LEKI MOCZOPĘDNE

ZASTOSOWANIE LEKÓW

MOCZOPĘDNYCH

• Nadciśnienie tętnicze
• Niewydolność serca
• Niewydolność nerek
• Zespół nerczycowy
• Marskość wątroby

ADH

INHIBITORY
ANHYDRAZY
WĘGLANOW
EJ

DIURETYK
I
PĘTLOWE

TIAZYDY

LEKI
OSCZĘDZAJĄC
E POTAS

1. LEKI MOCZOPĘDNE DZIAŁAJĄCE NA KANALIK

BLIŻSZY- INHIBITORY ANHYDRAZY WĘGLANOWEJ

2. PĘTLOWE LEKI MOCZOPĘDNE

3. LEKI MOCZOPĘDNE DZIAŁAJĄCE NA KOROWY

ODINEK KANALIKA DALSZEGO- TIAZYDY

4. LEKI OSZCZĘDZAJĄCE POTAS

4A. ANTAGONIŚCI ALDOSTERONU
4B. LEKI DZIAŁAJĄCE NIEZALEŻNIE OD

ALDOSTERONU

6. KSANTYNY

7. OSMOTYCZNE LEKI MOCZOPĘDNE

Ad1. LEKI MOCZOPĘDNE DZIAŁAJĄCE NA KANALIK

BLIŻSZY

INHIBITORY ANHYDRAZY WĘGLANOWEJ

CO

2

+H

2

O H

2

CO

3

H

+

+HCO

3

-

KANALIK
NERKOWY

Na

+

NaHC
O

3

KRWIOBIE
G

X

KWASICA

Aktywność anhydrazy hamują:
CN

-

,HS

-

,CNO

-

,SCN

-

,CU

2+

,-NH

2

-hamowanie wydzielania płynu śródgałkowego
przez ciało rzęskowe

-zmniejszają wydzielanie płynu mózgowo-
rdzeniowego

-hamują wydzielanie soku trzustkowego, łez,
śliny, kwasu solnego

ZASTSOSOWANIA DODATKOWE
•jaskra
•padaczka

Wzmaga wydzielanie Na

+

,K

+

,PO4

3-

,CO

32- (

hipokalemia, hipokalcemia)

Przeciwwskazania:

• Kwasica hiperchloremiczna

• Choroba Addisona

• Hiponatremia

• Hipokaliemia

• Niewydolnośc nadnerczy

• Marskość watroby; Nasila encefalopatię

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE:

• kwasica metaboliczna

• Tworzą kamienie nerkowe

• trombocytopenia

• Agranulocytoza

• Zaburzenia ze strony OUN

•

ACETAZOLAMID

• ETOKSZOLAMID

• BRINZOLAMID

POCHODNE SULFONAMIDÓW:
Uszkodzenia szpiku
Reakcje alergiczne
Uszkodzeni nerek

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE

• zapalenie naczyń,
• ostre zapalenie

trzustki,

• żółtaczka

• Zaburzenia równowagi kwasowo –zasadowej

-

zasadowica

• MOGĄ zwiększać poziom LDL i trójglicerydów a

zmniejszają HDL

• niedokrwistość aplastyczna, małopłytkowość,

agranulocytoza, leukopenia,

• MOGĄ POWODOWAĆ hiperglikemiE

• Oto- i nefro- toksycznie
• Zaburzenia elektrolitowe
• - hiponatremia
• -hipokaliemia
• -hipochloremia

• -hiperurykemia
• -glikozuria

• BUMETANID- 40x silniejszy
ma lepsze parametry farmakokinetyczne, działania
niepożądane j.w

• TORASEMID-3x silniejszy

• KWAS ETAKRYNOWY-wskazany w marskości wątroby

z puchlizną brzuszną

ZASTOSOWANIE:

• Niewydolność serca
• Nadciśnienie tętnicze
• Obrzęk nerczycowy-BARDZO SKUTECZNE
• MARSKOŚĆ WĄTROBY-ostrożnie encefalopatia!!!
• Zatrucia lekami

Mechanizm działania leków działających

na korowy odcinek kanalika dalszego

(tiazydów

)

Na

+

Cl

-

Światło

kanalika

Przestrzeń śródmiąższowa nerki

Cl

-

ATPaza

Na

+

,K

+

K+

Na

+

Komórka kanalika

symporte

r

Na

+

Cl

-

Farmakodynamika, W.Janiec

KANALIK DALSZY

EFEKTY ELEKTROLITOWE

• HIPOKALEMIA

• Hipowolemia

• Hiponatremia

• Zmniejsząja wydalanie wapnia-

HIPERKALCEMIA!!!!!!!!!

ALE WYKORZYSTYWANE W LECZENIU OSTEOPOROZY I

KAMICY NERKOWEJ

3. LEKI DZIAŁAJĄCE NA KOROWY

ODCINEK KANALIKA DALSZEGO

3A. TIAZYDY
Hydrochlorotiazyd

Efekty;
-zwiększają wydzielanie aldosteronu
-zwiększają wymianę Na

+

na K

+

-

zmniejszą wydzielanie kwasu moczowego

-Zwiększają poziom glukozy we krwi
-w moczówce prostej zwiększa poliurię

-Zwiększa aktywność reninowa osocza

-nie powoduje kwasicy
- hiperlipidemia

ZASTOSOWANIE:
-obrzęki w niewydolności serca
NIE W MARSKOŚCI WĄTROBY(małe

zaburzenia elektrolitowe-śpiączka)
-nadciśnienie tętnicze

DZIAŁANIEANIEPOŻĄDANE:
-hieperglikemia
-zaburzenia elektrolitowe
-Uszkodzenie układu krwiotwórczego
(leukopenia, agranulocytoza)
– uszkodzenie wątroby
-nadwrażliwość na światło, wysypki

skórne

3B. TIAZYDY HETEROCYKLICZNE

CHLORTALIDON,
KLOPAMID

INDAPAMID

-działanie moczopędne występuje

po 2 godz i działanie utrzymuje

się przez 48 godz
-zastosowanie j.w +Chlortalidon

zatrucie ciążowe

-dodatkowo hamuje transport

wapnia w komórkach mięśni

gładkich

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE:
-uszkodzenie układu

krwiotwórczego
-uszkodzenie wątroby
-zaburzenia elektrolitowe

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE:
-zwiększa stęż. Kwasu

moczowego i glukozy (ale nie

wpływa na profil lipidowy)
-bardzo rzadko małopłytkowość,

leukopenie, agranulocytozę,

niedokrwistość aplastyczną i

hemolityczna;
-zwiększona aktywność enzymów

wątrobowych

4. LEKI MOCZOPĘDNE DZIAŁAJĄCE NA

KANALIKI ZBIORCZE (OSZCZĘDZAJĄCE

POTAS)

Światło

kanalika

Przestrzeń śródmiąższowa nerki

Cl

-

ATPaza

Na

+

,K

+

K+

Na

+

Komórka kanalika

Kanał

jonowy

Na

+

Cl

-

K+

Na

+

Jądro
komórkowe

mRNA

•SŁABO
MOCZOPĘDNIE

•OSZCZĘDZAJĄ
POTAS

4A. Antagoniści aldosteronu

SPIRONOLAKTON (Kanrenon), EPLERENON

-wykazują właściwości antyandrogenalne

ZASTSOSWANIE:

•hiperaldosteronizm pierwotny i wtórny
•Hipokaliemia
•Niewydolność mięśnia sercowego

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE:

•HIPERKALIEMIA
•Hirsutyzm, ginekomastimia, zaburzenia miesiączkowania
•Zaburzenia hematologiczne (zwłaszcza agranulocytoza)
•Pogorszenie glikemii
•osteoporoza

4B. LEKI OSZCZĘDZAJĄCE POTAS
DZIAŁAJĄCE NIEZALEŻNIE OD
ALDOSTERONU

TRIAMTEREN, AMILORID

-najczęściej kojarzone z innymi
lekami moczopędnymi

DIURETYKI OSMOTYCZNE

-rozpuszczalne w wodzie nieelektrolity, nieaktywne
farmakologicznie

-działają poprzez wywoływanie wzrostu ciśnienia
osmotycznego w świetle kanalika

MANNITOL

-utrzymuje diurezę zapobiegając
ostrej niewydolności nerek

-zapobieganie OBRZĘKÓW
MÓZGU