Wyklad 3 stres prom zdr

background image

Jan Łazowski

Jan Łazowski

Psychologia dla Fizjoterapii

Psychologia dla Fizjoterapii

Wykład 3.

Wykład 3.

STRES i PROMOCJA ZDROWIA

STRES i PROMOCJA ZDROWIA

background image

27.05.21

27.05.21

2

2

Stres

Stres

Jest to

Jest to

psychofizjologiczna reakcja

psychofizjologiczna reakcja

organizmu

organizmu

człowieka na sytuację

człowieka na sytuację

utrudniającą lub blokującą zamiary i

utrudniającą lub blokującą zamiary i

działanie

działanie

Ponieważ zamiary i działania to

Ponieważ zamiary i działania to

zawsze zaspakajanie potrzeb, stres

zawsze zaspakajanie potrzeb, stres

jest przeszkodą w zaspakajaniu

jest przeszkodą w zaspakajaniu

potrzeb - frustracją

potrzeb - frustracją

Stresor to zewnętrzny czynnik

Stresor to zewnętrzny czynnik

powodujący Stres

powodujący Stres

Stres jest często mylony ze stresorem

Stres jest często mylony ze stresorem

background image

27.05.21

27.05.21

3

3

Zagrożenie - stres i lęk

Zagrożenie - stres i lęk

Istotą stresu jest

Istotą stresu jest

zagrożenie

zagrożenie

(przeszkoda)

(przeszkoda)

zaspokojenia potrzeb, od drobnych do

zaspokojenia potrzeb, od drobnych do

największych w tym zdrowia i życia.

największych w tym zdrowia i życia.

Stresowe sytuacje są spowodowane

Stresowe sytuacje są spowodowane

warunkami (wymaganiami) zewnętrznymi

warunkami (wymaganiami) zewnętrznymi

oraz wielkością i jakością naszych potrzeb

oraz wielkością i jakością naszych potrzeb

Głównymi emocjami i uczuciami w stresie są

Głównymi emocjami i uczuciami w stresie są

lęk, strach,

lęk, strach,

złość, gniew, zmęczenie,

złość, gniew, zmęczenie,

zagubienie.

zagubienie.

background image

27.05.21

27.05.21

4

4

Stadia stresu

Stadia stresu

przewlekłego

przewlekłego

Stadium pobudzenia

Stadium pobudzenia

Stadium alarmowe

Stadium alarmowe

Stadium przystosowania

Stadium przystosowania

Stadium wyczerpania

Stadium wyczerpania

background image

27.05.21

27.05.21

5

5

Krzywa stresu (GAS)

Krzywa stresu (GAS)

wg Lazarusa i

wg Lazarusa i

Selye’go

Selye’go

REAKCJA

background image

27.05.21

27.05.21

6

6

Stadium pobudzenia - alarmu

Stadium pobudzenia - alarmu

Reakcja fizjologiczna

Reakcja fizjologiczna

Wydzielanie adrenaliny i noradrenaliny

Wydzielanie adrenaliny i noradrenaliny

(katecholamin), działających pobudzająco -

(katecholamin), działających pobudzająco -

mobilizująco

mobilizująco

Wydzielanie hormonów rdzenia nadnerczy

Wydzielanie hormonów rdzenia nadnerczy

(sterydów) – działających ochronnie

(sterydów) – działających ochronnie

Reakcja psychologiczna

Reakcja psychologiczna

lęk, strach,

lęk, strach,

złość, gniew, zmęczenie,

złość, gniew, zmęczenie,

zagubienie.

zagubienie.

Wyostrzenie uwagi, przyspieszenie reakcji,

Wyostrzenie uwagi, przyspieszenie reakcji,

napięcie mięśni.

napięcie mięśni.

background image

27.05.21

27.05.21

7

7

Stadium pobudzenia - alarmu

Stadium pobudzenia - alarmu

ORGANIZM JEST POBUDZONY

ORGANIZM JEST POBUDZONY

I CHRONIONY.

I CHRONIONY.

Gdy w tym czasie usunie się

Gdy w tym czasie usunie się

(poczucie) zagrożenia i uspokoi

(poczucie) zagrożenia i uspokoi

emocje, wyjdzie się zwycięsko i

emocje, wyjdzie się zwycięsko i

być może z lepszym zdrowiem

być może z lepszym zdrowiem

psychofizycznym, niż było przed

psychofizycznym, niż było przed

stresem

stresem

background image

27.05.21

27.05.21

8

8

Stadium dystresu

Stadium dystresu

Adaptacja

Adaptacja

(przystosowanie) do stresu

(przystosowanie) do stresu

odbywa się kosztem potrzebnych funkcji

odbywa się kosztem potrzebnych funkcji

organizmu, (np. Odporności na

organizmu, (np. Odporności na

zakażenia, obciążeniem układu naczyń i

zakażenia, obciążeniem układu naczyń i

serca i in.) –

serca i in.) –

Adaptowanie się prowadzi po dłuższym

Adaptowanie się prowadzi po dłuższym

czasie do

czasie do

wyczerpania

wyczerpania

możliwości

możliwości

przystosowania, odczuwanego w

przystosowania, odczuwanego w

objawach psychicznych i fizycznych

objawach psychicznych i fizycznych

background image

27.05.21

27.05.21

9

9

Skutki zbyt intensywnego

Skutki zbyt intensywnego

lub długiego dystresu

lub długiego dystresu

Skłonność do chorób psychosomatycznych

Skłonność do chorób psychosomatycznych

Zmniejszenie odporności na infekcje,

Zmniejszenie odporności na infekcje,

chorobę wrzodową, choroby serca i inne

chorobę wrzodową, choroby serca i inne

schorzenia narządowe

schorzenia narządowe

Zaburzenia lękowe i afektywne w postaci

Zaburzenia lękowe i afektywne w postaci

ostrego lub przewlekłego zespołu

ostrego lub przewlekłego zespołu

stresowego, przewlekłego zmęczenia,

stresowego, przewlekłego zmęczenia,

wypalenia zawodowego

wypalenia zawodowego

background image

27.05.21

27.05.21

10

10

Sytuacja kryzysowa czyli ostra

Sytuacja kryzysowa czyli ostra

reakcja stresowa

reakcja stresowa

Jest to ostra reakcja organizmu w stanie

Jest to ostra reakcja organizmu w stanie

wyczerpania. Wywołana silnym,

wyczerpania. Wywołana silnym,

nagłym,

nagłym,

powtarzającym

powtarzającym

się lub

się lub

utrzymującym

utrzymującym

się zagrożeniem zdrowia

się zagrożeniem zdrowia

i życia, swojego i najbliższych, którego

i życia, swojego i najbliższych, którego

ofiara nie jest w stanie usunąć.

ofiara nie jest w stanie usunąć.

Występują wtedy objawy psychiczne

Występują wtedy objawy psychiczne

(szok), polegające na utracie kontroli

(szok), polegające na utracie kontroli

nad sobą i otoczeniem (ruchy bezładne,

nad sobą i otoczeniem (ruchy bezładne,

płacz, krzyk, lub znieruchomienie i

płacz, krzyk, lub znieruchomienie i

milczenie), które pogarszają sytuację.

milczenie), które pogarszają sytuację.

background image

27.05.21

27.05.21

11

11

Ratowanie

Ratowanie

Wymaga szybkiej pomocy specjalistycznej –

Wymaga szybkiej pomocy specjalistycznej –

wyszkolonego psychologa lub psychiatry.

wyszkolonego psychologa lub psychiatry.

Zwykle także policji, pogotowia ratunkowego i

Zwykle także policji, pogotowia ratunkowego i

straży pożarnej.

straży pożarnej.

W naszym kraju działają Ośrodki Pomocy

W naszym kraju działają Ośrodki Pomocy

Kryzysowej (psychologicznej), i tworzy się

Kryzysowej (psychologicznej), i tworzy się

ratownictwo zintegrowane,

ratownictwo zintegrowane,

Przy ratownictwie zintegrowanym na jeden nr

Przy ratownictwie zintegrowanym na jeden nr

telefonu -

telefonu -

112

112

- wzywa się jednocześnie

- wzywa się jednocześnie

wszystkie służby ratunkowe. Tak ma być w

wszystkie służby ratunkowe. Tak ma być w

całej UE i u nas.

całej UE i u nas.

background image

27.05.21

27.05.21

12

12

Zespół zaburzeń po urazie

Zespół zaburzeń po urazie

stresowym

stresowym

(Post Tramatic Stress Disorder- PTSD)

(Post Tramatic Stress Disorder- PTSD)

Trwa miesiące i lata po często

Trwa miesiące i lata po często

powtarzanym, silnym stresie.

powtarzanym, silnym stresie.

Wymaga leczenia psychiatrycznego

Wymaga leczenia psychiatrycznego

Objawy (często ukrywane)

Objawy (często ukrywane)

Zaburzenia snu, koszmary

Zaburzenia snu, koszmary

Niespodziewane napady i stany lękowe

Niespodziewane napady i stany lękowe

Obniżona wrażliwość emocjonalna,

Obniżona wrażliwość emocjonalna,

odosabnianie się, zmienność nastroju,

odosabnianie się, zmienność nastroju,

zachowań.

zachowań.

Obniżona zdolność do pracy i udziału w rodzinie

Obniżona zdolność do pracy i udziału w rodzinie

background image

27.05.21

27.05.21

13

13

Potrzeby najczęściej

Potrzeby najczęściej

stresowane (frustrowane)

stresowane (frustrowane)

W życiu człowieka, w naszej

W życiu człowieka, w naszej

cywilizacji

cywilizacji

Bezpieczeństwa

Bezpieczeństwa

Więzów

Więzów

Pozycji socjalnej z poczuciem wartości

Pozycji socjalnej z poczuciem wartości

Zdrowia

Zdrowia

background image

27.05.21

27.05.21

14

14

Choroby i uraz

Choroby i uraz

Wywołują reakcje stresową, która

Wywołują reakcje stresową, która

może ujemnie wpływać na

może ujemnie wpływać na

pierwotne szkody chorobowe

pierwotne szkody chorobowe

Wiedza o stresie jest koniecznym

Wiedza o stresie jest koniecznym

elementem wiedzy

elementem wiedzy

terapeutycznej

terapeutycznej

background image

27.05.21

27.05.21

15

15

Strata

Strata

Strata to pozbawienie źródła lub

Strata to pozbawienie źródła lub

drogi do zaspakajania potrzeb, jej

drogi do zaspakajania potrzeb, jej

cechą jest nieodwracalność

cechą jest nieodwracalność

Odwracalna strata okresowa – to stresor

Odwracalna strata okresowa – to stresor

Strata, to więcej niż stresor, wywołuje stres i

Strata, to więcej niż stresor, wywołuje stres i

zaburzenia afektywne

zaburzenia afektywne

Wywołuje więcej uczuć negatywnych i

Wywołuje więcej uczuć negatywnych i

wymaga podobnych interwencji jak w stresie

wymaga podobnych interwencji jak w stresie

Charakterystyczne uczucia: żal, smutek, obniżony

Charakterystyczne uczucia: żal, smutek, obniżony

nastrój aż do depresji, żałoba

nastrój aż do depresji, żałoba

Rodzaj pomocy zależy od intensywności

Rodzaj pomocy zależy od intensywności

zaburzeń po stracie

zaburzeń po stracie

background image

Intensywność zaburzeń po

Intensywność zaburzeń po

stracie

stracie

Zależy od

Zależy od

okoliczności w jakich strata powstała

okoliczności w jakich strata powstała

nagłości – brak przygotowania

nagłości – brak przygotowania

braku zabezpieczeń

braku zabezpieczeń

od wielkości szkody jakie wyrządziła

od wielkości szkody jakie wyrządziła

jak duże stałe ograniczenia spowoduje w życiu

jak duże stałe ograniczenia spowoduje w życiu

osoby poszkodowanej

osoby poszkodowanej

jakie są możliwości i chęci zastąpienia szkody

jakie są możliwości i chęci zastąpienia szkody

27.05.21

27.05.21

16

16

background image

27.05.21

27.05.21

17

17

Kalectwo, trwała

Kalectwo, trwała

niesprawność

niesprawność

Jest stratą i powoduje reakcję na

Jest stratą i powoduje reakcję na

stratę, która przebiega w trzech

stratę, która przebiega w trzech

fazach

fazach

1. Nie zgoda, zaprzeczenie

1. Nie zgoda, zaprzeczenie

2. Smutek, żal, zniechęcenie,

2. Smutek, żal, zniechęcenie,

zagubienie, obniżenie nastroju, aż

zagubienie, obniżenie nastroju, aż

do depresji

do depresji

3. Mobilizację, staranie o

3. Mobilizację, staranie o

przystosowanie

przystosowanie

background image

27.05.21

27.05.21

18

18

Strata i pomoc

Strata i pomoc

Towarzyszenie na etapach buntu, rezygnacji i

Towarzyszenie na etapach buntu, rezygnacji i

depresji

depresji

Budzenie chęci do powrotu do istniejących

Budzenie chęci do powrotu do istniejących

warunków i ludzi

warunków i ludzi

Wskazywanie na posiadane zasoby i

Wskazywanie na posiadane zasoby i

sprawności, na wartość własną i swoje

sprawności, na wartość własną i swoje

możliwości

możliwości

Towarzyszenie w budowaniu nowych wzorców

Towarzyszenie w budowaniu nowych wzorców

zachowania i nawyków

zachowania i nawyków

Pomoc w ponownym osiągnięciu nowej pozycji

Pomoc w ponownym osiągnięciu nowej pozycji

społecznej

społecznej

background image

27.05.21

27.05.21

19

19

Stopień obciążenia stresem

Stopień obciążenia stresem

lub stratą

lub stratą

Można obliczyć różnymi sposobami.

Można obliczyć różnymi sposobami.

Np. przy pomocy tabeli zmian życiowych Rahe

Np. przy pomocy tabeli zmian życiowych Rahe

i Holmes’a, zamieszczonej na następnych

i Holmes’a, zamieszczonej na następnych

trzech slajdach.

trzech slajdach.

Należy zaznaczyć, które z zaznaczonych zmian

Należy zaznaczyć, które z zaznaczonych zmian

życiowych przeszło się w ostatnich sześciu

życiowych przeszło się w ostatnich sześciu

miesiącach i podsumować odpowiadającą im

miesiącach i podsumować odpowiadającą im

liczbę jednostek (ostatnia kolumna tabeli).

liczbę jednostek (ostatnia kolumna tabeli).

background image

27.05.21

27.05.21

20

20

Zmiany życiowe

Zmiany życiowe

wg Rahe i Holmes

wg Rahe i Holmes

rodzaj i wielkość stresora

rodzaj i wielkość stresora

background image

27.05.21

27.05.21

21

21

Zmiany życiowe wg Rahe i

Zmiany życiowe wg Rahe i

Holmes

Holmes

background image

27.05.21

27.05.21

22

22

Zmiany życiowe Rahe i

Zmiany życiowe Rahe i

Holmes

Holmes

background image

27.05.21

27.05.21

23

23

Strategie radzenia sobie ze

Strategie radzenia sobie ze

stresem

stresem

Unikanie, odraczanie, negowanie;

Unikanie, odraczanie, negowanie;

nieskuteczna i szkodliwa

nieskuteczna i szkodliwa

Reagowanie emocjonalne – np. złość, strach,

Reagowanie emocjonalne – np. złość, strach,

pobudzenie, zahamowanie, inne wyrażanie

pobudzenie, zahamowanie, inne wyrażanie

emocji;

emocji;

rozładowuje, jednak przesadzone może

rozładowuje, jednak przesadzone może

osłabić niezbędne rozumowanie.

osłabić niezbędne rozumowanie.

Uruchomienie funkcji poznawczych np.:

Uruchomienie funkcji poznawczych np.:

poszukiwanie informacji, analiza sytuacji,

poszukiwanie informacji, analiza sytuacji,

szukanie porady;

szukanie porady;

najskuteczniejsze, wiążą się z

najskuteczniejsze, wiążą się z

poczuciem koherencji

poczuciem koherencji

background image

27.05.21

27.05.21

24

24

Odraczanie i negowanie

Odraczanie i negowanie

Powoduje, że spotkanie ze stresem

Powoduje, że spotkanie ze stresem

jest nieprzygotowane, zaskakujące

jest nieprzygotowane, zaskakujące

budzące silną reakcję alarmową z

budzące silną reakcję alarmową z

wydzielaniem adrenaliny i sterydów,

wydzielaniem adrenaliny i sterydów,

stres przedłuża się powodując

stres przedłuża się powodując

zmniejszenie odporności na infekcje,

zmniejszenie odporności na infekcje,

przeciążenie układu krążenia,

przeciążenie układu krążenia,

uszkodzenie błony śluzowej żołądka i

uszkodzenie błony śluzowej żołądka i

dwunastnicy

dwunastnicy

background image

27.05.21

27.05.21

25

25

Reagowanie na stres agresją i

Reagowanie na stres agresją i

innymi emocjami

innymi emocjami

Powoduje przytłumienie myślenia

Powoduje przytłumienie myślenia

racjonalnego co utrudnia wyjście z

racjonalnego co utrudnia wyjście z

sytuacji stresowej i do reakcji

sytuacji stresowej i do reakcji

alarmowej dodaje inne reakcje

alarmowej dodaje inne reakcje

emocjonalne. Powoduje to

emocjonalne. Powoduje to

przedłużanie i nasilenie stresu co

przedłużanie i nasilenie stresu co

prócz szkód typowych może

prócz szkód typowych może

wywoływać zaburzenia nerwicowe i

wywoływać zaburzenia nerwicowe i

psychosomatyczne

psychosomatyczne

background image

27.05.21

27.05.21

26

26

Refleksja i informacje

Refleksja i informacje

Przewidywanie stresu i wcześniejszy

Przewidywanie stresu i wcześniejszy

namysł nad sytuacją często są możliwe.

namysł nad sytuacją często są możliwe.

Poznawanie aspektów sytuacji stresującej,

Poznawanie aspektów sytuacji stresującej,

zbieranie informacji o wszystkim, co może

zbieranie informacji o wszystkim, co może

jej dotyczyć.

jej dotyczyć.

Informacje i rozważanie o możliwościach

Informacje i rozważanie o możliwościach

ochrony i naprawy strat.

ochrony i naprawy strat.

Takie działania łagodzą stres, skracają jego

Takie działania łagodzą stres, skracają jego

trwanie, zmniejszają szkodliwe reakcje.

trwanie, zmniejszają szkodliwe reakcje.

background image

27.05.21

27.05.21

27

27

Dodatnie skutki stresu

Dodatnie skutki stresu

Przeżycie stresu z uniknięciem

Przeżycie stresu z uniknięciem

nadmiernych szkodliwych reakcji,

nadmiernych szkodliwych reakcji,

powoduje, że organizm staje się

powoduje, że organizm staje się

sprawniejszy w funkcjach fizjologicznych i

sprawniejszy w funkcjach fizjologicznych i

umysłowych, które brały udział w

umysłowych, które brały udział w

usuwaniu sytuacji stresującej.

usuwaniu sytuacji stresującej.

Zwykle towarzyszy temu poczucie sukcesu

Zwykle towarzyszy temu poczucie sukcesu

z pozytywnymi emocjami również

z pozytywnymi emocjami również

wzmacniającymi zdrowie.

wzmacniającymi zdrowie.

background image

27.05.21

27.05.21

28

28

Zmysł lub poczucie

Zmysł lub poczucie

koherencji

koherencji

JEST TO OSOBISTA ZDOLNOŚĆ DO RADZENIA

JEST TO OSOBISTA ZDOLNOŚĆ DO RADZENIA

SOBIE ZE STRESEM, na którą składa się:

SOBIE ZE STRESEM, na którą składa się:

Zmysł

Zmysł

rozumienia

rozumienia

świata i ludzi,

świata i ludzi,

uporządkowania doświadczeń i struktury losu

uporządkowania doświadczeń i struktury losu

Poczucie

Poczucie

zaradności,

zaradności,

umiejętność dotarcia do

umiejętność dotarcia do

właściwych środków i ich wyboru celem

właściwych środków i ich wyboru celem

utrzymania i rozwijania egzystencji dającej

utrzymania i rozwijania egzystencji dającej

zadowolenie

zadowolenie

Poczucie

Poczucie

sensu życia

sensu życia

, dostrzegania i

, dostrzegania i

strzeżenia wartości dla których warto żyć,

strzeżenia wartości dla których warto żyć,

działać, walczyć.

działać, walczyć.

background image

27.05.21

27.05.21

29

29

Zasoby przeciw stresowe

Zasoby przeciw stresowe

Osobiste

Osobiste

Mieszkanie, majątek,

Mieszkanie, majątek,

Praca zarobkowa, charytatywna, hobby

Praca zarobkowa, charytatywna, hobby

Wykształcenie zawodowe, ogólne, samokształcenie

Wykształcenie zawodowe, ogólne, samokształcenie

Atrakcyjność fizyczna,

Atrakcyjność fizyczna,

Zdrowie, zdrowy styl życia, sprawność fizyczna

Zdrowie, zdrowy styl życia, sprawność fizyczna

Zachowania p/stresowe i łagodzące stres

Zachowania p/stresowe i łagodzące stres

Społeczne

Społeczne

sieć osobistych związków i kontaktów

sieć osobistych związków i kontaktów

interpersonalnych

interpersonalnych

umiejętność korzystania ze społecznych

umiejętność korzystania ze społecznych

zabezpieczeń fizycznych, psychologicznych i

zabezpieczeń fizycznych, psychologicznych i

finansowych

finansowych

background image

27.05.21

27.05.21

30

30

POSTĘPOWANIE P/STRESOWE

POSTĘPOWANIE P/STRESOWE

Uregulowanie stosunków międzyludzkich na

Uregulowanie stosunków międzyludzkich na

zasadzie więzi, przyjaźni i zrozumienia

zasadzie więzi, przyjaźni i zrozumienia

Uporządkowanie swego mieszkania, miejsca

Uporządkowanie swego mieszkania, miejsca

pracy i pracy zawodowej

pracy i pracy zawodowej

Ciągłe kształcenie się i ćwiczenie zdolności

Ciągłe kształcenie się i ćwiczenie zdolności

do samokształcenia do przystosowania do

do samokształcenia do przystosowania do

zmian

zmian

Ustalanie planu każdego dnia, miesiąca i

Ustalanie planu każdego dnia, miesiąca i

roku, całego życia,

roku, całego życia,

realizowanie marzeń i

realizowanie marzeń i

pragnień

pragnień

background image

27.05.21

27.05.21

31

31

Łagodzenie i leczenie

Łagodzenie i leczenie

przebytego nadmiernego

przebytego nadmiernego

stresu

stresu

Trening relaksacyjny wg Schulz’a

Trening relaksacyjny wg Schulz’a

Trening relaksacyjny wg Jackobson’a

Trening relaksacyjny wg Jackobson’a

Medytacje klasyczne

Medytacje klasyczne

Medytacje z myślą przewodnią

Medytacje z myślą przewodnią

Joga

Joga

Sen

Sen

background image

27.05.21

27.05.21

32

32

Religijność

Religijność

ułatwia radzenie sobie ze stresem

ułatwia radzenie sobie ze stresem

Modlitwa

Modlitwa

Odnoszenie swoich problemów do

Odnoszenie swoich problemów do

Pisma Świętego

Pisma Świętego

Odnoszenie się do świętych

Odnoszenie się do świętych

Związek z przodkami

Związek z przodkami

Udział w obrzędach swojej wiary

Udział w obrzędach swojej wiary

background image

27.05.21

27.05.21

33

33

Stres zawodowy

Stres zawodowy

Występuje u osób zajmujących się

Występuje u osób zajmujących się

pomaganiem innym ludziom

pomaganiem innym ludziom

Fizjoterapeuci są narażeni na stres

Fizjoterapeuci są narażeni na stres

zawodowy

zawodowy

Chroni przed stresem:

Chroni przed stresem:

Wysokie umiejętności profesjonalne i dobra

Wysokie umiejętności profesjonalne i dobra

komunikowanie się z pacjentami i innymi

komunikowanie się z pacjentami i innymi

osobami

osobami

Satysfakcja z pracy

Satysfakcja z pracy

Zachowywanie zasad higieny życia i pracy

Zachowywanie zasad higieny życia i pracy

background image

27.05.21

27.05.21

34

34

Zmęczenie zawodowe

Zmęczenie zawodowe

PRZYCZYNY

PRZYCZYNY

Długotrwała i zbyt intensywna praca

Długotrwała i zbyt intensywna praca

Praca pozaetatowa

Praca pozaetatowa

Niedostateczny sen i wypoczynek

Niedostateczny sen i wypoczynek

USUWANIE

USUWANIE

Wypoczynek, rekreacja

Wypoczynek, rekreacja

background image

27.05.21

27.05.21

35

35

Wypalenie zawodowe

Wypalenie zawodowe

(burnout)

(burnout)

PRZYCZYNY

PRZYCZYNY

Bariery i błędy w komunikacji między ludźmi

Bariery i błędy w komunikacji między ludźmi

Brak wsparcia społecznego

Brak wsparcia społecznego

Niedostatki w wykształceniu profesjonalnym

Niedostatki w wykształceniu profesjonalnym

Nadmierna praca

Nadmierna praca

Niedobór satysfakcji zawodowej

Niedobór satysfakcji zawodowej

Błędna interpretacja trudności zawodowych

Błędna interpretacja trudności zawodowych

background image

27.05.21

27.05.21

36

36

Wypalenie zawodowe

Wypalenie zawodowe

Pierwsze objawy

Pierwsze objawy

Wyczerpanie emocjonalne i psychofizyczne

Wyczerpanie emocjonalne i psychofizyczne

Depersonalizacja podopiecznych

Depersonalizacja podopiecznych

Obniżenie satysfakcji z pracy (zbyt wygórowane

Obniżenie satysfakcji z pracy (zbyt wygórowane

oczekiwania)

oczekiwania)

Nadmierne narzekania

Nadmierne narzekania

Obniżenie wydajności w pracy

Obniżenie wydajności w pracy

Zaburzenia komunikacji w pracy i w domu

Zaburzenia komunikacji w pracy i w domu

Zaburzenia zdrowia emocjonalne i somatyczne

Zaburzenia zdrowia emocjonalne i somatyczne

background image

27.05.21

27.05.21

37

37

Usuwanie wypalenia

Usuwanie wypalenia

zawodowego

zawodowego

Porada psychologiczna

Porada psychologiczna

Urlop wypoczynkowy

Urlop wypoczynkowy

Podnoszenie kwalifikacji

Podnoszenie kwalifikacji

zawodowych w ramach

zawodowych w ramach

urlopu szkoleniowego

urlopu szkoleniowego

Zmiana miejsca pracy lub

Zmiana miejsca pracy lub

zawodu

zawodu

Psychoterapia

Psychoterapia

background image

27.05.21

27.05.21

38

38

Zapobieganie wypaleniu

Zapobieganie wypaleniu

zawodowemu

zawodowemu

Podnoszenie kwalifikacji zawodowych

Podnoszenie kwalifikacji zawodowych

Rozwijanie kompetencji interpersonalnych

Rozwijanie kompetencji interpersonalnych

Umiejętność dawania i brania wsparcia

Umiejętność dawania i brania wsparcia

społecznego

społecznego

Dobrze zorganizowane własne życie codzienne

Dobrze zorganizowane własne życie codzienne

Dostrzeżenie pierwszych objawów

Dostrzeżenie pierwszych objawów

przeciążenia stresem i odpowiednie

przeciążenia stresem i odpowiednie

reagowanie

reagowanie

background image

27.05.21

27.05.21

39

39

Pochodzenie promocji

Pochodzenie promocji

zdrowia

zdrowia

Z badań patogenezy,

Z badań patogenezy,

badań stresu

badań stresu

,

,

higieny i profilaktyki, z przyczyn

higieny i profilaktyki, z przyczyn

ekonomicznych i dla złagodzenia

ekonomicznych i dla złagodzenia

ograniczeń medycyny powstała nowa

ograniczeń medycyny powstała nowa

dyscyplina medycyny:

dyscyplina medycyny:

PROMOCJA ZDROWIA

PROMOCJA ZDROWIA

– nauka jak żyć

– nauka jak żyć

zdrowo, samodzielnie, szczęśliwie,

zdrowo, samodzielnie, szczęśliwie,

minimalizując koszty medyczne i nie

minimalizując koszty medyczne i nie

nadużywając medycyny.

nadużywając medycyny.

background image

27.05.21

27.05.21

40

40

Patogeneza i profilaktyka

Patogeneza i profilaktyka

Badania

Badania

patogenezy

patogenezy

(przyczyn) chorób,

(przyczyn) chorób,

wykazały, że przyczyny obecnie

wykazały, że przyczyny obecnie

najważniejszych chorób mają źródło w sposobie

najważniejszych chorób mają źródło w sposobie

życia

życia

Ustalono błędy w

Ustalono błędy w

stylach życia

stylach życia

Dotyczą one:

Dotyczą one:

Odżywiania (za dużo i zły skład)

Odżywiania (za dużo i zły skład)

Ruchu i wysiłku (za mało)

Ruchu i wysiłku (za mało)

Używek (papierosy, alkohol)

Używek (papierosy, alkohol)

Przekonań (utrwalone błędne poglądy)

Przekonań (utrwalone błędne poglądy)

background image

27.05.21

27.05.21

41

41

Salutogeneza

Salutogeneza

Powstaje kierunek nauki badający ile

Powstaje kierunek nauki badający ile

stresu trzeba i można znieść,

stresu trzeba i można znieść,

by tworzyć życie

by tworzyć życie

zdrowe, szczęśliwe i

zdrowe, szczęśliwe i

samodzielne

samodzielne

.

.

Salus – zdrowie, genesis –

Salus – zdrowie, genesis –

pochodzenie =

pochodzenie =

= salutogeneza

= salutogeneza

background image

27.05.21

27.05.21

42

42

Cel promocji zdrowia

Cel promocji zdrowia

Samodzielne dbanie o swoje zdrowie

Samodzielne dbanie o swoje zdrowie

w myśl hasła „TWOJE ZDROWIE W

w myśl hasła „TWOJE ZDROWIE W

TWOICH RĘKACH”

TWOICH RĘKACH”

Umiejętność brania odpowiedzialności

Umiejętność brania odpowiedzialności

za siebie i swoje zdrowie

za siebie i swoje zdrowie

Szeroka

Szeroka

edukacja

edukacja

zdrowotna: w

zdrowotna: w

szkole, w mediach, w osiedlach (rady,

szkole, w mediach, w osiedlach (rady,

kluby, spotkania itp.)

kluby, spotkania itp.)

background image

27.05.21

27.05.21

43

43

Istota promocji zdrowia

Istota promocji zdrowia

Choroba i rola medycyny naprawczej

background image

27.05.21

27.05.21

44

44

Zasoby zdrowia

Zasoby zdrowia

Promocja zdrowia zwiększa zasoby

Promocja zdrowia zwiększa zasoby

zdrowia, uczy zachowań

zdrowia, uczy zachowań

prozdrowotnych

prozdrowotnych

jest częścią medycyny szeroko pojętej,

jest częścią medycyny szeroko pojętej,

jest powiązana z psychologią kliniczną i

jest powiązana z psychologią kliniczną i

zdrowia oraz edukacją zdrowotną

zdrowia oraz edukacją zdrowotną

Medycyna naprawcza usuwa utracone

Medycyna naprawcza usuwa utracone

zdrowie (chorobę)

zdrowie (chorobę)

background image

27.05.21

27.05.21

45

45

Ekonomiczne uzasadnienia

Ekonomiczne uzasadnienia

promocji zdrowia

promocji zdrowia

Diagnozowanie i leczenie jest bardzo

Diagnozowanie i leczenie jest bardzo

kosztowne a koszty i możliwości służby

kosztowne a koszty i możliwości służby

zdrowia ciągle rosną

zdrowia ciągle rosną

Tylko bogaci ludzie mogą sobie pozwolić na

Tylko bogaci ludzie mogą sobie pozwolić na

pełne korzystanie z medycyny

pełne korzystanie z medycyny

Nawet najbogatsze państwa nie są w stanie

Nawet najbogatsze państwa nie są w stanie

zapewnić pełnej pomocy wszystkim swoim

zapewnić pełnej pomocy wszystkim swoim

obywatelom

obywatelom

background image

27.05.21

27.05.21

46

46

Promocja zdrowia łagodzi

Promocja zdrowia łagodzi

ograniczenia medycyny

ograniczenia medycyny

Redukcjonizm – czyli niedocenianie

Redukcjonizm – czyli niedocenianie

potrzeb i emocji pacjenta

potrzeb i emocji pacjenta

Technizacja – fascynacja aparaturą i

Technizacja – fascynacja aparaturą i

wiara, że jest wszechmocna

wiara, że jest wszechmocna

Jatrogenia – szkodliwe, uboczne skutki

Jatrogenia – szkodliwe, uboczne skutki

terapii

terapii

Totalizm instytucjonalny – wymagania

Totalizm instytucjonalny – wymagania

przekraczające wymogi terapii

przekraczające wymogi terapii

Odpowiedzialność prawna

Odpowiedzialność prawna

background image

27.05.21

27.05.21

47

47

World Health Organisation (WHO)

World Health Organisation (WHO)

Światowa Organizacja Zdrowia

Światowa Organizacja Zdrowia

(ŚOZ)

(ŚOZ)

Stwierdziła skuteczność promocji zdrowia

Stwierdziła skuteczność promocji zdrowia

Uznała ją za najważniejsze zadanie dla

Uznała ją za najważniejsze zadanie dla

wszystkich członków

wszystkich członków

Każdy pracownik służby zdrowia powinien

Każdy pracownik służby zdrowia powinien

być czynnym promotorem zdrowia

być czynnym promotorem zdrowia

background image

27.05.21

27.05.21

48

48

Cel wykładu

Cel wykładu

Przygotowanie się do rozwiązywania sytuacji

Przygotowanie się do rozwiązywania sytuacji

trudnych – stresu

trudnych – stresu

Udział fizjoterapeuty w promocji zdrowia

Udział fizjoterapeuty w promocji zdrowia

POZNAJ SIEBIE

POZNAJ SIEBIE

to podstawa kultury osobistej,

to podstawa kultury osobistej,

umożliwia kontrolowania siebie i innych

umożliwia kontrolowania siebie i innych

background image

27.05.21

27.05.21

49

49

KONIEC

KONIEC

background image

27.05.21

27.05.21

50

50

Miary zdrowia (główne)

Miary zdrowia (główne)

Przeciętna długość życia –

Przeciętna długość życia –

i przewidywanie trwania życia dla

i przewidywanie trwania życia dla

określonego wieku

określonego wieku

Przyczyny zgonów

Przyczyny zgonów

Zachorowalność

Zachorowalność

Chorobowość

Chorobowość

background image

27.05.21

27.05.21

51

51

Długość życia w Polsce

Długość życia w Polsce

W roku 1900 43 lata mężczyźni

W roku 1900 43 lata mężczyźni

48 lat kobiety

48 lat kobiety

W roku 2005 70 lat mężczyźni

W roku 2005 70 lat mężczyźni

75 lat kobiety

75 lat kobiety

background image

27.05.21

27.05.21

52

52

Przyczyny wydłużenia życia

Przyczyny wydłużenia życia

Usunięcie chorób zakaźnych

Usunięcie chorób zakaźnych

Rozwój bakteriologii

Rozwój bakteriologii

Stacje sanitarno-epidemiologiczne

Stacje sanitarno-epidemiologiczne

Higiena życia codziennego

Higiena życia codziennego

Podniesienie stopy życiowej

Podniesienie stopy życiowej

Zlikwidowanie przednówków i niedożywienia

Zlikwidowanie przednówków i niedożywienia

Higiena osiedli i mieszkań – wodociągi, kanalizacja,

Higiena osiedli i mieszkań – wodociągi, kanalizacja,

wywóz i utylizacja śmieci

wywóz i utylizacja śmieci

Zmniejszenie umieralności niemowląt

Zmniejszenie umieralności niemowląt

Właściwe żywienie i higiena niemowląt

Właściwe żywienie i higiena niemowląt

background image

27.05.21

27.05.21

53

53

Najczęstsze przyczyny

Najczęstsze przyczyny

zgonów

zgonów

W roku 1900

W roku 1900

w roku 2000

w roku 2000

Grypa, zapalenie płuc

Grypa, zapalenie płuc

Choroby serca

Choroby serca

Gruźlica

Gruźlica

Rak

Rak

Zakażenia pokarmowe

Zakażenia pokarmowe

Wypadki

Wypadki

komunikacyjne

komunikacyjne

Choroby serca

Choroby serca

Udary mózgu

Udary mózgu

Udary mózgu

Udary mózgu

Choroby płuc

Choroby płuc

Choroby nerek

Choroby nerek

Grypa, zapalenie płuc

Grypa, zapalenie płuc

Wypadki

Wypadki

Samobójstwa

Samobójstwa

Rak

Rak

Cukrzyca

Cukrzyca

Choroby dziecięce

Choroby dziecięce

Choroby wątroby

Choroby wątroby

Błonica

Błonica

Zabójstwa

Zabójstwa

background image

27.05.21

27.05.21

54

54

Zachorowalność

Zachorowalność

Ogólna

Ogólna

– liczba

– liczba

wszystkich

wszystkich

nowych

nowych

zachorowań na rok (miesiąc lub inny

zachorowań na rok (miesiąc lub inny

okres) w określonej populacji

okres) w określonej populacji

Szczegółowa – liczba

Szczegółowa – liczba

nowych

nowych

zachorowań

zachorowań

Na określoną chorobę (np. nowotwory)

Na określoną chorobę (np. nowotwory)

W ograniczonym rejonie (np. powiecie, kraju)

W ograniczonym rejonie (np. powiecie, kraju)

W ograniczonej populacji (np. grupy

W ograniczonej populacji (np. grupy

wiekowe, płeć)

wiekowe, płeć)

background image

27.05.21

27.05.21

55

55

Chorobowość

Chorobowość

Ogólna - aktualna liczba wszystkich

Ogólna - aktualna liczba wszystkich

chorych w danej populacji

chorych w danej populacji

Szczegółowa –

Szczegółowa –

dla poszczególnych chorób

dla poszczególnych chorób

dla rejonów np. województw, krajów

dla rejonów np. województw, krajów

dla środowisk np. miast, grup wiekowych

dla środowisk np. miast, grup wiekowych

background image

27.05.21

27.05.21

56

56

Choroby psychiczne w

Choroby psychiczne w

Polsce

Polsce

Chorobowość:

Chorobowość:

ok. 649 tys.

ok. 649 tys.

w r. 1995

w r. 1995

(1,6%)

(1,6%)

ok. 1275 tys.

ok. 1275 tys.

w r. 2004

w r. 2004

(3,3%)

(3,3%)

Zachorowalność:

Zachorowalność:

ok. 176 tys.

ok. 176 tys.

w r. 1995

w r. 1995

(0,4%)

(0,4%)

ok. 335 tys.

ok. 335 tys.

w r. 2004

w r. 2004

(0,8%)

(0,8%)

Ok. 70% poniżej 50 r. życia

Ok. 70% poniżej 50 r. życia

Bez alkoholizmu i narkomanii

Bez alkoholizmu i narkomanii

background image

27.05.21

27.05.21

57

57

Choroby psychiczne w Polsce.

Choroby psychiczne w Polsce.

Komentarz

Komentarz

Zachorowalność i chorobowość wzrosła w ciągu

Zachorowalność i chorobowość wzrosła w ciągu

10 lat o ok. 100% (podwoiła się)

10 lat o ok. 100% (podwoiła się)

Znaczna część wzrostu spowodowana jest

Znaczna część wzrostu spowodowana jest

większą zgłaszalnością chorujących i lepszym

większą zgłaszalnością chorujących i lepszym

rozpoznawaniem chorób

rozpoznawaniem chorób

Najczęstsze są zaburzenia lękowo-nerwicowe

Najczęstsze są zaburzenia lękowo-nerwicowe

(ok. 28%) i afektywne (ok. 22%), ich liczba

(ok. 28%) i afektywne (ok. 22%), ich liczba

rośnie nadal.

rośnie nadal.

Liczby zaburzeń organicznych (ok. 15%), i

Liczby zaburzeń organicznych (ok. 15%), i

schizofrenii ok. 10% b. nieznacznie rosną

schizofrenii ok. 10% b. nieznacznie rosną

background image

27.05.21

27.05.21

58

58

Zachorowalność na nowotwory w

Zachorowalność na nowotwory w

Polsce

Polsce

Nowotwory ok. 105 tys. w r. 1995

Nowotwory ok. 105 tys. w r. 1995

ok. 114 tys. w r. 2002

ok. 114 tys. w r. 2002

(Wzrost o

(Wzrost o

8%)

8%)

W tym 58 tys. mężczyźni 56 tys. kobiety

W tym 58 tys. mężczyźni 56 tys. kobiety

Ok. 70% powyżej 50 r. życia

Ok. 70% powyżej 50 r. życia

Najczęstsze nowotwory:

Najczęstsze nowotwory:

Mężczyźni: płuca, żołądek, prostata

Mężczyźni: płuca, żołądek, prostata

Kobiety: sutek, jajnik i macica, żołądek

Kobiety: sutek, jajnik i macica, żołądek

background image

27.05.21

27.05.21

59

59

Cechy osobowości związane

Cechy osobowości związane

z podatności na

z podatności na

zachorowania 1.

zachorowania 1.

Osobowość A – niecierpliwi, ambitni,

Osobowość A – niecierpliwi, ambitni,

ciągle spieszący się, zapracowani,

ciągle spieszący się, zapracowani,

lubiący dominować, nieufni –

lubiący dominować, nieufni –

skłonni

skłonni

do chorób serca, nadciśnienia

do chorób serca, nadciśnienia

tętniczego, udarów, miażdżycy

tętniczego, udarów, miażdżycy

Osobowość B – spokojni, cierpliwi,

Osobowość B – spokojni, cierpliwi,

refleksyjni, łatwi w kontakcie,

refleksyjni, łatwi w kontakcie,

niespieszni –

niespieszni –

mało chorują

mało chorują

background image

27.05.21

27.05.21

60

60

Psychiczne cechy

Psychiczne cechy

podatności na zachorowanie

podatności na zachorowanie

2

2

Osobowość C – tłumiący emocje,

Osobowość C – tłumiący emocje,

zwłaszcza żalu i pretensji, uczucie

zwłaszcza żalu i pretensji, uczucie

krzywdy, kontakty płytkie, ukryte

krzywdy, kontakty płytkie, ukryte

zawiści –

zawiści –

skłonność do nowotworów

skłonność do nowotworów

złośliwych (carcinoma)

złośliwych (carcinoma)

Osobowość D – słaba odporność na

Osobowość D – słaba odporność na

stres, słaba wiara w siebie, uległość i

stres, słaba wiara w siebie, uległość i

bunty, labilność –

bunty, labilność –

skłonność do depresji

skłonność do depresji

background image

27.05.21

27.05.21

61

61

Poczucie sensu życia

Poczucie sensu życia

To najważniejszy składnik odporności

To najważniejszy składnik odporności

na stres

na stres

Można go mierzyć za pomocą testu

Można go mierzyć za pomocą testu

sensu życiowego

sensu życiowego


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Wykad 3 ST Psych klin stres prom zdr
Psychologia wykład 1 Stres i radzenie sobie z nim zjazd B
Fizjologia - wyklad 8 - Stres, STUDIA
Promocja zdrowia psychicznego, Stes w pracy -prom zdr psych temat 4
Kopia Prom Zdr 1 3 Zdrowie Uwarunkowania
Semin 4 ST Ps kl Prom zdr
wyklad 3 1 stres
psychologia pracy wykłady, Stres w pracy
Wykład 4 stres w środowisku pracy materiały
Wykład 6 stres w pracy
Psychologia wykład 1 Stres i radzenie sobie z nim zjazd B
Fizjologia - wyklad 8 - Stres, STUDIA
Kopia Prom Zdr 1 3 Zdrowie Uwarunkowania
WYKŁAD 7 Stres i radzenie sobie ze stresem
przew konw prom wyklad 1

więcej podobnych podstron