TEORIA J.PIAGETA

ROZWÓJ POZNAWCZY

PODSTAWOWE POJĘCIA

- INTELIGENCJA - ZDOLNOŚĆ PRZYSTOSOWANIA

SIĘ DO OTOCZENIA

- ROZWÓJ INTELEKTUALNY - ADAPTACJA

STRUKTUR POZNAWCZYCH (SCHEMATÓW I

OPERACJI) DO WYMAGAŃ ŚRODOWISKA

1. SCHEMAT - WEWNĘTRZNA REPREZENTACJA

OKREŚLONYCH CZYNNOŚCI FIZYCZNYCH I

UMYSŁOWYCH (CZĘŚCIOWO WRODZONY,

CZĘŚCIOWO NABYTY);

2. OPERACJA - STRUKTURA UMYSŁOWA

NABYTA - CZYNNOŚĆ UMYSŁOWA, KTÓREJ

CECHĄ JEST ODWRACALNOŚĆ.

- ADAPTACJA - OSIĄGANA JEST WÓWCZAS, GDY

ZACHODZI RÓWNOWAGA POMIĘDZY

PROCESAMI ASYMILACJI I AKOMODACJI.

ASYMILACJA

- PROCES POZNAWCZY, DZIĘKI KTÓREMU NOWE

TREŚCI PERCEPCYJNE, MOTORYCZNE, POJĘCIOWE

WŁĄCZANE SĄ DO ISTNIEJĄCYCH SCHEMATÓW

LUB WZORÓW ZACHOWANIA.

AKOMODACJA

- TWORZENIE NOWYCH SCHEMATÓW LUB

MODYFIKACJA SCHEMATÓW WCZEŚNIEJ

ISTNIEJĄCYCH.

RÓWNOWAGA

- STAN, W KTÓRYM PROCESY ASYMILACJI I

AKOMODACJI SĄ ZRÓWNOWAŻONE. STAN

ZRÓWNOWAŻENIA OSIĄGANY JEST W MOMENCIE

POMYŚLNEGO ZAKOŃCZENIA ASYMILACJI

NOWYCH BODŹCÓW.

RÓWNOWAŻENIE

- PROCES PRZECHODZENIA Z NIERÓWNOWAGI DO

RÓWNOWAGI.

STADIA ROZWOJU POZNAWCZEGO

TEORIA J.PIAGETA

1. STADIUM INTELIGENCJI SENSORYCZNO-

MOTORYCZNEJ (0 - 2 R.Ż.)

2. STADIUM MYŚLENIA PRZEDOPERACYJNEGO (2

- 7 R.Ż.)

3. STADIUM OPERACJI KONKRETNYCH

(7 - 11, 12 R.Ż.)

4. STADIUM OPERACJI FORMALNYCH

(11 - 15 R. Ż.)

1.

STADIUM INTELIGENCJI SENSORYCZNO-

MOTORYCZNEJ

1. ODRUCHY WRODZONE (0 - 1 m.ż.)

- ćwiczenie odruchów
- dziecko nie odróżnia siebie od innych obiektów

2. PIERWSZE ROZRÓŻNIENIA (REAKCJE OKRĘŻNE

PIERWOTNE) (1 - 4 m.ż.)
- kontynuacja ćwiczeń odruchów
- zmierzanie do utrzymania lub ponownego
wykrycia interesującego rezultatu odkrytego
przypadkowo
- koordynacja ruchów ręki i ust
- próby patrzenia i sięgania po przedmioty
- zainteresowanie własnym ciałem

3. ODTWARZANIE (REAKCJE OKRĘŻNE WTÓRNE (4 - 9, m.ż.)

- koordynacja ruchów ręki i oczu
- początek intencjonalności, przywoływanie matki
poprzez krzyk - 7 m.ż.
- kontynuacja reakcji okrężnych pierwotnych, ale dotyczy
już przedmiotów (np. poruszanie grzechotką)

4. KOORDYNACJA SCHEMATÓW WTÓRNYCH (8, 9 - 12 m.ż.)

- stosowanie znanych rozwiązań do nowych problemów
- STAŁOŚĆ PRZEDMIOTU !!!!!
- rozróżnienie środków od celów

5. EKSPERYMENTOWANIE (REAKCJE OKRĘŻNE TRZECIEGO

RZĘDU) (12 - 18 m.ż.)
- tworzenie nowych schematów do rozwiązywania
nowych problemów

6. REPREZENTACJA (18 - 24 m.ż.)

- wykrywanie nowych sposobów działania przy pomocy
kombinacji myślowych

2. STADIUM MYŚLENIA PRZEDOPERACYJNEGO
- Ograniczenia:
- Transdukcja
1. EGOCENTRYZM - postrzeganie świata ze swego punktu

widzenia (mowa egocentryczna, monolog kolektywny -
brak intencji komunikacji - 2 - 4 r.ż.). Problem trzech
gór.

2. CENTRACJA - koncentrowanie uwagi na jednej tylko

właściwości sytuacji i pomijanie innych, nawet najbardziej
istotnych.

Rozumienie stałości: pewne cechy fizyczne obiektów pozostają
takie same, nawet jeżeli zewnętrzny wygląd obiektów zmienia
się.

PŁYN

3. OGRANICZANIE SIĘ DO DANYCH SPOSTRZEŻENIOWYCH
4. KONCENTRACJA RACZEJ NA STANACH NIŻ NA

TRANSFORMACJACH

5. NIEODWRACALNOŚĆ - niemożność dokonania

myślowego powrotu do sytuacji wyjściowej
rozumowania

TRANSFORMACJE

LICZBA

DŁUGOŚĆ

MASA

6. BRAK HIERARCHICZNEJ KLASYFIKACJI - problem inkluzji

klas

KWIATY

ZIELONE KWIATY

ŻÓŁTE KWIATY

CZEGO JEST WIĘCEJ? ŻÓŁTYCH KWIATÓW CZY KWIATÓW?

7. ANIMIZM - przypisywanie życia obiektom nieożywionym

-myśli, pragnień, uczuć i intencji.

8. ARTYFICJALIZM - przekonanie, że wszystko na świecie jest

przez kogoś zrobione dla użytku człowieka.

OSIĄGNIĘCIA ROZWOJOWE W STADIUM MYŚLENIA

PRZEDOPERACYJNEGO

1. NAŚLADOWNICTWO ODROCZONE - naśladowanie obiektów i

zdarzeń po upływie pewnego czasu od ich ekspozycji.
Naśladowanie, kopiowanie przez dziecko zachowań innych
osób - to przykład akomodacji.

2. ZABAWA SYMBOLICZNA - kreowanie pomysłów, tworzenie

symboli. Jest to asymilacja rzeczywistości do Ja poprzez
przekształcanie tego co realne, w to co upragnione.

3. RYSUNEK - przykład akomodacji, zmierzanie do

realistycznego przedstawienia świata.

4. MOWA: 2 - 4, 5 r.ż. - mowa egocentryczna, pozbawiona

intencji komunikacji; monologowanie zbiorowe; 6 - 7 r.ż. -
uspołeczniona.

ROZWÓJ AKTYWNOŚCI ZABAWOWEJ

1. Zabawa naśladowcza; symboliczna zabawy

teatralne

2. Zabawa manipulacyjna; konstrukcyjna

majsterkowanie, klejenie, szycie

3. Zabawa ruchowa

uprawianie sportów

4. Gry i zabawy dydaktyczne

ROZWÓJ RYSUNKU (koncepcja S.Szumana)



3 r.ż. BAZGROTY



3 - 5 r.ż. SCHEMAT UPROSZCZONY



5 - 7 r.ż. - PRZEKSZTAŁCENIA AFEKTYWNE,
SYMBOLICZNE UJMOWANIE FORMY



7 - 12 R.Ż. - SCHEMAT WZBOGACONY



12 - 13 r.ż. -

FAZA REALIZMU WRAŻENIOWEGO,

NAŚLADOWANIE NATURY



13 - 15 r.ż. - UJMOWANIE TRÓJWYMIAROWOŚCI,
STOPNIOWE ZATRACANIE INDYWIDUALNEJ ŚWIEŻOŚCI
RYSUNKU

ROZWÓJ MOWY



Koniec 1 r.ż. - operuje 4 - 5 słowami (do 6 r.ż. opanowuje
dziennie średnio 9-10 słów



2 r.ż - zna wiele nazw dźwiękonaśladowczych;

- HOLOFRAZY - wypowiedzi jednowyrazowe
- ZLEPKI WYRAZOWE (Mama lala - Mamo, ja chcę

lalę)
Przewaga funkcji EKSPRESYWNEJ (wyrażanie przeżyć) i
IMPRESYWNEJ (wywieranie wpływu) nad SYMBOLICZNĄ.



3 r.ż. - słownik dziecka liczy ok. 1000 - 1500 słów;
zdania

budowane są zgodnie z zasadami

gramatyki, składają się z 3 - 4 słów



3 - 5 r.ż. - tendencja do tworzenia NEOLOGIZMÓW z
wykorzystaniem zasad gramatyki; opanowywana jest
umiejętność opowiadania - KOMPETENCJE NARRACYJNE,
doskonalenie się umiejętności konwersacyjnych;
4 - 5 r.ż - WIEK PYTAŃ

3. STADIUM OPERACJI KONKRETNYCH

1. ODWRACALNOŚĆ
2. DECENTRACJA

NIEZMIENNIKI (rozumienie cechy stałości)
1. Pojęcie stałości liczby: 6 - 7 r.ż.
2. Pojęcie stałości masy: 7 - 8 r.ż.
3. Pojęcie stałości ciężaru: 9 - 10 r.ż.

4. Pojęcie stałości objętości: 11 - 12 r.ż.

OPERACJE LOGICZNO-MATEMATYCZNE
- dodawanie
- odejmowanie
- seriacja (szeregowanie)
- klasyfikacja

4. STADIUM OPERACJI FORMALNYCH

1. Rozumowanie hipotetyczne - wykracza poza ramy

bezpośredniego doświadczenia, dotyczy tego, co nie jest
poznawane bezpośrednio, co jest hipotetyczne.

2. Rozumowanie dedukcyjne - od przesłanek do konkluzji.
3. Rozumowanie hipotetyczno-dedukcyjne: zdolność do

rozważania tak hipotez, jak i faktów oraz dedukowanie
wniosków na podstawie przesłanek, które są hipotezami,
a nie faktami.

4. Rozumowanie naukowo-indukcyjne: myślenie od

szczegółu do ogółu, wyprowadzanie ogólnych konkluzji z
faktów.

3. Abstrakcja odzwierciedlająca: abstrahowanie nowej

wiedzy z wiedzy istniejącej; wewnętrzna myśl, refleksja
oparta na dostępnej wiedzy; wykracza poza to, co jest
możliwe do zaobserwowania.

Omówiliśmy rozwój inteligencji,
A teraz omówimy
Rozwój społeczny