MIĘDZYNARODOWY SYSTEM

WALUTOWY

• JEST ZBIOREM ZASAD,

PRZEPISÓW PRAWNYCH I NORM
ZWYCZAJOWYCH, REGULUJĄCYCH
SPOSOBY I WARUNKI
DOKONYWANIA PŁATNOŚCI
MIĘDZYNARODOWYCH.

Typy międzynarodowego

systemu walutowego:

1. system waluty złotej 1870-

1914;

2. system zmodyfikowanej

waluty złotej -

druga połowa lat 20.;

3. współczesny system

walutowy:

- dolarowo-złoty 1944-1971

- wielodewizowy po 1971 roku

SYSTEM WALUTY ZŁOTEJ

• powiązanie emisji banknotów z

rezerwami złota w danym kraju;

• złoto pełniło wszystkie funkcje

pieniądza (środek cyrkulacji, środek
płatniczy, środek tezauryzacji i
miernik wartości);

• eliminacja srebra jako równorzędny

pieniądz w stosunku do złota;

• waluta krajowa miała ustalony

parytet w złocie

SYSTEM WALUTY ZŁOTEJ -cd

• kursy walutowe - stałe
• możliwość wymiany pieniądza

krajowego na złoto w banku
centralnym i swoboda wywozu i
przywozu złota między krajami

• unifikacja systemów pieniężnych

poszczególnych krajów

• 41 głównych krajów

SYSTEM ZMODYFIKOWANEJ

WALUTY ZŁOTEJ

• nadal system waluty złotej;
• wartość walut określano w stosunku

do złota;

• kursy walut stałe;
• swoboda transferu złota w skali

międzynarodowej;

• powiązanie emisji pieniądza z

posiadanymi rezerwami złota;

• nowe zasady wymienialności walut

na złoto:

Wymienialność mogła się

odbywać:

• w systemie

sztabowo-złotym

(określono minimalna sumę,
która mogła być wymienialna
na złoto),

• dewizowo-złotym

(zachowano

wymienialność danej waluty na
walutę wymienialną na złoto).

WSPÓŁCZESNY SYSTEM

WALUTOWY

DOLAROWO-ZŁOTY

• tzw. system z Bretton Woods;
• złoto - podstawa podtrzymująca cały

system

• parytety walut krajów członkowskich

są wyrażone w złocie, którego
wartość jest stała (oficjalna cena
złota była stała i wynosiła 35 USD za
uncję)

lub w dolarach USA wymienialnych

na złoto

• skarb USA wymieniał dolary na

złoto bankom centralnym innych
krajów po kursie parytetowym

• kursy walut mogły się wahać tylko

w wąskich granicach 1% w górę
lub w dół od kursu parytetowego;

• zmiany parytetów walut

(dewaluacje, rewaluacje) bardzo
rzadko;

15 sierpnia 1971

• USA zawiesiły wymienialność

dolara na złoto, decyzja
prezydenta R.Nixona

ROZLICZENIA

MIĘDZYNARODOWE

Rozliczenia międzynarodowe

polegają na regulowaniu,

powstałych między

podmiotami znajdującymi się

w różnych krajach, należności

i zobowiązań pieniężnych z

tytułu obrotu handlowego,

usługowego, kapitałowego i

świadczeń jednostronnych

(nieodpłatnych).

Rozliczenia mogą być dokonywane w

dwojaki sposób:

• bez udziału pieniądza;
• z wykorzystaniem pieniądza

gotówkowego przekazywanego
sprzedającemu przez kupującego.

Rozliczenia odbywające się bez udziału

pieniądza przybierają formę

kompensat

towarowych.

• Ogólnie rozróżnia się dwa rodzaje

dwustronnych

kompensat

towarowych

• kompensatę całościową,
• kompensatę częściową.

• Kompensata całościowa może

przybrać następujące formy:

– barteru,
– transakcji równoległych.

Kompensaty częściowe:

• counterpurchase agreements,
• buy-back agreements,
• offset agreements.

• Counterpurchase agreements (transakcje wzajemne) są

zwykle zawierane z inicjatywy kontrahenta z kraju
„cierpiącego” na niedostatek środków płatniczych.
Warunkuje on zawarcie kontraktu importowego wyrażeniem
przez partnera zgody przynajmniej na częściowe rozliczenie
go oferowanymi w zamian towarami.

•

Buy-back agreements (kontrdostawy) polegają na sprzedaży
kompletnego obiektu lub nawet całej fabryki „pod klucz” w
zamian za dostawy wyrobów wytworzonych w zakupionym
obiekcie.

• W offset agreements kupujący stawia jako warunek

podpisania kontraktu wymaganie zakupu w jego kraju
surowców, materiałów, wyrobów kooperacyjnych itp.
produktów potrzebnych do realizacji zamówienia.