Metoda obserwacji
migawkowych
Metody organizacji i
zarządzania
2
Na podstawie prawa wielkich
liczb
Jeżeli
w
sposób
zabezpieczający
reprezentatywność
wylosujemy
odpowiednią ilość obiektów obserwacji
spośród wszystkich możliwych i jeśli
również
w
losowo
wybranych
momentach będziemy je obserwować,
to cechy próbki będą charakterystyczne
dla całej populacji generalnej.
3
Obserwacje migawkowe –
warunki reprezentatywności
próby:
1. Losowy dobór odpowiedniej ilości
obiektów obserwacji.
2. Losowy dobór momentów
obserwacji.
4
Założenie w metodzie obserwacji
migawkowych:
W
metodzie
obserwacji
migawkowych
przyjmujemy założenie, że przy odpowiednio
dużej
liczbie
obserwacji
wyrywkowych
uzyskana struktura zużycia czasu jest bliska
strukturze
rzeczywistej,
tzn.
iż
cechy
charakterystyczne dla próby są cechami
badanej zbiorowości.
W przypadku mierzenia czasu pracy populację
generalną stanowią różne rodzaje zużycia
czasu roboczego odnoszące się tak do ludzi jaki
i do środków pracy czy przedmiotów pracy.
5
Etapy postępowania w metodzie
obserwacji migawkowych:
1.
Etap przygotowawczy.
2.
Przeprowadzenie właściwych obserwacji.
3.
Obliczenie i interpretacja wyników.
6
Etap pierwszy składa się z
następujących kroków:
1. Ustalenie ilości obserwowanych
obiektów.
2. Wybór frakcji.
3. Wyznaczenie niezbędnej liczby
obserwacji migawkowych.
4. Wyznaczenie tras obchodu.
5. Określenie momentów obserwacji.
6. Przygotowanie formularzy.
7
1.1. Ustalenie liczby obserwowanych
obiektów
Ogólna liczba
stanowisk roboczych
% stanowisk, które
należy poddać
obserwacjom
do 50
50 – 100
100 - 150
150 - 200
200 - 300
300 - 400
400 - 500
powyżej 200
100
100 - 90
90 - 80
80 - 65
65 - 50
50 - 35
35 - 30
30 - 5
8
1.2. Wybór frakcji
Frakcja jest to czynność i czas jej trwania
identyfikowalny w sposób wyraźny z całkowitego
funduszu czasu pracy
Badanie możemy przeprowadzić w układzie np.:
organizacyjnym dwufrakcyjnym,
organizacyjno-technicznym wielofrakcyjnym.
9
Wyznaczenie niezbędnej liczby
obserwacji migawkowych
Wzór Steinhausa:
gdzie:
k –liczba frakcji,
E –błąd bezwzględny.
2
2
1
1
1
1
k
k
E
E
E
k
k
n
10
1.4. Wyznaczenie tras obchodu
Przed wykonaniem badań sporządza się szkic dróg obchodów.
Jest to graficzny plan rozmieszczenia obiektów i dróg, po
których będzie poruszał się obserwator. Ponadto stanowiska
które mają być obserwowane należy odpowiednio oznaczyć,
aby
zapobiec
pomyłkom
podczas
przeprowadzania
pomiarów.
X
X
X
X
X
X
stanowiska wybrane do obserwacji
X -
-
kierunek obchodów
-
punkt prowadzenia obserwacji
11
1.5. Określenie momentów
obserwacji
Momenty obserwacji wyznacza się w sposób losowy, np. przy
pomocy kartek z numerami, tablic liczb losowych, tablic
logarytmicznych, generatora liczb losowych, programu
komputerowego, itp.
Ważne jest to aby liczby użyte przy losowaniu nie powtarzały
się.
Należy przyjąć odpowiedni system interpretacji liczb
losowych:
np. pierwsza cyfra oznacza godzinę obserwacji, a druga i
trzecia wyrażają setne części godziny, które następnie
przelicza się na minuty.
375 – godzina 8:45
496 – godzina 9:58
12
1.6. Przygotowanie formularzy
Lp.
Liczba losowa
Moment
obserwacji
Zaobserwowane frakcje
tw
to
tf
txi
txo
t
tpz
1.
2.
3.
...
n
SUMA
13
2. Przeprowadzenie
obserwacji
Prowadzący badanie organizator poruszając
się po wyznaczonych trasach obchodu, w
losowo wybranych momentach czasu
obserwuje kolejne obiekty. Czas obserwacji
wynosi 2-3 sekund i wówczas stwierdza się
wystąpienie określonej frakcji dnia
roboczego, a następnie utrwala się to
zdarzenie na wcześniej przygotowanym
formularzu.
14
3. Obliczenie i interpretacja
wyników
Wykonuje się:
Podsumowanie ilości wystąpień poszczególnych
frakcji na wszystkich stanowiskach.
Obliczenie łącznej ilości wykonanych obserwacji.
Wyliczenie procentowych wskaźników struktury
przyjmując ilość wszystkich obserwacji za 100%.
Przedstawienie wyników na diagramie słupkowym
(z dodatkowym słupkiem 100%), lub kołowym.
Interpretację otrzymanych wyników i podanie
ewentualnych usprawnień na przyszłość.