PODSTAWY

POMOCY PSYCHOLOGICZNEJ 2

(2009/2010)

Lucyna Golińska

Instytut Psychologii

Uniwersytet Łódzki

WYKŁAD 2. Osoba korzystająca z

profesjonalnej pomocy psychologicznej

1. Podstawowe założenia dotyczące człowieka i

cele psychoterapii w ujęciu

•

psychoanalitycznym

•

behawioralno-poznawczego

•

psychologii humanistycznej

•

podejścia systemowego

•

najważniejsze założenia wspólne-integracja

PSYCHOTERAPIA W PODEJŚCIU

PSYCHOANALITYCZNYM

• Cel- zmiana właściwości wewnątrzpsychicznych człowieka

– stąd poprawa samopoczucia ustąpienie objawów, zmiana

funkcjonowania

• Warunki realizacji-

• uwolnienie tłumionych uczuć
• Wgląd
• Zmiana interpersonalnych umiejętności utrwalonych w relacjach

wczesnodziecięcych

• Nabycie zdolności odróżniania rzeczywistości od fantazji

• Techniki (

swobodne skojarzenia, klaryfikacja i konfrontacje.

interpretacje, analiza i interpretacja oporu

• PSYCHOTERAPIA – to zmiana osobowości której

zakres jest wyznaczony interpretacją terapeuty na

temat uczuć , doświadczeń i zachowań ujawnianych

przez pacjenta

PSYCHOTERAPIA

BEHAWIORALNO-POZNAWCZA

• wszelkie zachowania są efektem uczenia się
CEL –wytworzenie akceptowanych i przystosowawczych reakcji na

bodźce, które doprowadziły do objawów chorobowych.

Przewarunkowanie najczęściej dotyczy wyciszenia lęku związanego z

określonymi zachowaniami

• Zachowanie uwarunkowane okolicznościami, w których żyje stąd

uczenie kontrolowania okoliczności tak by usunąć zachowania

nieprzystosowane

Techniki –

• (trening relaksacyjny, systematyczna desensytyzacja, techniki

ekspozycyjne, trening asertywności,

• Psychoterapia- zmiana irracjonalnych przekonań

dotyczących siebie

lub/i świata

• (ludzie powinni spełniać nasze potrzeby, ludzkie szczęście zależy od

przyczyn zewnętrznych

Albert Ellis- Rational Emotive Behavior

Therapy /REBT/

• ABC teorii REBT

• A- ACTIVATING EVENTS AND EXPERIENCES EVENTS

/

Wydarzenia aktywizujące

• C- CONSEQUENCES/

• zdrowe= poczucie żalu, zawodu, frustracji

• lub niezdrowe takich jak poczucie poważnego zagrożenia,

depresja, złość, użalanie się nad sobą

• mogą – sytuacje naprawić lub zaakceptować

• Lub działać autodestrukcyjnie nic nie robiąc lub pogarszając

• B /BELIEFS/ -To co decyduje o kierunku C

• D- disputing (dysputa wewnętrzna)

• Effective new Philosophies, emotions and behaviors

Wymiary zdrowia psychicznego

A. Ellisa /Rational-emotive therapy/

1. postępuje w zgodzie z własnymi potrzebami stawiając je na

pierwszym miejscu aczkolwiek respektując potrzeby innych

2. stara się o dobre kontakty z innymi, kontakt z ludźmi sprawia

mu przyjemność

3. jest autonomiczny- odpowiedzialny za własne życie
4. jest tolerancyjny- daje innym prawo do błędów
5. akceptacja dwuznaczności i niepewności
6. giętkość myślenia /otwartość na zmiany/
7 jest rozumowo obiektywne i racjonalne
8. jest zaangażowany- dąży do lepszego życia,
9. podejmowanie ryzyko
10. akceptują siebie w pełni i bezwarunkowo
11. ludzie dobrze przystosowani poszukują w życiu przyjemności

zarówno doraźnej jak i przyszłej

12. akceptacja faktu, że perfekcjonizm jest wartością niemożliwą

do osiągnięcia -

13. przyjmowanie odpowiedzialności za własne trudności

PSYCHOTERAPIA HUMANISTYCZNA

Zachowanie człowieka jest motywowane potrzebą rozwoju i

zaspokojenia własnych potrzeb.

Doświadczenia są podstawą do kształtowania własnego Ja,

świata, rzeczywistości.

• Ważność potrzeby samoakceptacji – i w celu jej

zaspokojenia jednostka może kierować się oczekiwaniami

otoczenia odstępując od korzystania z własnych

doświadczeń. „samoakceptacja warunkowa” Źródłem

patologii jest rozbieżność między doświadczeniami

organizmicznymi wynikającymi z tendencji do samorozwoju

a doświadczeniami innych przeżywanych jako wlasne Ja.

Zmiana ma polegać na zwiększeniu świadomości pacjenta i na

uzyskaniu możliwości kierowania się w wyborze celów i

sposobów działania własnymi doświadczeniami

organizmicznymi

PSYCHOTERAPIA HUMANISTYCZNA

Zmiany oczekiwane w procesie psychoterapii (Greenberg)

• Rozpoznanie własnego sposobu funkcjonowania

• Samoakceptacja

• Umocnienie samego siebie

• Zrozumienie i akceptacja innych

• Tworzenie nowych znaczeń

Niezbędnym i WYSTARCZAJACYM warunkiem zmiany jest

nawiązanie z klientem relacji = odpowiedni stosunek do

klienta charakteryzujący się

• Empatią

• Bezwarunkową akceptacją

• Autentyzmem

LOGOTERAPIA FRANKLA

• Twórca koncepcji nerwicy noogennej, której źródłem jest pustka

egzystencjalna czyli utrata sensu życia

• przejawia się jako rozpacz i utrata nadziei z powodu poczucie

braku intencjonalności własnych poczynań i wartości życia

• .

• Pierwotna siła człowieka to dążenie do spełnienia się w

świecie rozumiane jako transcendencja siebie samego,

– znajdująca wyraz w próbach stawiania czoła coraz to nowym

zadaniom i trudnościom, które wynikają zarówno z własnej

aktywności jak i są zrządzeniem losu

Transcendencja siebie dokonuje się także przez miłość,

zdolność obdarowywania nią drugiego człowieka – co nie jest

możliwe w nerwicy gdy są zahamowane dążenia rozwojowe,

a poczucie pustki i bezsensu życia

• Interpretacja zdarzeń życiowych jako bezsensownych i

przypadkowych budzi lęk, niepokój, cierpienia psychiczne i

fizyczne.

PSYCHOTERAPIA SYSTEMOWA

POSTĘPOWANIE CZŁOWIEKA MOŻE BYĆ ZROZUMIAŁE

TYLKO W KONTEKŚCIE WARUNKÓW W JAKICH ŻYJE

–

człowiek jest elementem systemu

Oczekiwane zmiany-
• zmiana struktury rodziny ( zaburzone triady, delegowanie

dzieci do zadań niezrealizowanych przez rodziców, niejasne
granice, utrudnione oddzielanie się)

• Systemu komunikacji (podwójny przekaz treść i informacja

o relacji)

• Zasady regulujące funkcjonowanie rodziny
Postępowanie terapeutyczne-terapeuta formułuje hipotezy,

których celem jest zidentyfikowanie czynników
podtrzymujących patologię rodziny