Diagnostyka endoskopowa
Diagnostyka endoskopowa
i obrazowa
i obrazowa
przewodu pokarmowego
przewodu pokarmowego
Dr n. med. Maria Wiśniewska-Jarosińska
Dr n. med. Maria Wiśniewska-Jarosińska
Klinika Gastroenterologii i Chorób Wewnętrznych,
Klinika Gastroenterologii i Chorób Wewnętrznych,
Uniwersytet Medyczny w Łodzi
Uniwersytet Medyczny w Łodzi
Rys historyczny
Rys historyczny
Jan Mikulicz-Radecki 1850-1905 -
Jan Mikulicz-Radecki 1850-1905 -
nazywany „ojcem endoskopii”
nazywany „ojcem endoskopii”
Dzięki pomysłowi profesora Mikulicza-
Dzięki pomysłowi profesora Mikulicza-
Radeckiego i mechanika Józefa
Radeckiego i mechanika Józefa
Leitera, został skonstruowany
Leitera, został skonstruowany
pierwszy przyrząd do wziernikowania
pierwszy przyrząd do wziernikowania
przełyku
przełyku
i żołądka
i żołądka
tzw.:"EZOFAGOGASTROSKOP".
tzw.:"EZOFAGOGASTROSKOP".
1881 r. – Jan Mikulicz-Radecki
1881 r. – Jan Mikulicz-Radecki
wykonała pierwszą gastroskopię
wykonała pierwszą gastroskopię
u osoby żyjącej i opisał zabieg w
u osoby żyjącej i opisał zabieg w
piśmie medycznym
piśmie medycznym
Rys historyczny
Rys historyczny
1932 r. – lekarz Rudolf Schindler i fizyk
1932 r. – lekarz Rudolf Schindler i fizyk
George Wolf zbudowali pierwszy półsztywny
George Wolf zbudowali pierwszy półsztywny
gastroskop.
gastroskop.
1937 r. – Rudolf Schindler wydał pierwszy
1937 r. – Rudolf Schindler wydał pierwszy
podręcznik i atlas gastroskopii.
podręcznik i atlas gastroskopii.
Od 1946 r rozwój endoskopii w Polsce
Od 1946 r rozwój endoskopii w Polsce
W latach 50’ wprowadzenie światłowodów
W latach 50’ wprowadzenie światłowodów
spowodowało dalszy rozwój endoskopii
spowodowało dalszy rozwój endoskopii
1958 r. – Basil Hirschowitz zademonstrował
1958 r. – Basil Hirschowitz zademonstrował
pierwszy fiberoskop
pierwszy fiberoskop
Lata 80’ – rozwój kolonoskopii i technik
Lata 80’ – rozwój kolonoskopii i technik
zabiegowych
zabiegowych
Endoskopia jest techniką pozwalającą
Endoskopia jest techniką pozwalającą
obejrzeć wnętrze narządów rurowych
obejrzeć wnętrze narządów rurowych
przewodu pokarmowego przy pomocy
przewodu pokarmowego przy pomocy
aparatów optycznych wyposażonych w
aparatów optycznych wyposażonych w
soczewki i źródło światła
soczewki i źródło światła
Wyróżnia się trzy główne rodzaje badań
Wyróżnia się trzy główne rodzaje badań
endoskopowych:
endoskopowych:
Endoskopię górnego odcinka przewodu
Endoskopię górnego odcinka przewodu
pokarmowego (ezofagogastroduodenoskopię –
pokarmowego (ezofagogastroduodenoskopię –
gastroskopię),
gastroskopię),
Endoskopię dolnego odcinka przewodu
Endoskopię dolnego odcinka przewodu
pokarmowego (rektoskopia, fibrosigmoidoskopię
pokarmowego (rektoskopia, fibrosigmoidoskopię
i kolonoskopię),
i kolonoskopię),
Endoskopię dróg żółciowych i przewodu
Endoskopię dróg żółciowych i przewodu
trzustkowego (endoskopową
trzustkowego (endoskopową
cholangiopankreatografię wsteczną – ECPW,
cholangiopankreatografię wsteczną – ECPW,
cholangioskopia)
cholangioskopia)
Inne techniki endoskopowe:
Inne techniki endoskopowe:
Cholangioskopia
Cholangioskopia
śródoperacyjna i endoskopowa
śródoperacyjna i endoskopowa
(,,mother and baby scope”)
(,,mother and baby scope”)
Endoskopia śródoperacyjna
Endoskopia śródoperacyjna
Enteroskopia – badanie
Enteroskopia – badanie
umożliwiające obejrzenie
umożliwiające obejrzenie
większości jelita cienkiego
większości jelita cienkiego
Endosonogrofia (EUS)
Endosonogrofia (EUS)
Inne techniki endoskopowe c.d.:
Inne techniki endoskopowe c.d.:
Chromoskopia
Chromoskopia
Endoskopia powiększająca (zoom
Endoskopia powiększająca (zoom
endoscopy)
endoscopy)
NBI (narrow binding image)
NBI (narrow binding image)
endoscopy
endoscopy
Endoskopia kapsułkowa
Endoskopia kapsułkowa
Endoskopia górnego odcinka
Endoskopia górnego odcinka
przewodu pokarmowego
przewodu pokarmowego
Ocena endoskopowa:
Ocena endoskopowa:
przełyku,
przełyku,
połączenia żołądkowo-
połączenia żołądkowo-
przełykowego,
przełykowego,
żołądka,
żołądka,
opuszki dwunastnicy,
opuszki dwunastnicy,
części zstępującej
części zstępującej
dwunastnicy.
dwunastnicy.
Schematyczny obraz przełyku
Schematyczny obraz przełyku
< siekacze
< siekacze
< jama ustna
< jama ustna
< górny zwieracz
< górny zwieracz
przełyku
przełyku
< środkowe zwężenie
< środkowe zwężenie
przełyku (łuk aorty)
przełyku (łuk aorty)
< część piersiowa
< część piersiowa
< linia Z
< linia Z
< część brzuszna
< część brzuszna
Prawidłowy obraz przełyku
Prawidłowy obraz przełyku
Fala perystaltyczna zamykająca światło
Fala perystaltyczna zamykająca światło
przełyku
przełyku
Prawidłowy obraz połączenia
Prawidłowy obraz połączenia
żołądkowo-przełykowego (linia Z)
żołądkowo-przełykowego (linia Z)
Prawidłowy obraz połączenia
Prawidłowy obraz połączenia
żołądkowo-przełykowego (linia Z)
żołądkowo-przełykowego (linia Z)
Linia Z - barwienie płynem
Linia Z - barwienie płynem
Lugola
Lugola
Schematyczne przedstawienie
Schematyczne przedstawienie
poszczególnych części żołądka
poszczególnych części żołądka
Prawidłowy obraz endoskopowy
Prawidłowy obraz endoskopowy
trzonu żołądka
trzonu żołądka
L
L
i
i
Prawidłowy obraz endoskopowy
Prawidłowy obraz endoskopowy
sklepienia
sklepienia
i okolicy podwpustowej żołądka
i okolicy podwpustowej żołądka
Widok krzywizny mniejszej żołądka
Widok krzywizny mniejszej żołądka
Prawidłowy obraz części
Prawidłowy obraz części
przedodźwiernikowej żołądka i
przedodźwiernikowej żołądka i
odźwiernika
odźwiernika
Pólka żołądkowe – przed i po barwieniu
Pólka żołądkowe – przed i po barwieniu
kontrastowym indygo karminem
kontrastowym indygo karminem
Prawidłowy obraz endoskopowy
Prawidłowy obraz endoskopowy
opuszki dwunastnicy
opuszki dwunastnicy
Prawidłowy obraz endoskopowy
Prawidłowy obraz endoskopowy
części zstępującej dwunastnicy
części zstępującej dwunastnicy
Brodawka większa
Brodawka większa
dwunastnicy
dwunastnicy
Prawidłowy obraz endoskopowy
Prawidłowy obraz endoskopowy
kosmków dwunastnicy
kosmków dwunastnicy
- przed i po barwieniu kontrastowym
- przed i po barwieniu kontrastowym
indygo karminem
indygo karminem
ECPW – prawidłowy
ECPW – prawidłowy
cholangiopankreatogram
cholangiopankreatogram
ECPW – prawidłowy pankreatogram z
ECPW – prawidłowy pankreatogram z
widocznym przewodem trzustkowym Wirsunga
widocznym przewodem trzustkowym Wirsunga
i przewodem trzustkowym dodatkowym
i przewodem trzustkowym dodatkowym
Santoriniego
Santoriniego
Najczęstsze zmiany patologiczne
Najczęstsze zmiany patologiczne
górnego odcinka przewodu
górnego odcinka przewodu
pokarmowego
pokarmowego
Choroby przełyku:
Choroby przełyku:
1.
1.
Przepuklina rozworu przełykowego przepony
Przepuklina rozworu przełykowego przepony
2.
2.
Achalazja przełyku
Achalazja przełyku
3.
3.
Uchyłki przełyku
Uchyłki przełyku
4.
4.
Błony i pierścienie
Błony i pierścienie
5.
5.
Refluksowe zapalenie błony śluzowej przełyku
Refluksowe zapalenie błony śluzowej przełyku
6.
6.
Metaplazja Barretta
Metaplazja Barretta
7.
7.
Nowotwory przełyku
Nowotwory przełyku
8.
8.
Zmiany naczyniowe
Zmiany naczyniowe
9.
9.
Zwężenia przełyku
Zwężenia przełyku
10.
10.
Zakażenia przełyku
Zakażenia przełyku
Przepuklina wślizgowa rozworu
Przepuklina wślizgowa rozworu
przełykowego
przełykowego
Przepuklina wślizgowa rozworu przełykowego
Przepuklina wślizgowa rozworu przełykowego
– widok od strony przełyku i w inwersji aparatu
– widok od strony przełyku i w inwersji aparatu
Przepuklina wślizgowa rozworu przełykowego –
Przepuklina wślizgowa rozworu przełykowego –
widoczne linijne nadżerki w miejscu
widoczne linijne nadżerki w miejscu
uwypuklenia przepony
uwypuklenia przepony
Przepuklina okołoprzełykowa
Przepuklina okołoprzełykowa
Fundoplikacja Nissena
Fundoplikacja Nissena
Achalazja przełyku
Achalazja przełyku
Definicja:
Definicja:
Jest to choroba przełyku o niejasnej
Jest to choroba przełyku o niejasnej
etiologii, charakteryzująca się
etiologii, charakteryzująca się
upośledzeniem jego motoryki w postaci
upośledzeniem jego motoryki w postaci
nieobecności pierwotnej fali perystaltycznej
nieobecności pierwotnej fali perystaltycznej
w trzonie oraz brakiem rozkurczu dolnego
w trzonie oraz brakiem rozkurczu dolnego
zwieracza przełyku.
zwieracza przełyku.
Patofizjologia:
Patofizjologia:
Zaburzenia unerwienia mięśni
Zaburzenia unerwienia mięśni
gładkich przełyku, a zwłaszcza strefy
gładkich przełyku, a zwłaszcza strefy
dolnego zwieracza spowodowane
dolnego zwieracza spowodowane
uszkodzeniem neuronów splotów Auerbacha
uszkodzeniem neuronów splotów Auerbacha
zawierających VIP i tlenek azotu.
zawierających VIP i tlenek azotu.
Achalazja przełyku
Achalazja przełyku
Okresy choroby na podstawie badania
Okresy choroby na podstawie badania
radiologicznego przełyku:
radiologicznego przełyku:
I stopień – prawidłowa średnica przełyku, brak
I stopień – prawidłowa średnica przełyku, brak
pierwotnej fali perystaltycznej, skurcze
pierwotnej fali perystaltycznej, skurcze
trzeciorzędowe.
trzeciorzędowe.
II stopień: poszerzenie przełyku
II stopień: poszerzenie przełyku
III stopień: poszerzenie przełyku i utrata osiowości
III stopień: poszerzenie przełyku i utrata osiowości
IV stopień: poziomy przebieg końcowego odcinka
IV stopień: poziomy przebieg końcowego odcinka
przełyku
przełyku
Obraz endoskopowy achalazji
Obraz endoskopowy achalazji
przełyku
przełyku
Uchyłek Zenkera
Uchyłek Zenkera
Uchyłki środkowej części przełyku
Uchyłki środkowej części przełyku
- z pociągania
- z pociągania
Uchyłki dolnej części przełyku
Uchyłki dolnej części przełyku
- z wypychania
- z wypychania
Uchyłkowatość śródścienna
Uchyłkowatość śródścienna
- spowodowana poszerzeniem gruczołów błony
- spowodowana poszerzeniem gruczołów błony
podśluzowej (może współistnieć z kandydozą
podśluzowej (może współistnieć z kandydozą
przełyku)
przełyku)
Błony górnej części przełyku zbudowane
Błony górnej części przełyku zbudowane
z błony śluzowej i podśluzowej
z błony śluzowej i podśluzowej
(mogą występować w niedoborze żelaza
(mogą występować w niedoborze żelaza
– zespół Plummera-Vinsona
– zespół Plummera-Vinsona
)
)
Pierścienie Schatzkiego:
Pierścienie Schatzkiego:
Pierścień typu A.
Pierścień typu A.
Położony w dystalnej
Położony w dystalnej
części przełyku, nad linią Z i pokryty z obu
części przełyku, nad linią Z i pokryty z obu
stron nabłonkiem wielowarstwowym płaskim
stron nabłonkiem wielowarstwowym płaskim
Pierścień typu B.
Pierścień typu B.
Położony na granicy
Położony na granicy
nabłonków, pokryty od góry nabłonkiem
nabłonków, pokryty od góry nabłonkiem
wielowarstwowym płaskim, a od dołu
wielowarstwowym płaskim, a od dołu
nabłonkiem walcowatym.
nabłonkiem walcowatym.
Refluksowe zapalenie przełyku
Refluksowe zapalenie przełyku
Klasyfikacja wg Los Angeles:
Klasyfikacja wg Los Angeles:
Ilość i długość nadżerek
Ilość i długość nadżerek
Zajęcie sąsiednich fałdów
Zajęcie sąsiednich fałdów
A.
A.
>
>
1
1
< 5 mm
< 5 mm
nie
nie
B.
B.
>
>
1
1
> 5 mm
> 5 mm
nie
nie
C.
C.
Liczne
Liczne
tak (< 75% obwodu)
tak (< 75% obwodu)
D.
D.
Liczne
Liczne
tak (> 75% obwodu)
tak (> 75% obwodu)
Refluksowe zapalenie przełyku
Refluksowe zapalenie przełyku
Klasyfikacja wg Savary-Millera:
Klasyfikacja wg Savary-Millera:
Stopień 1.
Stopień 1.
Izolowane (czasem mnogie nadżerki)
Izolowane (czasem mnogie nadżerki)
pokrywające pojedynczy fałd
pokrywające pojedynczy fałd
Stopień 2.
Stopień 2.
Mnogie nadżerki, pokrywające kilka fałdów,
Mnogie nadżerki, pokrywające kilka fałdów,
częściowo zlewające się, ale nigdy okrężnie
częściowo zlewające się, ale nigdy okrężnie
Stopień 3.
Stopień 3.
Okrężne rozprzestrzenienie się ubytków
Okrężne rozprzestrzenienie się ubytków
(wysięku i
(wysięku i
nadżerek)
nadżerek)
Stopień 4.
Stopień 4.
A. Wrzód
A. Wrzód
B. Włóknienie (prowadzące do zwężenia
B. Włóknienie (prowadzące do zwężenia
i skrócenia przełyku)
i skrócenia przełyku)
Stopień 5
Stopień 5
. Obecność nabłonka walcowatego
. Obecność nabłonka walcowatego
(metaplazja
(metaplazja
Barretta)
Barretta)
Refluksowe zapalenie przełyku
Refluksowe zapalenie przełyku
Fałd wartowniczy
Fałd wartowniczy
Zwężenie pozapalne przełyku
Zwężenie pozapalne przełyku
Przełyk Barretta
Przełyk Barretta
Definicja:
Definicja:
zastąpienie nabłonka
zastąpienie nabłonka
wielowarstwowego płaskiego przełyku
wielowarstwowego płaskiego przełyku
nabłonkiem walcowatym z metaplazją
nabłonkiem walcowatym z metaplazją
jelitową.
jelitową.
Jest to stan przedrakowy – 30-50-
Jest to stan przedrakowy – 30-50-
krotnie większe ryzyko raka niż w
krotnie większe ryzyko raka niż w
zdrowej populacji.
zdrowej populacji.
Roczna zapadalność na raka przełyku
Roczna zapadalność na raka przełyku
0.5-1%
0.5-1%
Rak wystąpi u 3-7% osób z przełykiem
Rak wystąpi u 3-7% osób z przełykiem
Barretta
Barretta
Większość przypadków przełyku
Większość przypadków przełyku
Barretta nie jest rozpoznowana
Barretta nie jest rozpoznowana
95% operowanych gruczolakoraków
95% operowanych gruczolakoraków
przełyku nie miało wcześniej
przełyku nie miało wcześniej
rozpoznanego przełyku Barretta
rozpoznanego przełyku Barretta
(Gastroenterology 2002)
(Gastroenterology 2002)
Klasyczny przełyk Barretta > 3 cm
Klasyczny przełyk Barretta > 3 cm
Krótki przełyk Barretta < 3 cm, a nie
Krótki przełyk Barretta < 3 cm, a nie
mniej niż 5 mm.
mniej niż 5 mm.
Klasyfikacja praska przełyku
Klasyfikacja praska przełyku
Barretta
Barretta
(UEGW 2004)
(UEGW 2004)
C – długość okrężnego odcinka
C – długość okrężnego odcinka
nabłonka metaplastycznego
nabłonka metaplastycznego
M – całkowita długość nabłonka
M – całkowita długość nabłonka
metapalstycznego (C + długość
metapalstycznego (C + długość
wypustek)
wypustek)
M
M
>
>
C
C
Przełyk Barretta
Przełyk Barretta
Zasady nadzoru u osób z
Zasady nadzoru u osób z
przełykiem Barretta
przełykiem Barretta
Co 2-3 lata po dwóch pierwszych
badaniach negatywnych
Co 6 m przez rok, potem co rok
Ponownie pobrać wycinki i
indywidualizacja postępowania:
resekcja, intensywny nadzór lub
ablacja.
Bez dysplazji
Dysplazja mała
Dysplazja duża
Odstęp między
badaniami kontrolnymi
Stopień dysplazji
Heterotopowa błona śluzowa
Heterotopowa błona śluzowa
żołądka
żołądka
Żylaki przełyku
Żylaki przełyku
Klasyfikacja żylaków przełyku wg
Klasyfikacja żylaków przełyku wg
wysokości uwypuklenia:
wysokości uwypuklenia:
Stopień 1 - < 1 mm
Stopień 1 - < 1 mm
Stopień 2 - < 2 mm
Stopień 2 - < 2 mm
Stopień 3 - < 3 mm
Stopień 3 - < 3 mm
Stopień 4 - > 3 mm
Stopień 4 - > 3 mm
Żylaki przełyku
Żylaki przełyku
Klasyfikacja żylaków przełyku wg
Klasyfikacja żylaków przełyku wg
OMED:
OMED:
1.
1.
Nieznaczne uwypuklenie
Nieznaczne uwypuklenie
2.
2.
Uwypuklenie do ¼
Uwypuklenie do ¼
3.
3.
Uwypuklenie do ½
Uwypuklenie do ½
4.
4.
Uwypuklenie powyżej ½
Uwypuklenie powyżej ½
Żylaki przełyku
Żylaki przełyku
Czerwone znamiona:
Czerwone znamiona:
1.
1.
Znamię czerwonej pręgi (,,żylak na
Znamię czerwonej pręgi (,,żylak na
żylaku”)
żylaku”)
2.
2.
Małe wiśniowe plamki (,,cherry red spots”)
Małe wiśniowe plamki (,,cherry red spots”)
3.
3.
Duża czerwona plama
Duża czerwona plama
4.
4.
Rozlane zaczerwienienie
Rozlane zaczerwienienie
Żylaki przełyku
Żylaki przełyku
Żylaki dna żołądka
Żylaki dna żołądka
Nowotwory przełyku
Nowotwory przełyku
Guzy podśluzówkowe przełyku
Guzy podśluzówkowe przełyku
GIST (Gastrointestinal Stromal Tumors)
GIST (Gastrointestinal Stromal Tumors)
Zmiany złośliwe – 1%
Zmiany złośliwe – 1%
Zmiany łagodne – 99%
Zmiany łagodne – 99%
Algorytm postępowania:
Algorytm postępowania:
Wielkość:
Wielkość:
< 1 cm – bez znaczenia
< 1 cm – bez znaczenia
klinicznego
klinicznego
1-4 cm – grupa ,,problemowa”
1-4 cm – grupa ,,problemowa”
> 4 cm – istotne ryzyko
> 4 cm – istotne ryzyko
złośliwości
złośliwości
Kandydoza przełyku
Kandydoza przełyku
Zapalenie przełyku wywołane
Zapalenie przełyku wywołane
wirusem Herpes Simplex
wirusem Herpes Simplex
Zapalenie błony śluzowej
Zapalenie błony śluzowej
żołądka
żołądka
Wyróżniamy następujące
Wyróżniamy następujące
endoskopowe formy zapaleń:
endoskopowe formy zapaleń:
1.
1.
Z zaczerwienieniem i wysiękiem
Z zaczerwienieniem i wysiękiem
2.
2.
Nadżerkowe (z nadżerkami płaskimi)
Nadżerkowe (z nadżerkami płaskimi)
3.
3.
Nadżerkowe (z nadżerkami uniesionymi)
Nadżerkowe (z nadżerkami uniesionymi)
4.
4.
Zanikowe
Zanikowe
5.
5.
Z przerostem fałdów
Z przerostem fałdów
6.
6.
Krwotoczne
Krwotoczne
7.
7.
Z refluksem dwunastniczo-żołądkowym
Z refluksem dwunastniczo-żołądkowym
Nadżerkowe zapalenie błony
Nadżerkowe zapalenie błony
śluzowej żołądka
śluzowej żołądka
Nadżerka płaska (afta) – gastropatia
Nadżerka płaska (afta) – gastropatia
aftowa
aftowa
Gastritis erosiva aphtosa
Gastritis erosiva aphtosa
Nadżerka uniesiona (grudka – nadżerka
Nadżerka uniesiona (grudka – nadżerka
ospopodobna)
ospopodobna)
Grudka prosta – uwypuklenie bez ubytku
Grudka prosta – uwypuklenie bez ubytku
Grudka aftowa – uwypuklenie z ubytkiem
Grudka aftowa – uwypuklenie z ubytkiem
Grudka pępkowata – z zagłębieniem
Grudka pępkowata – z zagłębieniem
Gastritis erosiva papulosa
Gastritis erosiva papulosa
Gastritis erosiva varioliformis
Gastritis erosiva varioliformis
Zapalenie błony śluzowej
Zapalenie błony śluzowej
żołądka
żołądka
Wrzód (owrzodzenie)
Wrzód (owrzodzenie)
Ostro odgraniczony ubytek w błonie śluzowej
Ostro odgraniczony ubytek w błonie śluzowej
sięgający do błony podśluzowej lub do błony
sięgający do błony podśluzowej lub do błony
mięśniowej właściwej.
mięśniowej właściwej.
Cechy sugerujące naturę nowotworową
Cechy sugerujące naturę nowotworową
owrzodzenia:
owrzodzenia:
Uniesienie brzegów
Uniesienie brzegów
Pogrubienie brzegów
Pogrubienie brzegów
Zniekształcenie otaczających fałdów
Zniekształcenie otaczających fałdów
Wrzód (owrzodzenie)
Wrzód (owrzodzenie)
Klasyfikacje raka żołądka
Klasyfikacje raka żołądka
Klasyfikacja raka zaawansowanego wg
Klasyfikacja raka zaawansowanego wg
Bormana:
Bormana:
Typ I – egzofityczny, polipowaty, bez owrzodzenia
Typ I – egzofityczny, polipowaty, bez owrzodzenia
Typ II – ograniczony guz z owrzodzeniem
Typ II – ograniczony guz z owrzodzeniem
Typ III – słabo ograniczony naciek z owrzodzeniem
Typ III – słabo ograniczony naciek z owrzodzeniem
Typ IV rozlany naciek z orzodzeniem lub bez.
Typ IV rozlany naciek z orzodzeniem lub bez.
Klasyfikacja wczesnego raka żołądka:
Klasyfikacja wczesnego raka żołądka:
Typ I - wypukły
Typ I - wypukły
Typ II - płaski
Typ II - płaski
IIA płasko-uniesiony
IIA płasko-uniesiony
IIB płaski
IIB płaski
IIC płasko-zapadnięty
IIC płasko-zapadnięty
Typ III - zagłębiony (wrzodziejący)
Typ III - zagłębiony (wrzodziejący)
Wczesny rak żołądka
Wczesny rak żołądka
Endoskopowa klasyfikacja aktywności
Endoskopowa klasyfikacja aktywności
krwawienia wg Forresta
krwawienia wg Forresta
Uszkodzenie, bez tych
kryteriów
III
Nie ma
krwawienia
Kikut naczynia
Skrzep w dnie
owrzodzenia
Hematyna
IIa
IIb
IIc
Zatrzymanie
krwawienia
Tętnicze krwawienie
Sączenie krwi
Ia
Ib
Aktywne
krwawienie
Kryteria
Typ wg
Forresta
Aktywność
krwawienia
Krwawienie z górnego odcinka
Krwawienie z górnego odcinka
przewodu pokarmowego
przewodu pokarmowego
Prawidłowy obraz jelita
Prawidłowy obraz jelita
grubego
grubego
Wrzodziejące zapalenie jelita
Wrzodziejące zapalenie jelita
grubego
grubego
Stopnie aktywności choroby:
Stopnie aktywności choroby:
1.
1.
Aktywne zapalenie o lekkim nasileniu:
Aktywne zapalenie o lekkim nasileniu:
zatarcie
zatarcie
rysunku naczyniowego, zaczerwienienie, obrzęk.
rysunku naczyniowego, zaczerwienienie, obrzęk.
2.
2.
Aktywne zapalenie o umiarkowanym
Aktywne zapalenie o umiarkowanym
nasileniu:
nasileniu:
pojedyncze lub mnogie drobne
pojedyncze lub mnogie drobne
owrzodzenia, krwawienie kontaktowe.
owrzodzenia, krwawienie kontaktowe.
3.
3.
Ciężkie zapalenie okrężnicy:
Ciężkie zapalenie okrężnicy:
głębsze, większe,
głębsze, większe,
liczniejsze owrzodzenia, krwawienie samoistne.
liczniejsze owrzodzenia, krwawienie samoistne.
Wrzodziejące zapalenie jelita
Wrzodziejące zapalenie jelita
grubego
grubego
Klasyfikacja wg OMED:
Klasyfikacja wg OMED:
1.
1.
Krwotoczne
Krwotoczne
2.
2.
Ropne
Ropne
3.
3.
Wrzodziejące
Wrzodziejące
4.
4.
Wrzodziejąco-polipowate
Wrzodziejąco-polipowate
5.
5.
Nieaktywne, w remisji
Nieaktywne, w remisji
Wrzodziejące zapalenie jelita
Wrzodziejące zapalenie jelita
grubego
grubego
Choroba Leśniowskiego-Crohna
Choroba Leśniowskiego-Crohna
Klasyfikacja wg
Klasyfikacja wg
OMED:
OMED:
1.
1.
Aftowate
Aftowate
2.
2.
Wrzodziejące
Wrzodziejące
3.
3.
Brukowane
Brukowane
4.
4.
Zwężające
Zwężające
Badania radiologiczne przewodu
Badania radiologiczne przewodu
pokarmowego
pokarmowego
Zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej
Zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej
(niedrożność – rozdęte pętle jelitowe,
(niedrożność – rozdęte pętle jelitowe,
poziomy płynu; megacolon toxicum,
poziomy płynu; megacolon toxicum,
wgłobienie, perforacja; zwapnienia – PZT,
wgłobienie, perforacja; zwapnienia – PZT,
pęcherzyk porcelanowy).
pęcherzyk porcelanowy).
Prześwietlenie (skopia) – ocena motoryki,
Prześwietlenie (skopia) – ocena motoryki,
refluksu żołądkowo-przełykowego.
refluksu żołądkowo-przełykowego.
Badania z jedno- i dwukontrastowe:
Badania z jedno- i dwukontrastowe:
- jednokontrastowe – ocena motoryki,
- jednokontrastowe – ocena motoryki,
achalazja przełyku, uchyłki
achalazja przełyku, uchyłki
- dwukontrastowe –ocena rzeźby błony
- dwukontrastowe –ocena rzeźby błony
śluzowej
śluzowej
Badania radiologiczne przewodu
Badania radiologiczne przewodu
pokarmowego
pokarmowego
Rodzaje badań radiologicznych
Rodzaje badań radiologicznych
przewodu
przewodu
pokarmowego:
pokarmowego:
Badanie górnego odcinka przewodu
Badanie górnego odcinka przewodu
pokarmowego,
pokarmowego,
Pasaż,
Pasaż,
Enteroklyza,
Enteroklyza,
Wlew doodbytniczy,
Wlew doodbytniczy,
Defekografia,
Defekografia,
Tomografia komputerowa,
Tomografia komputerowa,
Rezonans magnetyczny,
Rezonans magnetyczny,
PET
PET
Zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej
Zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej
- patologiczne rozdęcie
- patologiczne rozdęcie
poprzecznicy
poprzecznicy
megacolon toxicum
megacolon toxicum
Pasaż przewodu pokarmowego
Pasaż przewodu pokarmowego
- zmiany charakterystyczne dla
- zmiany charakterystyczne dla
choroby Leśniowskiego-Crohna
choroby Leśniowskiego-Crohna
Wlew doodbytniczy metodą
Wlew doodbytniczy metodą
dwukontrastową – obraz wzjg
dwukontrastową – obraz wzjg
Inne techniki obrazowe
Inne techniki obrazowe
Ultrasonografia jamy brzusznej
Ultrasonografia jamy brzusznej
Ultrasonografia dopplerowska – ocena przepływów w
Ultrasonografia dopplerowska – ocena przepływów w
układzie żyły wrotnej i w tętnicach krezkowych.
układzie żyły wrotnej i w tętnicach krezkowych.
Ultrasonografia transrektalna
Ultrasonografia transrektalna
Endosonografia (EUS) – precyzyjne zobrazowanie
Endosonografia (EUS) – precyzyjne zobrazowanie
ścian przewodu pokarmowego i bezpośredniego
ścian przewodu pokarmowego i bezpośredniego
otoczenia.
otoczenia.
Cholangiografia przezskórna przezwątrobowa (PTCH)
Cholangiografia przezskórna przezwątrobowa (PTCH)
Badania izotopowe przewodu
Badania izotopowe przewodu
pokarmowego
pokarmowego
Scyntygrafia górnego odcinka przewodu
Scyntygrafia górnego odcinka przewodu
pokarmowego
pokarmowego
Cholangioscyntygrafia dynamiczna (HEPIDA)
Cholangioscyntygrafia dynamiczna (HEPIDA)
Scyntygrafia perfuzyjna wątroby,
Scyntygrafia perfuzyjna wątroby,
Scyntygrafia zbiorników krwi – znakowane
Scyntygrafia zbiorników krwi – znakowane
krwinki czerwone (naczyniaki wątroby).
krwinki czerwone (naczyniaki wątroby).
Diagnostyka krwawienia z przewodu
Diagnostyka krwawienia z przewodu
pokarmowego
pokarmowego
Badania endoskopowe:
Badania endoskopowe:
gastroskopia,
gastroskopia,
kolonoskopia,
kolonoskopia,
enteroskopia,
enteroskopia,
endoskopia kapsułkowa.
endoskopia kapsułkowa.
Scyntygrafia znakowanymi
Scyntygrafia znakowanymi
erytrocytami
erytrocytami
Angiografia pnia trzewnego
Angiografia pnia trzewnego
Inne metody obrazowe
Inne metody obrazowe
OCT – optical coherent
OCT – optical coherent
tomography
tomography
Duża rozdzielczość przy małej
Duża rozdzielczość przy małej
penetracji
penetracji