IV. BADANIE METOD

PRACY

Badanie metod pracy stanowiąc

punkt wyjścia dla:

• doskonalenia technologu i organizacji

procesów produkcyjnych i pomocniczych;

• projektowania nowych procesów,

oddziałów, zakładów;

• doskonalenia organizacji zarządzania;
• doskonalenia organizacji i techniki pracy

biurowej;

• ustalenia prawidłowych technicznych

norm pracy.

Cykl badania i usprawniania

procesów pracy.

(1/2)

Badanie metod pracy odznacza się:

• kompleksowym podejściem do badanych

zjawisk;

• uniwersalnością;

• taniością.

Cykl badania i usprawniania

procesów pracy.

(2/2)

• usprawnianie procesów produkcyjnych i sposobów

wykonywania wszelkich innych prac;

• lepsze rozplanowanie zakładów, wydziałów i stanowisk

pracy;

• doskonalenie konstrukcji maszyn, urządzeń, środków

transportu, itd.;

• ekonomizacja wysiłku ludzkiego, redukcja czynności

zbędnych, łączenie i upraszczanie pozostałych
czynności;

• lepsze wykorzystanie materiałów, maszyn i siły roboczej;
• stwarzanie lepszych warunków pracy.

Zadania, jakie spełnia badanie metod pracy, są
następujące

Metody i techniki organizatorskie

(1/7)

• celu - są to metody i techniki służące realizacji

poszczególnych funkcji zarządzania;

• przedmiotu - metody i techniki służące optymalizacji

systemów -pracy człowieka, pracy maszyn, procesów,
wytworów, instytucji;

• języka (stosowanych modeli) - metody i techniki

badania pracy, matematyczno-logiczne, systemowe,
graficzne, heurystyczne, psychosocjologiczne;

Do rozwiązywania problemów organizacyjnych służą
metody i techniki organizatorskie, które można
pogrupować według kryteriów:

Metody i techniki organizatorskie

(2/7)

• zastosowania -metody i techniki podstawowe,

specjalistyczne, których zastosowanie wymaga udziału
organizatora-specjalisty oraz techniki pracy kierownika;

• gałęzi gospodarki — metody i techniki o

zastosowaniu uniwersalnym, a także o szczególnej
przydatności dla przemysłu, handlu, komunikacji itd.

Metody i techniki organizatorskie

(3/7)

Ze względu na cel rozróżnia się metody i techniki:

• wdrażania nowych

rozwiązań
organizacyjnych

3. kontroli, oceny i

analizy:

• kontroli działania
• analizy i oceny działania
4. motywacji
5. ogólne metody

zarządzania

1. planowania:
• prognozowania
• programowania
• planowania
2. organizowania:
• analizy organizacyjnej
• optymalizacji wariantów

rozwiązań

• projektowania nowych

rozwiązań organizacyjnych

Metody i techniki organizatorskie

(4/7)

Ze względu na przedmiot
wydzielono metody,
których obiektem są
systemy, takie jak:

1. praca człowieka
2. praca maszyn i urządzeń
3. rozmaite procesy
4. wytwory

Ze względu na język i
modele wyodrębniono
metody:

1. badania pracy
2. matematyczne
3. systemowe
4. informatyczne
5. ergonomiczna
6. psychosocjologiczne
7. graficzne
8. heurystyczne

Metody i techniki organizatorskie

(5/7)

1. Wstępna analiza potrzeb organizacyjnych badanego

przedsiębiorstwa lub jego fragmentu.

2. Ustalenie stanu organizacyjnego przedmiotu badania, czyli

zebranie pełnej informacji o poszczególnych czynnikach
oddziaływujących na przedmiot działania, a mianowicie:

Działania usprawniające procesy pracy zależą głównie od
działań organizatorskich, realizowanych zwykle w
następującej kolejności:

• cel badanej pracy;
• stosowane w procesie pracy “tworzywa”
• realizowany wzór wyrobu, ilość jednostek wyrobu, jego koszt;
• kolejność wykonywania czynności składowych badanego procesu;
• miejsce jego wykonywania;
• stosowane w procesie wyposażenie techniczne;
• sposób wykonania poszczególnych czynności składowych;
• wykonawców badanej pracy, ich liczbę, przygotowanie fachowe i

umiejętności, wzajemne stosunki, stosunek do kierownictwa, itd.

Metody i techniki organizatorskie

(6/7)

• uporządkowanie propozycji usprawnień i opracowanie zbiorczego

projektu usprawnienia;

• dokonanie oceny projektu;
• opracowanie dokumentacji organizacyjnej;
• wypróbowanie projektu usprawnienia w praktyce, w przypadku

gdy jest to niezbędne.

3. Krytyczna ocena aktualnego stanu organizacyjnego oraz analiza

wariantów usprawnień tego stanu wraz z wnioskami odnośnie
wyboru optymalnego wariantu.

4. Zaprojektowanie usprawnienia obejmującego następujące etapy:

Metody i techniki organizatorskie

(7/7)

• zatwierdzenie projektu przez kierownictwo;
• przygotowanie warunków technicznych;
• przygotowanie wykonawców;
• właściwy “rozruch" organizacyjny.

5. Wprowadzenie w życie nowego lub usprawnionego rozwiązania

organizacyjnego, jako normalnego sposobu wykonywania
określonej pracy, realizowane zazwyczaj w następującej
kolejności:

6. Kontrola przebiegu i analiza efektów usprawnienia.

Przebieg realizacji zadań

usprawnieniowych.

Przygotowanie organizacyjne.

Realizacja

Utrwalenie wprowadzonych zmian

usprawnieniowych.

Przyczyny oporu stawianego

usprawnianiu pracy.

• Niepewność.
• Zagrożenie osobistych interesów.
• Odmienne postrzeganie.
• Uczucie straty.

Przezwyciężanie oporu

stawianego usprawnianiu pracy.

• Współuczestnictwo.
• Uświadamianie i komunikacja.
• Ułatwianie.
• Analiza pola siłowego.

Racjonalna organizacja zespołu

stanowisk pracy wymaga:

• ustalenia celu funkcjonowania zespołu;
• ustalenia zadań zespołu w postaci określonych wyjść

materialnych i informacyjnych;

• określenia wejść materialnych i informacyjnych;
• ustalenia optymalnych metod wykonania pracy

zespołowej i zapewnienia optymalnych warunków
pracy;

• wyposażenia zespołu w odpowiednie środki

techniczne i ustalenia racjonalnego rozplanowania
zespołu stanowisk;

• doboru pracowników o właściwych kwalifikacjach.

Projekt realizacji

1. Przedsięwzięcia dotyczące zmian usprawnieniowych.
2. Przebieg wprowadzania zmian usprawnieniowych;
3. Harmonogram realizacji zmian;
4. Wyznaczenie pracowników odpowiedzialnych za

przeprowadzenie zmian oraz określenie obowiązków
wynikających ze zmian dla innych pracowników;

5. Sposób ujęcia zmian w przepisach, normach, w

planowaniu, ewidencji, w systemie wynagrodzeń, itd.

Realizacja

1. Omówienie zmian usprawnieniowych z pracownikami

obiektu stanowiącego przedmiot usprawniania.

2. Przeszkolenie pracowników.
3. Wprowadzenie organizacyjnych i techniczno-

technologicznych zmian w obiekcie stanowiącym
przedmiot usprawniania.

4. Pierwszy okres przyswajania zmian

usprawnieniowych.

5. Ocena zmian usprawnieniowych.

Usprawnianie pracy zespołowej.

Sposoby grupowania stanowisk pracy w zespoły zależą

od:

1. rodzaju procesu pracy;
2. stopnia specjalizacji i stabilności zadań realizowanych

przez poszczególne stanowiska pracy;

3. stopnia powiązania stanowisk i równomierności

przebiegu procesu pracy.

Usprawnianie pracy

indywidualnej

1. Formułowaniu celu, jakiemu ma służyć pracujący

człowiek;

2. Sposobie określania wyjść systemu;
3. Określeniu charakteru i przebiegu wejść;
4. Ustaleniu najbardziej efektywnego przebiegu

procesu.

Przystępując do usprawniania stanowiska pracy, trzeba
pamiętać o:

CZAS ROBOCZY PRACOWNIKA

CZAS PRACY

CZAS PRZERW

czas przygotowawczo zakończeniowy

czas wykonania

czas główny

czas pomocniczy

czas obsługi organizacyjnej

czas obsługi stanowiska

czas obsługi technicznej

czas na potrzeby naturalne

czas na odpoczynek

czas na przerwy fizjologiczne

czas przerw technologicznych

czas strat

straty z przyczyn organiz.-techn.

xot

straty z przyczyn indyw.
(z winy pracownika)

Czas
normowan
y

Tc = A + B +C + D

Całkowicy czas zuzywany na wyrób, operacje, proces

produkcyjny w aktualnych warunkach oraganizacyjno-

technicznych określonego przedsiębiorstwa

Tn = A + B

Rzeczywista pracochłonność

wyrobu, opreacji lub procesu

technologicznego

Tt = C + D

Całkowity czas tracony

ło

oś

ło

oś

Document Outline