XXXV. Leki moczopędne (diuretyki)

DIURETYKI

DIURETYKI

●

●

stosowane w chorobach, którym

stosowane w chorobach, którym

towarzyszą obrzęki

towarzyszą obrzęki

●●

●●

zastoinowa niewydolność mięśnia

zastoinowa niewydolność mięśnia

sercowego

sercowego

●●

●●

niewydolność nerek

niewydolność nerek

●●

●●

marskość wątroby

marskość wątroby

●●

●●

obrzęk płuc

obrzęk płuc

●●

●●

nadciśnienie

nadciśnienie

●●

●●

zatrucia

zatrucia

●

●

organiczne sole rtęci

organiczne sole rtęci

●

●

metyloksantyny

metyloksantyny

1. Leki moczopędne typu sulfonamidów

1. Leki moczopędne typu sulfonamidów

1a. Hamujące anhydrazę weglanową

1a. Hamujące anhydrazę weglanową

1b. Hamujące reabsorpcję elektrolitów

1b. Hamujące reabsorpcję elektrolitów

(salurertyki)

(salurertyki)

1b.1. Saluretyki jednopierścieniowe

1b.1. Saluretyki jednopierścieniowe

1b. 2

1b. 2

Saluretyki dwupierścieniowe pochdne

Saluretyki dwupierścieniowe pochdne

benzotiodiazyny

benzotiodiazyny

1c. Saluretyki o innej budowie

1c. Saluretyki o innej budowie

2. Leki oszczędzające potas

2. Leki oszczędzające potas

2a. Antagoniści aldosteronu (oszczędzające potas)

2a. Antagoniści aldosteronu (oszczędzające potas)

2b. Cykliczne amidyny (oszczędzające potas)

2b. Cykliczne amidyny (oszczędzające potas)

3. Leki moczopędne ksantynowe

3. Leki moczopędne ksantynowe

4. Leki moczopędne o działaniu osmotycznym

4. Leki moczopędne o działaniu osmotycznym

5. ADH antagoniści

5. ADH antagoniści

NERKI

NERKI

●

●

oczyszczają osocze z różnych substancji

oczyszczają osocze z różnych substancji

●

●

wydala się sód, potas, wapń, fosforany,

wydala się sód, potas, wapń, fosforany,

woda

woda

●

●

równowaga wodno-elektrolitowa

równowaga wodno-elektrolitowa

●

●

równowaga kwasowo-zasadowa

równowaga kwasowo-zasadowa

●

●

utrzymanie stałego ciśnienia osmotycznego

utrzymanie stałego ciśnienia osmotycznego

●

●

wytwarzanie reniny

wytwarzanie reniny

●

●

wytwarzanie erytropoetyny stymulującej

wytwarzanie erytropoetyny stymulującej

wytwarzanie krwinek czerwonych

wytwarzanie krwinek czerwonych

●

●

w nefronie wyróżnia się

w nefronie wyróżnia się

●●

●●

kłębuszek nerkowy

kłębuszek nerkowy

●●

●●

cewkę krętą bliższą (proksymalną)

cewkę krętą bliższą (proksymalną)

●●

●●

pętlę nefronu (pętla Henlego)

pętlę nefronu (pętla Henlego)

●●

●●

cewkę krętą dalszą (dystalną)

cewkę krętą dalszą (dystalną)

●●

●●

cewkę zbiorczą

cewkę zbiorczą

●

●

działające

działające

●●

●●

w obrębie kłębuszka nerkowego

w obrębie kłębuszka nerkowego

●●

●●

głównie na cewkę bliższą

głównie na cewkę bliższą

●●

●●

w obrębie pętli (diuretyki pętlowe)

w obrębie pętli (diuretyki pętlowe)

●●

●●

na odcinek korowy cewki dalszej

na odcinek korowy cewki dalszej

●●

●●

w obrębie cewki zbiorczej

w obrębie cewki zbiorczej

●

●

leki moczopędne typu sulfonamidów

leki moczopędne typu sulfonamidów

●●

●●

hamujące anhydrazę węglanową

hamujące anhydrazę węglanową

●●

●●

hamujące reabsorpcję elektrolitów

hamujące reabsorpcję elektrolitów

●●●

●●●

saluretyki jednopierścieniowe

saluretyki jednopierścieniowe

●●●

●●●

saluretyki dwupierścieniowe

saluretyki dwupierścieniowe

pochodne

pochodne

benzotiodiazyny

benzotiodiazyny

●

●

saluretyki o innej strukturze

saluretyki o innej strukturze

●

●

leki oszczędzające potas

leki oszczędzające potas

●●

●●

antagoniści aldosteronu

antagoniści aldosteronu

●●

●●

cykliczne amidyny

cykliczne amidyny

●

●

diuretyki ksantynowe

diuretyki ksantynowe

●

●

leki moczopędne o działaniu osmotycznym

leki moczopędne o działaniu osmotycznym

●

●

ADH antagoniści

ADH antagoniści

1. Leki moczopędne typu sulfonamidów

1. Leki moczopędne typu sulfonamidów

1a. Hamujące anhydrazę weglanową

1a. Hamujące anhydrazę weglanową

CO

CO

2

2

+ H

+ H

2

2

O = H

O = H

+

+

+ HCO

+ HCO

3

3

-

-

●

●

w części korowej nerki, żołądku, trzustce, CNS

w części korowej nerki, żołądku, trzustce, CNS

●

●

zakwaszenie krwi przy długotrwałym

zakwaszenie krwi przy długotrwałym

stosowaniu

stosowaniu

●

●

stosowane w jaskrze

stosowane w jaskrze

687. ACETAZOLAMID

687. ACETAZOLAMID

(

(

Acetazolamidum

Acetazolamidum

, Diamox)

, Diamox)

5-Acetamido-1,3,4-tiadiazolo-2-sulfonamid

5-Acetamido-1,3,4-tiadiazolo-2-sulfonamid

688. DORZOLAMID

688. DORZOLAMID

(

(

Dorzolamidum,

Dorzolamidum,

Trusopt)

Trusopt)

7,7-Ditlenek 4-(etyloamino)-5,6-dihydro-6-

7,7-Ditlenek 4-(etyloamino)-5,6-dihydro-6-

metylo-4H-tieno[2,3-b]tiopirano-2-

metylo-4H-tieno[2,3-b]tiopirano-2-

sulfonamidu

sulfonamidu

●

●

w okulistyce w jaskrze

w okulistyce w jaskrze

689. BRYNZOLAMID

689. BRYNZOLAMID

(

(

Brinzolamidum,

Brinzolamidum,

Azopt)

Azopt)

1,1-Ditlenek

1,1-Ditlenek

4-etyloamino-2-(3-

4-etyloamino-2-(3-

metoksypropylo)-

metoksypropylo)-

-3,4-dihydro-2H-tieno[3,2-e]-1,2-tiazyno-6-

-3,4-dihydro-2H-tieno[3,2-e]-1,2-tiazyno-6-

sulfonamidu

sulfonamidu

690. METAZOLAMID

690. METAZOLAMID

(

(

Methazolamidum,

Methazolamidum,

Neptazane)

Neptazane)

Amid kwasu N-(4-metylo-2-sulfamoilo

Amid kwasu N-(4-metylo-2-sulfamoilo

-1,3,4-

-1,3,4-

tiadiazolin-5-ylideno)-octowego

tiadiazolin-5-ylideno)-octowego

1b. Hamujące reabsopcję elektrolitów

1b. Hamujące reabsopcję elektrolitów

(salurertyki)

(salurertyki)

1b.1 Saluretyki jednopierścieniowe

1b.1 Saluretyki jednopierścieniowe

●

●

hamują reabsorpcję sodu, potasu, chlorków,

hamują reabsorpcję sodu, potasu, chlorków,

fosforanów i wtórnie wody

fosforanów i wtórnie wody

- - saluretyki jednopierścieniowe

- - saluretyki jednopierścieniowe

691. INDAPAMID

691. INDAPAMID

(

(

Indapamidum,

Indapamidum,

Lozol)

Lozol)

T

T

1/2

1/2

=7h

=7h

4-Chloro-N-(-metylo-1-indolinylo)-3-

4-Chloro-N-(-metylo-1-indolinylo)-3-

sulfamoilobenzamid

sulfamoilobenzamid

692. CHLORTALIDON

692. CHLORTALIDON

(

(

Chlorthalidonum,

Chlorthalidonum,

Hygroton)

Hygroton)

2-Chloro-5-(1-hydroksy-3-okso-1-

2-Chloro-5-(1-hydroksy-3-okso-1-

izoindolinylo)-

izoindolinylo)-

-benzenosulfonamid

-benzenosulfonamid

●

●

diuretyki pętlowe

diuretyki pętlowe

●●

●●

hamują transport jonów chlorkowych w

hamują transport jonów chlorkowych w

pętli

pętli

nefronu

nefronu

693. FUROSEMID

693. FUROSEMID

LD

LD

50

50

=2600 mg/kg sz

=2600 mg/kg sz

(

(

Furosemidum,

Furosemidum,

Lasix)

Lasix)

T

T

1/2

1/2

=11h

=11h

Kwas 5-(aminosulfonylo)-4-chloro-2-[(2-

Kwas 5-(aminosulfonylo)-4-chloro-2-[(2-

furanylometylo)-amino]-benzoesowy

furanylometylo)-amino]-benzoesowy

694. BUMETANID

694. BUMETANID

(

(

Bumetanidum,

Bumetanidum,

Bumex)

Bumex)

Kwas 3-(bytyloamino)-4-fenoksy-5-

Kwas 3-(bytyloamino)-4-fenoksy-5-

sulfamoilobenzoesowy

sulfamoilobenzoesowy

695. TORASEMID

695. TORASEMID

(

(

Torasemidum,

Torasemidum,

Demadex)

Demadex)

1-Izopropylo-3-(4-m-toluidynopirydyno-3-

1-Izopropylo-3-(4-m-toluidynopirydyno-3-

sulfonylo)-mocznik

sulfonylo)-mocznik

696. METOL

696. METOL

AZ

AZ

ON

ON

(

(

Metolazonum,

Metolazonum,

Mykrox)

Mykrox)

7-Chloro-1,2,3,4-tetrahydro-2-metylo-4-okso-

7-Chloro-1,2,3,4-tetrahydro-2-metylo-4-okso-

3-o-tolilo-

3-o-tolilo-

-6-chinazolinosulfonamid

-6-chinazolinosulfonamid

697.

697.

KWINETAZON

KWINETAZON

(

(

Quinethazonum

Quinethazonum

, Hydromox)

, Hydromox)

7-

7-

C

C

hloro-2-etylo-4-okso-2,3-dihydro-1H-

hloro-2-etylo-4-okso-2,3-dihydro-1H-

chinazolino-6-sulfonamid

chinazolino-6-sulfonamid

1b.2

1b.2

Saluretyki dwupierścieniowe pochdne

Saluretyki dwupierścieniowe pochdne

benzotiodiazyny

benzotiodiazyny

●

●

wpływają na transport aktywny jonów

wpływają na transport aktywny jonów

●

●

hamują wchłanianie chlorków, sodu,

hamują wchłanianie chlorków, sodu,

potasu,

potasu,

węglanów, wody

węglanów, wody

●

●

nadmierne wydalanie potasu =>

nadmierne wydalanie potasu =>

hipokaliemia

hipokaliemia

●

●

należy uzupełniać potas

należy uzupełniać potas

●

●

T

T

1/2

1/2

=1 - 1.5h

=1 - 1.5h

698. CHLOROTIAZYD

698. CHLOROTIAZYD

(

(

Chlorothiazidum,

Chlorothiazidum,

Diuril)

Diuril)

1,1-Ditlenek 6-chloro-2H-1,2,4-

1,1-Ditlenek 6-chloro-2H-1,2,4-

benzotiadiazyno-7-sulfonamidu

benzotiadiazyno-7-sulfonamidu

699. HYDROCHLOROTIAZYD

699. HYDROCHLOROTIAZYD

(

(

Hydrochlorothiazidum,

Hydrochlorothiazidum,

Esidrix)

Esidrix)

1,1-Ditlenek 6-chloro-3,4-dihydro-2H-1,2,4-

1,1-Ditlenek 6-chloro-3,4-dihydro-2H-1,2,4-

benzotiadiazyno-7-sulfonamidu

benzotiadiazyno-7-sulfonamidu

700. BENZTIAZYD

700. BENZTIAZYD

(

(

Benzthiazidum,

Benzthiazidum,

Exna)

Exna)

1,1-Ditlenek 3-benzylotiometylo-6-chloro-2H-

1,1-Ditlenek 3-benzylotiometylo-6-chloro-2H-

1,2,4-

1,2,4-

-benzotiadiazyno-7-sulfonamidu

-benzotiadiazyno-7-sulfonamidu

701.

701.

POLITIAZYD

POLITIAZYD

(

(

Polythiazidum,

Polythiazidum,

Renese)

Renese)

1,1-Ditlenek 6-chloro-3,4-dihydro-2-metylo-3-

1,1-Ditlenek 6-chloro-3,4-dihydro-2-metylo-3-

[[(2,2,2-

[[(2,2,2-

-trifluoroetylo)tio]-metylo]-2H-1,2,4-

-trifluoroetylo)tio]-metylo]-2H-1,2,4-

benzotiadiazyno-7-

benzotiadiazyno-7-

-sulfonamidu

-sulfonamidu

702.

702.

TRICHLOROMETIAZYD

TRICHLOROMETIAZYD

(

(

Trichlormethiazidum,

Trichlormethiazidum,

Naqua)

Naqua)

1,1-Ditlenek 6-chloro-3-(chlorometylo)-3,4-

1,1-Ditlenek 6-chloro-3-(chlorometylo)-3,4-

dihydro-2H-

dihydro-2H-

-1,2,4-benzotiadiazyno-7-sulfonamidu

-1,2,4-benzotiadiazyno-7-sulfonamidu

703. METYKLOTIAZYD

703. METYKLOTIAZYD

(

(

Methyclothiazidum, Enduron

Methyclothiazidum, Enduron

)

)

1,1-Ditlenek 6-chloro-3-(chlorometylo)-3,4-

1,1-Ditlenek 6-chloro-3-(chlorometylo)-3,4-

dihydro-2-

dihydro-2-

-metylo-2H-1,2,4-benzotiadiazyno-7-

-metylo-2H-1,2,4-benzotiadiazyno-7-

sulfonamidu

sulfonamidu

704. BENDROFLUMETIAZYD

704. BENDROFLUMETIAZYD

(

(

Bendroflumethiazidum

Bendroflumethiazidum

, Naturetin)

, Naturetin)

1,1-Ditlenek 3-benzylo-3,4-dihydro-6-

1,1-Ditlenek 3-benzylo-3,4-dihydro-6-

(trifluorometylo)-

(trifluorometylo)-

-2H-1,2,4-benzotiadiazyno-7-sulfonamidu

-2H-1,2,4-benzotiadiazyno-7-sulfonamidu

1c. Saluretyki o innej budowie

1c. Saluretyki o innej budowie

705. KWAS ETAKRYNOWY

705. KWAS ETAKRYNOWY

(

(

Acidum etacrinicum,

Acidum etacrinicum,

Uregyt)

Uregyt)

Kwas [2,3-dichloro-4- (2-metylenobutyrylo)-

Kwas [2,3-dichloro-4- (2-metylenobutyrylo)-

fenoksy]-octowy

fenoksy]-octowy

2. Leki oszczędzające potas

2. Leki oszczędzające potas

2a. Antagoniści aldosteronu (oszczędzające

2a. Antagoniści aldosteronu (oszczędzające

potas)

potas)

●

●

hamują wymianę jonów sodowych na

hamują wymianę jonów sodowych na

potasowe

potasowe

i wodorowe

i wodorowe

●

●

hamują reabsorpcję sodu

hamują reabsorpcję sodu

●

●

hamują wydalanie potasu do światła cewek

hamują wydalanie potasu do światła cewek

●

●

końcowy odcinek cewki dalszej i

końcowy odcinek cewki dalszej i

początkowy

początkowy

odcinek cewki zbiorczej

odcinek cewki zbiorczej

- antagoniści aldosteronu (oszczędzające

- antagoniści aldosteronu (oszczędzające

potas)

potas)

706. SPIRONOLAKTON

706. SPIRONOLAKTON

(

(

Spironolactonum,

Spironolactonum,

Aldactone)

Aldactone)

(7

(7

α

α

,17

,17

α

α

)-

)-

γ

γ

-Lakton kwasu 7-(acetylotio)-17-

-Lakton kwasu 7-(acetylotio)-17-

hydroksy-

hydroksy-

-3-oksopregn-4-eno-21-karboksylowego

-3-oksopregn-4-eno-21-karboksylowego

2b. Cykliczne amidyny (oszczędzające potas)

2b. Cykliczne amidyny (oszczędzające potas)

707. AMILORYD

707. AMILORYD

(

(

Amiloridum

Amiloridum

, Midamor)

, Midamor)

3,5-Diamino-N-(aminoiminometylo)-6-

3,5-Diamino-N-(aminoiminometylo)-6-

-chloropirazynokarboksamid

-chloropirazynokarboksamid

●

●

hamują napływ jonów sodowych do

hamują napływ jonów sodowych do

końcowego

końcowego

odcinka cewki dalszej

odcinka cewki dalszej

708. TRIAMTEREN

708. TRIAMTEREN

(

(

Triamterene,

Triamterene,

Dyrenium)

Dyrenium)

2,4,7-Triamino-6-fenylopterydyna

2,4,7-Triamino-6-fenylopterydyna

3. Leki moczopędne ksantynowe

3. Leki moczopędne ksantynowe

●

●

rozszerzają naczynia kłębuszków

rozszerzają naczynia kłębuszków

nerkowych

nerkowych

●

●

hamują wchłanianie zwrotne jonów

hamują wchłanianie zwrotne jonów

chlorkowych

chlorkowych

● „

● „

odpęczniają koloidy tkankowe” =>

odpęczniają koloidy tkankowe” =>

hydremia

hydremia

4. Leki moczopędne o działaniu osmotycznym

4. Leki moczopędne o działaniu osmotycznym

709. MANNITOL

709. MANNITOL

(

(

Mannitolum,

Mannitolum,

Osmitrol)

Osmitrol)

D-Mannitol

D-Mannitol

5. ADH antagoniści

5. ADH antagoniści

710. DEMEKLOCYKLINA

710. DEMEKLOCYKLINA

(

(

Demeclocyclinum,

Demeclocyclinum,

Declimycin)

Declimycin)

6-Demetylo-7-chlorotetracyklina

6-Demetylo-7-chlorotetracyklina

692. Li

692. Li

+

+

PL:

PL:

Acetazolamide, Amiloride,

Acetazolamide, Amiloride,

Chlorthalidone,

Chlorthalidone,

Demeclocycline, Dorzolamide,

Demeclocycline, Dorzolamide,

Ethacrynic acid,

Ethacrynic acid,

Furosemide, Hydrochlorothiazide,

Furosemide, Hydrochlorothiazide,

Indapamide,

Indapamide,

Klopamid Mannitol, Quinethazone,

Klopamid Mannitol, Quinethazone,

Spironolactone,

Spironolactone,

Torsemide,Triamterene

Torsemide,Triamterene

WHO: Hydrochlorothiazide, Furosemide, Amiloride,

WHO: Hydrochlorothiazide, Furosemide, Amiloride,

Spironolactone, Mannitol

Spironolactone, Mannitol

USA:

USA:

Acetazolamide (Diamox), Amiloride

Acetazolamide (Diamox), Amiloride

(Midamor),

(Midamor),

Bendroflumethiazide (Naturetin), Benzthiazide

Bendroflumethiazide (Naturetin), Benzthiazide

(Exna),

(Exna),

Brinzolamide (Azopt), Bumetanide (Bumex),

Brinzolamide (Azopt), Bumetanide (Bumex),

Chlorthalidone (Hygroton), Demeclocycline

Chlorthalidone (Hygroton), Demeclocycline

(Declimycin), Dichlorphenamide

(Declimycin), Dichlorphenamide

(Daranide), Dorzolamide (Trusopt); Ethacrynic

(Daranide), Dorzolamide (Trusopt); Ethacrynic

(Edecrin), Furosemide (Lasix), Hydrochlorothiazide

(Edecrin), Furosemide (Lasix), Hydrochlorothiazide

(Esidrix), Hydroflumethiazide (Diucardin),

(Esidrix), Hydroflumethiazide (Diucardin),

Indapamide

Indapamide

(Lozol), Mannitol (Osmitrol),

(Lozol), Mannitol (Osmitrol),

Methazolamide

Methazolamide

(Neptazane), Methyclothiazide

(Neptazane), Methyclothiazide

(Enduron), Metolazone

(Enduron), Metolazone

(Mykrox), Polythiazide

(Mykrox), Polythiazide

(Renese), Quinethazone

(Renese), Quinethazone

(Hydromox),

(Hydromox),

Spironolactone (Aldactone), Torsemide

Spironolactone (Aldactone), Torsemide

(Demadex),Triamterene

(Demadex),Triamterene

(Dyrenium),Trichlormethiazide

(Dyrenium),Trichlormethiazide

(Naqua)

(Naqua)