Pojęcie ekologii i

ekosystemu:

ekologia

ekosystem

Powstanie i rozwój

ruchu ekologicznego

ekocentryzm

Ekologią płytką lub umiarkowana (shallow ecology}, poza
diagnozowaniem krytycznego stanu środowiska, zwraca
uwagę na
- konieczność ochrony zasobów naturalnych oraz
unikania zanieczyszczania i skażania ziemi.
-          recycling i ograniczanie potrzeb materialnych
związanych z eksploatacją Ziemi.
-          człowiek powinien zdać sobie sprawę z zagrożeń,
jakie niesie jego niekontrolowana działalność, i dążyć do
ochrony środowiska naturalnego.
-          główny nacisk jest położony na skutki, jakie
dewastacja środowiska naturalnego wywiera na gatunek
ludzki.
-          człowiek powinien rozważnie gospodarować
zasobami naturalnymi, jak również działać w taki sposób,
aby chronić swój gatunek przed zagładą.
-          kryzys ekologiczny można zlikwidować za pomocą
nowoczesnych technologii i rozwiązań cywilnoprawnych.

antropocentryzm

Podejście, które zakłada, iż człowiek znajduje się w

centrum wszechświata i wszelkie inne byty są mu w
sposób naturalny podległe.

Zgodnie z tym przekonaniem, człowiek ma prawo

do nieograniczonego korzystania z wszelkich zasobów
naturalnych i wykorzystywania pozostałych elementów
przyrody na swoje potrzeby. Świat został zatem stworzony
dla człowieka. Korzenie tego światopoglądu widać w
Księdze Rodzaju. Człowiek jest w niej traktowany jako
władca absolutny, nie będący częścią przyrody, która z
kolei stanowi kompleks systemów fizycznych będących
jego środowiskiem.

Biocentryzm

Wszystkie organizmy mają taką samą wartość, w

związku z czym powinny mieć równe prawa. Natura ma
wrodzone, nieodłączne, wewnętrzne wartości, które nie
powinny w żaden sposób podlegać ludzkim potrzebom.
P. Taylor wyróżnił cztery podstawowe zasady biocentryzmu:
• Status wszystkich organizmów żywych jest jednakowy.
• Wszystkie organizmy żywe są współzależne.
• Każdy element natury jest unikatowy i żyje w
określony dla siebie sposób. Żaden gatunek nie może, co
jest dobre dla innego gatunku.
• Należy odrzucić ideę nadrzędności gatunku ludzkiego
nad zwierzętami

Bioregionalizm

promowanie jedności między środowiskiem a
zamieszkującymi je ludźmi.
-          sprzeciw wobec technologii niszczącej naturę i
środowisko.
-          życie ludzi w harmonii z naturą
-          ponowne naniesienie na mapy (i wytyczenia granic
geograficznych) społeczności, stanów i narodów zgodnie z
granicami systemów ekologicznych

-          ludzie żyjący wybierają na miejsce zamieszkania
fragment natury; miejsce w górach, na pustyni, w lesie lub
innym specyficznym środowisku. Przed osiedleniem się w
danym miejscu, studiują historię i warunki środowiskowe
regionu, uczą się o tubylcach, roślinach i zwierzętach
zamieszkujących wybrany teren.
-          poparcie wspólnot lokalnych.
-          promowanie osobistego rozwoju społecznego,
politycznego i ekofilozoficznego.

Ekofilozofia

(filozofia ekologiczną czy filozofia nadziei) - system
wartości ekologicznych skoncentrowanych wokół takich
problemów, jak;
-          troska o przyrodę,
-          szacunek wobec Ziemi i organizmów ją
zamieszkujących,
-          sprawiedliwość,
-          działanie na rzecz pokoju,
-          tolerancja oraz współdziałanie na rzecz ochrony
życia.
Wśród alternatywnych nurtów ekologicznych największą
rolę odgrywają: ekologia społeczna, ekologia głęboka,
ekoetyka, ekofeminizm.

Ekologia społeczna

Zajmuje się wpływem, jaki wywiera usytuowanie
jednostek w przestrzeni na rodzaj stosunków
miedzy nimi, ich zachowanie i ich cechy. Często
jest ona postrzegana jako dziedzina socjologii,
pozostająca pod wpływem ekonomii, biologii,
nauk politycznych i studiów urbanistycznych.

EKOLOGIA GŁĘBOKA

TWÓRCY:

ARNE NAESS

GEORGE SESSIONS

Istotą głębokiej ekologii jest

zasadnicza zmiana stylu życia, uzyskanie

specyficznej świadomości i postępowanie

według nowej filozofii życia. Konieczne

jest nieustanne stawianie pytań

dotyczących życia ludzkiego,

społeczeństwa i Natury



Harmonia z naturą

 Cała natura posiada wewnętrzną

wartość, wszystkie gatunki są równe
 Bardzo proste potrzeby materialne

uwzględniające cel samorealizacji
 Uwzględnianie limitowanej ilości

naturalnych bogactw
 Umiarkowana technologia,

niedominująca forma nauki
 Działanie według potrzeb,

recycling, tradycje mniejszościowe,
bioregiony

Podstawowe normy
wypływające z głębokiej
świadomości ekologicznej:
- samorealizację
- biocentryczną równość

Istotne pojęcia z punktu
widzenia konstruowania
programów edukacji
ekologicznej:
 etyka ekologiczna

 podejście

ekofeministyczne

ETYKA EKOLOGICZNA

 Uznanie ograniczoności zasobów

naturalnych Ziemi.
 Traktowanie człowieka jako jednego z

elementów przyrody poprzez odrzucenie
andropocentryzmu.
 Dążenie do przekazania niezniszczonego

środowiska przyrodniczego kolejnym
pokoleniom.
 Optymalna ingerencja człowieka w

środowisko przyrodnicze
 Rozwój świadomości ekologicznej

PODEJŚCIE EKOFEMINISTYCZNE

U jego źródeł istniało pragnienie

dokonania przez kobiety „ekologicznej

rewolucji", która miała na celu

uratowanie Ziemi i przedefiniowanie

relacji między płciami.

W podejściu tym wskazuje się na związek
pomiędzy kobietą i Naturą, którego istotą jest
wspólna im zdolność do reprodukcji
biologicznej. Kobiety są tu postrzegane jak
bliższe Naturze z powodu ich specyficznej
fizjologii, a w szczególności zdolności do
rodzenia dzieci. Jednakże menstruacja, ciąża,
karmienie i pielęgnacja niemowląt oraz małych
dzieci jest też postrzegana jako przyczyna
uwięzienia w domu; ogranicza bowiem ich
mobilność i zdolność do podjęcia pracy.