1
Podział mas wyciskowych
2
Skład masy alginatowej
Składnik
Stężenie
Funkcja
Alginian sodowy
12-18%
Środek nadający elastyczność
Gips dwuwodny
10-14%
Środek sieciujący alginian
Fosforan
trójsodowy
1-2%
Środek opóźniający wiązanie
Ziemia
okrzemkowa
50-60%
Wypełniacz nadaje
konsystencję
Fluorotytanina
potasu
4%
Kontrola pH
Aromaty
0,05-0,5%
Odczucia estetyczne pacjenta i
lekarza
Pigmenty
0,05%
Nadanie barwy
3
Skład masy agarowej
Składnik
Stężen
ie
Funkcja
Agar
12,5%
Materiał żelujący
Boraks
0,2%
Podwyższa odporność na
rozerwanie
Siarczan potasu
1,7%
Ułatwia odlanie modeli
gipsowych
Benzoesany,
czwartorzędowe sole
amoniowe
0,1%
Środki bakteriobójcze
Aromaty i barwniki
0,05%
Poprawiają wygląd masy oraz
zmniejszają odruch wymiotny
pacjenta podczas pobierania
wycisku
Woda
85%
Rozpuszczalnik
4
Skład masy polisiarczkowej
Baza
Skład katalizatora
- polimer z atomami
siarki,
- siarczan cynku,
- krzemionka,
- plastyfikatory,
- aromaty
- dwutlenek ołowiu,
- siarka,
- plastyfikatory (ftalany,
cytryniany),
- kwas stearynowy
5
Polisiarczki
5
ZALETY
WADY
- niska cena,
- długi czas pracy,
- szczególne zastosowanie
w wyciskach
czynnościowych,
- hydrofilność,
- dokładność,
- brak substancji
zakłócających proces
polimeryzacji
- skurcz polimeryzacyjny,
- nieprzyjemny zapach i
kolor,
- trudno mieszalne,
- spływają do gardła
pacjenta,
- łatwe tworzenie się bąbli
powietrza,
- masa może plamić
ubranie,
- niska odporność na
rozrywanie
6
Silikonowe materiały wyciskowe
Ze względu na typ reakcji wiązania oraz grup występujących
na końcu łańcucha polisiloksanowego materiały dzieli się na:
1.
masy kondensacyjne (zwane silikonami typu C),
2.
masy addycyjne (określane jako silikony A).
Reakcja wiązania masy kondensacyjnej polega na reakcji
sieciowania
z wydzielaniem produktu ubocznego, jakim jest np. alkohol
etylowy, który pod wpływem czasu odparowuje, powodując
zmianę wymiarów masy.
W materiałach typu addycyjnego na końcu łańcuchów znajdują
się wiązania podwójne, które pękają pod wpływem katalizatora
platynowego, bez wydzielania produktów ubocznych. Dzięki
temu materiał zachowuje swoje wymiary początkowe.
7
Silikony typu C
ZALETY:
stosunkowo niska cena,
dobre odwzorowanie detali,
brak substancji, które hamują polimeryzację,
odporność na rozerwanie.
WADY:
nieobojętność biologiczna,
hydrofobowość,
konieczność wykonania modelu w ciągu 48 godzin od
momentu
pobrania wycisku.
8
Silikony typu A
ZALETY:
biozgodność,
stabilność wymiarów (ewentualne zmiany są na poziomie
poniżej 0,1%),
większa hydrofilność niż w wypadku materiałów silikonowych
typu C,
istnieje możliwość wykonania modelu gipsowego po dowolnie
długim czasie od momentu pobrania wycisku.
WADY:
wysoka cena,
inhibicja lateksem i adrenaliną.
9
Polietery
Polietery dostępne są w trzech typach lepkości:
bardzo małej, potocznie zwane rzadkimi (low consistency);
średniej (medium);
dużej, bardzo gęste (heavy body).
W zależności od typu wykonanego uzupełnienia powinno się
stosować polietery o różnej lepkości oraz różnym czasie
wiązania.
10
Skład masy polieterowej
Baza
Skład katalizatora
-
polimer polieterowy,
-
wypełniacze ,
- estry gliceryny,
- plastyfikatory
,
- pigmenty i aromaty
(uzyskanie odpowiednich
właściwości
organoleptycznych)
- ester kwasu
sulfonowego
(w ostatnich latach zastąpiony
innym związkiem, który ma
zdolność inicjacji polimeryzacji
kationowej),
- wypełniacze,
- plastyfikatory,
- pigmenty
11
Polietery
11
ZALETY
WADY
- łatwość mieszania
i nakładania,
- hydrofilność, czyli
dobre powinowactwo
do wody,
- bardzo dobra
stabilność wymiarów,
- dobra odtwarzalność
detali,
- łatwość wykonania
modeli gipsowych,
- snap-set, czyli szybki
moment wiązania
- wysoki koszt materiału
i urządzeń do mieszania,
- krótki czas pracy,
- czasem gorzki smak masy,
- możliwość uszkodzenia wycisków
podczas długotrwałego
przechowywania w środowisku
wilgotnym lub silnie
nasłonecznionym,
- materiał nieobojętny biologicznie,
- skurcz polimeryzacyjny 0,5% po
24 godz.