TEORIA J.PIAGETA
ROZWÓJ POZNAWCZY
PODSTAWOWE POJĘCIA
- INTELIGENCJA - ZDOLNOŚĆ PRZYSTOSOWANIA
SIĘ DO OTOCZENIA
- ROZWÓJ INTELEKTUALNY - ADAPTACJA
STRUKTUR POZNAWCZYCH (SCHEMATÓW I
OPERACJI) DO WYMAGAŃ ŚRODOWISKA
1. SCHEMAT - WEWNĘTRZNA REPREZENTACJA
OKREŚLONYCH CZYNNOŚCI FIZYCZNYCH I
UMYSŁOWYCH (CZĘŚCIOWO WRODZONY,
CZĘŚCIOWO NABYTY);
2. OPERACJA - STRUKTURA UMYSŁOWA NABYTA -
CZYNNOŚĆ UMYSŁOWA, KTÓREJ CECHĄ JEST
ODWRACALNOŚĆ.
- ADAPTACJA - OSIĄGANA JEST WÓWCZAS, GDY
ZACHODZI RÓWNOWAGA POMIĘDZY
PROCESAMI ASYMILACJI I AKOMODACJI.
ASYMILACJA
- PROCES POZNAWCZY, DZIĘKI KTÓREMU NOWE
TREŚCI PERCEPCYJNE, MOTORYCZNE, POJĘCIOWE
WŁĄCZANE SĄ DO ISTNIEJĄCYCH SCHEMATÓW
LUB WZORÓW ZACHOWANIA.
AKOMODACJA
- TWORZENIE NOWYCH SCHEMATÓW LUB
MODYFIKACJA SCHEMATÓW WCZEŚNIEJ
ISTNIEJĄCYCH.
RÓWNOWAGA
- STAN, W KTÓRYM PROCESY ASYMILACJI I
AKOMODACJI SĄ ZRÓWNOWAŻONE. STAN
ZRÓWNOWAŻENIA OSIĄGANY JEST W MOMENCIE
POMYŚLNEGO ZAKOŃCZENIA ASYMILACJI
NOWYCH BODŹCÓW.
RÓWNOWAŻENIE
- PROCES PRZECHODZENIA Z NIERÓWNOWAGI DO
RÓWNOWAGI.
STADIA ROZWOJU POZNAWCZEGO
TEORIA J.PIAGETA
1. STADIUM INTELIGENCJI SENSORYCZNO-
MOTORYCZNEJ (0 - 2 R.Ż.)
2. STADIUM MYŚLENIA PRZEDOPERACYJNEGO (2
- 7 R.Ż.)
3. STADIUM OPERACJI KONKRETNYCH
(7 - 11, 12 R.Ż.)
4. STADIUM OPERACJI FORMALNYCH
(11 - 15 R. Ż.)
1.
STADIUM INTELIGENCJI SENSORYCZNO-
MOTORYCZNEJ
1. ODRUCHY WRODZONE (0 - 1 m.ż.)
- ćwiczenie odruchów
- dziecko nie odróżnia siebie od innych
obiektów
2. PIERWSZE ROZRÓŻNIENIA (REAKCJE OKRĘŻNE
PIERWOTNE) (1 - 4 m.ż.)
- kontynuacja ćwiczeń odruchów
- zmierzanie do utrzymania lub ponownego
wykrycia interesującego rezultatu odkrytego
przypadkowo
- koordynacja ruchów ręki i ust
- próby patrzenia i sięgania po przedmioty
- zainteresowanie własnym ciałem
3. ODTWARZANIE (REAKCJE OKRĘŻNE WTÓRNE (4 - 9, m.ż.)
- koordynacja ruchów ręki i oczu
- początek intencjonalności, przywoływanie matki
poprzez krzyk - 7 m.ż.
- kontynuacja reakcji okrężnych pierwotnych, ale dotyczy
już przedmiotów (np. poruszanie grzechotką)
4. KOORDYNACJA SCHEMATÓW WTÓRNYCH (8, 9 - 12 m.ż.)
- stosowanie znanych rozwiązań do nowych problemów
- STAŁOŚĆ PRZEDMIOTU !!!!!
- rozróżnienie środków od celów
5. EKSPERYMENTOWANIE (REAKCJE OKRĘŻNE TRZECIEGO
RZĘDU) (12 - 18 m.ż.)
- tworzenie nowych schematów do rozwiązywania
nowych problemów
6. REPREZENTACJA (18 - 24 m.ż.)
- wykrywanie nowych sposobów działania przy pomocy
kombinacji myślowych
2. STADIUM MYŚLENIA PRZEDOPERACYJNEGO
- Ograniczenia:
- Transdukcja
1. EGOCENTRYZM - postrzeganie świata ze swego punktu
widzenia (mowa egocentryczna, monolog kolektywny -
brak intencji komunikacji - 2 - 4 r.ż.). Problem trzech
gór.
2. CENTRACJA - koncentrowanie uwagi na jednej tylko
właściwości sytuacji i pomijanie innych, nawet
najbardziej istotnych.
Rozumienie stałości: pewne cechy fizyczne obiektów
pozostają takie same, nawet jeżeli zewnętrzny wygląd
obiektów zmienia się.
PŁYN
3. OGRANICZANIE SIĘ DO DANYCH SPOSTRZEŻENIOWYCH
4. KONCENTRACJA RACZEJ NA STANACH NIŻ NA
TRANSFORMACJACH
5. NIEODWRACALNOŚĆ - niemożność dokonania
myślowego powrotu do sytuacji wyjściowej
rozumowania
TRANSFORMACJE
LICZBA
DŁUGOŚĆ
MASA
6. BRAK HIERARCHICZNEJ KLASYFIKACJI - problem inkluzji
klas
KWIATY
ZIELONE KWIATY
ŻÓŁTE KWIATY
CZEGO JEST WIĘCEJ? ŻÓŁTYCH KWIATÓW CZY KWIATÓW?
7. ANIMIZM - przypisywanie życia obiektom nieożywionym
-myśli, pragnień, uczuć i intencji.
8. ARTYFICJALIZM - przekonanie, że wszystko na świecie jest
przez kogoś zrobione dla użytku człowieka.
OSIĄGNIĘCIA ROZWOJOWE W STADIUM MYŚLENIA
PRZEDOPERACYJNEGO
1. NAŚLADOWNICTWO ODROCZONE - naśladowanie obiektów
i zdarzeń po upływie pewnego czasu od ich ekspozycji.
Naśladowanie, kopiowanie przez dziecko zachowań innych
osób - to przykład akomodacji.
2. ZABAWA SYMBOLICZNA - kreowanie pomysłów, tworzenie
symboli. Jest to asymilacja rzeczywistości do Ja poprzez
przekształcanie tego co realne, w to co upragnione.
3. RYSUNEK - przykład akomodacji, zmierzanie do
realistycznego przedstawienia świata.
4. MOWA: 2 - 4, 5 r.ż. - mowa egocentryczna, pozbawiona
intencji komunikacji; monologowanie zbiorowe; 6 - 7 r.ż. -
uspołeczniona.
ROZWÓJ AKTYWNOŚCI ZABAWOWEJ
1. Zabawa naśladowcza; symboliczna
zabawy teatralne
2. Zabawa manipulacyjna; konstrukcyjna
majsterkowanie, klejenie, szycie
3. Zabawa ruchowa
uprawianie sportów
4. Gry i zabawy dydaktyczne
ROZWÓJ RYSUNKU (koncepcja S.Szumana)
3 r.ż. BAZGROTY
3 - 5 r.ż. SCHEMAT UPROSZCZONY
5 - 7 r.ż. - PRZEKSZTAŁCENIA AFEKTYWNE,
SYMBOLICZNE UJMOWANIE FORMY
7 - 12 R.Ż. - SCHEMAT WZBOGACONY
12 - 13 r.ż. - FAZA REALIZMU WRAŻENIOWEGO,
NAŚLADOWANIE NATURY
13 - 15 r.ż. - UJMOWANIE TRÓJWYMIAROWOŚCI,
STOPNIOWE ZATRACANIE INDYWIDUALNEJ ŚWIEŻOŚCI
RYSUNKU
ROZWÓJ MOWY
Koniec 1 r.ż. - operuje 4 - 5 słowami (do 6 r.ż. opanowuje
dziennie średnio 9-10 słów
2 r.ż - zna wiele nazw dźwiękonaśladowczych;
- HOLOFRAZY - wypowiedzi jednowyrazowe
- ZLEPKI WYRAZOWE
(Mama lala - Mamo, ja chcę
lalę)
Przewaga funkcji EKSPRESYWNEJ (wyrażanie przeżyć) i
IMPRESYWNEJ (wywieranie wpływu) nad SYMBOLICZNĄ.
3 r.ż. - słownik dziecka liczy ok. 1000 - 1500 słów;
zdania
budowane są zgodnie z zasadami
gramatyki, składają się z 3 - 4 słów
3 - 5 r.ż. - tendencja do tworzenia NEOLOGIZMÓW z
wykorzystaniem zasad gramatyki; opanowywana jest
umiejętność opowiadania - KOMPETENCJE NARRACYJNE,
doskonalenie się umiejętności konwersacyjnych;
4 - 5 r.ż - WIEK PYTAŃ
3. STADIUM OPERACJI KONKRETNYCH
1. ODWRACALNOŚĆ
2. DECENTRACJA
NIEZMIENNIKI (rozumienie cechy stałości)
1. Pojęcie stałości liczby: 6 - 7 r.ż.
2. Pojęcie stałości masy: 7 - 8 r.ż.
3. Pojęcie stałości ciężaru: 9 - 10 r.ż.
4. Pojęcie stałości objętości: 11 - 12 r.ż.
OPERACJE LOGICZNO-MATEMATYCZNE
- dodawanie
- odejmowanie
- seriacja (szeregowanie)
- klasyfikacja
4. STADIUM OPERACJI FORMALNYCH
1. Rozumowanie hipotetyczne - wykracza poza ramy
bezpośredniego doświadczenia, dotyczy tego, co nie jest
poznawane bezpośrednio, co jest hipotetyczne.
2. Rozumowanie dedukcyjne - od przesłanek do konkluzji.
3. Rozumowanie hipotetyczno-dedukcyjne: zdolność do
rozważania tak hipotez, jak i faktów oraz dedukowanie
wniosków na podstawie przesłanek, które są hipotezami,
a nie faktami.
4. Rozumowanie naukowo-indukcyjne: myślenie od
szczegółu do ogółu, wyprowadzanie ogólnych konkluzji z
faktów.
3. Abstrakcja odzwierciedlająca: abstrahowanie nowej
wiedzy z wiedzy istniejącej; wewnętrzna myśl, refleksja
oparta na dostępnej wiedzy; wykracza poza to, co jest
możliwe do zaobserwowania.
Omówiliśmy rozwój inteligencji,
A teraz omówimy
Rozwój społeczny