LOGISTYKA ZAOPATRZENIA
Wybór źródeł zakupu
I. Kryteria wyboru dostawcy
1. Zestawienie potencjalnych dostawców :
a) na bazie katalogów,
b) na podstawie cenników,
c) w oparciu o reklamę,
d) ze specjalnych spisów wytwórców ( w
warunkach polskich na bazie wydawnictwa
Business Foundation Book ),
e) udział w wystawach specjalistycznych i
targach handlowych.
2. Podstawowe kryteria wyboru dostawców :
a) minimalizacja łącznych kosztów zakupu i
utrzymania zapasu – najważniejszy element
kosztowy to cena towaru, pod warunkiem
spełnienia wymogów dotyczących jego jakości,
b) stworzenie realnych przesłanek dla
niezakłóconego przebiegu logistycznych
procesów zaopatrzenia i produkcji - zbadanie
finansowej pozycji dostawcy, gdyż oferowane
przez niego niskie ceny mogą być
spowodowane zbliżającym się bankructwem.
c) jakość towaru,
d) niezawodność dostawy,
e) potencjał dostawcy,
f) kondycja finansowa dostawcy
g) wizerunek dostawcy,
h) lokalizacja.
3. Uproszczony sposób oceny źródła zakupu – wybór
według jednego kryterium np. ceny lub jakości.
II. Zależność pomiędzy źródłem zakupu
a wynikiem ekonomicznym firmy
• Podczas wyboru źródła zakupu należy pamiętać, że
logistyczne procesy zaopatrzenia w istotnym stopniu
rzutują na wyniki ekonomiczne przedsiębiorstwa.
• Powoduje to konieczność prowadzenia ciągłej analizy
sfery zakupów pod kątem otrzymania odpowiedzi na
pytania :
1) jaka powinna być wielkość nabywanych partii ?
2) w jakich wymiarach sprowadzać np. wyroby hutnicze :
ścisłych ( tj. droższych ) czy handlowych ( tańszych ),
3) czy godząc się z dodatkowymi opłatami – żądać
dostaw o tzw. zawężonych odchyłkach wymiarowych
czy aprobować odchyłki dodatnie ?
4) Czy ustalać bardzo dokładne terminy i partie
dostaw
( co wiąże się z dodatkowymi opłatami ), czy
poprzestać na okresach i wielkościach
przybliżonych ?
5) Czy wyboru dostawcy dokonywać spośród
producentów, czy może hurtowni ?
III. Wybór dostawcy metodą punktową
Etapy postępowania w metodzie punktowej :
• I – określenie podstawowych kryteriów wyboru, a
wśród nich – pewnych cech mierzalnych –
parametrów
( podstawa kwantyfikowania ),
• II – ustalenie zasad punktacji w odniesieniu do
poszczególnych kryteriów i ich cech mierzalnych,
• III – wprowadzenie ewentualnych wag dla
poszczególnych kryteriów i parametrów,
ponieważ nie każde z nich może mieć jednakowe
znaczenie dla przedsiębiorstwa,
• IV – obliczenie liczby punktów uzyskanych przez
poszczególnych dostawców,
• V – wybór dostawcy.
Tabelaryczne ujęcie oceny i wyboru
dostawców metodą punktową
Kryterium
oceny
Dostawc
a A
w pkt
1-100
Dostawc
a B
w pkt
1-100
Znaczeni
e
relatywn
e
każdego
kryteriu
m w %
Ocena
ogólna
ważona
dostawc
y A
Ocena
ogólna
ważona
dostawc
y B
Cena
90
65
35
31,5
22,8
Jakość
50
75
25
12,5
18,8
Terminy
dostaw
60
80
15
9,0
12,0
Dodatkow
e usługi
60
70
25
15,0
Suma
68,0
17,5
Suma
71,1
Graficzne ujęcie oceny i wyboru
dostawców
Dostawca A
Dostawca B
Cena
- Poziom ceny w stosunku do konkurencji
5
4
- Warunki płatności
3
4
- Elastyczność
3
1
Jakość
- Poziom jakości
4
4
- Trwałość
3
4
- Niezawodność
4
3
Terminy dostaw
- Długość terminów
5
4
- Dotrzymywanie ustalonych terminów
4
4
Dodatkowe usługi
- Własny transport
2
3
- Utrzymywanie zapasów
4
2
Przedstawioną punktację według 4 kryteriów oraz
10 parametrów nanosi się na diagramy kołowe
( oddzielnie dla dostawców A i B ). Im większa
zakreskowana powierzchnia, tym większa
konkurencyjność dostawcy.
WNIOSKI
Punktacja dla poszczególnych kryteriów i ich
parametrów może wynikać z ocen i doświadczeń,
a także z ofert poszczególnych dostawców, jeśli
w naszych zapytaniach ofertowych
sprecyzowaliśmy kryteria i parametry wyboru.
Wybierając źródło zakupu, należy również
pamiętać
o rodzaju transportu, a także o przewoźniku
( jeżeli obowiązek dostawy nie spoczywa, zgodnie
z umową
na kontrahencie ).