Stanowisko pracy

księgowej

Marcin Matuszewski

Karol Strzelczyk

WBMiZ, ZiIP, ZP4

Wyznaczanie przerwy w

pracy na stanowisku

księgowej

Zgodnie z Art.134.Kodeksu

pracy:

Jeżeli dobowy wymiar czasu pracy
pracownika wynosi co najmniej 6 godzin,
pracownik ma prawo do przerwy w pracy
trwającej co najmniej 15 minut, wliczanej do
czasu pracy.
Za czas przerwy wliczanej do czasu pracy
pracownikowi przysługuje wynagrodzenie.
Oznacza to, że nie ważne na jaki wymiar
czasu pracownik jest zatrudniony. Czy jest
on pracownikiem pełnoetatowym, czy
pracuje na ¾ etatu. Istotne jest aby, w
ciągu doby pracował co najmniej 6 godzin.

Pracodawca może wprowadzić jedną
przerwę w pracy niewliczaną do
czasu pracy. Wymiar czasowy tej
przerwy nie może przekroczyć 60
minut. Przerwa może zostać
przeznaczona na spożycie posiłku lub
załatwienie spraw osobistych.
Przerwa nie musi trwać 60 minut.
Jest to górna granica czasowa.

Przerwy przysługujące

pracownikowi

pracującemu przy

komputerze

Praca przy komputerze nie jest

traktowana jako praca w warunkach
szkodliwych dla zdrowia. Jest jednak
pracą uciążliwą. Dlatego
pracodawca ma obowiązek
organizować komputerowe
stanowiska pracy w sposób
łagodzący te uciążliwości.

Podstawa prawna: Par. 7 rozporządzenia ministra pracy i

polityki socjalnej z 1 grudnia 1998 r. w sprawie

bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach

wyposażonych w monitory ekranowe (Dz.U. nr 148, poz. 973)

• Pracownikowi przysługuje pięciominutowa

przerwa po każdej godzinie pracy przy

komputerze. Nie można łączyć

przysługujących przerw. Pracodawca nie

może udzielać przerw pracownikowi po kilku

godzinach pracy lub pod koniec dnia pracy.

• Jeżeli pracodawca w zamian za przerwy tak

zorganizuje pracę pracownika, że będzie

ona połączeniem pracy przy komputerze z

innym rodzajem pracy, wówczas pracownik

nie ma prawa do 5 minutowych przerw.

To pracodawca decyduje o sposobie

zapewnienia pracownikowi odpoczynku od

pracy przy monitorze ekranowym.

Przerwa naszej

księgowej pracującej 8

godzin dziennie wynosi

30

minut

WYZNACZANIE CZASU

TRWANIA PRZERW W

PRACY

Metodą L. Pago

Okres napięcia uwagi
(% ogólnego czasu pracy)

0-19 20-

39

40-

59

60-

79

80-

99

Współczynnik podstawowy:

3

3

3

3

3

Dodatek za pozycję stojącą

0,5

1

1,5

2

2,5

Dodatek za uwagę:
- uwaga wzrokowa i słuchowa
- konieczność przebywania tuż przy

urządzeniu
- konieczność utrzymywania ręki na

urządzeniu
- manipulowanie urządzeniem
- manipulowanie i ryzyko powstania dużej

szkody w razie braku uwagi
- manipulowanie i ryzyko wypadku (zranienia)

w razie braku uwagi

0
0
0
0,5
0,5

0,5

0
0
0,5
1
1

1

0
0,5
1
1,5
2

2,5

0,5

1

1,5
2
3

4

1

1,5

2
3
5

7

Dodatek za złe warunki środowiska:
- warunki złe (ryzyko, pył, hałas, gorąco,

wyziewy itp.)
- warunki bardzo złe (w/w czynniki bardzo

intensywne)

0

0,5

0,5

1

1

2

1,5

3

2

4

SUMA:

12,5

Współczynniki po zsumowaniu

dają minimalny czas przerw w
procentach całkowitego czasu
pracy.

Proponowany czas przerwy w pracy:

60

min

Analiza i ocena

ryzyka zawodowego

Ocena ryzyka zawodowego jest

obowiązkowa. W przypadku małych

przedsiębiorstw, jeśli pracodawca jest

dobrze zorientowany w rodzaju i technologii

wykonywaj pracy - może przeprowadzić

ocenę ryzyka samodzielnie. W większych

przedsiębiorstwach ocenę ryzyka mogą

prowadzić kompetentni pracownicy,

specjaliści ds. BHP i eksperci zewnętrzni,

przy czym zawsze odpowiedzialność za

prawidłowe przeprowadzenie oceny

ryzyka spoczywa na pracodawcy.

Ocena ryzyka zawodowego

metodą

RISK SCORE

RISK SCORE

jest to metoda pozwalająca na

jakościowe oszacowanie ryzyka związanego z
zagrożeniem. Opracowana w USA, pierwotnie
na potrzebę Marynarki Wojennej.
Oszacowanie ryzyka metodą RISK SCORE
dokonywane jest przez określenie:

• Stopnia szkód -

S

• Czas ekspozycji na zagrożenie –

E

• Prawdopodobieństwa wystąpienia zdarzenia-

P

Metoda składa się z czterech

etapów

:

• Pierwszy etap polega na określeniu i

opisaniu obszaru występowania

zagrożenia, dla którego przeprowadzona

zostanie ocena.

• Drugim etapem jest sporządzenie listy

rozpoznanych zagrożeń.

• Trzeci etap polega na oszacowaniu ryzyka.

Wykorzystuje się do tego 3 parametry:

– Stopień szkód -

S

– Czas ekspozycji na zagrożenie –

E

– Prawdopodobieństwa wystąpienia zdarzenia-

P

• Ostatni etap to wartościowanie ryzyka

Wartość ryzyka określane jest

wskaźnikiem ryzyka

R

z zależności:

R= S*P*E

S

- Stopień szkód

E

- Czas ekspozycji na zagrożenie

P

- Prawdopodobieństwa wystąpienia

zdarzenia

Szacowanie możliwości strat S,

prawdopodobieństwa zdarzenia P i czasu ekspozycji

na zagrożenie odbywa się według skali :

Tak obliczone ryzyko jest

klasyfikowane do jednego z pięciu

poziomów według skali:

Przykładowe zagrożenia

na stanowisku księgowej

Zagrożenie

Uderzenie przez spadające

przedmioty przechowywane na
najwyższych półkach regałów i
szaf

Źródło zagrożenia

Przedmioty przechowywane na
najwyższych półkach regałów i szaf
(np. segregatory)

Możliwe skutki

Możliwy uraz głowy, twarzy, rąk lub
stóp

Działania
zapobiegawcze

Zachowanie szczególnej ostrożności
podczas pobierania
zmagazynowanych na górnych

półkach przedmiotów. Zachowanie
porządku na najwyższych półkach
regałów i szaf. Stosowanie prostych
zasad magazynowania materiałów i

przedmiotów ciężkich na najniższych
półkach.

Wartość ryzyka

R= 3 * 0,5 * 3
R= 4,5
Ryzyko znikome- dopuszczalne

Zagrożenia

Ostre wystające elementy,

chropowatość

Żródło zagrożenia

Meble i sprzęt biurowy

Możliwe skutki

Obrażenia kończyn, całego ciała.
Stłuczenia, okaleczenia.

Działanie
zapobiegawcze

Zachowanie porządku na
stanowiskach pracy oraz

zachowanie ostrożności podczas
poruszania się w pomieszczeniach
biurowych.

Wyposażanie w meble o
zaokrąglonych krawędziach i
narożnikach.

Wartość ryzyka

R= 3 * 0,5 * 6

R= 9
Ryzyko znikome - dopuszczalne

Zagrożenie

Powierzchnie na których jest
możliwy upadek, przez
poślizgnięcie lub potknięcie.

Źródło zagrożenia

Schody. Śliska, mokra podłoga w
miejscu pracy oraz w toalecie.
Luźno leżące przewody elektryczne.

Możliwe skutki

Obrażenia kończyn, głowy, całego ciała.
Stłuczenia, złamania, zwichnięcia,
okaleczenia, kalectwo, śmierć.

Działania
zapobiegawcze

Spokojne poruszanie się po schodach,
usuwanie błota pośniegowego, ułożenie
wycieraczki przy wejściu głównym.
Dbanie o to, aby podłogi były suche,
umożliwienie samodzielnego wytarcia

zmoczonej podłogi przez pracownika.
Prawidłowe rozmieszczenie przewodów
elektrycznych i zabezpieczanie ich.

Wartość ryzyka

R= 15 * 0,5 * 6
R= 45

Ryzyko małe - dopuszczalne

Zagrożenie

Obciążenie statyczne
wynikające z wymuszonej

pozycji ciała

Źródło zagrożenia

Praca siedząca przy komputerze

Możliwe skutki

Obrażenia, przeciążenia układu
mięśniowo- szkieletowego,
zwyrodnienia układu kostno –

stawowego.

Działania
zapobiegawcze

Przestrzeganie przepisów bhp
dotyczących robienia 5
minutowych przerw po każdej

godzinie pracy przy komputerze,
ergonomiczne ustawienie
klawiatury, myszy i monitora tak

aby nie występowało skręcanie
lub pochylenie tułowia.

Wartość ryzyka

R= 3 * 0,5 * 6

R= 9
Ryzyko znikome - dopuszczalne

Zagrożenie

Prąd elektryczny

Źródło zagrożenia

Sprzęt elektryczny stosowany w
biurach.
Niesprawna instalacja elektryczna
obiektu.

Możliwe skutki

Poparzenia, chwilowa utrata
przytomności, skurcz mięśni,

zaburzenia rytmu serca, zatrzymanie
krążenia, zatrzymanie oddechu,
śmierć.

Działania

zapobiegawcze

Regularne badania ochrony

przeciwporażeniowej, zakaz
korzystania z uszkodzonych gniazd
elektrycznych lub niesprawnych
urządzeń i maszyn, zakaz ustawiania

na sprzęcie elektrycznym lub
bezpośrednio nad nim kwiatów,
kubków i innych pojemników z cieczą.

Wartość ryzyka

R= 15 * 0,5 *6
R= 45

Ryzyko małe – dopuszczalne.

Zagrożenie

Pożar

Źródło zagrożenia

Zwarcie instalacji elektrycznej, zalanie
wodą sprzętu elektrycznego,
nieostrożne obchodzenie się z otwartym
ogniem.

Możliwe skutki

Obrażenia kończyn, całego ciała.

Poparzenia, kalectwo, śmierć.

Działania
zapobiegawcze

Regularne badanie ochrony
przeciwporażeniowej instalacji

elektrycznej, zakaz korzystania z
uszkodzonych gniazd elektrycznych lub
niesprawnych urządzeń i maszyn, zakaz
ustawiania na sprzęcie elektrycznym

lub bezpośrednio nad nim kwiatów i
kubków, pojemników z cieczą.
Zakaz używania ognia otwartego, zakaz

palenia.

Wartość ryzyka

R= 15 * 0,5 * 6
R= 45

Ryzyko małe – dopuszczalne.

27

Zagrożenie

Oświetlenie

Źródło zagrożenia

Nieprawidłowe oświetlenie lub brak
oświetlenia

Możliwe skutki

Olśnienie, wytężanie wzroku.

Działania
zapobiegawcze

Dokonywanie pomiarów natężenia
oświetlenia w pomieszczeniach oraz
na stanowiskach pracy, prawidłowe

ustawianie monitorów
komputerowych tj, , prostopadle do
okien zewnętrznych.

Zabezpieczenie stanowisk pracy
przed nadmiernym nasłonecznianiem
( rolety, żaluzje, folie przyciemniające

itp.)

Wartość ryzyka

R= 1 * 0,5 * 6

R= 3
Ryzyko znikome - dopuszczalne

Po naszych obliczeniach

otrzymaliśmy ryzyko znikome (nie
jest konieczne prowadzenie
jakichkolwiek działań) i małe (można
rozważyć możliwości zmniejszania
poziomu ryzyka lub co najmniej
utrzymania ryzyka na tym poziomie).

Ocena ryzyka

zawodowego zgodnie z

normą

PN-N-18002:2000

„Systemy zarządzania

bezpieczeństwem i

higieną pracy

”

Zgodnie z Art. 226. Kodeksu

pracy pracodawca jest obowiązany

informować pracowników o ryzyku

zawodowym które wiążę się z

wykonywaną pracą, oraz o zasadach

ochrony przed zagrożeniami.

W rozporządzeniu jest mowa o:

•

„osłonie” – rozumie się przez to element lub zestaw elementów konstrukcyjnych służący do

ochrony człowieka przed niebezpiecznymi częściami mechanizmów i układów roboczych

maszyny.

•

„ryzyku zawodowym” – rozumie się przez to prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych

zdarzeń związanych z wykonywaną pracą, powodujących straty, w szczególności wystąpienia

u pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych w wyniku zagrożeń zawodowych

•

„stanowisku pracy” – rozumie się przez to przestrzeń pracy, wraz z wyposażeniem w środki

i przedmioty pracy, w której pracownik lub zespół pracowników wykonuje pracę.

•

„środkach ochrony indywidualnej” – rozumie się przez środki przeznaczone do ochrony

człowieka przed niebezpiecznymi i szkodliwymi czynnikami występującymi pojedynczo lub

łącznie w środowisku pracy.

•

„środkach ochrony zbiorowej” – rozumie się przez to środki przeznaczone do jednoczesnej

ochrony grupy ludzi, w tym i pojedynczych osób, przed niebezpiecznymi i szkodliwymi

czynnikami występującymi pojedynczo lub łącznie w środowisku pracy.

•

„środowisku pracy” - rozumie się przez to warunki środowiska materialnego (określonego

czynnikami fizycznymi, chemicznymi i biologicznymi), w którym odbywa się proces pracy.

•

„zagrożeniu” – rozumie się przez to stan środowiska pracy mogący spowodować wypadek lub

chorobę.

•

„urządzeniach ochronnych” – rozumie się przez to osłony lub takie urządzenia, które spełniają

jedną lub więcej z niżej wymienionych funkcji:

– zapobiegają dostępowi do stref niebezpiecznych,

– powstrzymują ruchy elementów niebezpiecznych, zanim pracownik znajdzie się w strefie

niebezpiecznej,

– nie pozwalają na uaktywnienie innych czynników niebezpiecznych lub szkodliwych.

Prawdopodobieństwo

zaistnienia : sytuacji, awarii,

zdarzenia

Zgodnie z normą PN-N-

18002:2000

prawdopodobieństwo

przyjmuję się następująco:

• mało prawdopodobne – następstwo

zagrożeń nie powinno wystąpić podczas całego

okresu aktywności zawodowej pracownika,

• prawdopodobne – następstwo zagrożeń

mogą wystąpić nie więcej niż kilkakrotnie

podczas okresu aktywności zawodowej

pracownika

• wysoce prawdopodobne – następstwo

zagrożeń może wystąpić wielokrotnie podczas

okresu aktywności zawodowej pracownika.

Do następstw zalicza się

odpowiednio:

• następstwa małe - zalicza się te urazy i

choroby, które nie powodują długotrwałych

dolegliwości i absencji w pracy,

• następstwa średnie – zalicza się te urazy

i choroby, które powodują niewielkie, ale

długotrwałe lub nawracające okresowo

dolegliwości i są związane z krótkimi

okresami absencji w pracy,

• następstwa duże – zalicza się te urazy i

choroby, które powodują ciężkie i stałe

dolegliwości i/lub śmierć.

Ocena ryzyka zawodowego

według normy PN-N-18002:

2000 na stanowisku

księgowej

Legenda :

P - prawdopodobieństwo
S - skutki
R - ryzyko
M – małe
S – średnie
D – duże

Wszystkie elementy ryzyka

oceniane został na poziomie małym,
nie zagrażającym bezpieczeństwu
pracownika.

Analizując ryzyko postanowiono

zaleca się zastosowanie środków
ochrony zbiorowej takich jak:
- dodatkowa wentylacja,
- klimatyzacja.

Dziękujemy za

uwagę