Poród
patologiczny

Dr n med. Piotr Hincz
III Katedra Ginekologii i Położnictwa UM w Łodzi
Klinika Medycyny Matczyno-Płodowej i Ginekologii

• Poród jest mechanizmem fizjologicznym

mającym na celu wydalenie z macicy
wszystkich elementów jaja płodowego tj.:
płynu owodniowego, płodu, popłodu.

• Porody podzielić można na:

– samoistne (dokonują się drogami kanału

rodnego przy nieznacznej ingerencji
położnika

– operacyjne (pomoc ręczna, zabieg

kleszczowy, próżniociąg położniczy, cięcie
cesarskie)

Poród

• Początek porodu:

– moment wystąpienia regularnej

czynności skurczowej macicy,
powtarzającej się przynajmniej jeden
raz na co 10-15 minut, powodującej
skracanie części pochwowej szyjki
macicy oraz/lub rozwieranie ujścia,
czyli prowadzącej do postępu porodu.

Poród fizjologiczny

I zwrot główki:

-

przygięcie główki do tułowia

(następuje po zetknięciu się

główki z wchodem miednicy na skutek skurczów macicy)
- punkt prowadzący - ciemiączko tylne

Zwroty główki płodu

II zwrot główki:

-

rotacja o 90 stopni

(polega na obrocie główki płodu, tak że

potylica przesuwa się pod spojenie łonowe)
- w mechanizmie II zwrotu biorą udział kolce kulszowe i
dźwigacze odbytu

Zwroty I i II - zwroty

Zwroty I i II - zwroty

wewnętrzne

wewnętrzne

Poród fizjologiczny

III zwrot główki:

-

odgięcie główki

(oparta potylica i następujące skurcze

doprowadzają do wytoczenia przez odgięcie główki kolejno:
wierzchołka, czoła, twarzyczki i brody)

- barki płodu wstawiają się poprzecznie do wchodu miednicy

Zwroty główki płodu

IV zwrot główki:

- obrót twarzyczki w kierunku jednego z ud

matki, uwarunkowany rotacją barków

Zwrot IV - zwrot

Zwrot IV - zwrot

zewnętrzny

zewnętrzny

Poród fizjologiczny

• I okres porodu

- rozwierania: trwa od momentu

rozpoczęcia porodu do uzyskania całkowitego

rozwarcia ujścia (10 cm)

• II okres porodu

- wydalania: od pełnego

rozwarcia szyjki macicy do urodzenia noworodka

• III okres porodu

- łożyskowy: od urodzenia

noworodka do wydalenia łożyska

•mechanizm Schultzego

•mechanizm Duncana

• IV okres porodu

- okres obserwacji położnicy

przez 2 godziny (nie wszędzie uznawany za

część porodu)

Okresy porodu

Poród fizjologiczny

I okres II okres III okres

Pierworódki 12-15 godz. 60 min. 15-20

min.

Wieloródki 6-9 godz. 30 min. 5-10 min.

Średni czas trwania porodu

Poród fizjologiczny

Położenie miednicowe jest położeniem

podłużnym, w którym częścią przodującą
jest miednica płodu, natomiast główka
płodu znajduje się w górnej części jamy
macicy, zwykle w okolicy dna.

Położenie miednicowe w ciąży donoszonej

występuje u około 5% ciężarnych. Ponad
połowa położeń miednicowych
występuje u pierwiastek. W ciąży nie
donoszonej odsetek miednicowego
położenia płodu wzrasta.

Nieprawidłowe położenie płodu

Położenie miednicowe

Jako część przodującą
badamy

To położenie miednicowe
określamy jako

Tylko pośladki

Pośladki i dwie stópki
Pośladki i jedną stópka
Tylko dwie stópki
Tylko jedną stópkę
Tylko dwa kolanka
Tylko jedno kolanko

Pośladkowe (w tym położeniu
obie
nóżki są zarzucone na brzuszek

płodu)
Miednicowe zupełne
Miednicowe niezupełne
Stópkowe zupełne
Stópkowe niezupełne
Kolankowe zupełne
Kolankowe niezupełne

Zależnie od ułożenia kończyn dolnych
powszechnie rozróżniamy następujące rodzaje
położeń miednicowych

Nieprawidłowe położenie płodu

Położenie miednicowe

W ułożeniu miednicowym część przodująca

• nie jest tak duża
• nie jest równomiernie twarda
• nie jest równomiernie okrągła
• nie balotuje jak główka, czyli brak jest

charakterystycznego „wyczuwania”
główki

Nieprawidłowe położenie płodu

Położenie miednicowe

Podczas badania części przodującej wyczuwamy:
• małą część przodującą
• średnio twardą
• na przemian miejsca bardziej twarde i miękkie
• nierównomierny kształt

Cztery objawy potwierdzające w badaniu

zewnętrznym położenie miednicowe płodu.

Nieprawidłowe położenie płodu

Położenie miednicowe

Główne cechy diagnostyczne położenia miednicowego:

• Pierwszy chwyt Leopolda: balotowanie dużej,

twardej, kulistej części płodu w dnie miednicy

• Trzeci i czwarty chwyt Leopolda: brak typowych cech

główki nad wchodem

• Tętno płodu nieco powyżej pępka!
• (w badaniu wewnętrznym): nierówna w kształcie, w

przewadze miękka część płodu z wyrostkami i

listwami kostnymi; grzebień krzyżowy środkowy,

noga, stopa lub (rzadko) kolano!

Potwierdzenie – badanie ultrasonograficzne!.

Nieprawidłowe położenie płodu

Położenie miednicowe

Zagrożenie dla matki w porodzie miednicowym, gdy

proporcje między wielkością płodu i wymiarami

miednicy są właściwe, wzrasta nieznacznie. Częstsze

bywają obrażenia dróg rodnych.

Poród w położeniu miednicowym stanowi wysokie

ryzyko dla płodu. Umieralność okołoporodowa jest

pięciokrotnie wyższa w porównaniu z porodem w

położeniu główkowym.

Najistotniejszymi przyczynami niepowodzeń

położniczych w miednicowym położeniu płodu

są niedotlenienie i uraz mechaniczny.

Nieprawidłowe położenie płodu

Położenie miednicowe

Dawne stwierdzenie, że doświadczonym położnikiem

jest ten, kto potrafi skutecznie udzielić trudnej

pomocy ręcznej w porodzie w położeniu

miednicowym, należy zastąpić nowym

i merytorycznie uzasadnionym, a mianowicie

„doświadczenie położnika w prowadzeniu ciąży i

porodu w położeniu miednicowym polega na

przewidywaniu i niedopuszczeniu do trudnego

porodu drogami naturalnymi.

Dzisiaj położenie miednicowe płodu w większości

przypadków stanowi wskazanie do rozwiązania

ciąży drogą cięcia cesarskiego.

Nieprawidłowe położenie płodu

Położenie miednicowe

Prognostycznie istotne czynniki przy wyborze metody

prowadzenia porodu drogami naturalnymi w położeniu

miednicowym płodu, wg Słomko i wsp

.

Czynniki korzystne prognostycznie – wieloródka

- położenie miednicowe zupełne, mniej korzystne pośladkowe
- główka płodu przygięta, prawidłowy zarys kręgosłupa
- płód donoszony (przewidywana masa płodu od 2500 do 3500

g)
- dynamiczna czynność skurczowa mięśnia macicy
- postęp porodu dynamiczny
- wywiad położniczy bez obciążeń
- przeszły i obecny stan ogólny dobry
- wiek 20 – 25 lat
- przygotowane drogi rodne
- zachowany pęcherz płodowy
- brak objawów zagrożenia płodu

Nieprawidłowe położenie płodu

Położenie miednicowe

Pięć zagrożeń płodu w porodzie w położeniu

miednicowym płodu:

1. Niedotlenienie – ryzyko uduszenia, występuje

od momentu urodzenia pośladków

2. Krwotok wewnątrzczaszkowy w przypadku

rozerwania namiotu móżdżku wskutek urazu

mechanicznego

3. Trudności w pokonaniu tkanek miękkich
4. Przedwczesne odpłynięcie płynu owodniowego
5. Wypadnięcie pępowiny

Nieprawidłowe położenie płodu

Położenie miednicowe

W porodzie z miednicowym
położeniem płodu między ukazaniem
się dolnego kąta przedniej łopatki a
porodem główki płodu może upłynąć
najwyżej 3 – 5 minut. W przeciwnym
czasie płód udusi się lub będzie ciężko
uszkodzony

Nieprawidłowe położenie płodu

Położenie miednicowe

• pomoc ręczna sposobem Brachta
• uwolnienie rączek sposobem Mullera +

pomoc ręczna sposobem Veita-Smelliego

• uwolnienie rączek sposobem Lovseta
• uwolnienie rączek sposobem klasycznym

pomoc ręczna: uwolnienie rączek, rodzenie

pomoc ręczna: uwolnienie rączek, rodzenie

barków

barków

i główki płodu

i główki płodu

Nieprawidłowe położenie płodu

Położenie miednicowe

Jednym ze sposobów zakończenia ciąży w

położeniu miednicowym płodu mającym na
celu uniknięcia cięcia cesarskiego jest obrót
zewnętrzny płodu z zastosowaniem tokolizy.

Należy jednak pamiętać, że przystąpić można

do takiego zabiegu jedynie w zabezpieczeniu
sali operacyjnej ze względu na możliwość
wystąpienia powikłań.

Nieprawidłowe położenie płodu

Położenie miednicowe

 Położenie poprzeczne jest położeniem, w

którym długa oś płodu przebiega pod
kątem prostym lub ostrym (położenie
skośne) w stosunku do długiej osi matki.

 Położenie poprzeczne w ciąży

donoszonej występuje u około 1%
wszystkich porodów,
u wieloródek 75%, u pierwiastek 25%.

Nieprawidłowe położenie płodu

Położenie poprzeczne

• położenie poprzeczne I

- główka po lewej

• położenie poprzeczne II

- główka po prawej

• grzbietowo-przednie - grzbiet z przodu

położenie poprzeczne (najczęściej)

• grzbietowo-tylne

- grzbiet z tyłu

położenie poprzeczne

• grzbietowo-górne

- grzbiet zwrócony do dna

położenie poprzeczne

• grzbietowo-dolne

- grzbiet zwrócony do miednicy

położenie poprzeczne

Nieprawidłowe położenie płodu

Położenie poprzeczne

• Etiologia

– nadmierna ruchomość płodu:

• wieloródki

• porody przedwczesne

• wielowodzie

• martwy płód

• drugi bliźniak

– utrudnione prawidłowe wstawianie się

główki do wchodu miednicy:

• wąska miednica

• łożysko przodujące

• nieprawidłowości macicy (macica łukowata,

mięśniaki)

Nieprawidłowe położenie płodu

Położenie poprzeczne

• 3 fazy porodu w położeniu poprzecznym:

– faza 1:

okres zachowanego pęcherza

płodowego - zagrożenie dla płodu, nie
występuje zagrożenie dla matki

– faza 2:

zaczyna się po pęknięciu pęcherza

płodowego - zagrożenie dla matki

– faza 3:

od momentu zupełnego rozwarcia

szyjki macicy - stan maksymalnego
zagrożenia dla matki i płodu

Nieprawidłowe położenie płodu

Położenie poprzeczne

• wklinowanie barku - główne

niebezpieczeństwo powstające w momencie
odpływania płynu owodniowego -

położenie

poprzeczne zaniedbane

– w konsekwencji pęknięcie macicy

• nieprawidłowy zapis KTG, obumarcie płodu
• wypadnięcie rączki
• wypadnięcie pępowiny
• wstępujące zakażenie

Nieprawidłowe położenie płodu

Położenie poprzeczne- niebezpieczeństwa

• Ciężarne hospitalizować 2-3 tygodnie przed

terminem porodu!

– codzienne KTG
– próba obrotu zewnętrznego z tokolizą

• Z chwilą wystąpienia czynności porodowej:

– brzuszne cięcie cesarskie
– poród droga pochwową:

• martwy płód
• poród przedwczesny z masą ciała < 500g

Rozwiązanie cięciem cesarskim pozwoliło do
minimum zmniejszyć umieralność matek i płodów
- jest metodą z wyboru!

Nieprawidłowe położenie płodu

Położenie poprzeczne- postępowanie

Niskie poprzeczne stanie główki
Wysokie proste stanie główki
Ustawienie potylicowe tylne
Ułożenie odgięciowe

- ułożenie wierzchołkowe
- ułożenie czołowe
- ułożenie twarzyczkowe

Nieprawidłowe stanie i ułożenie główki

• nieprawidłowość dotycząca wstawiania się głowy płodu -

głowa płodu znajduje się w dnie miednicy, szew

strzałkowy przebiega poprzecznie i stan ten trwa dłuższy

czas a poród się przedłuża

• objawy klinicznie:

– nieprawidłowość wstawiania się (poprzeczne ustawienie szwu

strzałkowego)

– nieprawidłowe ułożenie (główka lekko odgięta zamiast

prawidłowego przygięcia)

• niskie poprzeczne stanie główki oznacza zahamowanie

porodu na dnie miednicy

• poród samoistny jest możliwy dopiero wtedy, kiedy

główka wykona zwrot wewnętrzny do wymiary prostego

Nieprawidłowe stanie główki

Niskie poprzeczne stanie główki

• postępowanie zachowawcze

– terapeutyczne ułożenie rodzącej (rodzącą układa się

na tym boku, na którym znajduje się ta część główki,

która ma objąć prowadzenie)

– nasilenie słabej czynności skurczowej

• postępowanie zabiegowe

– zabieg kleszczowy (kleszcze nakłada się skośnie na

główkę i w wymiar skośny miednicy)

– trakcja próżniowa (pelotę próżnociągu zakłada się nie

w osi miednicy lecz na potylicę:

• 1/ przygięcie główki (poprawa nieprawidłowego ułożenia)
• 2/ zwrot główki (poprawa nieprawidłowego wstawiania

się)

Nieprawidłowe stanie główki

Niskie poprzeczne stanie główki

•

nieprawidłowe ustawienie (nieprawidłowość

wstawiania się)

- szew strzałkowy przebiega w wymiarze zbliżonym do

prostego wchodu miednicy

•

podział:

– przednie wysokie proste stanie główki (potylica zwrócona w

kierunku spojenia łonowego)

– tylne wysokie proste stanie główki (potylica zwrócona do

kości krzyżowej)

•

leczenie:

– wyczekiwanie, naprzemienne układanie lewym i prawym boku
– ręczna korekcja wstawiania (chwyt kuli kręgielnej Liepmanna)
– najczęściej konieczne wykonanie cięcia cesarskiego

Nieprawidłowe stanie główki

Wysokie proste stanie główki

• nieprawidłowość ustawienia - grzbiet

płodu zwrócony do tyłu (ustawienie Ib lub
Iib)

• zahamowanie porodu w dnie miednicy,

ewentualnie
w próżni

• podział:

– ustawienie potylicowe tylne ze szwem w

wymiarze skośnym I - ustawienie potylicowe II

– ustawienie potylicowe tylne ze szwem w

wymiarze skośnym II - ustawienie potylicowe I

Nieprawidłowe stanie główki

Ustawienie potylicowe tylne

• Przebieg porodu:

– dwie możliwości

• potylica zwraca się do przodu - ustawienie potylicowe

tylne zmienia się w prawidłowe potylicowe przednie (zwrot
o 135

0

)

• potylica obraca się do tyłu - zachowane zostaje ustawienie

potylicowe tylne i w takim ustawieniu następuje poród
(zwrot o 45

0

)

• postępowanie zachowawcze:

– terapeutyczne ułożenie rodzącej
– nasilenie słabej czynności skurczowej

• postępowanie zabiegowe

– trakcja próżniowa
– zabieg kleszczowy (trudny)

Nieprawidłowe stanie główki

Ustawienie potylicowe tylne

• nieprawidłowość ułożenia (główka jest

odgięta) i ustawienia (grzbiet skierowany jest
do tyłu)

• ułożenia odgięciowe łączą się z ustawieniem

grzbietowo-tylnym

• podział wg części przodującej (i punktu

prowadzącego)

– ułożenie wierzchołkowe (wierzchołek)
– ułożenie czołowe (czółko)
– ułożenie twarzyczkowe (twarzyczka)

Nieprawidłowe ułożenie główki

Ułożenie odgięciowe

•

ułożenie odgięciowe o najmniejszym stopniu odgięcia

•

poród przebiega w ustawieniu grzbietowo-tylnym

•

część przodująca - ciemiączko przednie (wierzchołek
główki)

•

etiologia:

– porody przedwczesne i porody płodów martwych
– płody dojrzałe

• wrodzone krótkogłowie
• zmiany w stawie szczytowo-potylicznym
• niewspółmierność porodowa między główką a miednicą

•

poród: krocze o wiele bardziej zagrożone niż w
prawidłowym ustawieniu potylicowym

Nieprawidłowe ułożenie główki

Ułożenie wierzchołkowe

• Mechanizm wytaczania główki

– silne przygięcie
– odgięcie

• Poród:

– postępowanie zachowawcze

• metodą z wyboru jest wyczekujące prowadzenie porodu
• odpowiednie ułożenie rodzącej
• jeśli wskazane:

– nasilenie czynności skurczowej

– postępowanie zabiegowe

• trakcja próżniowa
• zabieg kleszczowy (należy unikać)

– ryzyko głębokich uszkodzeń części miękkich podczas pociągania

i rotacji główki

– główka musi być najpierw przygięta, a potem odgięta

-mechanizm porodu

Nieprawidłowe ułożenie główki

Ułożenie wierzchołkowe

• ułożenie odgięciowe o wyższym stopniu

odgięcia

• część przodująca - czółko
• najbardziej niekorzystne i najbardziej

niebezpieczne ułożenie płodu dla porodu

–

najwiekszy obwód płaszczyzny miarodajnej:

szczękowo-ciemieniowej -obwód 35-36 cm !!!

(prawidłowy obwód 32 cm)

• etiologia:

–

zwężenie miednicy

–

wieżowaty kształt główki

Nieprawidłowe ułożenie główki

Ułożenie czołowe

• Poród samoistny możliwy

jedynie w przypadku małej
główki lub obszernej miednicy

• Poród:

– postępowanie zabiegowe

• zabieg kleszczowy przeciwskazany
• metoda z wyboru cięcie

cesarskie

Nieprawidłowe ułożenie główki

Ułożenie czołowe

• ułożenie odgięciowe o najwyższym stopniu

odgięcia

• część przodująca - twarzyczka
• etiologia:

– długa czaszka płodu
– niewspółmierność porodowa między główką a

miednicą

• podział

– bródkowo tylne ułożenie twarzyczkowe
– bródkowo przednie ułożenie twarzyczkowe

Nieprawidłowe ułożenie główki

Ułożenie twarzyczkowe

• Mechanizm porodowy w tym ułożeniu jest

przeciwieństwem mechanizmu porodowego
w prawidłowym położeniu potylicowym

• ułożenie bródkowo-tylne - poród jest

niemożliwy

• Poród:

– postępowanie wyczekujące - przeciwskazane
– postępowanie zabiegowe

• zabieg kleszczowy przeciwskazany
• obumarły płód - kraniotomia i kraniotrakcja
• metoda z wyboru cięcie cesarskie

Nieprawidłowe ułożenie główki

Ułożenie twarzyczkowe

• Zgodnie z osią miednicy wstawianie się

główki płodu; jeśli główka znajduje się
we wchodzie miednicy lub małą swą
częścią zstąpiła, to szew strzałkowy
przebiega poprzecznie w linii
prowadzącej miednicy -

synklitycznie

synklitycznie

Nieprawidłowe ułożenie główki

Asynklityzm

• Czasami główka wstawia się tak, że szew

strzałkowy nie przebiega poprzecznie w linii
prowadzącej miednicy lecz przebiega poza nią,
nieosiowo (asynklitycznie) i najczęściej zbliżony
jest do kości krzyżowej -

asynklityzm przedni (Naegellego)

• częścią przodującą jest przednia kość ciemieniowa
• korzystny - przednia kość ciemieniowa zyskuje

więcej przestrzeni w zagłębieniu krzyżowo-
biodrowym

Nieprawidłowe ułożenie główki

Asynklityzm przedni

• główka wstawia się tak, że szew strzałkowy nie

przebiega poprzecznie w linii prowadzącej miednicy
lecz przebiega poza nią, nieosiowo (asynklitycznie)
i zbliżony jest do spojenia łonowego -

asynklityzm tylny (Linzmanna)

• częścią przodującą jest tylna kość ciemieniowa
• występuje - miednice płaskie, jednostajnie

ścieśnione

• niekorzystny - wyraz niewspółmierności porodowej,

wymaga rozwiązania cięciem cesarskim

Nieprawidłowe ułożenie główki

Asynklityzm tylny

 Definiowana jako zaklinowanie

przedniego barku (znacznie rzadziej
tylnego), po urodzeniu główki

 Występuje w około 1% porodów (z

prawidłową masą urodzeniową
noworodków) i do 10% porodów
noworodków makrosomicznych
(>4500g).

Dystocja barkowa

• Makrosomia jest najbardziej istotnym

czynnikiem ryzyka

• Znacznie częściej w przypadku

cukrzycy ciążowej oraz ciąży
przeterminowanej

• Kombinacja manewru McRoberts oraz

ucisku nad spojeniem łonowym
pomaga w ponad 50% przypadków

Dystocja barkowa

Matczyne

• Nieprawidłowa budowa miednicy
• Cukrzyca ciążowa
• Ciąża przeterminowana
• Dystocja barkowa w poprzedniej ciąży
• Niski wzrost
• Otyłość matki

Płodowe

• Podejrzenie makrosomii

Związane z porodem

• Operacyjny poród pochwowy (kleszcze,

próżnociąg)

• Wydłużona aktywna faza I okresu porodu
• Wydłużony II okres porodu

Dystocja barkowa – czynniki ryzyka

Matczyne

• Krwotok poporodowy

• Przetoka odbytniczo-pochowa

• Rozejście spojenia łonowego

• Pęknięcie krocza III lub IV stopnia

• Pęknięcie macicy

Płodowe

• Porażenie splotu barkowego

• Pęknięcie obojczyka

• Niedotlenienie śródporodowe

• Złamanie kości ramieniowej

• Śródporodowe obumarcie płodu

Dystocja barkowa - powikłania

• •Protracted labor
• •“Turtle Sign”

Dystocja barkowa – znaki ostrzegawcze

Zabieg kleszczowy

• Trakcyjne narzędzie położnicze

stosowane do wydobycia płodu

• zbudowane z 2 składających się łyżek

– kleszcze równoległe Shute`a
– bamberskie kleszcze rozbieżne
– rozbieżne kleszcze Laufego
– kleszcze Kiellanda
– kleszcze Naegellego
– kleszcze Madurowicza

Zabieg kleszczowy

• Warunki do założenia kleszczy:

– 3 warunki matczyne:

• ujście szyjki macicy rozwarte zupełnie
• wychód miednicy nie może być za wąski
• pęcherz płodowy musi być pęknięty

– 3 warunki płodowe:

• „główka musi być kleszczowa”
• główka nie może być za duża ani za mała
• płód musi być żywy

Zabieg kleszczowy

• Warunki do założenia kleszczy:

• „główka musi być kleszczowa” - tj.

znajdować się co najmniej w próżni
miednicy,

a

punkt

prowadzący

powinien znajdować się poniżej linii
międzykolcowej.

Do

prawidłowej

oceny, czy główka istotnie znajduje
się
w próżni, służy badanie wewnętrzne

Zabieg kleszczowy

• Technika nałożenia kleszczy:

• Zasady:

– prezentacja kleszczy

– ochrona części miękkich

– chwytanie i nakładanie kleszczy

– lewa łyżka - lewa ręka, prawa łyżka - prawa ręka

– nakładanie kleszczy na główkę - zawsze na poprzeczny wymiar główki

– wprowadzenie pierwszej, lewej łyżki

– wprowadzenie drugiej, prawej łyżki

– zamknięcie kleszczy i kontrola nałożenia - prawa łyżka nad lewą

– chwytanie kleszczy

– kierunek trakcji

– trakcja próbna

– trakcja właściwa

Zabieg kleszczowy

• Wskazania do zabiegu:

– ze strony matki np:

• niektóre choroby układu krążenia

• niektóre choroby układu nerwowego

• Niektóre schorzenia okulistyczne

– ze strony płodu np:

• zagrażająca zamartwica u płodu w II okresie porodu

• przedłużający się II okres porodu

Nawet bardzo szeroka lista wskazań będzie stanowić tylko

przegląd różnych sytuacji klinicznych. Podjęcie poprawnej

decyzji o założeniu kleszczy, tj. ustalenie wskazań do

zabiegu, to suma wiedzy i doświadczenia klinicznego

położnika oraz współczesnych możliwości metodycznych

dostępnych na danym oddziale porodowym.

Próżniociąg położniczy

•

Sposób stosowany w celu zabiegowego
rodzenia główki za pomocą peloty, którą
zakłada się na czepiec główki i przytwierdza
dzięki wytworzonemu podciśnieniu

•

po urodzeniu się główki przez otwarcie
zaworu redukuje się podciśnienie i zdejmuje
pelotę

• Warunki wstępne do zastosowania próżniociągu:

– 3 matczyne:

• ujście szyjki macicy musi być zupełnie rozwarte
• wchód i wychód miednicy nie mogą być zwężone
• pęcherz płodowy musi być pęknięty

Próżniociąg położniczy

– 2 płodowe:

• główka musi się znajdować na wysokości umożliwiającej

założenie peloty (dopuszczalne jest użycie próżniociągu przy
główce znajdującej się we wchodzie miednicy)

• część przodująca musi być możliwa do chwycenia przez pelotę

(niemożliwe założenie w przypadku bezczaszkowca i ułożenia
twarzyczkowego)

Zabieg kleszczowy czy trakcja

próżniowa

• Zabieg kleszczowy

– ryzyko dla matki:

• uszkodzenia tkanek

miękkich

• Trakcja próżniowa

– ryzyko dla matki:

• nie występuje

– ryzyko dla płodu:

• uszkodzenia tkanek miękkich
• wgniecenia po kleszczach
• porażenia nerwów
• krwawienia wewnątrzczaszkowe
• pęknięcia kości czaszki

– ryzyko dla płodu:

• krwiak podokostnowy
• skoki ciśnienia śródczaszkowego
• krwawienia do siatkówki
• pęknięcia kości czaszki

Cięcie cesarskie

Rozwój krwiolecznictwa, anestezjologii,

antybiotykoterapii oraz technik medycznych sprawił, że
w ostatnich latach wskazania do cięcia cesarskiego
znacznie się rozszerzyły.

Należy jednak stale mieć na uwadze, że zagrożenie życia

kobiety związane z cięciem cesarskim jest nadal większe
w porównaniu z porodem drogami i siłami natury.

Cięcie cesarskie jest operacją stosowaną w celu ochrony

zarówno matki, jak i płodu przed przewidywanymi
powikłaniami porodu drogami i siłami natury.

Cięcie cesarskie

W Polsce cięciem cesarskim kończy się

około 10-12% wszystkich porodów.

Obecnie coraz częściej cięcie cesarskie

staje się operacją z wyboru, a nie z
konieczności.

Cięcie cesarskie

Wskazania do cięcia cesarskiego można podzielić na dwie

grupy:

1. Wskazania ze strony matki

- nieprawidłowa budowa miednicy

- niewspółmierność porodowa

- łożysko przodujące

- przedwczesne oddzielenie prawidłowo usadowionego

łożyska

- przedłużający się poród (brak postępu porodu)

- stan po cięciu cesarskim sposobem klasycznym,

wyłuszczeniu mięśniaków, operacji Strassmanna

- zagrażające pęknięcie macicy

- Niektóre nieprawidłowe położenia i ułożenia płodu

- Stan przedrzucawkowy

- Niektóre choroby matki

Cięcie cesarskie

2. Wskazania ze strony płodu

- zagrażająca zamartwica wewnątrzmaciczna

płodu

- wypadnięcie pępowiny

- obciążony wywiad położniczy

- przedłużający się poród (brak postępu

porodu)

- ostre choroby infekcyjne sromu i pochwy

- niektóre nieprawidłowe położenia i ułożenia

płodu

- niektóre rodzaje wad rozwojowych u płodu

Cięcie cesarskie

Technika cięcia cesarskiego

1. Cięcie podłużne w linii środkowej ciała

- szybkie wejście do jamy otrzewnej
- dobry dostęp do macicy oraz dogodne

warunki do wydobycia płodu

- łatwość wykonania

2. Cięcie poprzeczne sposobem Pfannenstiela

- walory kosmetyczne
- gorszy dostęp do narządów jamy brzusznej
- większy odsetek krwiaków w ranie

operacyjnej

Cięcie cesarskie

Technika cięcia cesarskiego

1. Cięcie cesarskie wewnątrzotrzewnowe w dolnym

odcinku

- najczęściej stosowany rodzaj cięcia
- cięcie stosunkowo łatwe technicznie

2. Cięcie cesarskie zewnątrzotrzewnowe

- zabieg trudny technicznie
- cięcie polecane jest szczególnie w przypadkach

zakażeń, pozwala uniknąć wtórnego zapalenia

otrzewnej u pacjentek z infekcją

wewnątrzmaciczna