Materiały pochodzą z Platformy
Edukacyjnej Portalu
www.szkolnictwo.pl
Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu www.szkolnictwo.pl mogą być wykorzystywane przez jego
Użytkowników
wyłącznie
w zakresie własnego użytku osobistego oraz do użytku w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Kopiowanie, wprowadzanie zmian,
przesyłanie,
publiczne
odtwarzanie
i wszelkie wykorzystywanie tych treści do celów komercyjnych jest niedozwolone. Plik można dowolnie modernizować na potrzeby
własne
oraz
do
wykorzystania
w szkołach podczas zajęć dydaktycznych.
WIEDZA O
SPOŁECZEŃSTWIE
Temat: Rodzaje środowisk
społecznych
Środowisko społeczne
Każdy człowiek żyje w określonym środowisku społecznym. Jest to
ogół społecznych warunków, które kształtują rozwój i zachowanie
jednostek.
Środowisko społeczne tworzą ludzie, grupy społeczne, przedmioty
będące wytworami ludzkiej aktywności, a także środowisko kulturowe.
Środowisko kulturowe określa system działających na jednostkę
elementów kulturowych istniejących w danej zbiorowości społecznej,
do których należą między innymi wyobrażenia, tradycja, przekonania,
normy, wartości społeczne i społecznie określone wzorce zachowań.
Rodzina
Rodziną nazywamy podstawową,
pierwotną, małą grupę społeczną
składającą się z rodziców, ich
dzieci (także
adoptowanych) i krewnych.
Rodziców łączy więź małżeńska,
rodziców z dziećmi – rodzicielska.
The Bellelli Family
Edgar Degas
Rodzina
Rodzina odgrywa ważną rolę w życiu społecznym, gdyż jest
podstawowym rodzajem grupy społecznej.
Pod względem socjologicznym jest to grupa pierwotna oparta na
więziach osobistych, o organizacji nieformalnej.
Państwo, wspierając rodzinę, która jest jednym z głównych czynników
socjalizacji, gwarantuje jej warunki rozwoju poprzez odpowiednie
przepisy prawne, wynikające z zapisów w Konstytucji RP:
„Małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny, rodzina,
macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną i opieką
Rzeczypospolitej Polskiej” (art. 18 Konstytucji RP).
Typy rodziny
Typy małżeństw
Małżeństwa ze względu na strukturę dzieli się na:
Monogamiczn
e – związek
jednego
mężczyzny z
jedną kobietą
Poligamiczne
– związek
jednego
mężczyzny z
kilkoma
kobietami
Małżeństwo
grupowe –
związek kilku
kobiet z
kilkoma
mężczyznami
Typy rodziny
Typy rodziny
Typy rodziny
Rodzina
Niepełna –
rodzina, w
której dziecko
jest
wychowywane
przez jedną
osobę dorosłą,
na której
spoczywa
odpowiedzialn
ość za
gospodarstwo
domowe
Nuklearna –
rodzina
dwupokoleniow
a składająca
się z rodziców i
ich dzieci –
przeciwieństwo
to rodzina
wielopokolenio
wa
Przybrana –
rodzina
powstająca w
wyniku
powtórnego
małżeństwa
przez
owdowiałego
lub
rozwiedzione
go rodzica
Zastępcza –
prawna forma
opieki na
małoletnim
dzieckiem,
którego
biologiczni
rodzice są
nieznani albo
pozbawieni
władzy
rodzicielskiej
Rodzina jako grupa społeczna
• Związek intymnego, wzajemnego uczucia, współdziałania i
wzajemnej odpowiedzialności, w którym akcent pada na
wzmacnianie wewnętrznych relacji
i interakcji.
W tym ujęciu rodzina pełni funkcje osobowe:
• małżeńską
• rodzicielską
• braterską
Rembrandt
Kryterium klasyfikacji
Zazwyczaj jako rodzinę rozumie się dwójkę partnerów i wychowywane
potomstwo.
Tego typu rodzinę określa się jako nuklearną (w genealogii to rodzina
mała), gdy jedno z
partnerów zamieszkuje także z rodzicami, to jest to rodzina
wielopokoleniowa. Jednak tak
naprawdę granic rodziny nie da się jednoznacznie określić, choć da się
stopniować
pokrewieństwo lub powinowactwo.
Ogół osób, o których wiadomo, że są spokrewnione lub spowinowacone
chociażby w linii
bocznej, w genealogii również nazywa się rodziną (dla odróżnienia od
rodziny małej
nazywa ją się rodziną wielką).
Funkcje rodziny
Przejawy kryzysu rodziny
1990 1993 1996 1999 2002 2003 2004 2005
2,04
1,58
1,37
1,25
1,22
1,23
1,24
Najczęściej występujące
przejawy kryzysu rodziny:
- wzrost liczby rozwodów
- spadek liczby zawieranych małżeństw
- spadek dzietności
- zanik tradycyjnych funkcji rodziny
Podstawowe pojęcia z
zakresu prawa
rodzinnego
Podstawowe pojęcia z
zakresu prawa
rodzinnego
Grupa rówieśnicza
Grupa rówieśnicza jest grup społeczną składają się z osób równych
wiekiem.
Pod względem socjologicznym grupa rówieśnicza jest grupą pierwotną.
Grupę rówieśniczą wyróżnia przede wszystkim typ więzi
emocjonalnych (nieformalne) oraz wzajemna akceptacja.
Grupa
rówieśnicza
Grupa
rówieśnicza
niska
liczebność
niska
liczebność
poczucie
wspólnoty
poczucie
wspólnoty
decydująca
rola więzi
osobowych i
znajomości
osobistych
decydująca
rola więzi
osobowych i
znajomości
osobistych
dobrowolne
członkowstwo
dobrowolne
członkowstwo
aprobata dla
przywódcy
aprobata dla
przywódcy
ustalony
samodzielnie
system
wzorów i
wartości
ustalony
samodzielnie
system
wzorów i
wartości
poczucie
odrębności
poczucie
odrębności
zmienność
celów
zmienność
celów
Szkoła
Szkoła
Szkoła
przekazuje wiedzę
popularnonaukową
przekazuje wiedzę
popularnonaukową
naucza metodami
naukowymi
naucza metodami
naukowymi
przygotowuje do udziału
w życiu społecznym
(socjalizacja)
przygotowuje do udziału
w życiu społecznym
(socjalizacja)
Uczeń
Uczeń
Szkoła jest instytucją oświatowo – wychowawczą stanowiącą, podobnie
jak rodzina i grupa rówieśnicza, jeden z podstawowych czynników
socjalizacji. Charakteryzuje się ona występowaniem społeczności
dwupokoleniowej czyli uczniów i nauczycieli.
Życie szkoły jest określone przede wszystkim przez układ
interpersonalny uczeń – nauczyciel. Układ ten porządkuje życie
społeczne szkoły.
Szkoła
Stosunki w szkole mają charakter sformalizowany. Istnieje określona
hierarchia i mocno zarysowany cel, którym jest wychowanie i
nauczanie.
Szkoła
Szkoła
Dyrektor
Dyrektor
Rada
Pedagogiczna
dyrektor -
nauczyciele
Rada
Pedagogiczna
dyrektor -
nauczyciele
Rada szkoły
przedstawiciele
nauczycieli,
rodziców i
uczniów
Rada szkoły
przedstawiciele
nauczycieli,
rodziców i
uczniów
Rada rodziców
przedstawiciele
rodziców uczniów
wszystkich klas
szkoły
Rada rodziców
przedstawiciele
rodziców uczniów
wszystkich klas
szkoły
Samorząd
uczniowski
wszyscy
uczniowie
Samorząd
uczniowski
wszyscy
uczniowie
Zakład pracy
Zakład
pracy
Zakład
pracy
system
techniczny
system
techniczny
system
prawny
system
prawny
produkcyjna
- planowanie
produkcji
- produkcja
- reklama
- sprzedaż
produkcyjna
- planowanie
produkcji
- produkcja
- reklama
- sprzedaż
socjalna
-miejsce
pracy
-
zaspokajanie
potrzeb
psychospołec
znych
pracownika
socjalna
-miejsce
pracy
-
zaspokajanie
potrzeb
psychospołec
znych
pracownika
wychowawcza
-nabywanie
umiejętności
społecznych
(norm i wzorów)
- kształtowanie
stosunków
interpersonalnyc
h
wychowawcza
-nabywanie
umiejętności
społecznych
(norm i wzorów)
- kształtowanie
stosunków
interpersonalnyc
h
system
społeczny
system
społeczny
system
organizacyjny
system
organizacyjny
CECHY
FUNKCJE