Szczególne rodzaje próchnicy u

pacjentów dorosłych.



Próchnica ostra;



Próchnica przewlekła;



Próchnica zatrzymana,nieaktywna.

Podział próchnicy ze względu

na przebieg:

Próchnica ostra (caries

acuta):

Próchnica ostra zwana również

wilgotną(caries humida) to rodzaj

próchnicy gdzie atak bakteryjny i procesy

rozpadu tkanek twardych dominują nad

procesami obronnymi ze strony

kompleksu miazgowo-

zębinowego.Występuje zwykle u osób

młodych. Charakteryzuje ją:



Powierzchniowa warstwa zębiny ma

barwę od żółtawej do jasnobrązowej;



Miękka,mazista konsystencja;



Znaczna bolesność podczas

mechanicznego jej opracowywania;

Próchnia ostra c.d. :



Szybki przebieg procesu

próchnicowego,który nie pozwala na

odłożenie się odpowiednio szerokiej

warstwy zębiny sklerotycznej i

reakcyjnej.

Próchnica przewlekła(caries

chronica):

Próchnica przewlekła lub inaczej

sucha(caries sicca) występuje u osób

dorosłych lub starszych.Wraz z wiekiem

dochodzi do zwężania światła kanalików

zębinowych i do odkładania przez

odontoblasty zębiny wtórnej

fizjologicznej co spowalnia przebieg

procesu chorobowego.Próchnicę

przewlekłą charakteryzuje:



Barwa od ciemnobrązowej do brunatnej

powierzchniowej warstwy zębiny;



Twarda konsystencja;

Próchnica przewlekła c.d:



Odłożona szeroka warstwa zębiny

sklerotycznej i zębiny

reakcyjnej,stanowiących barierę

ochronną przed dalszym postępem

zmian.

Próchnica zatrzymana(caries

stationaria):

Oznacza zmianę próchnicową,która nie

ulega progresji.Obserwuje się ją gdy

zmienia się środowisko jamy ustnej z

predysponującego do próchnicy na

warunki mające tendencję do zatrzymania

zmiany.Próchnica zatrzymana tworzy się

na skutek:polepszenia higieny jamy

ustnej,zmniejszenia częstości

spożywanych cukrów oraz stosowanie

past z fluorem.

Podział próchnicy ze względu

na zaawansowanie zmian:

Próchnica prosta(caries simplex)-

próchnica,która nie zniszczyła sklepienia

komory,a ubytek dotyczy tylko tkanek

twardych zęba i toczy się w zębie z

klinicznie zdrową miazgą.

Próchnica powikłana(caries

complicata)-próchnica,która zniszczyła

sklepienie komory i dotarła do miazgi

oraz toczy się w zębie z miazgą

wykazującą objawy patologiczne.

Podział próchnicy ze względu

na zaawansowanie zmian:

1.Próchnica początkowa(caries incipiens)

2.Próchnica powierzchowna(caries

superficialis)

3.Próchnica średnia(caries media)

4.Próchnica głęboka(caries profunda)

Postacie kliniczne próchnicy

Próchnica:

•

Wtórna

•

Nietypowa

•

Ukryta

•

Kwitnąca

•

Okrężna

•

Butelkowa

•

Korzenia

Próchnica wtórna (c.

secundaria)

Jest to próchnica powstająca wokół wypełnienia, a jej

główne przyczyny to:

•

Błędy lekarza podczas opracowywania i

wypełnienia

•

Zła jakość materiału

•

Brak szczelnośći brzeżnej

•

Odłamanie brzegów wypełnienia

Manifestuje się jako plama, przebarwienie wokół

wypełnienia, jego częściowa lub całkowita utrata.

Próchnica wtórna zewnętrzna – jest wynikiem

zalegania płytki bakteryjnej wokół wypełnienia.

Próchnica wtórna wewnętrzna – rozwija się wzdłuż

ścian ubytku z powodu szczeliny w następstwie

mikroprzecieku bakteryjnego

Próchnica resztkowa – powstaje na skutek

pozostawienia zmian w ubytku pod wypełnieniem.

Próchnica nietypowa (c.

atypica)

Ten rodzaj próchnicy występuje w zębie

pozbawionym żywej miazgi ( uległa

martwicy lub została usunięta w toku

leczenia endodontycznego). Z powodu

braku miazgi nie obserwuje się

odczynów obronnych.

Próchnica ukryta

Rozwija się na powierzchni żującej pod

makroskopowo zdrowym szkliwem, a

wykrywana jest radiologicznie na zdjęciach

skrzydłowo-zgryzowych. Na radiogramach

pod zdrowym szkliwem obserwuje się wzrost

przepuszczalności na promieniowanie do 1/3-

½ grubości zębiny od połączenia ze szkliwem.

Problem próchnicy ukrytej, która jak dotąd

występowanie nie zostało do końca

wyjaśnione, można eliminować poprzez

skrupulatne badanie wizualne połączone z

dokładnym oczyszczeniem i osuszeniem

zębów.

Próchnica kwitnąca (c.

florida)

Jest to nagła, gwałtowna destrukcja wielu

zębów, obejmująca często powierzchnie

wolne od próchnicy. Stwierdza się ja w

uzębieniu stałym u młodzieży. Przyczyny

jej powstawania to częste spożywanie

kariogennych przekąsek i słodkich

napojów między posiłkami, oraz osoby ze

zmniejszonym wydzielaniem śliny w

następstwie napromieniowania okolicy

gruczołów ślinowych lub jako efekt

uboczny niektórych leków.

Próchnica okrężna ( c.

circularis)

Zlokalizowana na przyszyjkowej części

korony i/lub w obrębie korzenia,

obejmując przynajmniej 2 powierzchnie.

W zaawansowanej formie obejmuje ząb

pierścieniowo.

Próchnica butelkowa

Jest to szczególna postać próchnicy

kwitnącej a występująca w uzębieniu

mlecznym. Stwierdza się ją u niemowląt i

małych dzieci, które zasypiają z butelką

słodkiego napoju ( w tym mleka), lub z

nawykiem przedłużonego karmienia

piersią na żądanie. Podaż substratu

(cukier) w połączeniu z niskim

wydzielaniem śliny w nocy jest przyczyna

tej formy próchnicy. Najbardziej dotknięte

zmianami są zęby sieczne górne.

Próchnica korzenia (c.

radicis)

Odsłonięcia korzenia sprzyja retencji płytki wzdłuż

brzegu dziąsłowego i połączenia szkliwno-

cementowego, co jest warunkiem powstania

zmiany. Przy recesji dziąsła zmiana jest

usytuowana naddziąsłowo, a w chorobach

przyzębia przebiegających z tworzeniem kieszonek

może rozwijac się poddziąsłowo.

W poczatkowej zmianie aktywnej powierzchnia jest

miękka barwy zółtej lub żółto-brązowej. W zmianie

nieaktywnej jest skórzasta koloru ciemniejszego.

Podział wg Billingsa:

Stopień 1 przebarwienie od zółtego do brązowego

bez ubytku tkanek; leczenie nieinwazyjne

Stopień 2 ubytek tkanek poniżej 0,5 mm; leczenie

nieinwazyjne

Stopień 3 ubytek tkanek powyżej 0,5 mm,

wypełnienie materiałem bioaktywnym

Stopień 4 głęboki ubytek bliski miazgi; leczenie j.w.

DZIĘKUJEMY Z UWAGĘ