Program

Program

wczesnego

wczesnego

wykrywania

wykrywania

POChP.

POChP.

Zakład Medycyny Rodzinnej i Pielęgniarstwa

Zakład Medycyny Rodzinnej i Pielęgniarstwa

Środowiskowego AMB.

Środowiskowego AMB.

Jolanta Sawicka-Powierza

Jolanta Sawicka-Powierza

"Przewlekła obturacyjna choroba

"Przewlekła obturacyjna choroba

płuc (POChP) to choroba poddająca

płuc (POChP) to choroba poddająca

się prewencji i leczeniu, z istotnymi

się prewencji i leczeniu, z istotnymi

zmianami pozapłucnymi, które mogą

zmianami pozapłucnymi, które mogą

się przyczyniać do ciężkości stanu

się przyczyniać do ciężkości stanu

poszczególnych chorych. Zmiany

poszczególnych chorych. Zmiany

płucne w POChP charakteryzują się

płucne w POChP charakteryzują się

niecałkowicie odwracalnym

niecałkowicie odwracalnym

ograniczeniem przepływu powietrza

ograniczeniem przepływu powietrza

przez drogi oddechowe. Ograniczenie

przez drogi oddechowe. Ograniczenie

to jest zwykle postępujące i wiąże się

to jest zwykle postępujące i wiąże się

z nieprawidłową odpowiedzią zapalną

z nieprawidłową odpowiedzią zapalną

płuc na szkodliwe pyły lub gazy."

płuc na szkodliwe pyły lub gazy."



Najczęstszą przyczyną POChP

Najczęstszą przyczyną POChP

jest narażenie na

jest narażenie na

dym tytoniowy.

dym tytoniowy.



Bezpośrednią przyczyną przewlekłego

Bezpośrednią przyczyną przewlekłego

ograniczenia przepływu powietrza przez drogi

ograniczenia przepływu powietrza przez drogi

oddechowe

oddechowe

jest przewlekły proces zapalny, który

jest przewlekły proces zapalny, który

prowadzi do:

prowadzi do:

   

   

1) zwężenia małych oskrzeli - w następstwie zmian

1) zwężenia małych oskrzeli - w następstwie zmian

zapalnych w ich ścianie i włóknienia

zapalnych w ich ścianie i włóknienia

   2) zniszczenia miąższu płucnego (rozedmy) -

   2) zniszczenia miąższu płucnego (rozedmy) -

utrata przyczepów przegród międzypęcherzykowych

utrata przyczepów przegród międzypęcherzykowych

do małych dróg oddechowych powoduje

do małych dróg oddechowych powoduje

zmniejszenie sprężystości płuc i zapadanie się dróg

zmniejszenie sprężystości płuc i zapadanie się dróg

oddechowych podczas wydechu.

oddechowych podczas wydechu.

U poszczególnych chorych może dominować

U poszczególnych chorych może dominować

obturacja małych oskrzeli albo rozedma.

obturacja małych oskrzeli albo rozedma.

Charakterystyczne objawy POChP

Charakterystyczne objawy POChP

to:

to:



przewlekła i narastająca duszność oraz

przewlekła i narastająca duszność oraz



kaszel i odkrztuszanie plwociny.

kaszel i odkrztuszanie plwociny.

Przewlekły kaszel i odkrztuszanie

Przewlekły kaszel i odkrztuszanie

plwociny mogą wyprzedzać

plwociny mogą wyprzedzać

ograniczenie przepływu powietrza

ograniczenie przepływu powietrza

przez drogi oddechowe o wiele lat.

przez drogi oddechowe o wiele lat.

Czynniki ryzyka zachorowania na POChP

Czynniki ryzyka zachorowania na POChP



Geny -

Geny -

rzadki wrodzony niedobór alfa1-antytrypsyny,

rzadki wrodzony niedobór alfa1-antytrypsyny,

dziedziczony recesywnie.

dziedziczony recesywnie.



Dym tytoniowy.

Dym tytoniowy.

Palenie papierosów (czynne, a także

Palenie papierosów (czynne, a także

bierne) jest najczęstszą czynnikiem sprawczym POChP.

bierne) jest najczęstszą czynnikiem sprawczym POChP.



Przemysłowe pyły i substancje chemiczne (

Przemysłowe pyły i substancje chemiczne (

narażenie

narażenie

zawodowe ), są prawdopodobnie odpowiedzialne za 10-

zawodowe ), są prawdopodobnie odpowiedzialne za 10-

20% przypadków POChP.

20% przypadków POChP.



Zanieczyszczenia powietrza wewnątrz pomieszczeń

Zanieczyszczenia powietrza wewnątrz pomieszczeń

,

,

źle wentylowanych, związane ze spalaniem biomasy

źle wentylowanych, związane ze spalaniem biomasy

(drewna itp.).

(drewna itp.).



Wzrost i rozwój płuc.

Wzrost i rozwój płuc.

Każdy czynnik (m.in. palenie

Każdy czynnik (m.in. palenie

papierosów przez matkę w okresie ciąży), który wpływa na

papierosów przez matkę w okresie ciąży), który wpływa na

wzrost płuc w okresie płodowym i w dzieciństwie, może

wzrost płuc w okresie płodowym i w dzieciństwie, może

zwiększać indywidualne ryzyko zachorowania na POChP.

zwiększać indywidualne ryzyko zachorowania na POChP.



Stres oksydacyjny

Stres oksydacyjny

wskutek zaburzenia równowagi między

wskutek zaburzenia równowagi między

substancjami utleniającymi a mechanizmami

substancjami utleniającymi a mechanizmami

antyoksydacyjnymi w płucach powoduje bezpośrednie

antyoksydacyjnymi w płucach powoduje bezpośrednie

uszkodzenie płuc i wyzwala odczyn zapalny.

uszkodzenie płuc i wyzwala odczyn zapalny.



Zakażenia

Zakażenia

wirusowe i bakteryjne mogą się przyczyniać do

wirusowe i bakteryjne mogą się przyczyniać do

progresji POChP oraz odgrywają ważną rolę w

progresji POChP oraz odgrywają ważną rolę w

zaostrzeniach POChP.

zaostrzeniach POChP.



Podejrzenie POChP

Podejrzenie POChP

powinno nasunąć występowanie

powinno nasunąć występowanie

u osoby w wieku >40 lat któregokolwiek z

u osoby w wieku >40 lat któregokolwiek z

następujących objawów:

następujących objawów:

   

   

1) duszności - codziennej, nasilającej się z upływem

1) duszności - codziennej, nasilającej się z upływem

czasu, zwykle większej podczas wysiłku fizycznego,

czasu, zwykle większej podczas wysiłku fizycznego,

opisywanej jako "oddychanie z wysiłkiem", "ciężki

opisywanej jako "oddychanie z wysiłkiem", "ciężki

oddech", "brak powietrza„

oddech", "brak powietrza„

   

   

2) przewlekłego kaszlu - okresowo lub codziennie,

2) przewlekłego kaszlu - okresowo lub codziennie,

często przez cały dzień, rzadko wyłącznie w nocy

często przez cały dzień, rzadko wyłącznie w nocy

   

   

3) przewlekłego odkrztuszania plwociny, niezależnie

3) przewlekłego odkrztuszania plwociny, niezależnie

od jej charakteru

od jej charakteru

   

   

4) narażenia na czynniki ryzyka w wywiadzie,

4) narażenia na czynniki ryzyka w wywiadzie,

zwłaszcza na dym tytoniowy.

zwłaszcza na dym tytoniowy.



W celu

W celu

potwierdzenia rozpoznania POChP

potwierdzenia rozpoznania POChP

konieczne jest wykonanie spirometrii

konieczne jest wykonanie spirometrii

Badanie podmiotowe

Badanie podmiotowe

   

   

1) narażenie na czynniki ryzyka

1) narażenie na czynniki ryzyka

   2) dotychczasowy wywiad chorobowy - w tym

   2) dotychczasowy wywiad chorobowy - w tym

występowanie astmy, alergii, zapalenia zatok

występowanie astmy, alergii, zapalenia zatok

przynosowych lub polipów nosa, zakażeń układu

przynosowych lub polipów nosa, zakażeń układu

oddechowego w dzieciństwie i innych chorób układu

oddechowego w dzieciństwie i innych chorób układu

oddechowego

oddechowego

   3) występowanie przewlekłych chorób płuc w rodzinie

   3) występowanie przewlekłych chorób płuc w rodzinie

   4) historia rozwijania się objawów - do rozwoju POChP

   4) historia rozwijania się objawów - do rozwoju POChP

zwykle dochodzi w wieku dorosłym

zwykle dochodzi w wieku dorosłym

   5) przebyte zaostrzenia lub hospitalizacje z powodu

   5) przebyte zaostrzenia lub hospitalizacje z powodu

choroby układu oddechowego

choroby układu oddechowego

   6) choroby współistniejące

   6) choroby współistniejące

   7) aktualnie stosowane leczenie

   7) aktualnie stosowane leczenie

   8) wpływ choroby na życie pacjenta - ograniczenie

   8) wpływ choroby na życie pacjenta - ograniczenie

aktywności, absencja chorobowa, wpływ na życie

aktywności, absencja chorobowa, wpływ na życie

rodzinne, depresja itd.

rodzinne, depresja itd.

   9) dostępne wsparcie ze strony społeczeństwa i

   9) dostępne wsparcie ze strony społeczeństwa i

rodziny

rodziny

   10) możliwości ograniczenia czynników ryzyka,

   10) możliwości ograniczenia czynników ryzyka,

zwłaszcza zaprzestania palenia tytoniu.

zwłaszcza zaprzestania palenia tytoniu.

Badanie przedmiotowe

Badanie przedmiotowe



Objawy stwierdzane oglądaniem

Objawy stwierdzane oglądaniem

(zależnie od

(zależnie od

zaawansowania choroby) to:

zaawansowania choroby) to:

   1) sinica ośrodkowa

   1) sinica ośrodkowa

   2) poziome ustawienie żeber, beczkowaty kształt

   2) poziome ustawienie żeber, beczkowaty kształt

klatki piersiowej i wystający brzuch (objawy rozdęcia

klatki piersiowej i wystający brzuch (objawy rozdęcia

płuc)

płuc)

   3) szybkie oddychanie (niejednokrotnie >20/min),

   3) szybkie oddychanie (niejednokrotnie >20/min),

oddechy mogą być stosunkowo płytkie

oddechy mogą być stosunkowo płytkie

   4) oddychanie "przez zasznurowane usta" (częsty

   4) oddychanie "przez zasznurowane usta" (częsty

objaw; w ten sposób zwalnia się przepływ wydechowy

objaw; w ten sposób zwalnia się przepływ wydechowy

i umożliwia pełniejsze opróżnianie płuc)

i umożliwia pełniejsze opróżnianie płuc)

   5) widoczna praca mięśni oddechowych w

   5) widoczna praca mięśni oddechowych w

spoczynku podczas leżenia na plecach; kolejnym

spoczynku podczas leżenia na plecach; kolejnym

objawem niewydolności oddechowej jest praca mięśni

objawem niewydolności oddechowej jest praca mięśni

pochyłych i mostkowo-obojczykowo-sutkowych

pochyłych i mostkowo-obojczykowo-sutkowych

   6) ciastowaty obrzęk okolicy kostek lub podudzi,

   6) ciastowaty obrzęk okolicy kostek lub podudzi,

poszerzone żyły szyjne zewnętrzne (objawy

poszerzone żyły szyjne zewnętrzne (objawy

prawokomorowej niewydolności serca).

prawokomorowej niewydolności serca).



Główne

Główne

objawy stwierdzane osłuchiwaniem

objawy stwierdzane osłuchiwaniem

to:

to:

   1) ściszenie szmerów oddechowych (często)

   1) ściszenie szmerów oddechowych (często)

   2) świsty.

   2) świsty.

Badania pomocnicze

Badania pomocnicze



Spirometria

Spirometria

jest "złotym standardem"

jest "złotym standardem"

zarówno w rozpoznawaniu choroby, jak i

zarówno w rozpoznawaniu choroby, jak i

monitorowaniu jej postępu. Niecałkowicie

monitorowaniu jej postępu. Niecałkowicie

odwracalne ograniczenie przepływu powietrza

odwracalne ograniczenie przepływu powietrza

przez drogi oddechowe można rozpoznać, jeśli

przez drogi oddechowe można rozpoznać, jeśli

po inhalacji leku rozszerzającego oskrzela (np.

po inhalacji leku rozszerzającego oskrzela (np.

400 µg salbutamolu)

400 µg salbutamolu)

stosunek FEV1/FVC

stosunek FEV1/FVC

wynosi <0,70 a FEV1 <80% wartości

wynosi <0,70 a FEV1 <80% wartości

należnej.

należnej.



Nie zaleca się już określania stopnia

Nie zaleca się już określania stopnia

odwracalności obturacji (np.

odwracalności obturacji (np.

delta

delta

FEV1 po

FEV1 po

zastosowaniu leku rozszerzającego oskrzela

zastosowaniu leku rozszerzającego oskrzela

lub glikokortykosteroidu) w celu ustalenia

lub glikokortykosteroidu) w celu ustalenia

rozpoznania, różnicowania z astmą lub

rozpoznania, różnicowania z astmą lub

przewidywania odpowiedzi na leczenie

przewidywania odpowiedzi na leczenie

przewlekłe lekami rozszerzającymi oskrzela lub

przewlekłe lekami rozszerzającymi oskrzela lub

glikokortykosteroidami (GKS).

glikokortykosteroidami (GKS).



Nieprawidłowy

Nieprawidłowy

radiogram

radiogram

(RTG)

(RTG)

klatki

klatki

piersiowej

piersiowej

rzadko pozwala rozpoznać POChP,

rzadko pozwala rozpoznać POChP,

chyba że są widoczne pęcherze rozedmowe,

chyba że są widoczne pęcherze rozedmowe,

ale jest przydatny w rozpoznaniu różnicowym i

ale jest przydatny w rozpoznaniu różnicowym i

do stwierdzenia chorób współistniejących, na

do stwierdzenia chorób współistniejących, na

przykład niewydolności serca. Objawy

przykład niewydolności serca. Objawy

radiologiczne POChP to:

radiologiczne POChP to:

   

   

1) spłaszczenie kopuł przepony i zwiększenie

1) spłaszczenie kopuł przepony i zwiększenie

objętości zamostkowej przestrzeni powietrznej

objętości zamostkowej przestrzeni powietrznej

na RTG bocznym (objawy rozdęcia płuc)

na RTG bocznym (objawy rozdęcia płuc)

   

   

2) nadmierna jasność pól płucnych

2) nadmierna jasność pól płucnych

   

   

3) raptowne urywanie się cieni naczyń.

3) raptowne urywanie się cieni naczyń.



Tomografia komputerowa

Tomografia komputerowa

(TK)

(TK)

wysokiej

wysokiej

rozdzielczości

rozdzielczości

może być wskazana, jeśli istnieją

może być wskazana, jeśli istnieją

wątpliwości co do rozpoznania POChP, i jest

wątpliwości co do rozpoznania POChP, i jest

konieczna przy kwalifikowaniu chorych do leczenia

konieczna przy kwalifikowaniu chorych do leczenia

operacyjnego.

operacyjnego.



Hematokryt.

Hematokryt.

U chorych z hipoksemią może się

U chorych z hipoksemią może się

rozwinąć czerwienica (hematokryt >55%).

rozwinąć czerwienica (hematokryt >55%).



Gazometria krwi tętniczej

Gazometria krwi tętniczej

jest ważnym badaniem

jest ważnym badaniem

w zaawansowanej POChP, wskazanym gdy FEV1

w zaawansowanej POChP, wskazanym gdy FEV1

wynosi <50% wartości należnej lub gdy występują

wynosi <50% wartości należnej lub gdy występują

kliniczne objawy niewydolności oddechowej bądź

kliniczne objawy niewydolności oddechowej bądź

prawokomorowej niewydolności serca, a także w

prawokomorowej niewydolności serca, a także w

ocenie efektów domowego leczenia tlenem. Należy

ocenie efektów domowego leczenia tlenem. Należy

pamiętać, że w razie zmiany stężenia tlenu w

pamiętać, że w razie zmiany stężenia tlenu w

mieszaninie oddechowej trzeba odczekać 20-30 minut

mieszaninie oddechowej trzeba odczekać 20-30 minut

przed ponownym wykonaniem gazometrii. Przydatną

przed ponownym wykonaniem gazometrii. Przydatną

metodą kwalifikacji chorych do wykonania gazometrii

metodą kwalifikacji chorych do wykonania gazometrii

krwi tętniczej bywa

krwi tętniczej bywa

pulsoksymetria

pulsoksymetria

; jeśli wysycenie

; jeśli wysycenie

hemoglobiny tlenem (SaO2) wynosi <92%, wskazane

hemoglobiny tlenem (SaO2) wynosi <92%, wskazane

jest wykonanie gazometrii.

jest wykonanie gazometrii.



Próby wysiłkowe do oceny wydolności

Próby wysiłkowe do oceny wydolności

wysiłkowej, takie jak próba na bieżni ruchomej

wysiłkowej, takie jak próba na bieżni ruchomej

lub ergometrze rowerowym, test 6-minutowego

lub ergometrze rowerowym, test 6-minutowego

marszu i test marszowy wahadłowy, są

marszu i test marszowy wahadłowy, są

wykorzystywane głównie w ramach programów

wykorzystywane głównie w ramach programów

rehabilitacji oddechowej.

rehabilitacji oddechowej.



Badania przesiewowe w kierunku

Badania przesiewowe w kierunku

niedoboru

niedoboru

alfa

alfa

1-antytrypsyny

1-antytrypsyny

warto wykonać

warto wykonać

u pacjenta, u którego POChP rozwinęła się

u pacjenta, u którego POChP rozwinęła się

przed 45. rokiem życia, a także w przypadku

przed 45. rokiem życia, a także w przypadku

silnie obciążającego wywiadu rodzinnego.

silnie obciążającego wywiadu rodzinnego.

Stężenie

Stężenie

alfa

alfa

1-antytrypsyny w osoczu <15-20%

1-antytrypsyny w osoczu <15-20%

wartości prawidłowych budzi duże podejrzenie

wartości prawidłowych budzi duże podejrzenie

homozygotycznego niedoboru.

homozygotycznego niedoboru.

Ograniczenie czynników ryzyka

Ograniczenie czynników ryzyka

Zaprzestanie palenia tytoniu

Zaprzestanie palenia tytoniu



Zaprzestanie palenia tytoniu jest

Zaprzestanie palenia tytoniu jest

najskuteczniejszym i najbardziej opłacalnym

najskuteczniejszym i najbardziej opłacalnym

pojedynczym sposobem zapobiegania POChP,

pojedynczym sposobem zapobiegania POChP,

jak i zatrzymania postępu tej choroby.

jak i zatrzymania postępu tej choroby.



Wszystkim osobom, a szczególnie chorym na

Wszystkim osobom, a szczególnie chorym na

POChP palącym tytoń, należy pomóc zerwać z

POChP palącym tytoń, należy pomóc zerwać z

nałogiem, a niepalącym zalecić unikanie

nałogiem, a niepalącym zalecić unikanie

narażenia biernego.

narażenia biernego.



Podstawową interwencją o potwierdzonej

Podstawową interwencją o potwierdzonej

skuteczności w odzwyczajaniu od palenia

skuteczności w odzwyczajaniu od palenia

tytoniu jest

tytoniu jest

poradnictwo

poradnictwo

prowadzone przez

prowadzone przez

lekarzy i innych pracowników służby zdrowia.

lekarzy i innych pracowników służby zdrowia.

Unikanie narażenia na zanieczyszczenia

Unikanie narażenia na zanieczyszczenia

powietrza atmosferycznego i wewnątrz

powietrza atmosferycznego i wewnątrz

pomieszczeń

pomieszczeń

Chorzy na zaawansowaną POChP powinni:

Chorzy na zaawansowaną POChP powinni:

   1) śledzić oficjalne komunikaty dotyczące

   1) śledzić oficjalne komunikaty dotyczące

jakości powietrza atmosferycznego i

jakości powietrza atmosferycznego i

pozostawać w domu, gdy jest ono bardzo

pozostawać w domu, gdy jest ono bardzo

zanieczyszczone

zanieczyszczone

   2) unikać intensywnych wysiłków

   2) unikać intensywnych wysiłków

fizycznych na wolnym powietrzu w okresach

fizycznych na wolnym powietrzu w okresach

jego zwiększonego zanieczyszczenia.

jego zwiększonego zanieczyszczenia.

Szczepienie przeciwko grypie

Szczepienie przeciwko grypie

może

może

zmniejszyć ryzyko wystąpienia choroby

zmniejszyć ryzyko wystąpienia choroby

o ciężkim przebiegu oraz zgonu wśród

o ciężkim przebiegu oraz zgonu wśród

chorych na POChP o około 50%.

chorych na POChP o około 50%.

Szczepienie przeciwko zakażeniom

Szczepienie przeciwko zakażeniom

pneumokokowym

pneumokokowym

szczepionką

szczepionką

polisacharydową zaleca się u chorych

polisacharydową zaleca się u chorych

na POChP w wieku >=65 lat oraz u

na POChP w wieku >=65 lat oraz u

chorych młodszych z FEV1 <40%

chorych młodszych z FEV1 <40%

wartości należnej.

wartości należnej.

SPIROMETRIA

SPIROMETRIA

Spirometria to podstawowe badanie

Spirometria to podstawowe badanie

czynności

czynności

układu oddechowego.

układu oddechowego.

1. wykrycia i postawienia dokładnego

1. wykrycia i postawienia dokładnego

rozpoznania choroby (POChP , astma) – choruje

rozpoznania choroby (POChP , astma) – choruje

co dziesiąty Polak

co dziesiąty Polak

2. monitorowania jej przebiegu,

2. monitorowania jej przebiegu,

3. oceny skuteczności leczenia i

3. oceny skuteczności leczenia i

4. w innych celach (na przykład przed operacją

4. w innych celach (na przykład przed operacją

na klatce piersiowej (usunięcie płuca itp.) -

na klatce piersiowej (usunięcie płuca itp.) -

spirometria informuje nas, jakie rezerwy pacjent

spirometria informuje nas, jakie rezerwy pacjent

posiada i jakie jest ryzyko niewydolności

posiada i jakie jest ryzyko niewydolności

oddechowej po takiej operacji.

oddechowej po takiej operacji.

Badanie polega na tym, że

Badanie polega na tym, że

pacjent siedzi z nosem

pacjent siedzi z nosem

zaciśniętym klipsem (aby

zaciśniętym klipsem (aby

powietrze było wdychane i

powietrze było wdychane i

wydychane wyłącznie przez

wydychane wyłącznie przez

ustnik) i oddycha, a aparatura

ustnik) i oddycha, a aparatura

dokonuje odpowiednich

dokonuje odpowiednich

pomiarów.

pomiarów.

Zmienne mierzone podczas badania

Zmienne mierzone podczas badania

spirometrycznego.

spirometrycznego.



W badaniu spirometrycznym mierzy się zmienne

W badaniu spirometrycznym mierzy się zmienne

składowe

składowe

objętości

objętości

powietrza w płucach oraz

powietrza w płucach oraz

szybkość

szybkość

przepływu

przepływu

powietrza przez drogi oddechowe.

powietrza przez drogi oddechowe.

1. składowe objętościowe statyczne

1. składowe objętościowe statyczne

VT

VT

(

(

objętość oddechowa

objętość oddechowa

) – jest to objętość powietrza

) – jest to objętość powietrza

wdychanego lub wydychanego podczas spokojnego

wdychanego lub wydychanego podczas spokojnego

oddychania

oddychania

VC

VC

(pojemność życiowa) – jest to maksymalna ilość

(pojemność życiowa) – jest to maksymalna ilość

powietrza wydychanego po maksymalnym wdechu

powietrza wydychanego po maksymalnym wdechu

lub ilość powietrza wciągnięta do płuc po

lub ilość powietrza wciągnięta do płuc po

wykonaniu maksymalnego wydechu. Jest to

wykonaniu maksymalnego wydechu. Jest to

parametr najważniejszy.

parametr najważniejszy.

IRV

IRV

(

(

zapasowa objętość wdechowa

zapasowa objętość wdechowa

) – jest to

) – jest to

maksymalna ilość powietrza, jaką można jeszcze

maksymalna ilość powietrza, jaką można jeszcze

wciągnąć do płuc po zakończeniu spokojnego wdechu.

wciągnąć do płuc po zakończeniu spokojnego wdechu.

ERV

ERV

(

(

zapasowa objętość wydechowa

zapasowa objętość wydechowa

) –

) –

jest to maksymalna ilość powietrza, którą

jest to maksymalna ilość powietrza, którą

można jeszcze usunąć po zakończeniu

można jeszcze usunąć po zakończeniu

spokojnego wydechu.

spokojnego wydechu.

FVC

FVC

(

(

natężona pojemność życiowa

natężona pojemność życiowa

) –

) –

jest to ilość powietrza maksymalnie szybko

jest to ilość powietrza maksymalnie szybko

wydychana aż do całkowitego opróżnienia

wydychana aż do całkowitego opróżnienia

płuc zaraz po najgłębszym wdechu

płuc zaraz po najgłębszym wdechu

IC

IC

(

(

natężona pojemność wdechowa

natężona pojemność wdechowa

) –

) –

jest to objętość powietrza, jaką wdycha się

jest to objętość powietrza, jaką wdycha się

podczas maksymalnego wdechu

podczas maksymalnego wdechu

rozpoczynanego po zakończeniu spokojnego

rozpoczynanego po zakończeniu spokojnego

wdechu.

wdechu.

2. Składowe szybkości przepływu – dynamiczne.

2. Składowe szybkości przepływu – dynamiczne.

PEF ( szczytowy przepływ wydechowy )

PEF ( szczytowy przepływ wydechowy )

- jest to

- jest to

maksymalna liczba litrów powietrza, którą

maksymalna liczba litrów powietrza, którą

wydychałoby się w ciągu sekundy lub minuty, gdyby

wydychałoby się w ciągu sekundy lub minuty, gdyby

taka szybkość przepływu została utrzymana. Można ją

taka szybkość przepływu została utrzymana. Można ją

mierzyć – pikflometrem.

mierzyć – pikflometrem.



FEV1 ( natężona objętość wydechowa

FEV1 ( natężona objętość wydechowa

pierwszosekundowa )

pierwszosekundowa )

– jest to objętość powietrza

– jest to objętość powietrza

wydychanego podczas pierwszej sekundy natężonego

wydychanego podczas pierwszej sekundy natężonego

wydechu ( jest miarą szybkości opróżniania płuc ).

wydechu ( jest miarą szybkości opróżniania płuc ).



MEF ( jest to maksymalny przepływ wydechowy w

MEF ( jest to maksymalny przepływ wydechowy w

wybranych momentach natężonego wydechu )

wybranych momentach natężonego wydechu )

.

.

Oznacza się jako MEF25, MEF50, MEF75. Oznacza to

Oznacza się jako MEF25, MEF50, MEF75. Oznacza to

szybkość przepływu powietrza podczas natężonego

szybkość przepływu powietrza podczas natężonego

wydechu po wydychnięciu 25%, 50%, 75% pojemności

wydechu po wydychnięciu 25%, 50%, 75% pojemności

życiowej FVC. Pomiary MEF są testami drobnych

życiowej FVC. Pomiary MEF są testami drobnych

oskrzeli.

oskrzeli.

Wykres części wydechowej krzywej przepływ/objętość u

Wykres części wydechowej krzywej przepływ/objętość u

osoby z prawidłową czynnością płuc.( TLC - całkowita

osoby z prawidłową czynnością płuc.( TLC - całkowita

objętość płuc, RV – objętość zalegająca ).

objętość płuc, RV – objętość zalegająca ).

Krzywa przepływ-objętość

Krzywa przepływ-objętość

stanowi pętlę, gdzie

stanowi pętlę, gdzie

po stronie dodatniej osi odciętych znajdują się

po stronie dodatniej osi odciętych znajdują się

przepływy wydechowe, po ujemnej wdechowe

przepływy wydechowe, po ujemnej wdechowe

( powietrze wtedy płynie w drugą stronę).

( powietrze wtedy płynie w drugą stronę).

Przepływy wydechowe (najważniejsze w badaniu)

Przepływy wydechowe (najważniejsze w badaniu)

rosną szybko do wartości maksymalnej (PEF),

rosną szybko do wartości maksymalnej (PEF),

potem się stopniowo obniżają. Krzywa wdechowa

potem się stopniowo obniżają. Krzywa wdechowa

przynosi nam cenne informacje w zwężeniu

przynosi nam cenne informacje w zwężeniu

górnych dróg oddechowych, powyżej oskrzeli. Z

górnych dróg oddechowych, powyżej oskrzeli. Z

krzywej obliczamy całkowitą objętość (jest to FVC),

krzywej obliczamy całkowitą objętość (jest to FVC),

oraz przepływy w różnych momentach wydechu:

oraz przepływy w różnych momentach wydechu:



gdy wydmuchano połowę powietrza jest to

gdy wydmuchano połowę powietrza jest to

przepływ w połowie –

przepływ w połowie –

MEF50,

MEF50,



przepływ, gdy zostało tylko 25% powietrza

przepływ, gdy zostało tylko 25% powietrza

to

to

MEF2

MEF2

przepływ,

przepływ,



gdy wydmuchało się już 25% powietrza, a zostało

gdy wydmuchało się już 25% powietrza, a zostało

75%, to

75%, to

MEF75.

MEF75.



Największy przepływ, jaki w czasie badania

Największy przepływ, jaki w czasie badania

udaje się zarejestrować, to

udaje się zarejestrować, to

PEF

PEF

(

(

szczytowy przepływ wydechowy

szczytowy przepływ wydechowy

), znany

), znany

przez wielu astmatyków, którzy codziennie

przez wielu astmatyków, którzy codziennie

mierzą go sobie w domu przy pomocy

mierzą go sobie w domu przy pomocy

pikflometru.

pikflometru.



Ze względu na to, że wyniki MEF są bardzo

Ze względu na to, że wyniki MEF są bardzo

zmienne i zależą od wielu czynników należy

zmienne i zależą od wielu czynników należy

interpretować je ostrożnie. Nieprawidłowy

interpretować je ostrożnie. Nieprawidłowy

wynik MEF nie upoważnia do rozpoznania

wynik MEF nie upoważnia do rozpoznania

obturacji oskrzeli będącej cechą POChP.

obturacji oskrzeli będącej cechą POChP.



Klasyczne badanie spirometryczne jest

Klasyczne badanie spirometryczne jest

kosztowne, a poza tym może powodować

kosztowne, a poza tym może powodować

zakażenia badanych podczas oddychania.

zakażenia badanych podczas oddychania.



W celu uproszczenia tego badania,

W celu uproszczenia tego badania,

zmniejszenia kosztów i zwiększenia

zmniejszenia kosztów i zwiększenia

bezpieczeństwa badanych, ograniczono

bezpieczeństwa badanych, ograniczono

je do wykonywania pomiaru natężonej

je do wykonywania pomiaru natężonej

pojemności życiowej (FVC).

pojemności życiowej (FVC).



FVC jest to objętość powietrza

FVC jest to objętość powietrza

wydychanego podczas gwałtownego,

wydychanego podczas gwałtownego,

natężonego wydechu po najgłębszym

natężonego wydechu po najgłębszym

wdechu.

wdechu.

Podczas jednego wdechu

Podczas jednego wdechu

mierzymy FVC i FEV1 - danych istotnych

mierzymy FVC i FEV1 - danych istotnych

do oceny rezerw oddechowych .

do oceny rezerw oddechowych .

Wykres zmian objętości wydychanego forsownie powietrza w

Wykres zmian objętości wydychanego forsownie powietrza w

czasie. Zaznaczono FEV1 i FVC. Dla uproszczenia wykonania

czasie. Zaznaczono FEV1 i FVC. Dla uproszczenia wykonania

badania oba parametry (VC i FEV1 ) ocenia się z jednego,

badania oba parametry (VC i FEV1 ) ocenia się z jednego,

nasilonego wydechu. Ponieważ pojemność życiowa w tak

nasilonego wydechu. Ponieważ pojemność życiowa w tak

wykonanym badaniu „brana” jest z wydechu nasilonego, nosi

wykonanym badaniu „brana” jest z wydechu nasilonego, nosi

nazwę FVC (forced vital capacity – natężona pojemność

nazwę FVC (forced vital capacity – natężona pojemność

życiowa), a nie VC (vital capacity).

życiowa), a nie VC (vital capacity).



Najważniejszym parametrem dynamicznym (a

Najważniejszym parametrem dynamicznym (a

więc świadczącym o przepływie powietrza) jest

więc świadczącym o przepływie powietrza) jest

FEV1, czyli objętość powietrza wydychanego

FEV1, czyli objętość powietrza wydychanego

przez pacjenta przez pierwszą sekundę

przez pacjenta przez pierwszą sekundę

nasilonego wydechu

nasilonego wydechu

(

(

tylko maksymalna ilość

tylko maksymalna ilość

powietrza wydychanego w jednostce czasu

powietrza wydychanego w jednostce czasu

świadczy o drożności dróg oddechowych).

świadczy o drożności dróg oddechowych).



Powyższe parametry można odczytać na

Powyższe parametry można odczytać na

krzywej objętość-czas.

krzywej objętość-czas.

Na osi odciętych

Na osi odciętych

upływa czas badania, na rzędnych objętości

upływa czas badania, na rzędnych objętości

wydychanego powietrza. W ten sposób na

wydychanego powietrza. W ten sposób na

krzywej widzimy objętość wydmuchiwanego

krzywej widzimy objętość wydmuchiwanego

powietrza, gdy minie sekunda, jest to FEV1 , gdy

powietrza, gdy minie sekunda, jest to FEV1 , gdy

zakończy się wydech, jest to FVC.

zakończy się wydech, jest to FVC.

Kolejnym ważnym pomiarem jest stosunek FEV1/FVC.

Kolejnym ważnym pomiarem jest stosunek FEV1/FVC.

Aparat wylicza

Aparat wylicza

wskaźnik FEV1/FVC

wskaźnik FEV1/FVC

oraz ukazuje wynik

oraz ukazuje wynik

w formie graficznej tzw. spirogramu w postaci dwóch

w formie graficznej tzw. spirogramu w postaci dwóch

wykresów:

wykresów:

1. przepływ/objętość oraz

1. przepływ/objętość oraz

2. objętość/czas.

2. objętość/czas.

Wskaźnik oblicza się po to, że gdy np. parametry

Wskaźnik oblicza się po to, że gdy np. parametry

statyczne są zmniejszone ( VC i FVC np. gdy pacjentowi

statyczne są zmniejszone ( VC i FVC np. gdy pacjentowi

usunięto kiedyś jedno płuco), to i dynamiczne parametry

usunięto kiedyś jedno płuco), to i dynamiczne parametry

się zmniejszą. (

się zmniejszą. (

Jeśli pacjent po nabraniu powietrza do

Jeśli pacjent po nabraniu powietrza do

pełna wydmuchnie np. ½ objętości powietrza w

pełna wydmuchnie np. ½ objętości powietrza w

porównaniu z pacjentem z obydwoma płucami, to i w

porównaniu z pacjentem z obydwoma płucami, to i w

pierwszej sekundzie wydmucha o połowę mniej. Mając

pierwszej sekundzie wydmucha o połowę mniej. Mając

sam parametr dynamiczny, jego obniżone o połowę

sam parametr dynamiczny, jego obniżone o połowę

FEV1, wnosimy niesłusznie, że ma zwężone drogi

FEV1, wnosimy niesłusznie, że ma zwężone drogi

oddechowe. Gdy jednak obliczymy FEV1 /FVC, widzimy,

oddechowe. Gdy jednak obliczymy FEV1 /FVC, widzimy,

że oba parametry obniżyły się dwukrotnie, ale stosunek

że oba parametry obniżyły się dwukrotnie, ale stosunek

między nimi jest prawidłowy. Nie ma więc zwężenia, ale

między nimi jest prawidłowy. Nie ma więc zwężenia, ale

jest ubytek tkanki płucnej).

jest ubytek tkanki płucnej).

Jednak, aby poznać czynność płuc

Jednak, aby poznać czynność płuc

pacjenta konieczne jest poprawne i

pacjenta konieczne jest poprawne i

staranne wykonanie badania

staranne wykonanie badania

spirometrycznego. Tylko

spirometrycznego. Tylko

maksymalnie nasilony wydech jest

maksymalnie nasilony wydech jest

powtarzalny, bo sięga granic

powtarzalny, bo sięga granic

możliwości pacjenta, wszystkie inne

możliwości pacjenta, wszystkie inne

dmuchnięcia nie nadają się do oceny.

dmuchnięcia nie nadają się do oceny.

Dlatego opracowano kryteria

Dlatego opracowano kryteria

akceptowalności i powtarzalności

akceptowalności i powtarzalności

tego testu.

tego testu.

Kryteria akceptowalności badania:

Kryteria akceptowalności badania:



nie ma artefaktów wynikających z kaszlu,

nie ma artefaktów wynikających z kaszlu,

zamknięcia głośni i zakłóceń działania sprzętu,

zamknięcia głośni i zakłóceń działania sprzętu,



pacjent zaczyna badanie zdecydowanie, bez

pacjent zaczyna badanie zdecydowanie, bez

wahania, bez falstartu,

wahania, bez falstartu,



żeby wydech nadawał się do oceny, powinien

żeby wydech nadawał się do oceny, powinien

trwać 6 sekund, albo, jeśli trwa krócej, osiągnąć

trwać 6 sekund, albo, jeśli trwa krócej, osiągnąć

plateau, czyli pacjent powietrze wypuścił i co

plateau, czyli pacjent powietrze wypuścił i co

najmniej przez sekundę nie zmienia się już

najmniej przez sekundę nie zmienia się już

objętość.

objętość.



Manewr wydechu przedwcześnie zakończony,

Manewr wydechu przedwcześnie zakończony,

jeśli trwał co najmniej 1 sekundę, może

jeśli trwał co najmniej 1 sekundę, może

nadawać się do oceny FEV1 , ale nie nadaje się

nadawać się do oceny FEV1 , ale nie nadaje się

do oceny FVC, gdyż pacjent nie zakończył

do oceny FVC, gdyż pacjent nie zakończył

wypuszczania całego zapasu powietrza.

wypuszczania całego zapasu powietrza.

Zaniżone FVC zawyża nam stosunek FEV1

Zaniżone FVC zawyża nam stosunek FEV1

/FVC.

/FVC.

Kryteria powtarzalności badania:

Kryteria powtarzalności badania:



najwyższe FEV1 od następnego nie

najwyższe FEV1 od następnego nie

może się różnić o więcej niż 5%,

może się różnić o więcej niż 5%,



najwyższe FVC od następnego nie może

najwyższe FVC od następnego nie może

się różnić o więcej niż 5%. Jeśli ta

się różnić o więcej niż 5%. Jeśli ta

różnica jest większa, to wiadomo, że co

różnica jest większa, to wiadomo, że co

najmniej niektóre (a może wszystkie)

najmniej niektóre (a może wszystkie)

wydechy nie były maksymalne i nie

wydechy nie były maksymalne i nie

wiemy dokładnie, co mierzymy

wiemy dokładnie, co mierzymy



jeśli kryteria 1. i 2. nie są spełnione,

jeśli kryteria 1. i 2. nie są spełnione,

należy wykonywać kolejne pomiary.

należy wykonywać kolejne pomiary.

Technika wykonywania spirometrii natężonej

Technika wykonywania spirometrii natężonej

.

.

Poprawne wykonanie zależy od

Poprawne wykonanie zależy od

współistnienia trzech elementów:

współistnienia trzech elementów:



1.Aparatura

1.Aparatura



należy posługiwać się spirometrem spełniającym

należy posługiwać się spirometrem spełniającym

minimalne wymagania dotyczące czułości i

minimalne wymagania dotyczące czułości i

precyzyjności dla urządzeń diagnostycznych, oraz

precyzyjności dla urządzeń diagnostycznych, oraz

przestrzegać zaleceń producenta dotyczących ich

przestrzegać zaleceń producenta dotyczących ich

warunków pracy, częstości i rodzaju kalibracji

warunków pracy, częstości i rodzaju kalibracji



wynik badania poza wartościami bezwzględnymi

wynik badania poza wartościami bezwzględnymi

( w litrach),wyrażony jest także jako procent

( w litrach),wyrażony jest także jako procent

normy w odniesieniu do wybranej populacji.

normy w odniesieniu do wybranej populacji.

Należy wybrać w spirometrze normy. W Polsce

Należy wybrać w spirometrze normy. W Polsce

stosuje się ERS/ECCS. Aby uzyskać wyniki

stosuje się ERS/ECCS. Aby uzyskać wyniki

wyrażone w procentach normy, należy wprowadzić

wyrażone w procentach normy, należy wprowadzić

do pamięci spirometru płeć, wiek, wzrost, wagę

do pamięci spirometru płeć, wiek, wzrost, wagę

oraz rasę badanego

oraz rasę badanego



2.właściwa technika wykonania spirometrii

2.właściwa technika wykonania spirometrii



badanie wykonuje się w pozycji siedzącej

badanie wykonuje się w pozycji siedzącej



ubranie nie powinno krępować oddychania ( luźno przy szyi

ubranie nie powinno krępować oddychania ( luźno przy szyi

i w pasie)

i w pasie)



badany powinien siedzieć wyprostowany, nie opierając się i

badany powinien siedzieć wyprostowany, nie opierając się i

nie pochylając się do przodu, obie stopy oparte na podłodze

nie pochylając się do przodu, obie stopy oparte na podłodze



głowy nie należy odchylać ku tyłowi i dołowi

głowy nie należy odchylać ku tyłowi i dołowi



z ust należy usunąć ciała obce (guma do żucia, protezy

z ust należy usunąć ciała obce (guma do żucia, protezy



badanemu należy wytłumaczyć rodzaje oddechów jakie

badanemu należy wytłumaczyć rodzaje oddechów jakie

będzie musiał wykonać w trakcie badania:

będzie musiał wykonać w trakcie badania:



a. maksymalnie głęboki wdech

a. maksymalnie głęboki wdech



b. zatrzymanie powietrza w sobie i włożenie ustnika do jamy

b. zatrzymanie powietrza w sobie i włożenie ustnika do jamy

ustnej na język

ustnej na język



c. objęcie ustnika szczelnie wargami,

c. objęcie ustnika szczelnie wargami,



d. gwałtowny, maksymalnie szybki, pełny wydech

d. gwałtowny, maksymalnie szybki, pełny wydech



e. kontynuowanie wydechu aż do całkowitego opróżnienia płuc,

e. kontynuowanie wydechu aż do całkowitego opróżnienia płuc,

przez conajmniej 6 sekund

przez conajmniej 6 sekund



badany powinien wykonać takie trzy wydechy ( różnice nie

badany powinien wykonać takie trzy wydechy ( różnice nie

powinny być większe niż 5% lub 100ml). Maksymalna

powinny być większe niż 5% lub 100ml). Maksymalna

dopuszczalna różnica nie powinna przekraczać 200ml.

dopuszczalna różnica nie powinna przekraczać 200ml.



jeżeli badany ma problemy z właściwym wykonaniem pomiar

jeżeli badany ma problemy z właściwym wykonaniem pomiar

można powtarzać do 8 razy

można powtarzać do 8 razy



3. właściwa interpretacja

3. właściwa interpretacja



ludzie młodzi i ludzie ze zmniejszoną

ludzie młodzi i ludzie ze zmniejszoną

objętością (restrykcją) płuc kończą

objętością (restrykcją) płuc kończą

spirometrię w ciągu 2-3 sek.

spirometrię w ciągu 2-3 sek.



u osób u których podejrzewamy

u osób u których podejrzewamy

obturację badanie powinno trwać min.

obturację badanie powinno trwać min.

6 sek.

6 sek.

Przeciwwskazania do wykonania

Przeciwwskazania do wykonania

spirometrii:

spirometrii:



krwioplucie,

krwioplucie,



odma opłucnowa (do 1 miesiąca),

odma opłucnowa (do 1 miesiąca),



niestabilne schorzenie układu krążenia (niedawno

niestabilne schorzenie układu krążenia (niedawno

przebyty zawał serca lub zator tętnicy płucnej

przebyty zawał serca lub zator tętnicy płucnej

itp.),

itp.),



tętniak tętnicy głównej brzusznej, piersiowej lub

tętniak tętnicy głównej brzusznej, piersiowej lub

tętnicy mózgowej,

tętnicy mózgowej,



niedawna operacja okulistyczna ( do 1 miesiąca),

niedawna operacja okulistyczna ( do 1 miesiąca),



inna ostra choroba mająca wpływ na badanie (np.

inna ostra choroba mająca wpływ na badanie (np.

wymioty),

wymioty),



zaburzenia rytmu serca ( oprócz starych ),

zaburzenia rytmu serca ( oprócz starych ),



niedawna operacja brzuszna lub klatki piersiowej.

niedawna operacja brzuszna lub klatki piersiowej.

Rady końcowe dla wykonujących

Rady końcowe dla wykonujących

spirometrię:

spirometrię:



nawiąż zachęcający kontakt z badanym

nawiąż zachęcający kontakt z badanym



zademonstruj rodzaje oddechów jakie

zademonstruj rodzaje oddechów jakie

badany ma wykonać

badany ma wykonać



obserwuj jak badany wykonuje twoje

obserwuj jak badany wykonuje twoje

polecenia

polecenia



zwróć uwagę na błędy, wytłumacz co

zwróć uwagę na błędy, wytłumacz co

było niedobre i ponownie zademonstruj

było niedobre i ponownie zademonstruj



uzyskaj trzy poprawne manewry, dwa

uzyskaj trzy poprawne manewry, dwa

prawie identyczne

prawie identyczne

Wykresy przepływ/objętość ( a ) i objętość/czas

Wykresy przepływ/objętość ( a ) i objętość/czas

( b ) obrazujące obturacyjny typ zaburzeń

( b ) obrazujące obturacyjny typ zaburzeń

Wentylacji. N - spirometria prawidłowa,

Wentylacji. N - spirometria prawidłowa,

A - obturacja łagodna, B - obturacja

A - obturacja łagodna, B - obturacja

umiarkowana,

umiarkowana,

C – obturacja ciężka („ogon szczura”).

C – obturacja ciężka („ogon szczura”).

Wykres prawidłowej spirometrii

Wykres prawidłowej spirometrii

Najczęstsze błędy w spirometrii natężonej:

Najczęstsze błędy w spirometrii natężonej:



gdy wdech nie jest maksymalny – obniżone są obydwie

gdy wdech nie jest maksymalny – obniżone są obydwie

zmienne FVC i FEV1 (ryc 14).Wynik może sugerować

zmienne FVC i FEV1 (ryc 14).Wynik może sugerować

obniżenie rezerw wentylacyjnych płuc typu restrykcyjnego,

obniżenie rezerw wentylacyjnych płuc typu restrykcyjnego,



jeżeli początek wdechu nie jest maksymalnie silny obniża

jeżeli początek wdechu nie jest maksymalnie silny obniża

się FEV1(ryc.15).Obniża się też wskaźnik FEV1/FVC. Wynik

się FEV1(ryc.15).Obniża się też wskaźnik FEV1/FVC. Wynik

może fałszywie sugerować obniżenie rezerw

może fałszywie sugerować obniżenie rezerw

wentylacyjnych typu obturacyjnego

wentylacyjnych typu obturacyjnego



jeśli wdech nie jest kontynuowany do 6 sekund to, u osób z

jeśli wdech nie jest kontynuowany do 6 sekund to, u osób z

obturacją oskrzeli czyli z utrudnionym wydechem, dochodzi

obturacją oskrzeli czyli z utrudnionym wydechem, dochodzi

do fałszywego obniżenia wartości FVC. Powoduje to

do fałszywego obniżenia wartości FVC. Powoduje to

sztuczne zawyżenie wskaźnika FEV1/FVC i nierozpoznania

sztuczne zawyżenie wskaźnika FEV1/FVC i nierozpoznania

istniejącej obturacji oskrzeli

istniejącej obturacji oskrzeli

Nieprawidłowe wykonanie spirometrii

Nieprawidłowe wykonanie spirometrii

powoduje powstanie wyników fałszywie

powoduje powstanie wyników fałszywie

dodatnich (częściej) lub fałszywie ujemnych

dodatnich (częściej) lub fałszywie ujemnych

(rzadziej).

(rzadziej).

Najczęstsze błędy przy wykonywaniu badania

Najczęstsze błędy przy wykonywaniu badania

spirometrycznego:

spirometrycznego:



- nie poinformowanie pacjenta o potrzebie odstawienia

- nie poinformowanie pacjenta o potrzebie odstawienia

leków, które mogłyby wpłynąć na wynik badania,

leków, które mogłyby wpłynąć na wynik badania,



- wykonywanie badania przez nie przeszkolony personel,

- wykonywanie badania przez nie przeszkolony personel,



- niewygodna pozycja podczas badania,

- niewygodna pozycja podczas badania,



- nie uwzględnienie danych pacjenta jak: rasa, płeć, wiek,

- nie uwzględnienie danych pacjenta jak: rasa, płeć, wiek,

waga, wzrost,

waga, wzrost,



- brak informacji o potrzebie maksymalnego wysiłku

- brak informacji o potrzebie maksymalnego wysiłku

podczas badania,

podczas badania,



- nie wykonanie próbnego wdechu i wydechu przed

- nie wykonanie próbnego wdechu i wydechu przed

ostatecznym badaniem,

ostatecznym badaniem,



- nieszczelne objęcie ustnika w trakcie badania,

- nieszczelne objęcie ustnika w trakcie badania,

przygryzanie lub zatykanie go językiem,

przygryzanie lub zatykanie go językiem,



- nieprawidłowy wydech spowodowany za wolnym

- nieprawidłowy wydech spowodowany za wolnym

wydechem lub niewystarczająca siła wydechową,

wydechem lub niewystarczająca siła wydechową,



- nie założenie zacisku na nos , przy badaniu VC i MVV,

- nie założenie zacisku na nos , przy badaniu VC i MVV,



- brak szczelności urządzenia,

- brak szczelności urządzenia,



- brak kalibracji urządzeń,

- brak kalibracji urządzeń,



- przy wykonywaniu badania u dzieci przyczyną

- przy wykonywaniu badania u dzieci przyczyną

niepowodzenia może być brak współpracy dziecka,

niepowodzenia może być brak współpracy dziecka,



- nie przestrzeganie zasad higieny.

- nie przestrzeganie zasad higieny.

Błędne wykonanie-Duża zmienność krzywych

Błędne wykonanie-Duża zmienność krzywych

przepływ/objętość wynikająca z niepełnego

przepływ/objętość wynikająca z niepełnego

wdechu i

wdechu i

submaksymalnego wysiłku przy

submaksymalnego wysiłku przy

natężonym wydechu, skutkująca zmiennością

natężonym wydechu, skutkująca zmiennością

FVC i FEV1.

FVC i FEV1.

Błędne wykonanie-Zwlekanie z wydechem i

Błędne wykonanie-Zwlekanie z wydechem i

brak gwałtownego początku, skutkujące

brak gwałtownego początku, skutkujące

obniżeniem FEV1

obniżeniem FEV1

Błędne wykonanie-Kaszel pojawiający się w

Błędne wykonanie-Kaszel pojawiający się w

początkowej i środkowej części trwania

początkowej i środkowej części trwania

wydechu

wydechu

Błędne wykonanie-Kaszel występujący pod

Błędne wykonanie-Kaszel występujący pod

koniec badania.

koniec badania.

Błędne wykonanie-Krzywa przepływ/objętość

Błędne wykonanie-Krzywa przepływ/objętość

załamana przez przytkanie ustnika spirometru

załamana przez przytkanie ustnika spirometru

językiem.

językiem.