Wykład z prawa gospodarczego nr 2

PODSTAWOWE POJĘCIA:

Działalność zarobkowa – taka działalność, która jest wykonywana dla

zarobku.

Zarobek – otrzymanie takich wartości majątkowych w zamian za

spełnione świadczenie,

które nie są tylko zwrotem poniesionych kosztów materialnych spełnienia

świadczenia, lecz również są zapłatą za koszty robocizny (za robotę),

czyli za poniesiony nakład pracy, niezbędny dla spełnienia świadczenia.

Zarobek to nie zysk !

Działalność zarobkowa

Niesamodzielna

(w cudzym imieniu

i na cudza rzecz)

Samodzielna

(we własnym imieniu i na własną rzecz)

Działalnoś

ć osobista

Działalność

gospodarcza

Praca jako

wkład do spółki

1. Stosunki pracy

1. Usługi

osobiste:

zlecenie

dzieło

1. Podlegająca

ustawie o swobodzie

działalności

gospodarczej: jako

wolny zawód albo

prowadzenie

przedsiębiorstwa

1. Jako wkład w

spółce osobowej

2. Stosunki

służbowe

2. Pozostała

działalność

osobista

2. Nie podlegająca

ustawie o swobodzie

działalności

gospodarczej

(rolnictwo, ochrona

zdrowia, szkolnictwo)

2. Jako

świadczenie

dodatkowe

wspólnika w

spółce

kapitałowej

3. Stosunki

członkowskie w

spółdzielniach

produkcji rolnej

3. Jako wkład

wspólnika

cichego

Samodzielna działalność zarobkowa wykonywana

jako działalność osobista

-kategoria podatku dochodowego od osób

fizycznych – art. 13 uopdof

Za działalność zarobkową wykonywaną osobiście uważa się:
1) osobiście wykonywaną działalność artystyczną, literacką, naukową,

trenerską, oświatową i publicystyczną, w tym z tytułu udziału w

konkursach z dziedziny nauki, kultury i sztuki oraz dziennikarstwa, jak

również przychody z uprawiania sportu, stypendia sportowe przyznawane

na podstawie odrębnych przepisów oraz przychody sędziów z tytułu

prowadzenia zawodów sportowych;

2) działalność duchownych wykonywaną poza umową o pracę;
3) działalność polskich arbitrów uczestniczących w procesach arbitrażowych

z partnerami zagranicznymi;

4) działalność osób wykonujących czynności związane z pełnieniem

obowiązków społecznych lub obywatelskich,

5) działalność osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo

samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów,

zlecił wykonanie określonych czynności (biegli w postępowaniu sądowym,

dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatnicy i inkasenci należności

publicznoprawnych, a także osoby uczestniczące w komisjach

powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo

samorządowej),

Samodzielna działalność zarobkowa wykonywana

jako działalność osobista

-kategoria podatku dochodowego od osób

fizycznych - c.d.

6) działalność osób, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do

składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów

stanowiących osób prawnych;

7) osobiste wykonywanie usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy

o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od:

a)  osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby

prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej

niemającej osobowości prawnej,

b)  właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są

wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo

administratora - jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla

potrzeb związanych z tą nieruchomością

8) działalność osób na podstawie umów o zarządzanie

przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym

charakterze.

Działalność gospodarcza wykonywana jako zawód

Pojęcie zawodu i specjalności jest zdefiniowane w przepisach Rozporządzenia

Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2010 r. w sprawie

klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej

stosowania (Dz.U. Nr 82, poz. 537).

Zawód - zbiór zadań (zespół czynności) wyodrębnionych w wyniku

społecznego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami

przez poszczególne osoby i wymagających odpowiednich kwalifikacji (wiedzy

i umiejętności), zdobytych w wyniku kształcenia (kwalifikacje teoretyczne)

lub praktyki (kwalifikacje praktyczne). Wykonywanie zawodu stanowi źródło

dochodów.

Specjalność - wynik podziału pracy w ramach zawodu, zawiera część

czynności o podobnym charakterze (związanych z wykonywaną funkcją lub

przedmiotem pracy) wymagających pogłębionej lub dodatkowej wiedzy i

umiejętności, zdobytych w wyniku dodatkowego szkolenia lub praktyki.

Umiejętność - sprawdzoną możliwość wykonania odpowiedniej klasy zadań w

ramach zawodu (specjalności), natomiast przez kwalifikacje zawodowe

rozumiane są układy wiedzy i umiejętności wymagane do realizacji

składowych zadań zawodowych.

Nie każda aktywność odpłatna człowieka ma charakter zawodu (np. właściciel

przedsiębiorstwa, dyrektor, właściciel apteki, gospodyni domowa).

Zawód to zespół czynności wykonywanych odpłatnie – zawsze.

Wykonywanie zawodu

Samodzielne

Niesamodzielne

Działalność

gospodarcza

Usługi osobiste

1.Jednoosobowa

Stosunek pracy

2.Działalność

wspólników spółki

cywilnej

Stosunek pracy

nakładczej

3.Działalność

wspólników spółki

jawnej

Stosunki służbowe

4.Działalność

wspólników spółki

partnerskiej

Spółdzielcze stosunki

służbowe

5.Działalność

wspólników spółki

komandytowej
6.Działalność

wspólników spółki

komandytowo-akcyjnej

Wolne zawody

Wolny zawód - (definicja - art. 4 ust. 1 pkt. 11 ustawy z dnia 20 listopada

1998 r. o zryczałtownym podatku dochodowym od niektórych

przychodów osiąganych przez osoby fizyczne – Dz. U. nr 144, poz. 930

ze zmianami).

Wolny zawód – (definicja w art. 88 kodeksu spółek handlowych).
Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 19 października 1999 r. ( sygn.

akt SK 4/99) wskazał, że odniesieniu do wolnych zawodów treścią

wolności wykonywania zawodu jest stworzenie sytuacji prawnej, w

której:

1) każdy mieć będzie swobodny dostęp do wykonywania zawodu,

warunkowany tylko talentami i kwalifikacjami;

2) mieć będzie następnie rzeczywistą możliwość wykonywania swojego

zawodu

3) nie będzie przy wykonywaniu zawodu poddany rygorom

podporządkowania, które charakteryzują świadczenie pracy.

Jest jednak rzeczą oczywistą, że wolność wykonywania zawodu nie może

mieć charakteru absolutnego i że musi być poddana reglamentacji

prawnej, w szczególności gdy chodzi o uzyskanie prawa wykonywania

określonego zawodu, wyznaczenie sposobów i metod (ram)

wykonywania zawodu, a także określenie powinności wobec państwa czy

samorządu zawodowego.

Przedsiębiorca

Art. 4 ust. 1 ustawy

o swobodzie

działalności

gospodarczej

Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i

jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której

odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną – wykonująca

we własnym imieniu działalność gospodarczą.

Art. 43

1

kodeksu

cywilnego

Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i

jednostka organizacyjna, o której mowa w np. 33 1 § 1,

prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą

lub zawodową.

Art. 5 ustawy prawo

upadłościowego i

naprawczego

Przedsiębiorcą jest przedsiębiorca w rozumieniu art. 43

1

 KC

Art. 2 ustawy o

zwalczaniu

nieuczciwej

konkurencji

Przedsiębiorcami są osoby fizyczne, osoby prawne oraz

jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej,

które prowadząc, chociażby ubocznie, działalność

zarobkową lub zawodową uczestniczą w działalności

gospodarczej.

Art. 3 ustawy o

cenach

Przedsiębiorca – podmiot prowadzący działalność

gospodarczą w rozumieniu ustawy o swobodzie

działalności gospodarczej, a także osoby prowadzące

działalność wytwórczą w rolnictwie w zakresie upraw

rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa,

warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego.

Art. 479

2

kodeksu

postępowania

cywilnego

Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna albo

jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której

ustawa przyznaje zdolność prawną, prowadząca we

własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.

Przedsiębiorca – c.d.

Art. 4 ustawy o o

ochronie

konkurencji i

konsumentów

Przedsiębiorca w rozumieniu przepisów ustawy o

swobodzie działalności gospodarczej, a także:
osobę fizyczną, osobę prawną, a także jednostkę

organizacyjną niemającą osobowości prawnej, której

ustawa przyznaje zdolność prawną, organizującą lub

świadczącą usługi o charakterze użyteczności

publicznej, które nie są działalnością gospodarczą w

rozumieniu przepisów o swobodzie działalności

gospodarczej,
osobę fizyczną wykonującą zawód we własnym imieniu

i na własny rachunek lub prowadzącą działalność w

ramach wykonywania takiego zawodu,
osobę fizyczną, która posiada kontrolę, w rozumieniu

pkt 4, nad co najmniej jednym przedsiębiorcą, choćby

nie prowadziła działalności gospodarczej w rozumieniu

przepisów o swobodzie działalności gospodarczej,

jeżeli podejmuje dalsze działania podlegające kontroli

koncentracji, o której mowa w art. 13,
związek przedsiębiorców w rozumieniu pkt 2 - na

potrzeby przepisów dotyczących praktyk

ograniczających konkurencję oraz praktyk

naruszających zbiorowe interesy konsumentów;

Przedsiębiorca – c.d.

Mikroprzedsiębiorca Mały przedsiębiorca

Średni

przedsiębiorca

Co najmniej w jednym z

dwóch ostatnich lat

obrotowych:
zatrudniał średniorocznie

mniej niż 10 pracowników

oraz
osiągnął roczny obrót

netto ze sprzedaży

towarów, wyrobów i usług

oraz operacji finansowych

nieprzekraczający

równowartości w złotych

2 milionów euro, lub

sumy aktywów jego

bilansu sporządzonego na

koniec jednego z tych lat

nie przekroczyły

równowartości w złotych

2 milionów euro.

Co najmniej w jednym z

dwóch ostatnich lat

obrotowych:
zatrudniał średniorocznie

mniej niż 50 pracowników

oraz
osiągnął roczny obrót

netto ze sprzedaży

towarów, wyrobów i usług

oraz operacji finansowych

nieprzekraczający

równowartości w złotych

10 milionów euro, lub

sumy aktywów jego

bilansu sporządzonego na

koniec jednego z tych lat

nie przekroczyły

równowartości w złotych

10 milionów euro.

Co najmniej w jednym z

dwóch ostatnich lat

obrotowych:
zatrudniał średniorocznie

mniej niż 250

pracowników oraz
osiągnął roczny obrót

netto ze sprzedaży

towarów, wyrobów i usług

oraz operacji finansowych

nieprzekraczający

równowartości w złotych

50 milionów euro, lub

sumy aktywów jego

bilansu sporządzonego na

koniec jednego z tych lat

nie przekroczyły

równowartości w złotych

43 milionów euro.

Rzemiosło

jako sposób wykonywania działalności

gospodarczej

- ustawa z dnia 22 marca 1989 roku o rzemiośle (Dz. U. z 2002 roku, nr

112, poz. 979

Rzemiosło - zawodowe wykonywanie działalności gospodarczej przez

osobę fizyczną, z udziałem kwalifikowanej pracy własnej, w imieniu

własnym tej osoby i na jej rachunek, przy zatrudnieniu do 50

pracowników – zwaną dalej rzemieślnikiem.

Rzemiosłem jest również zawodowe wykonywanie działalności

gospodarczej przez wspólników spółki cywilnej osób fizycznych, z

udziałem kwalifikowanej pracy własnej, w imieniu własnym tych

wspólników i na ich rachunek, zatrudniających do 50 pracowników.

Do rzemiosła nie zalicza się działalności: handlowej, gastronomicznej,

transportowej, usług hotelarskich, usług świadczonych w wykonywaniu

wolnych zawodów, usług leczniczych oraz działalności wytwórczej i

usługowej artystów plastyków i fotografików.

Rzemiosło – c.d.

Dowodami kwalifikacji zawodowych rzemieślnika są:

1) dyplom lub świadectwo ukończenia wyższej lub ponadgimnazjalnej

szkoły o profilu technicznym bądź artystycznym w zawodzie

(kierunku) odpowiadającym dziedzinie wykonywanego rzemiosła,

2) dyplom mistrza w zawodzie odpowiadającym danemu rodzajowi

rzemiosła,

3) świadectwo czeladnicze albo tytuł robotnika wykwalifikowanego w

zawodzie odpowiadającym danemu rodzajowi rzemiosła.

Działalność gospodarcza

Art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. - o swobodzie działalności gospodarczej

(j.t.: Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 ze zmianami)

zarobkowa działalność wytwórcza,

budowlana,

handlowa,

usługowa

oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie

kopalin ze złóż,

a także działalność zawodowa,

wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły

Rodzaje działalności gospodarczej

(wg Polskiej Klasyfikacji Działalności – Rozporządzenie Rady Ministrów

z 24 grudnia 2007 r. Dz.U. nr 251, poz.1885)

Sekcja A

ROLNICTWO, LEŚNICTWO, ŁOWIECTWO I RYBACTWO

Sekcja B

GÓRNICTWO I WYDOBYWANIE

Sekcja C

PRZETWÓRSTWO PRZEMYSŁOWE

Sekcja D

WYTWARZANIE I ZAOPATRYWANIE W ENERGIE ELEKTRYCZNĄ, GAZ, PARĘ ETC.

Sekcja E

DOSTAWA WODY, GOSPODAROWANIE ŚCIEKAMI I ODPADAMI, REKULTYWACJA

Sekcja F

BUDOWNICTWO

Sekcja G

HANDEL HURTOWY I DETALICZNY, NAPRAWA SAMOCHODÓW I MOTOCYKLI

Sekcja H

TRANSPORT I GOSPODARKA MAGAZYNOWA

Sekcja I

ZAKWATEROWANIE I USŁUGI GASTRONOMICZNE

Sekcja J

INFORMACJA I KOMUNIKACJA

Sekcja K

DZIAŁALNOŚĆ FINANSOWA I UBEZPIECZENIA

Sekcja L

OBSŁUGA RYNKU NIERUCHOMOŚCI

Sekcja M

DZIAŁALNOŚĆ PROFESJONALNA, NAUKOWA I TECHNICZNA

Sekcja N

USŁUGI ADMINISTROWANIA I DZIAŁALNOŚĆ WSPIERAJĄCA

Sekcja O

ADMINISTRACJA PUBLICZNA I OBRONA NARODOWA

Sekcja P

EDUKACJA

Sekcja Q

OPIEKA ZDROWOTNA I POMOC SPOŁECZNA

Sekcja R

KULTURA, ROZRYWKA I REKREACJA

Sekcja S

USŁUGI POZOSTAŁE

Sekcja T

USŁUGI GOSPODARSTW DOMOWYCH

Działalność gospodarcza - cechy

Charakter zarobkowy – prowadzona odpłatnie

Zorganizowana – z wykorzystaniem przedsiębiorstwa jako

zorganizowanej masy majątkowej

Ciągła – systematyczna, wielokrotna, częstotliwa

W imieniu własnym – pod własną firmą i na własne ryzyko

Inne definicje działalności gospodarczej

Ustawa o podatku

dochodowym od

osób fizycznych –

art.. 5a pkt. 6

działalność zarobkową (wytwórczą, budowlaną,
handlową, usługową; lub: polegającą na

poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu
kopalin ze złóż; lub: polegającą na
wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości

niematerialnych i prawnych), prowadzoną we
własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w
sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane
przychody nie są zaliczane do innych przychodów

ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i
4-9.

Inne definicje działalności gospodarczej

Ustawa o podatku

od towarów i usług

– art.15 ust. 2

wszelka działalność producentów, handlowców lub

usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących

zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność

osób wykonujących wolne zawody, również wówczas,

gdy czynność została wykonana jednorazowo w

okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania

czynności w sposób częstotliwy
działalność gospodarcza obejmuje również czynności

polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości

niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów

zarobkowych.

Inne definicje działalności gospodarczej

Ustawa o systemie

ubezpieczeń

społecznych –

art.8 ust. 6

1) działalność osób prowadzących pozarolniczą

działalność gospodarczą na podstawie przepisów o

działalności gospodarczej lub innych przepisów

szczególnych
2) działalność twórców i artystów
3) prowadzenie działalności w zakresie wolnego zawodu:
a)  w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku

dochodowym od niektórych przychodów osiąganych

przez osoby fizyczne,
b)  z której przychody są przychodami z działalności

gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku

dochodowym od osób fizycznych;
4) działalność wspólnika jednoosobowej spółki z

ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki

jawnej, komandytowej lub partnerskiej
5) prowadzenie niepublicznych szkół, placówek lub ich

zespołów, na podstawie przepisów o systemie oświaty.