PODSTAWY POMOCY PSYCHOLOGICZNEJ 8
(2009/2010)
Lucyna Golińska
Instytut Psychologii
Uniwersytet Łódzki
RODZAJE GRUP
– 1. TERAPIA GRUPOWA
– 2. PORADNICTWO GRUPOWE – jest nastawione na
rozwiązywanie określonych problemów doraźnych
– 3. GRUPY NASTAWIONE NA UMIEJĘTNOŚCI
INTERPERSONALNE szczególnie pod kątem
wykorzystania ich w biznesie. Punkt ciężkości na
procesie grupowym
– 4. GRUPY STRUKTURALIZOWANE –skoncentrowane na
określonym problemie
– 5. GRUPY SAMOPOMOCOWE
FAZY PRACY GRUPY
• 1. STADIUM POCZĄTKOWE- orientacja i powstawanie struktury
• 2. GRUPA W FAZIE PRZEJŚCIOWEJ- konflikt i opór
Lęk- przed ośmieszeniem, odrzuceniem, dowiedzeniem się
czegoś strasznego o sobie, przed utrata kontroli, przed odsłonięciem
się
Konfrontacje- ich rola i przebieg
Zachowania problemowe
• 3. FAZA KONSTRUKTYWNEJ PRACY
Czynniki terapeutyczne działające w grupie
Otwartość, spójność i poczucie wspólnoty, nadzieja, życzliwość troska i
akceptacja, motywacja do zmiany, swoboda eksperymentowania
• 4. ZAKOŃCZENIE PRACY GRUPY
UMIEJĘTNOŚCI POMOCNE W PROWADZENIU GRUPY
Wspomaganie rozwoju procesu grupowego
•
Pomaganie uczestnikom w otwartym wyrażaniu swoich lęków i
oczekiwań
•
Aktywne działanie na rzecz tworzenia klimatu bezpieczeństwa
•
Zachęcanie
•
Działania zmierzające do zmniejszenia zależności od
prowadzącego
•
Wciąganie do interakcji
•
Zachęcanie do jawnego wyrażania konfliktów
•
Pomoc w bezpośrednim porozumiewaniu się
•
Interpretowanie (forma hipotezy)
•
Zadawanie pytań( co /dlaczego)
•
Znajdowanie wspólnych mianowników
•
Konfrontowanie, Wspieranie
•
Niedopuszczanie do pewnych zachowań
Ocena pracy grupy
•
Kończenie zajęć
POZYTYWY I NEGATYWY W ZACHOWANIU TERAPEUTY
CECHY DOBREGO TERAPEUTY
Odwaga
• Gotowość do modelowania zachowań
• Dobra wola i troska
• Otwartość
• Nie przyjmowanie postawy obronnej wobec ataków
• Gotowość do poszukiwania nowych doświadczeń
• Samoświadomość
Najczęstsze trudności i błędy prowadzących
1. nadmierne zajmowanie się pojedynczym pacjentem z
odstawieniem grupy
2. Obawa przed nadmierna interwencja (chociaż w etapie
początkowym b. potrzebna
3. Nie werbalizowane oczekiwanie spontanicznej aktywności
grupy
CZYNNIKI TERAPEUTYCZNE GRUPY wg YALOMA
• Potencjał grupy do prowokowania wyjątkowo silnych procesów poprzez
uniwersalizm, nadanie ważności na podstawie zgodności grupowej,
rozwój umiejętności społecznych
• CZYNNIKI TERAPEUTYCZNE
– Budowanie nadziei
– Związek ze światem
– Dzielenie się informacjami
– Altruizm (mogę pomóc innym)
– Korekcyjna rekapitulacja pierwszej grupy korekcyjnej
– Zachowania naśladujące
– Uczenie się interpersonalne
– Spójność grupy
– Katharsis
– Czynniki egzystencjalne ( istnieją takie zjawiska jak samotność i
śmierć, z którymi każdy musi się zmierzyć
Cele pacjenta i ukierunkowanie grupy wg Diesa)
CELE PACJENTA
• Zlikwidowanie symptomów
• Rozwój umiejętności społecznych
• Odbudowa obrazu samego siebie
• Nauczenie się strategii rozwiązywania problemów
• Przećwiczenie nowych zachowań
• Autorefleksja
• Doświadczenie akceptacji współuczestników
• Zmniejszenie lęku interpersonalnego
• Zmodyfikowanie destrukcyjnych mysli
• Uwolnienie emocjonalne
• Zrozumienie innych
• Poszerzenie samoświadomości
Zagrożenia związane z pracą terapeuty
DEFORMACJA OSOBOWOŚCI
•
rozumiana jako wszelka niepożądana konsekwencja
wykonywania zawodu określa wszelkie niekorzystne zmiany
osobowości, poczucie zmęczenia, wypalenia, usztywnienia, oraz
przekłamania w odbiorze własnych przeżyć sądów i zachowań, które
występują w przebiegu pracy zawodowej i przez nią są warunkowane
Źródła
•
długotrwałe obciążenie /pospiech, zobowiązania, zbyt szybkie zmiany
•
Nadmierna identyfikacja
•
selektywne spostrzegania,
•
zubożenie zainteresowań
•
jałowość myślenia – efekt nadmiernej samokontroli własnych poczynań
zawodowych
•
utrwalony odruch /zachowania / i ekspresja- konieczność codziennego
występowania w określonej roli