POGOTOWIE
POGOTOWIE
OPIEKUŃCZE
OPIEKUŃCZE
Pogotowie opiekuńcze
Pogotowie opiekuńcze
to
to
interwencyjna placówka opiekuńczo –
interwencyjna placówka opiekuńczo –
wychowawcza przeznaczona dla dzieci
wychowawcza przeznaczona dla dzieci
od lat 11-18, znajdujących się w nagłych
od lat 11-18, znajdujących się w nagłych
sytuacjach kryzysowych a
sytuacjach kryzysowych a
wymagających zapewnienia doraźnej
wymagających zapewnienia doraźnej
całodobowej opieki. Pogotowie jest
całodobowej opieki. Pogotowie jest
otwartą placówką i nie ma charakteru
otwartą placówką i nie ma charakteru
izolacyjnego.
izolacyjnego.
Przyczyny umieszczania dzieci
Przyczyny umieszczania dzieci
w pogotowiu opiekuńczym:
w pogotowiu opiekuńczym:
Przyczyny umieszczania dzieci w pogotowiu opiekuńczym:
Przyczyny umieszczania dzieci w pogotowiu opiekuńczym:
rozpad rodziny ( rozwód, odejście jednego z rodziców, zawieranie
rozpad rodziny ( rozwód, odejście jednego z rodziców, zawieranie
przez rodziców nowych związków często nieformalnych)
przez rodziców nowych związków często nieformalnych)
patologią i dysfunkcjonalnością rodziny ( alkoholizm, demoralizacja,
patologią i dysfunkcjonalnością rodziny ( alkoholizm, demoralizacja,
przestępczość, prostytucja, rozkład moralny, zaburzenia więzi
przestępczość, prostytucja, rozkład moralny, zaburzenia więzi
emocjonalnych)
emocjonalnych)
niskim poziomem kulturalnym rodziców, niezaradnością życiową,
niskim poziomem kulturalnym rodziców, niezaradnością życiową,
nieudolnością pedagogiczną)
nieudolnością pedagogiczną)
trudnościami pedagogicznymi ( brak mieszkania, brak środków do
trudnościami pedagogicznymi ( brak mieszkania, brak środków do
życia, wielodzietność)
życia, wielodzietność)
sytuacjami losowymi ( choroba rodziców, wyjazd za granicę)
sytuacjami losowymi ( choroba rodziców, wyjazd za granicę)
Ponadto często równolegle występuje szereg przyczyn:
Ponadto często równolegle występuje szereg przyczyn:
tkwiących w organizmie dziecka ( opóźnienia i zaburzenia rozwoju
tkwiących w organizmie dziecka ( opóźnienia i zaburzenia rozwoju
fizycznego i psychicznego)
fizycznego i psychicznego)
środowiskowych ( przestępczość nieletnich, niedostosowanie
środowiskowych ( przestępczość nieletnich, niedostosowanie
społeczne, trudności wychowawcze)
społeczne, trudności wychowawcze)
szkolnych ( opóźnienia szkolne, nie realizowanie obowiązku
szkolnych ( opóźnienia szkolne, nie realizowanie obowiązku
szkolnego, znaczne trudności w nauce, brak motywacji do nauki)
szkolnego, znaczne trudności w nauce, brak motywacji do nauki)
Charakterystyka wychowanków
Charakterystyka wychowanków
pogotowia opiekuńczego
pogotowia opiekuńczego
Wśród wychowanków pogotowia opiekuńczego
Wśród wychowanków pogotowia opiekuńczego
przeważają chłopacy, którzy stanowią 82 % ogółu. Są
przeważają chłopacy, którzy stanowią 82 % ogółu. Są
to dzieci najczęściej odrzucone przez rodzinę,
to dzieci najczęściej odrzucone przez rodzinę,
pozbawione środków do życia, a wobec ich rodziców
pozbawione środków do życia, a wobec ich rodziców
toczy się postępowanie o ograniczenie lub odebranie
toczy się postępowanie o ograniczenie lub odebranie
praw rodzicielskich. Mniejszą część stanowi młodzież
praw rodzicielskich. Mniejszą część stanowi młodzież
która weszła w konflikt z prawem, charakteryzuje ich
która weszła w konflikt z prawem, charakteryzuje ich
przede wszystkim duży stopień demoralizacji o dużej
przede wszystkim duży stopień demoralizacji o dużej
szkodliwości społecznej. Wśród wychowanków
szkodliwości społecznej. Wśród wychowanków
pogotowia u blisko 75% stwierdza się poważny stan
pogotowia u blisko 75% stwierdza się poważny stan
zaniedbań wychowawczych. Około 70%
zaniedbań wychowawczych. Około 70%
wychowanków sprawia trudności wychowawcze
wychowanków sprawia trudności wychowawcze
poprzez kradzieże, ucieczki z placówki, palenie
poprzez kradzieże, ucieczki z placówki, palenie
papierosów itp.
papierosów itp.
Zadania pogotowia
Zadania pogotowia
opiekuńczego
opiekuńczego
zapewnienie doraźnej, całodobowej opieki i
zapewnienie doraźnej, całodobowej opieki i
wychowaniu dziecka do czasu powrotu do rodziny
wychowaniu dziecka do czasu powrotu do rodziny
lub umieszczenia w rodzinie zastępcze, placówce
lub umieszczenia w rodzinie zastępcze, placówce
rodzinnej albo placówce socjalizacyjnej,
rodzinnej albo placówce socjalizacyjnej,
zapewnienie kształcenia dostosowanego do wieku
zapewnienie kształcenia dostosowanego do wieku
dziecka i jego możliwości rozwojowych,
dziecka i jego możliwości rozwojowych,
przygotowanie diagnozy stanu psychofizycznego i
przygotowanie diagnozy stanu psychofizycznego i
sytuacji życiowej dziecka oraz wskazań do dalszej
sytuacji życiowej dziecka oraz wskazań do dalszej
pracy z dzieckiem,
pracy z dzieckiem,
działanie na rzecz powrotu dziecka do rodziny
działanie na rzecz powrotu dziecka do rodziny
własnej, umieszczenia go w zastępczej formie
własnej, umieszczenia go w zastępczej formie
wychowania rodzinnego lub umieszczenia w
wychowania rodzinnego lub umieszczenia w
odpowiedniej placówce socjalizacyjnej lub
odpowiedniej placówce socjalizacyjnej lub
resocjalizacyjnej.
resocjalizacyjnej.
Zadania pogotowia opiekuńczego
Zadania pogotowia opiekuńczego
realizowane są we współpracy z
realizowane są we współpracy z
rodzicami lub:
rodzicami lub:
opiekunami prawnymi dziecka,
opiekunami prawnymi dziecka,
sądami rodzinnymi,
sądami rodzinnymi,
pracownikami socjalnymi ośrodka pomocy
pracownikami socjalnymi ośrodka pomocy
społecznej właściwego dla miejsca
społecznej właściwego dla miejsca
zamieszkania dziecka,
zamieszkania dziecka,
placówkami pomocy społecznej,
placówkami pomocy społecznej,
szkołami,
szkołami,
poradniami,
poradniami,
ośrodkami adopcyjno – opiekuńczymi.
ośrodkami adopcyjno – opiekuńczymi.
Pogotowie opiekuńcze w
Pogotowie opiekuńcze w
realizacji zadań własnych
realizacji zadań własnych
kieruje się także
kieruje się także
dobrem
dobrem
dziecka
dziecka
,
,
poszanowaniem
poszanowaniem
praw dziecka
praw dziecka
a także
a także
poszanowaniem praw
poszanowaniem praw
rodziców
rodziców
wynikających z
wynikających z
ustaleń prawnych.
ustaleń prawnych.
Funkcje pogotowia
Funkcje pogotowia
opiekuńczego:
opiekuńczego:
1.
1.
Funkcja opiekuńczo – wychowawcza-
Funkcja opiekuńczo – wychowawcza-
zapewnienie opieki i zaspokojenie potrzeb dziecka,
zapewnienie opieki i zaspokojenie potrzeb dziecka,
zaczynając od najbardziej elementarnych,
zaczynając od najbardziej elementarnych,
biologicznych. Zaspakajanie potrzeb musi być
biologicznych. Zaspakajanie potrzeb musi być
realizowane z maksymalną intensywnością, lecz
realizowane z maksymalną intensywnością, lecz
dostosowane do rozwoju podopiecznego.
dostosowane do rozwoju podopiecznego.
Oddziaływanie wychowawcze często trzeba
Oddziaływanie wychowawcze często trzeba
rozpocząć od realizacji zadań prostych, gdyż dzieci
rozpocząć od realizacji zadań prostych, gdyż dzieci
trafiające do placówki, przez czas krótszy lub
trafiające do placówki, przez czas krótszy lub
dłuższy przebywały w niekorzystnych warunkach i
dłuższy przebywały w niekorzystnych warunkach i
przeważnie są zaniedbane pod każdym względem.
przeważnie są zaniedbane pod każdym względem.
Zapewnienie dzieciom poczucia bezpieczeństwa,
Zapewnienie dzieciom poczucia bezpieczeństwa,
udzielenie pomocy w odreagowaniu
udzielenie pomocy w odreagowaniu
nieprzyjemnych przeżyć i zaakceptowaniu pobytu
nieprzyjemnych przeżyć i zaakceptowaniu pobytu
w placówce - środowisku innym niż znanym im
w placówce - środowisku innym niż znanym im
dotychczas to najważniejszy warunek efektywności
dotychczas to najważniejszy warunek efektywności
zabiegów opiekuńczo wychowawczych.
zabiegów opiekuńczo wychowawczych.
2.
2.
Funkcja diagnostyczna
Funkcja diagnostyczna
– pracownicy
– pracownicy
przygotowują materiał diagnostyczny,
przygotowują materiał diagnostyczny,
pozyskiwany z przeprowadzonych rozmów z
pozyskiwany z przeprowadzonych rozmów z
osobami doprowadzającymi dziecko i
osobami doprowadzającymi dziecko i
mającymi wiedzę o jego aktualnej sytuacji,
mającymi wiedzę o jego aktualnej sytuacji,
analizy dokumentów, kontaktów z rodziną,
analizy dokumentów, kontaktów z rodziną,
analizy postępów w nauce. Ważnym źródłem
analizy postępów w nauce. Ważnym źródłem
diagnozy jest systematyczna obserwacja
diagnozy jest systematyczna obserwacja
wychowanka w trakcie pobytu a także badania
wychowanka w trakcie pobytu a także badania
psychologiczno – pedagogiczne i lekarskie.
psychologiczno – pedagogiczne i lekarskie.
Przygotowane materiały służą określonym
Przygotowane materiały służą określonym
organom decyzyjnym tj. ośrodkom
organom decyzyjnym tj. ośrodkom
diagnostycznym w postawieniu diagnozy oraz
diagnostycznym w postawieniu diagnozy oraz
sądom rodzinnym w podjęciu decyzji w
sądom rodzinnym w podjęciu decyzji w
skierowaniu dziecka do określonej formy
skierowaniu dziecka do określonej formy
opieki.
opieki.
3. Funkcja wyrównawcza
3. Funkcja wyrównawcza
– to
– to
oddziaływania wyrównawcze w stosunku
oddziaływania wyrównawcze w stosunku
do poszczególnych wychowanków
do poszczególnych wychowanków
pogotowi, które są dostosowane do
pogotowi, które są dostosowane do
rozmiarów deficytów i odchyleń od stanu
rozmiarów deficytów i odchyleń od stanu
prawidłowego rozwoju dziecka.
prawidłowego rozwoju dziecka.
Rodzaje oddziaływań wyrównawczych:
Rodzaje oddziaływań wyrównawczych:
kompensacyjne,
kompensacyjne,
redukcyjne,
redukcyjne,
rewalidacyjne,
rewalidacyjne,
terapeutyczne,
terapeutyczne,
resocjalizacyjne.
resocjalizacyjne.
Zasady przyjmowania i pobytu
Zasady przyjmowania i pobytu
wychowanków.
wychowanków.
1. Przyjmowanie odbywa się na podstawie
1. Przyjmowanie odbywa się na podstawie
skierowanego orzeczenia wydanego
skierowanego orzeczenia wydanego
przez sąd bądź wniosku rodziców,
przez sąd bądź wniosku rodziców,
opiekunów lub małoletniego. Dzieci
opiekunów lub małoletniego. Dzieci
przyjmowane są także przez wniosek
przyjmowane są także przez wniosek
policji, szkoły, przedstawiciela organizacji
policji, szkoły, przedstawiciela organizacji
społecznej lub też innej osoby
społecznej lub też innej osoby
stwierdzającej porzucenie dziecka,
stwierdzającej porzucenie dziecka,
zagrożeniu jego życia lub zdrowia.
zagrożeniu jego życia lub zdrowia.
2. Bez skierowania i zgody opiekunów
2. Bez skierowania i zgody opiekunów
prawnych przyjmowane są dzieci
prawnych przyjmowane są dzieci
poniżej 13 lat wymagające
poniżej 13 lat wymagające
natychmiastowej opieki i ochrony ich
natychmiastowej opieki i ochrony ich
życia lub zdrowia. Formalności
życia lub zdrowia. Formalności
związane z dalszym ich pobytem w
związane z dalszym ich pobytem w
pogotowiu muszą być załatwione w
pogotowiu muszą być załatwione w
ciągu 24 godzin.
ciągu 24 godzin.
3.Przyjście dziecka do placówki dokumentowane
3.Przyjście dziecka do placówki dokumentowane
jest na odpowiednich wzorach druków
jest na odpowiednich wzorach druków
wewnętrznych takich jak:
wewnętrznych takich jak:
kartę ewidencji wychowanków
kartę ewidencji wychowanków
kartę pobytu wychowanka, w której co dwa
kartę pobytu wychowanka, w której co dwa
tygodnie uzupełnia się informacje o ocenie relacji
tygodnie uzupełnia się informacje o ocenie relacji
dziecka z rodzicami, jego funkcjonowaniu w
dziecka z rodzicami, jego funkcjonowaniu w
placówce, w szkole, o jego samodzielności,
placówce, w szkole, o jego samodzielności,
potrzebach i ważnych dla niego wydarzeniach
potrzebach i ważnych dla niego wydarzeniach
kartę wyposażenia wychowanków
kartę wyposażenia wychowanków
indywidualny plan pracy z dzieckiem
indywidualny plan pracy z dzieckiem
dokumentację osobistą
dokumentację osobistą
kartę udziału w zajęciach specjalistycznych z
kartę udziału w zajęciach specjalistycznych z
opisem ich przebiegu
opisem ich przebiegu
arkusze badań i obserwacji psychologicznych oraz
arkusze badań i obserwacji psychologicznych oraz
pedagogicznych.
pedagogicznych.
4. Wychowankami Pogotowia Opiekuńczego
4. Wychowankami Pogotowia Opiekuńczego
mogą być dzieci i młodzież w wieku od 11 –
mogą być dzieci i młodzież w wieku od 11 –
18 lat przyjętych zgodnie z zasadami.
18 lat przyjętych zgodnie z zasadami.
5. W miarę posiadanych wolnych miejsc
5. W miarę posiadanych wolnych miejsc
dyrektor może przyjąć dziecko bez
dyrektor może przyjąć dziecko bez
skierowania na podstawie wniosku rodziców
skierowania na podstawie wniosku rodziców
lub samego dziecka. Dzieci przyjmowane w
lub samego dziecka. Dzieci przyjmowane w
ten sposób nie mogą stanowić liczby
ten sposób nie mogą stanowić liczby
większej niż 15 % ogółu miejsc.
większej niż 15 % ogółu miejsc.
6.Pobyt w pogotowiu nie może trwać dłużej
6.Pobyt w pogotowiu nie może trwać dłużej
niż 3 miesiące. W przypadkach, gdy
niż 3 miesiące. W przypadkach, gdy
postępowanie sądowe w sprawie
postępowanie sądowe w sprawie
uregulowania sytuacji prawnej dziecka jest
uregulowania sytuacji prawnej dziecka jest
w toku pobyt może być przedłużony, nie
w toku pobyt może być przedłużony, nie
dłużej niż o 3 miesiące.
dłużej niż o 3 miesiące.
7. Pobyt dziecka w pogotowiu ustaje z
7. Pobyt dziecka w pogotowiu ustaje z
powodu:
powodu:
ustąpienia przyczyny umieszczenia,
ustąpienia przyczyny umieszczenia,
powrotu dziecka do naturalnego
powrotu dziecka do naturalnego
środowiska rodzinnego,
środowiska rodzinnego,
umieszczenia w rodzinie zastępczej,
umieszczenia w rodzinie zastępczej,
zakwalifikowania dziecka do innych
zakwalifikowania dziecka do innych
placówek wychowawczych,
placówek wychowawczych,
zakwalifikowania i umieszczenia
zakwalifikowania i umieszczenia
wychowanka w placówce resocjalizacyjnej
wychowanka w placówce resocjalizacyjnej
skreślenia w związku z ucieczką trwającą
skreślenia w związku z ucieczką trwającą
ponad 1 miesiąc.
ponad 1 miesiąc.
8. W razie samodzielnego opuszczenia
8. W razie samodzielnego opuszczenia
Pogotowia przez wychowanka
Pogotowia przez wychowanka
dyrektor podejmuje następujące
dyrektor podejmuje następujące
czynności:
czynności:
przeprowadza postępowanie
przeprowadza postępowanie
wyjaśniające,
wyjaśniające,
powiadamia o tym fakcie, w ciągu 24
powiadamia o tym fakcie, w ciągu 24
godzin rodziców (opiekunów prawnych),
godzin rodziców (opiekunów prawnych),
policję, sąd oraz Powiatowe Centrum
policję, sąd oraz Powiatowe Centrum
Pomocy Rodzinie właściwy ze względu
Pomocy Rodzinie właściwy ze względu
na miejsce zamieszkania wychowanka.
na miejsce zamieszkania wychowanka.
Internat
Internat
zapewnia wychowanką opiekę całodobową,
zapewnia wychowanką opiekę całodobową,
w nim jest prowadzone całe życie pozaszkolne dzieci w pogotowiu
w nim jest prowadzone całe życie pozaszkolne dzieci w pogotowiu
jeden wychowawca kieruje procesem wychowawczym nie więcej
jeden wychowawca kieruje procesem wychowawczym nie więcej
niż 8 dzieci
niż 8 dzieci
organizuje się najczęściej grupy wiekowe, tworzone z dzieci jednej
organizuje się najczęściej grupy wiekowe, tworzone z dzieci jednej
płci w zbliżonym wieku i stopniu rozwoju
płci w zbliżonym wieku i stopniu rozwoju
nowi wychowankowie przed wprowadzeniem do grupy są
nowi wychowankowie przed wprowadzeniem do grupy są
zapoznawani z obowiązującym planem dnia i zajęć
zapoznawani z obowiązującym planem dnia i zajęć
wprowadzając wychowanka do grupy wychwawczej, wychowawca
wprowadzając wychowanka do grupy wychwawczej, wychowawca
przedstawia go z imienia i nazwiska
przedstawia go z imienia i nazwiska
wychowankowie mogą utrzymywać kontakt z najbliższą rodziną
wychowankowie mogą utrzymywać kontakt z najbliższą rodziną
dzieci mają przepustki, które upoważniają je do wyjazdu do domu
dzieci mają przepustki, które upoważniają je do wyjazdu do domu
prowadzona jest praca opiekuńczo-wychowawcza wobec
prowadzona jest praca opiekuńczo-wychowawcza wobec
wszystkich wychowanków
wszystkich wychowanków
dla dzieci z zaburzeniami rozwojowymi organizowane są
dla dzieci z zaburzeniami rozwojowymi organizowane są
indywidualne zajęcia specjalistyczne ( np. logopedyczne)
indywidualne zajęcia specjalistyczne ( np. logopedyczne)
Szkoła
Szkoła
wychowankowie zobowiązani są do
wychowankowie zobowiązani są do
realizacji obowiązku szkolnego
realizacji obowiązku szkolnego
prowadzonego na terenie pogotowia
prowadzonego na terenie pogotowia
lub poza nim.
lub poza nim.
ZESPÓŁ DO SPRAW OKRESOWEJ
ZESPÓŁ DO SPRAW OKRESOWEJ
OCENY SYTUACJI DZIECKA
OCENY SYTUACJI DZIECKA
W skład wchodzą: dyrektor, pedagog,
W skład wchodzą: dyrektor, pedagog,
psycholog, wychowawca i pracownik socjalny.
psycholog, wychowawca i pracownik socjalny.
Zadania zespołu:
Zadania zespołu:
•
analiza karty pobytu dziecka, ocena sytuacji
analiza karty pobytu dziecka, ocena sytuacji
dziecka, sporządzanie i modyfikowanie
dziecka, sporządzanie i modyfikowanie
indywidualnego planu pracy z dzieckiem,
indywidualnego planu pracy z dzieckiem,
opracowanie diagnozy psychologiczno-
opracowanie diagnozy psychologiczno-
pedagogicznej dziecka, ocena zasadności
pedagogicznej dziecka, ocena zasadności
dalszego pobytu dziecka w placówce
dalszego pobytu dziecka w placówce
•
zespół analizuje sytuację dziecka zawsze na
zespół analizuje sytuację dziecka zawsze na
początku jego przybycia i pod koniec jego
początku jego przybycia i pod koniec jego
przebywania w placówce
przebywania w placówce
Warunki materialne
Warunki materialne
budynek tworzy układ połączonych pawilonów, z
budynek tworzy układ połączonych pawilonów, z
szklanymi korytarzami
szklanymi korytarzami
każda grupa wychowawcza ma wydzielony segment
każda grupa wychowawcza ma wydzielony segment
mieszkalny w którego w skład wchodzą: szatnia,
mieszkalny w którego w skład wchodzą: szatnia,
sypialnie 3-4 osobowe, świetlica, podręczny
sypialnie 3-4 osobowe, świetlica, podręczny
magazyn, ubikacja, łazienka z kompletem
magazyn, ubikacja, łazienka z kompletem
umywalek, natrysków i wanną oraz suszarnia
umywalek, natrysków i wanną oraz suszarnia
w jednym z pawilonów znajduje się oddział
w jednym z pawilonów znajduje się oddział
rotacyjny, izolatki, gabinety lekarskie, gabinet
rotacyjny, izolatki, gabinety lekarskie, gabinet
psychologa i pedagoga
psychologa i pedagoga
oddzielny pawilon przeznaczony jest dla szkoły,
oddzielny pawilon przeznaczony jest dla szkoły,
biblioteki, pokoju nauczycielskiego i całego
biblioteki, pokoju nauczycielskiego i całego
niezbędnego zaplecza
niezbędnego zaplecza
znajdują się również wydzielone miejsca
znajdują się również wydzielone miejsca
administracyjne, kuchenne i stołówka
administracyjne, kuchenne i stołówka
Kadra pedagogiczna
Kadra pedagogiczna
Powinna posiadać wykształcenie wyższe i
Powinna posiadać wykształcenie wyższe i
specjalistyczne przygotowanie do pracy z dziećmi ,
specjalistyczne przygotowanie do pracy z dziećmi ,
mieć odpowiednie doświadczenie w pracy z
mieć odpowiednie doświadczenie w pracy z
młodzieżą nieprzystosowaną i ciągle doskonalić swoje
młodzieżą nieprzystosowaną i ciągle doskonalić swoje
kwalifikacje zawodowe i predyspozycje osobowe.
kwalifikacje zawodowe i predyspozycje osobowe.
W pogotowiu zatrudnia się pracowników:
W pogotowiu zatrudnia się pracowników:
pedagogicznych – wychowawców, pedagogów, psychologów,
pedagogicznych – wychowawców, pedagogów, psychologów,
pracowników socjalnych i terapeutów oraz nauczycieli
pracowników socjalnych i terapeutów oraz nauczycieli
przedmiotowych.
przedmiotowych.
ekonomicznych – księgowy, magazynier.
ekonomicznych – księgowy, magazynier.
administracyjnych – referent ds. kadrowych i kwalifikacji
administracyjnych – referent ds. kadrowych i kwalifikacji
dzieci, pielęgniarka.
dzieci, pielęgniarka.
obsługi – opiekunka nocna, woźny, kucharki, sprzątaczka –
obsługi – opiekunka nocna, woźny, kucharki, sprzątaczka –
praczka, kierowca – zaopatrzeniowiec
praczka, kierowca – zaopatrzeniowiec