Planowanie
pracy
dydaktycznej
Lekcja
Planowanie pracy
dydaktycznej
…gruntownie przemyślany przewidywany
przebieg i wyniki określonych wydarzeń
i procesów zgodnie z projektem czynności,
który obejmuje z jednej strony listę zadań,
jakie mają być wykonane w ustalonych
terminach, z drugiej zaś wskazuje
wykonawców, metody, środki
i warunki, w jakich i za pomocą jakich te
zadania mają być zrealizowane.
Lekcja – podstawowa jednostka
planowania dydaktycznego
Struktura – zależna od
realizowanych celów i zadań
dydaktycznych
Lekcje (w nauczaniu zbiorowym):
1.
zaznajamianie uczniów z nowym
materiałem
2.
systematyzowanie i utrwalanie
3.
kontrola i ocena
Schemat lekcji indywidualnej gry na
instrumencie wg Danuty
Markiewiczowej:
1. sprawdzenie pracy domowej
2. podanie i pokaz nowego problemu, jego nazwy,
znaczenia danej umiejętności lub nawyku
3. ustalenie zasad i reguł, które obowiązują podczas
treningu danej umiejętności
4. objaśnienie sposobów pracy nad utrwaleniem danej
umiejętności w samodzielnej pracy domowej ucznia
5. wykonanie jednej lub kilku próbek zadań przez
ucznia pod kontrolą nauczyciela
6. ustne podsumowanie przez ucznia opracowanego
na lekcji zagadnienia
7. zadanie pracy domowej mającej na celu utrwalenie
danej umiejętności lub nawyku
Typy lekcji wg
Markiewiczowej:
1. lekcja poświęcona nabywaniu nowych
umiejętności
2. lekcja poświęcona utrwaleniu umiejętności
i nawyków
3. lekcja poświęcona nabywaniu
umiejętności samodzielnej pracy w domu
4. lekcja powtórzeniowa
5. lekcja problemowa
6. lekcja poświęcona kształtowaniu wyrazu
muzycznego przed grą publiczną
Powyższe typy (1-5) nie występują w postaci czystej
Henryk Kierski „Niektóre problemy
gry na klarnecie” – opisuje konieczne
etapy lekcji:
1. przygotowanie się, skupienie,
koncentracja, chęć grania
2. rozluźnienie aparatu gry
(gamy, ćwiczenia)
3. realizacja zadania głównego
4. podsumowanie
5. zadanie domowe
Błędy organizacji lekcji:
przypadkowy układ
przeładowanie materiału
zbyt dużo problemów
rozpraszających uwagę ucznia
Antoni Cofalik – o nauce gry na
skrzypcach
Dobra lekcja:
z której uczeń wynosi określoną wiedzę na
temat gry i konkretne umiejętności
różnorodna, bogata w treść, ale nie
przeładowana
lekcje są różne i powinny być stosowane
na przemian: chłodne i gorące, muzyczne
i wyczynowe, intelektualne i poetyczne
lepiej na lekcji zrobić mniej (wybrane
zagadnienia), ale naprawdę dobrze
Lekcja indywidualna może ulec
zmianie, bo zależy od przygotowania
ucznia
Dlatego dobrze jest lekcję rozpocząć
od pytania o rodzaj ćwiczenia w
domu –
to ważna wiedza dla nauczyciela
Przygotowanie nauczyciela do lekcji:
metodyczne – program nauczania,
rozkład materiału, znajomość zasad i
metod nauczania
rzeczowe (merytoryczne) – znajomość
podręczników (szkół gry), wydawnictw
nutowych, repertuaru, stylów
wykonawczych, życiorysów
kompozytorów i wykonawców,
interpretacji utworów
W celu przygotowania się do kolejnych lekcji
nauczyciel powinien szczerze odpowiedzieć
sobie na pytania:
1. czy lekcja zachęciła i pobudziła ucznia do samodzielnej
pracy w domu, czy wpłynęła dodatnio na jego stosunek
do muzyki?
2. czego uczeń podczas lekcji się dowiedział i czego
nauczył? Czy uwagi, poprawki i wyjaśnienia nie były
chaotyczne?
3. czy uczeń dokładnie i jasno wiedział, jakie zadania ma
wykonać w domu?
4. jaki nastrój panował na lekcji? Nudy, zapału,
entuzjazmu, sztywny, przyjacielski, nerwowy,
wzbudzający w uczniu lęk, zniechęcający go do pracy,
czy mobilizujący go?
5. o ile wzbogaciło się doświadczenie nauczyciela?
Wdrażanie ucznia do samodzielnej
pracy w domu:
rezultaty ćwiczeń domowych są
wprost proporcjonalne do metod
pracy podanych na lekcji
należy przestrzegać pewnych
wskazań
Wskazania dla nauczyciela dotyczące
samodzielnej pracy ucznia w domu
1. organizowanie pracy domowej powinno stanowić
integralną całość łącznie z pracą domową
2. należy z góry przewidzieć odpowiednią ilość czasu lekcji
na zadawanie pracy domowej
3. zakres i metoda pracy domowej powinna wynikać
z poziomu pracy lekcyjnej i być jej kontynuacją
4. zadawanie pracy domowej może nastąpić po uprzednim
upewnieniu się o realnej możliwości jej wykonania
5. nauczyciele wyznaczający pracę domową powinni to
czynić w porozumieniu ze sobą, a nie wyłącznie na
własną rękę
i niezależnie od siebie
6. utrzymywanie stałej współpracy nauczycieli szkoły
z rodzicami może znacznie przyczynić się do
usprawnienia nauczania