Metody hodowli

bakterii

beztlenowych

Ogólna charakterystyka



Uzyskują energię z procesów fermentacji



Wytwarzają



krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe



metan



wodór



Do wzrostu wymagają egzogennych
czynników wzrostowych



Brak



dysmutazy nadtlenkowej



peroksydazy i katalazy

Metody hodowli



W hodowli beztlenowców konieczne jest
wytworzenie ujemnego potencjału
oksydoredukcyjnego, który można
uzyskać metodami:



fizycznymi



chemicznymi



biologicznymi

Metody fizyczne



podłoża



stałe – zawsze świeże



płynne – świeże lub regenerowane



zagotowanie i gwałtowne ochłodzenie



atmosfera



hodowla prowadzona w anaerostacie lub
saszetce, z których usunięto tlen



wypompowanie i zastąpienie gazem obojętnym



na drodze reakcji chemicznej w generatorze

Metody chemiczne



Do podłóż płynnych dodaje się
substancji wytwarzających ujemny
potencjał oksydoredukcyjny:



np. kwas tioglikolanowy



oraz wskaźnik natlenienia podłoża np.
rezazurynę

Metody biologiczne



Na jednej części podłoża stałego
posiewa się drobnoustój bezwzględnie
tlenowy np. Bacillus subtilis



Na drugiej części podłoża posiewa się
drobnoustrój beztlenowy



Płytkę uszczelnia się

Czynniki ryzyka zakażenia
bakteriami beztlenowymi



Upośledzenie zaopatrzenia tkanek w tlen



Urazy



Zabiegi chirurgiczne



Choroba nowotworowa



Wstrząs



Przerwanie ciągłości barier:



Perforacja jelita



Poród



Ekstrakcja zębów



Zabiegi chirurgiczne i endoskopowe



Zmiany śluzówki w przebiegu działania bakterii

tlenowych lub nowotworu

Czynniki ryzyka zakażenia
bakteriami beztlenowymi



Zaburzona odporność humoralna i
komórkowa:



Cukrzyca



Alkoholizm



Narkomania



Immunosupresja



Splenektomia



Chorby wątroby

Czynniki ryzyka zakażenia
bakteriami beztlenowymi



Długotrwała antybiotykoterapia



Obniżony potencjał oksydoredukcyjny
(miejscowo):



martwica tkanki



reakcja wokół ciała obcego



zakrzepica naczyniowa



uprzednie zakażenie bakteryjne

Zakażenia ze spodziewanym
udziałem bakterii
beztlenowych



Zakażenia w obrębie głowy i szyi



Przewlekłe zapalenie ucha



Przewlekłe zapalenie zatok



Zapalenie węzłów chłonnych



Martwicze zapalenie błony śluzowej jamy ustnej



Ropień okołomigdałkowy



Zgorzel okołowierzchołkowa



Układ oddechowy



Zachłystowe zapalenie płuc



Martwicze zapalenie płuc



Ropnie płuc



Ropniak opłucnej

Zakażenia ze spodziewanym
udziałem bakterii
beztlenowych



Zakażenia w obrębie jamy brzusznej



Zapalenie wyrostka robaczkowego



Zapalenie otrzewnej



Ropnie jamy brzusznej



Powikłania po urazach, niedrożności,
perforacji



Powikłania po zabiegach chirurgicznych i
endoskopii

Zakażenia ze spodziewanym
udziałem bakterii
beztlenowych



Układ krążenia



bakteriemia



zapalenie osierdzia



OUN



Ropne ZOMR



Ropień mózgu



Zakażenia układu moczowo-płciowego



Zapalenie przydatków



Zapalenie gruczołu Bartholina



Posocznica po poronieniach i w połogu



Powikłania po zabiegach na miednicy mniejszej

Zakażenia ze spodziewanym
udziałem bakterii
beztlenowych



Zakażenia u noworodków



Skórne



Posocznice



Zapalenie spojówek



Niemowlęcy botulizm



Martwicze zapalenie jelit

Zakażenia ze spodziewanym
udziałem bakterii
beztlenowych



Zakażenia przewodu pokarmowego



Rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego
(PMC)



Biegunka poantybiotykowa (AAD)



Nieswoiste zapalenie jelist (AAC)



Inne



Martwicze zapalenie powięzi, tkanki łącznej
i skóry



Ropnie skórne i narządowe

Kiedy pobrać materiał na
ukierunkowane badanie?



Umiejscowienie zakażenia w pobliżu błon
śluzowych



Zakażenie po ugryzieniu przez człowieka
lub zwierze



Kliniczne objawy zgorzeli gazowej



IZW



Zakażenia towarzyszące chorobie
nowotworowej, przebiegające z martwicą

Kiedy pobrać materiał na
ukierunkowane badanie?



Obecność cuchnącej wydzieliny



Czarno zabarwiona wydzielina
zawierająca krew



„Ziarna siarki” w wydzielinie



Niepowodzenie terapeutyczne przy
stosowaniu w celowanej
antybiotykoterapii:



aminoglikozydów



Fluorochinolonów

Kiedy pobrać materiał na
ukierunkowane badanie?



Biegunki polekowe



Podejrzenie PMC



Sytuacje kliniczne ze spodziewanym
udziałem beztlenowców

Zasady pobierania i
transportu materiału



Materiał ZAWSZE POBIERA LEKARZ



Należy uprzedzić Zakład Mikrobiologii o planowanym

badaniu w kierunku beztlenowców (konieczność

przygotowania podłóż)



przy planowanym badaniu – na dobę wcześniej



w sytuacjach nagłych – 30 minut przed pobraniem

materiału



Próbkę materiału należy pobrać ZAWSZE przed

włączeniem antybiotykoterapii lub podaniem kolejnej

dawki leku



Materiał ZAWSZE należy pobrać z miejsca, w którym

toczy się proces chorobowy unikając zanieczyszczenia i

MINIMALIZUJĄC kontakt z powietrzem

Zasady pobierania i
transportu materiału



Materiał płynny – wprowadzić do

odpowiedniego podłoża transportowego



Wymazy są mniej polecane, jeśli nie można

pobrać materiału w inny sposób, to należy

pobrać go do zestawu transportowego.



Wymazy ZAWSZE pobiera się na dwie wymazówki

celem wykonania preparatu bezpośredniego



Zakład Mikrobiologii może udostępnić bulion z

tioglikolanem sodu, do którego można posiać

materiał natychmiast po pobraniu przy łóżku

chorego

Przydatność materiałów do
badań w kierunku
beztlenowców



Płuco



Do badań nie nadaje się odkrztuszona plwocina



Materiał należy pobrać przez nakłucie przeztchawicze lub

przez ścianę klatki piersiowej



Opłucna



Materiał z punkcji



Drogi moczowe



Do badań nie nadaje się mocz oddany drogą fizjologiczną

lub z cewnika



Należy wykonać nakłucie nadłonowe i zaaspirować mocz



Materiał z zatok obocznych nosa



Aspiracja materiału wprost z zamkniętego ropnia po

dezynfekcji powierzchni

Przydatność materiałów do
badań w kierunku
beztlenowców



Ropnie



Aspiracja materiału wprost z zamkniętego

ropnia po dezynfekcji powierzchni



Przetoki



Ujście przetoki zdezynfekować



Materiał pobrać z dna przetoki za pomocą

drenów o jak najmniejszej średnicy

założonych na strzykawkę



Zgorzel gazowa



Do badania pobrać fragmenty tkanek