer)
(wg W. Okonia)
Podział środków dydaktycznych w kształceniu
zawodowym
POMOCE
DYDAKTYCZN
E
POMOCE
DYDAKTYCZN
E
MATERIAŁY
DYDAKTYCZNE
MATERIAŁY
DYDAKTYCZNE
TECHNICZNE
ŚRODKI
KSZTAŁCENIA
TECHNICZNE
ŚRODKI
KSZTAŁCENIA
PEDAGOGICZNE
ŚRODKI PRACY
PEDAGOGICZNE
ŚRODKI PRACY
PŁASZCZYZN
OWE
PŁASZCZYZN
OWE
PRZESTRZE
NNE
PRZESTRZE
NNE
MASZYNY
DYDAKTYCZNE
SPECJALNE
np.
egzaminator
np. repetytor
np. komputer
np. trenażer
np. gabloty
np. modele
np. mapy
np. wykresy
np.
podręczni
ki
np. zeszyty
ćwiczeń
np. ilustracje
np. fotografie
np. modele
np.
eksponaty
rzeczywiste
np.
foliogram
y
przeźrocz
a
np. piłka do gry
np. pędzel
np. CD,
pendrive,
taśma
magn.
np. magnetowid,
projektor,
odtwarzacz CD
np.
gramofon,
magnetofon,
MP3, MP4
np. nośnik
magnetyczn
y, program
TV
np.
projektor,
rzutnik
pisma,
przezroczy
multimedial
ny
Funkcje środków dydaktycznych
(wg
Sadury):
ilustrowana
kształcąca
wychowawcza
kontrolująca
sterująca
Kryteria doboru środków
dydaktycznych
Cel zastosowania
Dostosowanie do odbiorcy
Warunki wykorzystania
Kwalifikacje dydaktyczno– wychowawcze
Cechy użytkowe
Cechy techniczno– ekonomiczne i estetyczne
Standardy wyposażenia dydaktycznego
pracowni kształcenia zawodowego
1.
Wyposażenie ogólno- dydaktyczne pracowni (tablice – rodzaj, środki
audiowizualne, miejsca pracy koncepcyjnej dla uczniów i dla nauczycieli
oraz dla egzaminatorów podczas egzaminu zawodowego).
2.
Wykaz niezbędnych stanowisk dydaktycznych właściwych dla danej
pracowni.
3.
Opisy infrastruktury poszczególnych stanowisk dydaktycznych:
1.
usytuowanie stanowiska (w budynku, kondygnacja, poza budynkiem, w
zakładzie pracy, inne);
2.
wielkość i inne wymagania dotyczące pomieszczenia lub innego miejsca, w
którym znajduje się
stanowisko (sposób
wykończenia podłóg,
sufitów, ścian, okien, drzwi, inne);
3.
minimalna powierzchnia (kubatura) niezbędna dla pojedynczego stanowiska;
4.
wyposażenie stanowiska w niezbędne media z określeniem ich parametrów
(prąd elektryczny– rodzaj,
5.
woda – ciepła, zimna, gaz, sprężone powietrze, wentylacja, inne);
Standardy wyposażenia dydaktycznego
pracowni kształcenia zawodowego
1.
Opisy wyposażenia stanowisk dydaktycznych:
1.
wykaz maszyn, urządzeń, aparatów, narzędzi i innego sprzętu właściwego dla
zawodu;
2.
wykaz sprzętu/urządzeń pomiarowych, diagnostycznych;
3.
wykaz modeli, symulatorów, fantomów;
4.
wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych środków niezbędnych w
procesie kształcenia oraz podczas egzaminu zawodowego;
5.
stanowisko (stanowiska) komputerowe z wykazem urządzeń peryferyjnych oraz
programów właściwych dla danego zawodu/pracowni/stanowiska dydaktycznego;
6.
biblioteczkę zawodową wyposażoną w dokumentację, instrukcje, normy,
procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właściwe dla danego
zawodu/pracowni/stanowiska;
7.
wykaz środków zapewniających przestrzeganie zasad ergonomii oraz
bezpieczeństwa i higieny (np. sprzęt ppoż., do ochrony przed działaniem
urządzeń, materiałów i substancji niebezpiecznych, środki ochrony
indywidualnej).
2.
Inne, szczególne wymagania dotyczące stanowiska, właściwe
dla danego zawodu.
Informacja dotycząca środków
dydaktycznych
Uprzejmie informujemy, że w związku z art. 1 pkt 23 lit. a i
art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 19 marca 2009 r. o zmianie
ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych
innych ustaw (Dz. U. Nr 56, poz. 458) Minister Edukacji
Narodowej, od dnia 8 czerwca 2009 r., nie będzie zalecał
do użytku szkolnego środków dydaktycznych.