Poród
Poród
prawidłowy
prawidłowy
Literatura
Położnictwo praktyczne i operacje
Położnictwo praktyczne i operacje
położnicze. J.W. Dudenhausen, W.
położnicze. J.W. Dudenhausen, W.
Pschyrembel
Pschyrembel
Ginekologia i położnictwo. G. Martius,
Ginekologia i położnictwo. G. Martius,
M.Breckwoldt, A. Pfleiderer
M.Breckwoldt, A. Pfleiderer
Położnictwo. Podręcznik dla położnych
Położnictwo. Podręcznik dla położnych
i pielęgniarek. Red. G. H. Bręborowicz
i pielęgniarek. Red. G. H. Bręborowicz
Ćwiczenia położnicze. M. Troszyński
Ćwiczenia położnicze. M. Troszyński
Poród prawidłowy
Poród prawidłowy
(fizjologiczny) to
(fizjologiczny) to
Szereg samoistnych i kolejno
Szereg samoistnych i kolejno
następujących po sobie procesów, które
następujących po sobie procesów, które
powodują wydalenie z macicy
powodują wydalenie z macicy
wszystkich elementów jaja płodowego,
wszystkich elementów jaja płodowego,
tj. płodu, płynu owodniowego i popłodu
tj. płodu, płynu owodniowego i popłodu
(łożyska)
(łożyska)
Kończy ciążę w momencie osiągnięcia
Kończy ciążę w momencie osiągnięcia
przez płód zdolności do samodzielnego
przez płód zdolności do samodzielnego
życia poza organizmem matki
życia poza organizmem matki
Dokonuje się drogami naturalnymi, przy
Dokonuje się drogami naturalnymi, przy
niewielkim udziale położnika
niewielkim udziale położnika
Przebieg porodu zależy od
Przebieg porodu zależy od
następujących czynników:
następujących czynników:
Płodu
Płodu
Dróg rodnych
Dróg rodnych
Sił porodowych
Sił porodowych
Płód
Płód
Dla przebiegu porodu istotna jest:
Dla przebiegu porodu istotna jest:
wielkość płodu
wielkość płodu
jego położenie
jego położenie
ułożenie płodu
ułożenie płodu
Dane te decydują o
Dane te decydują o
fizjologicznym lub powikłanym
fizjologicznym lub powikłanym
przebiegu porodu
przebiegu porodu
Płód
Płód
Położenie płodu
Położenie płodu
- stosunek osi długiej
- stosunek osi długiej
płodu do osi długiej matki:
płodu do osi długiej matki:
- podłużne (główkowe lub
- podłużne (główkowe lub
miednicowe)
miednicowe)
- poprzeczne
- poprzeczne
- skośne
- skośne
Ułożenie płodu
Ułożenie płodu
- stosunek części
- stosunek części
płodu względem siebie:
płodu względem siebie:
- przygięciowe
- przygięciowe
- odgięciowe
- odgięciowe
Płód
Płód
najistotniejszą rolę w
najistotniejszą rolę w
mechanizmie porodu
mechanizmie porodu
odgrywa główka
odgrywa główka
płodu. Stanowi ona
płodu. Stanowi ona
część przodującą w
część przodującą w
96% porodów.
96% porodów.
Mówimy wówczas o
Mówimy wówczas o
położeniu
położeniu
podłużnym
podłużnym
główkowym płodu
główkowym płodu
Ułożenie płodu
Ułożenie płodu
Odgięciowe
Odgięciowe
Przygięciowe (prawidłowe)
Przygięciowe (prawidłowe)
Drogi rodne
Drogi rodne
Drogi rodne to kanał złożony z części kostnych i
Drogi rodne to kanał złożony z części kostnych i
części miękkich. Dla porodu ważna jest
części miękkich. Dla porodu ważna jest
prawidłowość ich budowy, obszerność oraz
prawidłowość ich budowy, obszerność oraz
podatność części miękkich:
podatność części miękkich:
Kanał kostny
Kanał kostny
- ściany kostne miednicy
- ściany kostne miednicy
mniejszej
mniejszej
Części miękkie kanału rodnego – rozciągliwy
Części miękkie kanału rodnego – rozciągliwy
kanał utworzony przez:
kanał utworzony przez:
dolny odcinek macicy, szyjkę macicy, pochwę,
dolny odcinek macicy, szyjkę macicy, pochwę,
srom mięśnie dna miednicy
srom mięśnie dna miednicy
Szyjka macicy
Szyjka macicy
ma kształt walca o długości 2 - 3 cm. W
ma kształt walca o długości 2 - 3 cm. W
ciąży kanał szyjki u pierwiastek pozostaje
ciąży kanał szyjki u pierwiastek pozostaje
zamknięty, u wieloródek niedomknięty
zamknięty, u wieloródek niedomknięty
(rozwarty na 0,5 - do 1 cm). Zamknięta
(rozwarty na 0,5 - do 1 cm). Zamknięta
szyjka - gwarantuje dziecku ochronę przed
szyjka - gwarantuje dziecku ochronę przed
szkodliwymi czynnikami z zewnątrz. W
szkodliwymi czynnikami z zewnątrz. W
okresie poprzedzającym poród szyjka
okresie poprzedzającym poród szyjka
macicy staje się miękka, cieńsza, podatna
macicy staje się miękka, cieńsza, podatna
na rozwieranie. W trakcie porodu ulega ona
na rozwieranie. W trakcie porodu ulega ona
skracaniu, zgładzaniu i rozwieraniu. Aby
skracaniu, zgładzaniu i rozwieraniu. Aby
dziecko mogło się urodzić, szyjka macicy
dziecko mogło się urodzić, szyjka macicy
musi być rozwarta na szerokość 10 -12 cm.
musi być rozwarta na szerokość 10 -12 cm.
Siły porodowe
Siły porodowe
Czynność skurczowa macicy
Czynność skurczowa macicy
Wraz z początkiem porodu macica dzieli
Wraz z początkiem porodu macica dzieli
się
się
na dwie - różne czynnościowo części,
na dwie - różne czynnościowo części,
oddzielone od siebie tzw. pierścieniem
oddzielone od siebie tzw. pierścieniem
skurczowym Bandla:
skurczowym Bandla:
część aktywną (górną) – trzon
część aktywną (górną) – trzon
macicy
macicy
(silny, zdolny do skurczów mięsień
(silny, zdolny do skurczów mięsień
wykonujący główną pracę)
wykonujący główną pracę)
część bierną
część bierną
(dolną) – dolny odcinek
(dolną) – dolny odcinek
trzonu macicy i szyjka macicy ulegające
trzonu macicy i szyjka macicy ulegające
rozciąganiu
rozciąganiu
Czynność skurczowa macicy
Czynność skurczowa macicy
W trakcie skurczu porodowego
W trakcie skurczu porodowego
włókna mięśniowe
włókna mięśniowe
trzonu macicy
trzonu macicy
ulegają retrakcji (tzn. kurczeniu
ulegają retrakcji (tzn. kurczeniu
się i skracaniu)
się i skracaniu)
Włókna mięśniowe
Włókna mięśniowe
dolnego
dolnego
odcinka macicy i szyjki
odcinka macicy i szyjki
– ulegają
– ulegają
dystrakcji (tzn. rozciąganiu i
dystrakcji (tzn. rozciąganiu i
wydłużaniu).
wydłużaniu).
Retrakcja i dystrakcja
Retrakcja i dystrakcja
powodują:
powodują:
Rozwieranie się kanału szyjki macicy
Rozwieranie się kanału szyjki macicy
Wypieranie
Wypieranie
(w wyniku ucisku)
(w wyniku ucisku)
zawartości macicy ku dołowi.
zawartości macicy ku dołowi.
Ciśnienie wewnątrzmaciczne działa
Ciśnienie wewnątrzmaciczne działa
na płód jako siła wypierająca skurczu,
na płód jako siła wypierająca skurczu,
przemieszczając go w kierunku
przemieszczając go w kierunku
najmniejszego oporu – ujścia
najmniejszego oporu – ujścia
wewnętrznego kanału szyjki macicy
wewnętrznego kanału szyjki macicy
Rodzaje skurczów
Rodzaje skurczów
1.
1.
Skurcze ciążowe (fizjologiczne):
Skurcze ciążowe (fizjologiczne):
Alvareza – miejscowe o dużej
Alvareza – miejscowe o dużej
częstotliwości i małym natężeniu
częstotliwości i małym natężeniu
Braxtona Hicksa - nieregularne,
Braxtona Hicksa - nieregularne,
odczuwane przez ciężarną. Ich
odczuwane przez ciężarną. Ich
częstotliwość wzrasta pod koniec
częstotliwość wzrasta pod koniec
ciąży
ciąży
Rodzaje skurczów c.d.
Rodzaje skurczów c.d.
2. Skurcze rozwierające
2. Skurcze rozwierające
- powodują skracanie i rozwieranie się szyjki
- powodują skracanie i rozwieranie się szyjki
macicy
macicy
- regularne
- regularne
- początek: 2-3 skurcze/30 min,
- początek: 2-3 skurcze/30 min,
później 2-3 skurcze/10 min
później 2-3 skurcze/10 min
siła skurczu: 40-50 mmHg
siła skurczu: 40-50 mmHg
3. Skurcze wydalające
3. Skurcze wydalające
- 4/10 min
- 4/10 min
-
-
występują po zaniku szyjki macicy i powodują
występują po zaniku szyjki macicy i powodują
powolne przesuwanie płodu wzdłuż kanału
powolne przesuwanie płodu wzdłuż kanału
rodnego
rodnego
Rodzaje skurczów c.d.
Rodzaje skurczów c.d.
4. Skurcze parte
4. Skurcze parte
- pojawiają się wówczas, gdy część przodująca
- pojawiają się wówczas, gdy część przodująca
płodu
płodu
osiągnie dno miednicy (czynność skurczowa
osiągnie dno miednicy (czynność skurczowa
macicy wspomagana jest wówczas działaniem
macicy wspomagana jest wówczas działaniem
tłoczni brzusznej)
tłoczni brzusznej)
- charakteryzują się bardzo wysokim ciśnieniem
- charakteryzują się bardzo wysokim ciśnieniem
wewnątrzmacicznym (200 mmHg)
wewnątrzmacicznym (200 mmHg)
5. Skurcze okresu łożyskowego
5. Skurcze okresu łożyskowego
- powodują oddzielenie i wydalenie łożyska i błon
- powodują oddzielenie i wydalenie łożyska i błon
płodowych
płodowych
6. Skurcze połogowe
6. Skurcze połogowe
- przyspieszają inwolucję (zwijanie się) macicy
- przyspieszają inwolucję (zwijanie się) macicy
Zwiastuny porodu
Zwiastuny porodu
Obniżenie dna
Obniżenie dna
macicy. Na 3-4 tyg.
macicy. Na 3-4 tyg.
przed porodem dno
przed porodem dno
macicy obniża się
macicy obniża się
do wysokości z
do wysokości z
końca 32 tyg. ciąży
końca 32 tyg. ciąży
Zwiastuny porodu c.d.
Zwiastuny porodu c.d.
Uczucie parcia na pęcherz moczowy
Uczucie parcia na pęcherz moczowy
spowodowane wstawianiem się główki płodu
spowodowane wstawianiem się główki płodu
do wchodu miednicy (występuje u pierwiastek
do wchodu miednicy (występuje u pierwiastek
na
na
2-3 tyg. przed porodem)
2-3 tyg. przed porodem)
Skurcze przepowiadające – nieregularne,
Skurcze przepowiadające – nieregularne,
najczęściej niebolesne twardnienia macicy
najczęściej niebolesne twardnienia macicy
występujące na kilka dni przed porodem
występujące na kilka dni przed porodem
Zmiany w obrębie szyjki macicy (szyjka w
Zmiany w obrębie szyjki macicy (szyjka w
ostatnich tyg. przed porodem staje się miękka,
ostatnich tyg. przed porodem staje się miękka,
bardziej podatna, rozciągliwa, ustawia się w osi
bardziej podatna, rozciągliwa, ustawia się w osi
kanału rodnego)
kanału rodnego)
Oznaki rozpoczynającego się
Oznaki rozpoczynającego się
porodu
porodu
Występowanie regularnej czynności
Występowanie regularnej czynności
skurczowej macicy (przynajmniej co
skurczowej macicy (przynajmniej co
ok.10 minut) powodującej skracanie i
ok.10 minut) powodującej skracanie i
rozwieranie się szyjki macicy
rozwieranie się szyjki macicy
Odejście podbarwionego krwiście
Odejście podbarwionego krwiście
czopa śluzowego, który wcześniej
czopa śluzowego, który wcześniej
zamykał kanał szyjki macicy
zamykał kanał szyjki macicy
Może nastąpić pęknięcie pęcherza
Może nastąpić pęknięcie pęcherza
płodowego i odpłynięcie wód
płodowego i odpłynięcie wód
płodowych
płodowych
Oznaki rozpoczynającego się
Oznaki rozpoczynającego się
porodu c.d.
porodu c.d.
Ogólne: niepokój,
uczucie gorąca,
nawracające bóle
okolicy krzyżowej
Ze strony układu
pokarmowego:
wymioty, biegunka, brak
apetytu, wzdęcia (skutek
ucisku części przodującej
na odbytnicę)
Wyróżniamy cztery okresy
Wyróżniamy cztery okresy
porodu:
porodu:
I okres:
I okres:
rozwierania (od początku porodu do
rozwierania (od początku porodu do
uzyskania pełnego rozwarcia -10cm).
uzyskania pełnego rozwarcia -10cm).
faza utajona
faza utajona
(wolnego rozwierania): do 3 – 4 cm
(wolnego rozwierania): do 3 – 4 cm
faza aktywna
faza aktywna
(przyspieszonego rozwierania):
(przyspieszonego rozwierania):
od 3 – 4 cm do pełnego rozwarcia
od 3 – 4 cm do pełnego rozwarcia
pierwiastka: 9-15 h
pierwiastka: 9-15 h
wieloródka: 6-9h
wieloródka: 6-9h
I okres porodu – rozwieranie szyjki
I okres porodu – rozwieranie szyjki
macicy
macicy
okresy porodu c.d.
okresy porodu c.d.
II okres:
II okres:
wydalania (od całkowitego rozwarcia
wydalania (od całkowitego rozwarcia
do
do
urodzenia płodu)
urodzenia płodu)
pierwiastka: 1-1,5h wieloródka: 15-45min
pierwiastka: 1-1,5h wieloródka: 15-45min
III okres:
III okres:
łożyskowy (po urodzeniu płodu do
łożyskowy (po urodzeniu płodu do
urodzenia łożyska)
urodzenia łożyska)
pierwiastka: 10-30min wieloródka: 5-10min
pierwiastka: 10-30min wieloródka: 5-10min
IV okres:
IV okres:
wczesny poporodowy - 2 godziny po
wczesny poporodowy - 2 godziny po
porodzie
porodzie
Mechanizm porodowy
Mechanizm porodowy
główki
główki
Na każdym
Na każdym
poziomie miednicy
poziomie miednicy
główka
główka
wstawia się do niej
wstawia się do niej
tak, jak najbardziej
tak, jak najbardziej
pasuje do jej
pasuje do jej
kształtu (zgodnie z
kształtu (zgodnie z
zasadą
zasadą
najmniejszego
najmniejszego
oporu)!
oporu)!
Wstawianie się główki do wchodu
Wstawianie się główki do wchodu
miednicy
miednicy
Główka wstawia się szwem strzałkowym w
Główka wstawia się szwem strzałkowym w
poprzeczny lub skośny wymiar wchodu
poprzeczny lub skośny wymiar wchodu
miednicy (owalny kształt wchodu miednicy
miednicy (owalny kształt wchodu miednicy
narzuca główce poprzeczne wstawianie
narzuca główce poprzeczne wstawianie
się)
się)
Ułożenie główki nie jest wymuszone (nie
Ułożenie główki nie jest wymuszone (nie
jest ani przygięta, ani wyraźnie odgięta)
jest ani przygięta, ani wyraźnie odgięta)
Wymiary wchodu miednicy
Wymiary wchodu miednicy
kostnej
kostnej
Wymiar prosty – 11 cm
Wymiar skośny – 12 cm
Wymiar poprzeczny – 13 cm
Wymiar poprzeczny – 13 cm
Punkty charakterystyczne główki płodu
Punkty charakterystyczne główki płodu
a – szew czołowy
a – szew czołowy
b – szew
b – szew
strzałkowy
strzałkowy
c – szew wieńcowy
c – szew wieńcowy
d – szew węgłowy
d – szew węgłowy
e – ciemiączko
e – ciemiączko
przednie
przednie
f – ciemiączko tylne
f – ciemiączko tylne
Zstępowanie główki do dna
Zstępowanie główki do dna
miednicy
miednicy
Odległość między wchodem a dnem miednicy to
Odległość między wchodem a dnem miednicy to
ok. 8 cm. Ta część miednicy nosi nazwę „próżni”.
ok. 8 cm. Ta część miednicy nosi nazwę „próżni”.
S – spojenie łonowe, 1- wchód miednicy, 2 – próżnia
S – spojenie łonowe, 1- wchód miednicy, 2 – próżnia
miednicy, 3 – cieśń miednicy, 4 – wychód miednicy
miednicy, 3 – cieśń miednicy, 4 – wychód miednicy
Zstępowanie główki do dna
Zstępowanie główki do dna
miednicy
miednicy
Ruchy wykonywane przez główkę płodu
Ruchy wykonywane przez główkę płodu
w trakcie przechodzenia przez próżnię
w trakcie przechodzenia przez próżnię
miednicy to:
miednicy to:
Obniżanie się (zstępowanie)
Obniżanie się (zstępowanie)
Zwrot pierwszy –
Zwrot pierwszy –
przygięcie
przygięcie
jest
jest
wynikiem dopasowania się główki do
wynikiem dopasowania się główki do
okrągłego kształtu próżni. Główka
okrągłego kształtu próżni. Główka
pokonuje próżnię swym najmniejszym
pokonuje próżnię swym najmniejszym
obwodem (podpotyliczno-ciemieniowym
obwodem (podpotyliczno-ciemieniowym
– 32 cm). Przoduje potylica płodu,
– 32 cm). Przoduje potylica płodu,
punktem prowadzącym główki jest
punktem prowadzącym główki jest
ciemię małe
ciemię małe
Zwrot pierwszy –
Zwrot pierwszy –
przygięcie
przygięcie
główki
główki
Zstępowanie główki do dna
Zstępowanie główki do dna
miednicy c.d.
miednicy c.d.
Zwrot drugi-
Zwrot drugi-
rotacja o 90
rotacja o 90
)
)
–
–
potylicą do
potylicą do
przodu, szwem
przodu, szwem
strzałkowym z
strzałkowym z
wymiaru
wymiaru
poprzecznego
poprzecznego
przez skośny do
przez skośny do
wymiaru prostego
wymiaru prostego
miednicy
miednicy
Wyrzynanie się główki
Wyrzynanie się główki
w dnie miednicy główka jest przygięta, szew strzałkowy przebiega w
w dnie miednicy główka jest przygięta, szew strzałkowy przebiega w
wymiarze prostym miednicy, przoduje potylica, punktem prowadzącym
wymiarze prostym miednicy, przoduje potylica, punktem prowadzącym
jest ciemię małe
jest ciemię małe
aby wyjść z kanału rodnego, główka musi pokonać jego zagięcie
aby wyjść z kanału rodnego, główka musi pokonać jego zagięcie
wykonując w tym celu łukowaty ruch wokół spojenia łonowego -
wykonując w tym celu łukowaty ruch wokół spojenia łonowego -
III zwrot
III zwrot
(odgięcie)
(odgięcie)
punktem podparcia jest granica skóry owłosionej karku
punktem podparcia jest granica skóry owłosionej karku
w wyniku odgięcia po kroczu kolejno
w wyniku odgięcia po kroczu kolejno
rodzi się: potylica, ciemię, czoło,
rodzi się: potylica, ciemię, czoło,
twarzyczka i bródka płodu
twarzyczka i bródka płodu
Wewnętrzne zwroty główki
Wewnętrzne zwroty główki
Zewnętrzny –
Zewnętrzny –
czwarty zwrot
czwarty zwrot
główki
główki
twarzyczka płodu
zwraca się do
jednego z ud
matki (przyczyna:
wstawianie się
barków płodu do
wymiaru
prostego wychodu
miednicy)
Po urodzeniu główki
Po urodzeniu główki
następuje:
następuje:
Poród barków płodu (kolejno – bark
Poród barków płodu (kolejno – bark
przedni, bark tylny)
przedni, bark tylny)
Szybki poród pozostałych części drobnych
Szybki poród pozostałych części drobnych
płodu z jednoczesnym odpłynięciem
płodu z jednoczesnym odpłynięciem
pozostałych wód płodowych (wody
pozostałych wód płodowych (wody
następowe)
następowe)
Po urodzeniu noworodka, słabnie czynność
Po urodzeniu noworodka, słabnie czynność
skurczowa macicy. Powracając ponownie
skurczowa macicy. Powracając ponownie
po krótkiej przerwie – powoduje
po krótkiej przerwie – powoduje
oddzielenie i wydalenie łożyska
oddzielenie i wydalenie łożyska
Nadzorowanie porodu
Nadzorowanie porodu
I okres porodu:
I okres porodu:
- czynność serca płodu
- czynność serca płodu
- stan ogólny rodzącej
- stan ogólny rodzącej
- postęp porodu
- postęp porodu
- czynność skurczowa
- czynność skurczowa
macicy
macicy
II okres porodu:
II okres porodu:
- czynność serca płodu
- czynność serca płodu
- czynność skurczowa
- czynność skurczowa
macicy
macicy
- ochrona krocza rodzącej
- ochrona krocza rodzącej
(ewentualne nacięcie
(ewentualne nacięcie
krocza)
krocza)
III okres porodu:
III okres porodu:
- krwawienie z dróg
- krwawienie z dróg
rodnych
rodnych
- obkurczenie macicy
- obkurczenie macicy
- stan ogólny położnicy
- stan ogólny położnicy
IV okres porodu:
IV okres porodu:
- stan ogólny położnicy
- stan ogólny położnicy
- krwawienie z dróg
- krwawienie z dróg
rodnych
rodnych
- obkurczanie macicy
- obkurczanie macicy
Poród poza szpitalem – ocena
Poród poza szpitalem – ocena
sytuacji
sytuacji
Etap porodu Postępowanie na
porodówce
Postępowanie poza
szpitalem
Który
poród?
- element
wywiadu
- informacje
zawarte w Karcie
przebiegu ciąży
- Czy to pani pierwszy
poród
(kolejny)?
-
jeśli pierwszy – może
przebiegać mniej
gwałtownie
-
jeśli kolejny – szybszy
przebieg, mniejsze
ryzyko
urazów krocza
Ile już
trwa, jak
jest
zaawansowa
ny?
-
pytanie o
początek
regularnej
czynności
skurczowej (co
ok. 10
min.)
- pytanie o
godzinę
odejścia wód
płodowych
- badanie
położnicze
wewnętrzne
Pytamy:
-
Od kiedy ma pani
regularne
skurcze (co ok.10
minut)?
- Czy odczuwa pani
parcie?
-
Czy odeszły pani
wody.
Jeśli tak – o której
godzinie?
Poród poza szpitalem – ocena sytuacji
Poród poza szpitalem – ocena sytuacji
c.d.
c.d.
Jaki jest
stan
dziecka
Na porodówce:
-
Wysłuchanie
czynności serca
płodu
-
wykonanie zapisu
KTG
Poza szpitalem:
- Wysłuchanie czynności
serca płodu (stetoskop,
słuchawka położnicza)
Pamiętaj
Osłuchiwanie akcji serca płodu, jest najważniejszą
czynnością mającą na celu sprawdzenie dobrostanu
płodu! Tętno sprawdzamy zawsze po ustąpieniu
skurczu.
W I okresie porodu – co 10-15 minut,
w II okresie porodu po każdym skurczu.
Prawidłowa częstość akcji serca płodu wynosi 120-
160 uderzeń / minutę.
Tętno utrzymujące się poniżej 110 u/min, świadczy o
niedotlenieniu płodu.
Poród poza szpitalem – ocena sytuacji
Poród poza szpitalem – ocena sytuacji
c.d.
c.d.
Czy płód
jest w
położeniu
podłużny
m
główkowy
m?
- badanie
położnicze
zewnętrzne
- badanie
położnicze
wewnętrzne
- badanie położnicze
zewnętrzne (chwyty
Leopolda) – jeśli poród nie
jest na tyle zaawansowany,
że widać w trakcie skurczu
ukazującą się w kroczu
główkę…
Czy
istnieje
dodatkow
e ryzyko?
- wywiad
- informacje
zawarte w
karcie
przebiegu ciąży
-
pomiar
ciśnienia
-
obserwacja
- Czy choruje pani na
cukrzycę lub stwierdzono
ją w ciąży?
-
Czy stwierdzono u pani
nadciśnienie ?
- Obserwacja krwawienia,
ból jednej strony brzucha,
objawy wstrząsu mogą
świadczyć o
przedwczesnym odklejaniu
się łożyska
Badanie zewnętrzne chwytami
Badanie zewnętrzne chwytami
Leopolda
Leopolda
Parcie w II okresie porodu
Parcie w II okresie porodu
Na porodówce
Na porodówce
Poza szpitalem
Poza szpitalem
Kiedy
Kiedy
rozpoczą
rozpoczą
ć parcie?
ć parcie?
Nie wcześniej niż wówczas, gdy w
Nie wcześniej niż wówczas, gdy w
trakcie skurczu fragment główki
trakcie skurczu fragment główki
ukazuje się w szparze sromowej.
ukazuje się w szparze sromowej.
Kontroluj tętno płodu po skurczu.
Kontroluj tętno płodu po skurczu.
Jeśli zwalnia, ułóż rodzącą na
Jeśli zwalnia, ułóż rodzącą na
lewym boku
lewym boku
Jak
Jak
ułożyć
ułożyć
rodzącą?
rodzącą?
-
Dowolna,
Dowolna,
wybrana przez
wybrana przez
rodzącą
rodzącą
-
półsiedząca na
półsiedząca na
łóżku (fotelu)
łóżku (fotelu)
porodowym
porodowym
Możliwa do
Możliwa do
zastosowania np.
zastosowania np.
półsiedząca z
półsiedząca z
oparciem stóp o
oparciem stóp o
podłoże
podłoże
Fragment główki widoczny w kroczu
Fragment główki widoczny w kroczu
Parcie w II okresie porodu
Parcie w II okresie porodu
Na
Na
porodówce
porodówce
Poza szpitalem
Poza szpitalem
Jak
Jak
wygląda
wygląda
parcie?
parcie?
Polecamy parcie – wyłącznie w
Polecamy parcie – wyłącznie w
trakcie skurczu (rozpoczynamy
trakcie skurczu (rozpoczynamy
na jego szczycie). Rodząca
na jego szczycie). Rodząca
wykonuje głębszy wdech na
wykonuje głębszy wdech na
przeponę i po jego zatrzymaniu
przeponę i po jego zatrzymaniu
prze „na spojenie łonowe” (nie
prze „na spojenie łonowe” (nie
„na stolec”!)
„na stolec”!)
Co robimy
Co robimy
z
z
wyrzynając
wyrzynając
ą się
ą się
główką
główką
-
ochrona
ochrona
krocza
krocza
-
w razie
w razie
konieczności
konieczności
nacięcie
nacięcie
krocza
krocza
Dłonią ułożoną na
Dłonią ułożoną na
główce
główce
reguluj z
reguluj z
wyczuciem
wyczuciem
prędkość jej
prędkość jej
przechodzenia
przechodzenia
(nie powinna
(nie powinna
„wystrzelić jak
„wystrzelić jak
korek szampana”)
korek szampana”)
Wyrzynanie się główki i ochrona krocza
Wyrzynanie się główki i ochrona krocza
Rodzenie się główki
Rodzenie się główki
Na
Na
porodówce
porodówce
Poza szpitalem
Poza szpitalem
Co robimy
Co robimy
po
po
urodzeniu
urodzeniu
się główki?
się główki?
-
sprawdź czy szyjka dziecka
sprawdź czy szyjka dziecka
nie
nie
jest okręcona pępowiną
jest okręcona pępowiną
(pępowinę można odciągnąć
(pępowinę można odciągnąć
jeśli
jeśli
nie jest ciasno zaciśnięta
nie jest ciasno zaciśnięta
wokół
wokół
główki)
główki)
-
poczekaj na zewnętrzny
poczekaj na zewnętrzny
zwrot
zwrot
główki który nastąpi
główki który nastąpi
samoistnie
samoistnie
przy kolejnym skurczu
przy kolejnym skurczu
Początek zewnętrznego zwrotu
Początek zewnętrznego zwrotu
główki
główki
Obrót zewnętrzny główki
Obrót zewnętrzny główki
Rodzenie się barków
Rodzenie się barków
Na
Na
porodówce
porodówce
Poza szpitalem
Poza szpitalem
Co robimy po
Co robimy po
dokonaniu
dokonaniu
przez główkę
przez główkę
zwrotu
zwrotu
zewnętrzneg
zewnętrzneg
o?
o?
-
chwytamy główkę dziecka obu
chwytamy główkę dziecka obu
dłońmi ułożonymi na policzkach i
dłońmi ułożonymi na policzkach i
skroniach
skroniach
-
w trakcie skurczu, gdy rodząca
w trakcie skurczu, gdy rodząca
prze – kierujemy główką ku
prze – kierujemy główką ku
dołowi tak długo aż spod
dołowi tak długo aż spod
spojenia łonowego ukaże się
spojenia łonowego ukaże się
cały bark przedni, następnie
cały bark przedni, następnie
rodzimy bark tylny kierując
rodzimy bark tylny kierując
główką ku górze
główką ku górze
-
nie pociągamy na wprost! Barki
nie pociągamy na wprost! Barki
powinny rodzić się kolejno, nie
powinny rodzić się kolejno, nie
jednocześnie.
jednocześnie.
Rodzi się bark przedni
Rodzi się bark przedni
Rodzi się bark tylny
Rodzi się bark tylny
Poród reszty płodu
Poród reszty płodu
Postępowanie po urodzeniu
Postępowanie po urodzeniu
dziecka
dziecka
Postępowa-
Postępowa-
nie
nie
z noworod-
z noworod-
kiem
kiem
-
ułóż dziecko na brzuchu matki
ułóż dziecko na brzuchu matki
-
okryj, zabezpiecz przed utratą ciepła
okryj, zabezpiecz przed utratą ciepła
-
możesz odessać treść zalegającą w buzi
możesz odessać treść zalegającą w buzi
noworodka gruszką lub ułożyć go w
noworodka gruszką lub ułożyć go w
pozycji, która ułatwi samoczynne
pozycji, która ułatwi samoczynne
oczyszczenie się jamy ustnej. Wskazane
oczyszczenie się jamy ustnej. Wskazane
przystawienie do piersi
przystawienie do piersi
Kiedy
Kiedy
odpępnić
odpępnić
noworodka?
noworodka?
- Nie spiesz się z zaciskaniem pępowiny,
- Nie spiesz się z zaciskaniem pępowiny,
poczekaj aż przestanie tętnić. Wyjątek
poczekaj aż przestanie tętnić. Wyjątek
stanowi: konflikt serologiczny, cukrzyca.
stanowi: konflikt serologiczny, cukrzyca.
Jak
Jak
odpępnić
odpępnić
noworodka?
noworodka?
Użyj dwóch plastikowych zacisków
Użyj dwóch plastikowych zacisków
(kortklamb). Pierwszy zaciśnij ok. 10 cm
(kortklamb). Pierwszy zaciśnij ok. 10 cm
od brzuszka, kolejny ok. 4-5 cm dalej.
od brzuszka, kolejny ok. 4-5 cm dalej.
Przetnij pępowinę pomiędzy nałożonymi
Przetnij pępowinę pomiędzy nałożonymi
zaciskami. Kikut pępowiny zabezpiecz
zaciskami. Kikut pępowiny zabezpiecz
jałowym gazikiem
jałowym gazikiem
Zacisk pępowiny
Zacisk pępowiny
Jałowy zacisk do
Jałowy zacisk do
pępowiny
pępowiny
(pakowany w jałowy
(pakowany w jałowy
pakiet)
pakiet)
Zaciśnięta klamerka
Zaciśnięta klamerka
nie otwiera się
nie otwiera się
ponownie
ponownie
Ocena stanu noworodka po urodzeniu –
Ocena stanu noworodka po urodzeniu –
skala Apgar
skala Apgar
Punkty
Punkty
0
0
1
1
2
2
Tętno
Tętno
Brak
Brak
Słabe (poniżej
Słabe (poniżej
100 u/min)
100 u/min)
Silne (powyżej
Silne (powyżej
100 u/min)
100 u/min)
Oddechy
Oddechy
Brak
Brak
chwyta
chwyta
powietrze
powietrze
regularne
regularne
Napięcie
Napięcie
mięśniow
mięśniow
e
e
Brak
Brak
wiotki, niektóre
wiotki, niektóre
ruchy zginania
ruchy zginania
mocne,
mocne,
energiczne
energiczne
Barwa
Barwa
skóry
skóry
Blada,
Blada,
sina
sina
Kończyny
Kończyny
zasinione,
zasinione,
tułów różowy
tułów różowy
różowa
różowa
Odruchy
Odruchy
Brak
Brak
grymasy
grymasy
mocny krzyk,
mocny krzyk,
kaszel, kichanie
kaszel, kichanie
8-10 pkt. – stan dobry; 4-7 – stan średni; 0-3 – stan
8-10 pkt. – stan dobry; 4-7 – stan średni; 0-3 – stan
ciężki
ciężki
Trzeci okres porodu – wydalenie
Trzeci okres porodu – wydalenie
łożyska
łożyska
Ile trwa?
Ile trwa?
pierwiastka: 10-30min
pierwiastka: 10-30min
wieloródka: 5-10min
wieloródka: 5-10min
Jak
Jak
sprawdzić
sprawdzić
czy łożysko
czy łożysko
odkleiło się?
odkleiło się?
Uciśnij powłoki brzuszne matki
Uciśnij powłoki brzuszne matki
powyżej wzgórka łonowego.
powyżej wzgórka łonowego.
O odklejeniu łożyska świadczy brak
O odklejeniu łożyska świadczy brak
cofania się pępowiny do wnętrza
cofania się pępowiny do wnętrza
pochwy.
pochwy.
Postępowani
Postępowani
e z łożyskiem
e z łożyskiem
Poproś rodzącą o parcie – najlepiej
Poproś rodzącą o parcie – najlepiej
wykorzystując ponowne pojawienie
wykorzystując ponowne pojawienie
się skurczów macicy. Po urodzeniu
się skurczów macicy. Po urodzeniu
łożyska i błon płodowych, należy je
łożyska i błon płodowych, należy je
bezwzględnie zachować do kontroli
bezwzględnie zachować do kontroli
lekarskiej (sprawdzenie całości i
lekarskiej (sprawdzenie całości i
uzyskanie pewności co do zupełnego
uzyskanie pewności co do zupełnego
opróżnienia macicy)!!!
opróżnienia macicy)!!!
Postępowanie po porodzie
Postępowanie po porodzie
Transport
Transport
do
do
szpitala
szpitala
-
W szpitalu konieczna będzie m.in.
W szpitalu konieczna będzie m.in.
dokładna kontrola stanu szyjki,
dokładna kontrola stanu szyjki,
pochwy
pochwy
-
i krocza matki oraz zaopatrzenie
i krocza matki oraz zaopatrzenie
uszkodzeń
uszkodzeń
Kontroluj
stan matki
Stan ogólny: tętno, oddech, ciśnienie,
zabarwienie powłok skórnych
Stan położniczy: krwawienie z dróg
rodnych, obkurczanie się mięśnia
macicy (powinna być twarda i
znajdować się na wysokości pępka lub
nieco poniżej
Noworode
k
-
Zapewnij mu ciepło (najlepiej – kontakt
ze skórą matki) i dostęp do matczynej
piersi
-
kontroluj stan ogólny noworodka
Istotne wskazówki
Istotne wskazówki
Pamiętaj, prawidłowo przebiegający poród
Pamiętaj, prawidłowo przebiegający poród
nie wymaga szczególnych interwencji a
nie wymaga szczególnych interwencji a
jedynie minimum niezbędnej pomocy dla
jedynie minimum niezbędnej pomocy dla
zapewnienia matce oraz rodzącemu się
zapewnienia matce oraz rodzącemu się
dziecku ciepła, ciszy, intymności i poczucia
dziecku ciepła, ciszy, intymności i poczucia
bezpieczeństwa!
bezpieczeństwa!
Natura wyposażyła kobietę w perfekcyjny
Natura wyposażyła kobietę w perfekcyjny
mechanizm porodowy. Najczęściej
mechanizm porodowy. Najczęściej
wystarczy mu nie przeszkadzać. Jeśli nie
wystarczy mu nie przeszkadzać. Jeśli nie
jesteś pewien co robić – pamiętaj o
jesteś pewien co robić – pamiętaj o
zasadzie – „po pierwsze nie szkodzić”
zasadzie – „po pierwsze nie szkodzić”
Dziękuję za uwagę
Dziękuję za uwagę