Instytucje prawa

prywatnego

w obrocie gospodarczym

c.d.

Wykład nr 5

Czynność prawna

Każde działanie podmiotu prawa, które wywołuje skutki
prawne w postaci nawiązania, zmiany treści, zmiany
podmiotu albo rozwiązania stosunku prawnego.

Przesłanki ważności

1)

zgodna z ustawą,

2) prawidłowa co do formy,

3) pozbawiona wad

4) dokonana przez

podmiot mający zdolność

do jej

podjęcia

Oświadczenie woli

Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, wola
osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona
przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej
wolę w sposób dostateczny, w tym również przez
ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej (oświadczenie
woli).

Zawarcie umowy

– Oferta – art. 66 kc, art. 66

1

§ 2 kc, art.. 66

2

kc, art.. 68

1

kc, art.. 68

2

kc

– Przetarg - oferta złożona w toku przetargu przestaje wiązać, gdy

została wybrana inna oferta albo gdy przetarg został zamknięty bez
wybrania którejkolwiek z ofert, chyba że w warunkach przetargu
zastrzeżono inaczej

– Aukcja - oferta złożona w toku aukcji przestaje wiązać, gdy inny

uczestnik aukcji (licytant) złożył ofertę korzystniejszą, chyba że w
warunkach aukcji zastrzeżono inaczej

– Negocjacje - , umowa zostaje zawarta, gdy strony dojdą do

porozumienia co do wszystkich jej postanowień, które były
przedmiotem negocjacji

Forma czynności prawnych

1) Dorozumiana

2) Ustna

3) Pisemna

a) zwykła
b) kwalifikowane:
-data pewna,
- notarialne poświadczenie podpisu
- akt notarialny

4) Elektroniczna

Obrót przedsiębiorstwem

• Zbycie lub wydzierżawienie przedsiębiorstwa albo

ustanowienie na nim użytkowania powinno być dokonane w

formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi.

• Zbycie przedsiębiorstwa należącego do osoby wpisanej do

rejestru powinno być wpisane do rejestru.

• Powyższe stosuje się odpowiednio w wypadku

wydzierżawienia przedsiębiorstwa lub ustanowienia na nim

użytkowania.

• Powyższe nie uchybia przepisom o formie czynności

prawnych dotyczących nieruchomości.

Przedstawicielstwo

Można dokonać czynności prawnej przez przedstawiciela.
Czynność prawna dokonana przez przedstawiciela w
granicach umocowania pociąga za sobą skutki bezpośrednio
dla reprezentowanego.

• Oparte o ustawę (sensu stricto)
• Oparte o czynność prawną (pełnomocnictwo)

Pełnomocnictwo

• Pełnomocnictwo ogólne obejmuje umocowanie do

czynności zwykłego zarządu.

• Do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu

potrzebne jest pełnomocnictwo określające ich rodzaj,

chyba że ustawa wymaga pełnomocnictwa do

poszczególnej czynności.

• Jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest

szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej

czynności powinno być udzielone w tej samej formie.

• Pełnomocnictwo ogólne powinno być pod rygorem

nieważności udzielone na piśmie.

Pełnomocnictwo c.d.

• Pełnomocnik może być w zdolności do czynności prawnych

• Umocowanie wygasa ze śmiercią mocodawcy lub

pełnomocnika

• Jeżeli zawierający umowę jako pełnomocnik nie ma

umocowania albo przekroczy jego zakres, ważność umowy

zależy od jej potwierdzenia przez osobę, w której imieniu

umowa została zawarta.

• Pełnomocnik nie może być drugą stroną czynności prawnej,

której dokonywa w imieniu mocodawcy, chyba że co innego

wynika z treści pełnomocnictwa albo że ze względu na treść

czynności prawnej wyłączona jest możliwość naruszenia

interesów mocodawcy. Przepis ten stosuje się odpowiednio w

wypadku, gdy pełnomocnik reprezentuje obie strony.

Domniemanie pełnomocnictwa

Osobę czynną w lokalu przedsiębiorstwa przeznaczonym do
obsługiwania publiczności poczytuje się w razie wątpliwości
za umocowaną do dokonywania czynności prawnych, które
zazwyczaj bywają dokonywane z osobami korzystającymi z
usług tego przedsiębiorstwa.

Prokura

• Jest pełnomocnictwem udzielonym przez przedsiębiorcę

podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców, które

obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie

są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

• Nie można jej ograniczyć skutkiem wobec osób trzecich.

• Pod rygorem nieważności udzielona na piśmie. W każdym czasie

odwoływalna

• Może być osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności

prawnych.

• Łączna lub oddzielna. Nie może być przeniesiona.

• Wygasa wskutek wykreślenia przedsiębiorcy z rejestru oraz ze

śmiercią prokurenta. Śmierć przedsiębiorcy ani utrata przez niego

zdolności do czynności prawnych nie powoduje wygaśnięcia prokury.

Przedawnienie

Po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu
przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego
zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu
przedawnienia. Jednakże zrzeczenie się zarzutu
przedawnienia przed upływem terminu jest nieważne.

Przerwanie przedawnienia

Zawieszenie przedawnienia

Terminy przedawnienia

Terminy przedawnienia

• podstawowy – 10 lat

• dla roszczeń związanych z prowadzeniem działalności

gospodarczej - 3 lata

• dla roszczeń o świadczenie okresowe (np. czynsz najmu, alimenty,

raty kredytowe – 3 lata

• dla roszczeń stwierdzonych prawomocnym orzeczeniem sądu – 10

lat

• dla roszczeń z tytułu czynów niedozwolonych – 3 lata od od dnia,

w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osobie

obowiązanej do jej naprawienia, lecz nie później niż 10 lat od daty

popełnienia czynu;

• dla roszczeń z tytułu czynów niedozwolonych

będących przestępstwami – 20 lat od daty popełnienia

przestępstwa;

• dla roszczeń przedsiębiorcy z tytułu dokonanej sprzedaży – 2 lata;

• dla roszczeń z tytułu umowy przewozu – 1 rok;

• dla roszczeń pracodawcy i pracownika ze stosunku pracy – 3 lata.