UKŁADOWE ZAPALENIA
UKŁADOWE ZAPALENIA
NACZYŃ
NACZYŃ
Def. Heterogenna grupa chorób, w
Def. Heterogenna grupa chorób, w
których różne postaci leukocytów
których różne postaci leukocytów
naciekają ścianę naczyń i powodują jej
naciekają ścianę naczyń i powodują jej
uszkodzeni, co może prowadzić do
uszkodzeni, co może prowadzić do
krwawienia oraz ograniczenia
krwawienia oraz ograniczenia
przepływu krwi a w konsekwencji do
przepływu krwi a w konsekwencji do
niedokrwienia i martwicy
niedokrwienia i martwicy
zaopatrywanych przez naczynia
zaopatrywanych przez naczynia
tkanek.
tkanek.
ZIARNINIAKOWATOŚĆ
ZIARNINIAKOWATOŚĆ
WEGENERA
WEGENERA
Def. Martwicze zapalenie małych i
Def. Martwicze zapalenie małych i
średnich naczyń krwionośnych górnych
średnich naczyń krwionośnych górnych
i dolnych dróg oddechowych oraz
i dolnych dróg oddechowych oraz
nerek, charakteryzujące się
nerek, charakteryzujące się
powstawaniem ziarniniaków i
powstawaniem ziarniniaków i
obecnością przeciwciał
obecnością przeciwciał
c-ANCA.
c-ANCA.
OBRAZ KLINICZNY
OBRAZ KLINICZNY
1. Objawy zajęcia górnych dróg oddechowych:
1. Objawy zajęcia górnych dróg oddechowych:
- ograniczenie drożności przewodów nosowych,
- ograniczenie drożności przewodów nosowych,
owrzodzenia błony śluzowej, obfita ropna lub
owrzodzenia błony śluzowej, obfita ropna lub
krwista
krwista
wydzielina, krwawienia z nosa;
wydzielina, krwawienia z nosa;
- ból i tkliwość okolicy zatok w związku z
- ból i tkliwość okolicy zatok w związku z
przewlekłym
przewlekłym
zapaleniem powodującym destrukcję kości;
zapaleniem powodującym destrukcję kości;
- chrypka, objawy niedrożności górnych dróg
- chrypka, objawy niedrożności górnych dróg
oddechowych;
oddechowych;
- zapalenie ucha środkowego;
- zapalenie ucha środkowego;
2. Objawy ogólne: gorączka, osłabienie.
2. Objawy ogólne: gorączka, osłabienie.
3. Objawy zajęcia płuc:
3. Objawy zajęcia płuc:
- kaszel;
- kaszel;
- krwioplucie;
- krwioplucie;
- duszność;
- duszność;
- ból opłucnowy;
- ból opłucnowy;
4. Objawy zajęcia nerek:
4. Objawy zajęcia nerek:
- kłębuszkowe zapalenie nerek;
- kłębuszkowe zapalenie nerek;
5. Zapalenie twardówki, spojówek, błony naczyniowej,
5. Zapalenie twardówki, spojówek, błony naczyniowej,
przewodu
przewodu
łzowego.
łzowego.
6. Plamica uniesiona- skutek wynaczynienia erytrocytów.
6. Plamica uniesiona- skutek wynaczynienia erytrocytów.
7. Ból mięśni i stawów, bez nadżerek i zniekształceń.
7. Ból mięśni i stawów, bez nadżerek i zniekształceń.
8. Neuropatia.
8. Neuropatia.
9. Ból brzucha, biegunki, krwawienia z przewodu
9. Ból brzucha, biegunki, krwawienia z przewodu
pokarmowego.
pokarmowego.
10. Wysiękowe zapalenie osierdzia, dławica piersiowa,
10. Wysiękowe zapalenie osierdzia, dławica piersiowa,
zapalenie
zapalenie
wsierdzia i mięśnia serca.
wsierdzia i mięśnia serca.
BADANIA DODATKOWE
BADANIA DODATKOWE
1. Wzrost OB i CRP.
1. Wzrost OB i CRP.
2. Niedokrwistość, leukocytoza,
2. Niedokrwistość, leukocytoza,
nadpłytkowość.
nadpłytkowość.
3. Przeciwciała: c-ANCA, RF.
3. Przeciwciała: c-ANCA, RF.
4. Białkomocz, zwiększone stężenie
4. Białkomocz, zwiększone stężenie
kreatyniny.
kreatyniny.
LECZENIE: leki cytotoksyczne i GKS.
LECZENIE: leki cytotoksyczne i GKS.
ZESPÓŁ CHURGA I STRAUSS
ZESPÓŁ CHURGA I STRAUSS
Def. Ziarniniakowe zapalenie dróg
Def. Ziarniniakowe zapalenie dróg
oddechowych oraz martwicze
oddechowych oraz martwicze
zapalenie małych i średnich
zapalenie małych i średnich
naczyń krwionośnych, z naciekami
naczyń krwionośnych, z naciekami
eozynofilowymi, astmą,
eozynofilowymi, astmą,
alergicznym nieżytem nosa i
alergicznym nieżytem nosa i
eozynofilią krwi obwodowej.
eozynofilią krwi obwodowej.
OBRAZ KLINICZNY
OBRAZ KLINICZNY
1. Objawy ogólnoustrojowe – gorączka, osłabienie,
1. Objawy ogólnoustrojowe – gorączka, osłabienie,
utrata
utrata
łaknienia, chudnięcie.
łaknienia, chudnięcie.
2. Objawy ze strony układu oddechowego:
2. Objawy ze strony układu oddechowego:
- astma,
- astma,
- alergiczny nieżyt nosa,
- alergiczny nieżyt nosa,
- ból i tkliwość zatok przynosowych,
- ból i tkliwość zatok przynosowych,
- wysięk opłucnowy,
- wysięk opłucnowy,
- krwioplucie,
- krwioplucie,
3. Objawy neurologiczne:
3. Objawy neurologiczne:
- polineuropatia,
- polineuropatia,
- zawał mózgu, krwotok mózgowy, drgawki,
- zawał mózgu, krwotok mózgowy, drgawki,
śpiączka.
śpiączka.
4. Objawy ze strony nerek – kłębuszkowe zapalenie
4. Objawy ze strony nerek – kłębuszkowe zapalenie
nerek,
nerek,
5. Objawy ze strony układu krążenia:
5. Objawy ze strony układu krążenia:
- zapalenie wsierdzia, osierdzia i mięśnia
- zapalenie wsierdzia, osierdzia i mięśnia
sercowego,
sercowego,
zapalenie naczyń wieńcowych,
zapalenie naczyń wieńcowych,
- niedomykalność zastawki mitralnej,
- niedomykalność zastawki mitralnej,
- zastoinowa niewydolność serca,
- zastoinowa niewydolność serca,
- nadciśnienie tętnicze (zajęcie nerek),
- nadciśnienie tętnicze (zajęcie nerek),
6. Objawy skórne – plamica uniesiona.
6. Objawy skórne – plamica uniesiona.
7. Objawy ze strony układu pokarmowego –
7. Objawy ze strony układu pokarmowego –
związane z
związane z
eozynofilowym zapaleniem żołądka i jelit oraz
eozynofilowym zapaleniem żołądka i jelit oraz
niedokrwieniem i martwicą jelit.
niedokrwieniem i martwicą jelit.
- ból brzucha,
- ból brzucha,
- biegunka,
- biegunka,
- krwawienia,
- krwawienia,
8. Ból stawów, ból mięśni bez wysięku.
8. Ból stawów, ból mięśni bez wysięku.
BADANIA DODATKOWE
BADANIA DODATKOWE
1. Eozynofilia krwi obwodowej.
1. Eozynofilia krwi obwodowej.
2. Wzrost OB.
2. Wzrost OB.
3. Niedokrwistość.
3. Niedokrwistość.
4. Zwiększone stężenie IgE,
4. Zwiększone stężenie IgE,
hipergammaglobulinemia.
hipergammaglobulinemia.
5. P-ANCA.
5. P-ANCA.
6. Krwinkomocz, białkomocz.
6. Krwinkomocz, białkomocz.
Leczenie:
Leczenie:
GKS.
GKS.
Rokowanie:
Rokowanie:
Najczęstsza przyczyna zgonu –
Najczęstsza przyczyna zgonu –
powikłania sercowe.
powikłania sercowe.
CHOROBA GOODPASTURE'A
CHOROBA GOODPASTURE'A
Def. Kłębuszkowe zapalenie
Def. Kłębuszkowe zapalenie
nerek i krwawienie do
nerek i krwawienie do
pęcherzyków płucnych
pęcherzyków płucnych
spowodowane obecnością
spowodowane obecnością
przeciwciał przeciw błonie
przeciwciał przeciw błonie
podstawnej naczyń.
podstawnej naczyń.
OBRAZ KLINICZNY
OBRAZ KLINICZNY
1. Objawy ogólne: złe samopoczucie,
1. Objawy ogólne: złe samopoczucie,
gorączka,
gorączka,
ból stawów.
ból stawów.
2. Objawy płucne: duszność, kaszel,
2. Objawy płucne: duszność, kaszel,
krwioplucie.
krwioplucie.
3. Objawy nerkowe - kłębuszkowe zapalenie
3. Objawy nerkowe - kłębuszkowe zapalenie
nerek:
nerek:
- obrzęki obwodowe,
- obrzęki obwodowe,
- nadciśnienie tętnicze,
- nadciśnienie tętnicze,
4. Nudności, wymioty, biegunka.
4. Nudności, wymioty, biegunka.
BADANIA OGÓLNE
BADANIA OGÓLNE
1. Wzrost OB.
1. Wzrost OB.
2. Niedokrwistość, leukocytoza.
2. Niedokrwistość, leukocytoza.
3. Parametry niewydolności nerek.
3. Parametry niewydolności nerek.
4. Przeciwciała – anty-GMB.
4. Przeciwciała – anty-GMB.
5. Krwinkomocz.
5. Krwinkomocz.
Leczenie:
Leczenie:
GKS i cytostatyki.
GKS i cytostatyki.
Rokowanie:
Rokowanie:
Główna przyczyna zgonu – krwotok
Główna przyczyna zgonu – krwotok
płucny i niewydolność oddechowa.
płucny i niewydolność oddechowa.
PLAMICA HENOCHA I
PLAMICA HENOCHA I
SCHONLEINA
SCHONLEINA
Def. Zapalenie małych naczyń
Def. Zapalenie małych naczyń
obejmujące skórę, przewód
obejmujące skórę, przewód
pokarmowy i nerki, przebiegające
pokarmowy i nerki, przebiegające
z zapaleniem i bólem stawów i
z zapaleniem i bólem stawów i
złogami IgA. Charakterystyczna
złogami IgA. Charakterystyczna
sezonowość zachorowań, ze
sezonowość zachorowań, ze
szczytem w okresie zimowym.
szczytem w okresie zimowym.
OBRAZ KLINICZNY
OBRAZ KLINICZNY
1. Objawy skórne – osutka plamista lub pokrzywka,
1. Objawy skórne – osutka plamista lub pokrzywka,
głownie
głownie
na kończynach dolnych i pośladkach.
na kończynach dolnych i pośladkach.
2. Objawy stawowe – ból stawów, głównie
2. Objawy stawowe – ból stawów, głównie
kolanowych
kolanowych
i skokowych.
i skokowych.
3. Objawy ze strony przewodu pokarmowego –
3. Objawy ze strony przewodu pokarmowego –
związany z
związany z
zapaleniem naczyń jelit ból brzucha, zwykle
zapaleniem naczyń jelit ból brzucha, zwykle
nasila się po
nasila się po
jedzeniu, niekiedy krwista biegunka.
jedzeniu, niekiedy krwista biegunka.
4. Objawy nerkowe – krwiomocz.
4. Objawy nerkowe – krwiomocz.
5. Objawy płucne – krwioplucie.
5. Objawy płucne – krwioplucie.
BADANIA DODATKOWE
BADANIA DODATKOWE
1. Krwinkomocz, krwiomocz.
1. Krwinkomocz, krwiomocz.
2. Białkomocz.
2. Białkomocz.
Leczenie:
Leczenie:
GKS
GKS
Rokowanie:
Rokowanie:
Dobre, w ciągu kilku
Dobre, w ciągu kilku
miesięcy dochodzi do pełnego
miesięcy dochodzi do pełnego
wyleczenia.
wyleczenia.
GUZKOWE ZAPALENIE
GUZKOWE ZAPALENIE
TĘTNIC
TĘTNIC
Def. Martwicze zapalenie
Def. Martwicze zapalenie
małych
małych
i średnich tętnic, bez zajęcia
i średnich tętnic, bez zajęcia
tętniczek, włośniczek i żyłek
tętniczek, włośniczek i żyłek
oraz bez kłębuszkowego
oraz bez kłębuszkowego
zapalenia nerek.
zapalenia nerek.
OBJAWY KLINICZNE
OBJAWY KLINICZNE
1. Objawy ogólne.
1. Objawy ogólne.
2. Objawy skórne:
2. Objawy skórne:
- plamica uniesiona,
- plamica uniesiona,
- owrzodzenia na plecach, w okolicach kostek i
- owrzodzenia na plecach, w okolicach kostek i
podudzi,
podudzi,
- guzki podskórne – na przedniej powierzchni
- guzki podskórne – na przedniej powierzchni
kończyn
kończyn
dolnych i grzbiecie stopy,
dolnych i grzbiecie stopy,
3. Objawy neurologiczne – zwykle porażenie nerwu
3. Objawy neurologiczne – zwykle porażenie nerwu
strzałkowego,
strzałkowego,
4. Objawy nerkowe – nadciśnienie tętnicze
4. Objawy nerkowe – nadciśnienie tętnicze
naczyniowonerkowe, objawy niewydolności
naczyniowonerkowe, objawy niewydolności
nerek.
nerek.
5. Ból brzucha związany z niedokrwieniem jelit.
5. Ból brzucha związany z niedokrwieniem jelit.
6. Zanik mięśni.
6. Zanik mięśni.
Leczenie:
Leczenie:
GKS i cytostatyki.
GKS i cytostatyki.
CHOROBA KAWASAKIEGO
CHOROBA KAWASAKIEGO
Def. Zapalenie dużych, średnich i małych tętnic występujące
Def. Zapalenie dużych, średnich i małych tętnic występujące
zazwyczaj u dzieci.
zazwyczaj u dzieci.
OBRAZ KLINICZNY:
OBRAZ KLINICZNY:
1. Gorączka.
1. Gorączka.
2. Rumień skóry skóry dłoni i podeszew, obrzęk rąk i stóp, po
2. Rumień skóry skóry dłoni i podeszew, obrzęk rąk i stóp, po
kilku
kilku
tygodniach łuszczenie skóry wokół paznokci.
tygodniach łuszczenie skóry wokół paznokci.
3. Osutka skórna.
3. Osutka skórna.
4. Zaczerwienienie spojówek.
4. Zaczerwienienie spojówek.
5. Przekrwienie i pękanie warg, przekrwienie błony śluzowej
5. Przekrwienie i pękanie warg, przekrwienie błony śluzowej
jamy
jamy
ustnej i gardła.
ustnej i gardła.
6. Powiększenie węzłów chłonnych szyi.
6. Powiększenie węzłów chłonnych szyi.
7. Zajęcie tętnic wieńcowych.
7. Zajęcie tętnic wieńcowych.
Leczenie: ASA, GKS.
Leczenie: ASA, GKS.