MORZE BAŁTYCKIE
MORZE BAŁTYCKIE
Elementy wybrzeża
Elementy wybrzeża
Wybrzeże
Wybrzeże
Wybrzeże
Wybrzeże
- wąski pas po obu
- wąski pas po obu
stronach linii brzegowej, zarówno od
stronach linii brzegowej, zarówno od
strony lądu jak i strony morza, na
strony lądu jak i strony morza, na
który ma wpływ rzeźbotwórcza
który ma wpływ rzeźbotwórcza
działalność mórz i oceanów (m.in. Fal
działalność mórz i oceanów (m.in. Fal
morskich, pływów, prądów
morskich, pływów, prądów
przybrzeżnych).
przybrzeżnych).
PÓŁWYSEP
PÓŁWYSEP
Półwysep
Półwysep
– część lądowej powierzchni
– część lądowej powierzchni
Ziemi wysunięta w stronę zbiornika
Ziemi wysunięta w stronę zbiornika
wodnego (np. morza lub jeziora),
wodnego (np. morza lub jeziora),
otoczona z trzech stron wodą. Miejsce,
otoczona z trzech stron wodą. Miejsce,
w którym półwysep łączy się z główną
w którym półwysep łączy się z główną
częścią lądu nazywane jest jego
częścią lądu nazywane jest jego
nasadą, a miejsce najdalej wysunięte w
nasadą, a miejsce najdalej wysunięte w
wodę to przylądek. Wąski, ale niezbyt
wodę to przylądek. Wąski, ale niezbyt
duży półwysep nazywany jest
duży półwysep nazywany jest
cyplem
cyplem
.
.
WYSPA
WYSPA
Wyspa
Wyspa
– każdy z trwałych fragmentów
– każdy z trwałych fragmentów
lądowej powierzchni Ziemi, który jest
lądowej powierzchni Ziemi, który jest
otoczony ze wszystkich stron wodą oraz
otoczony ze wszystkich stron wodą oraz
jest mniejszy powierzchniowo od
jest mniejszy powierzchniowo od
Australii. Wyspy istnieją więc na rzekach,
Australii. Wyspy istnieją więc na rzekach,
jeziorach,
jeziorach,
stawach
stawach
, morzach i oceanach.
, morzach i oceanach.
Za wyspy nie uznaje się ruchomych ławic
Za wyspy nie uznaje się ruchomych ławic
piaszczystych, ani obszarów lądu
piaszczystych, ani obszarów lądu
zalewanych podczas przypływów.
zalewanych podczas przypływów.
CIEŚNINA
CIEŚNINA
Cieśnina
Cieśnina
– zwężenie obszaru
– zwężenie obszaru
wodnego, łączące dwa akweny
wodnego, łączące dwa akweny
(oceany, morza lub jeziora), a
(oceany, morza lub jeziora), a
rozdzielające dwa obszary lądowe.
rozdzielające dwa obszary lądowe.
Szeroką cieśninę morską, zwłaszcza
Szeroką cieśninę morską, zwłaszcza
oddzielającą wyspę od kontynentu
oddzielającą wyspę od kontynentu
określa się mianem kanału
określa się mianem kanału
morskiego.
morskiego.
ZATOKA
ZATOKA
Zatoka
Zatoka
– część zbiornika wodnego
– część zbiornika wodnego
(oceanu, morza, jeziora) wcinająca
(oceanu, morza, jeziora) wcinająca
się w ląd, ograniczona często od wód
się w ląd, ograniczona często od wód
otwartych przylądkami lub małymi
otwartych przylądkami lub małymi
wyspami, przy czym rozmiary i
wyspami, przy czym rozmiary i
kształt tego akwenu nie mają
kształt tego akwenu nie mają
większego znaczenia.
większego znaczenia.
ARCHIPELAG
ARCHIPELAG
Archipelag
- grupa wysp położonych
blisko siebie, najczęściej o wspólnej
genezie i podobnej budowie
geologicznej. Ze względu na ułożenie
wysp można wyróżnić roje wysp -
archipelagi składające się z bezładnie
rozmieszczonych niedużych wysp oraz
łańcuchy wysp, w których wyspy
rozmieszczone są rzędem obok siebie.
PRZESMYK
PRZESMYK
Przesmyk
Przesmyk
- wąski pas lądu łączący dwa
- wąski pas lądu łączący dwa
większe obszary lądowe, oddzielający od
większe obszary lądowe, oddzielający od
siebie dwa morza lub oceany. Przesmyki
siebie dwa morza lub oceany. Przesmyki
stanowią najkorzystniejsze miejsca do
stanowią najkorzystniejsze miejsca do
budowy kanałów dla żeglugi morskiej,
budowy kanałów dla żeglugi morskiej,
np. Kanał Panamski zbudowany został w
np. Kanał Panamski zbudowany został w
Przesmyku Panamskim czy Kanał
Przesmyku Panamskim czy Kanał
koryncki w Przesmyku Korynckim.
koryncki w Przesmyku Korynckim.
MORZE ŚRÓDLĄDOWE
MORZE ŚRÓDLĄDOWE
Morze śródlądowe
Morze śródlądowe
(morze śródziemne) -
(morze śródziemne) -
morze otoczone prawie ze wszystkich
morze otoczone prawie ze wszystkich
stron powierzchnią lądową, połączone z
stron powierzchnią lądową, połączone z
oceanem jedynie poprzez wąskie
oceanem jedynie poprzez wąskie
cieśniny. Morza śródlądowe dzielimy na
cieśniny. Morza śródlądowe dzielimy na
morza międzykontynentalne - np. Morze
morza międzykontynentalne - np. Morze
Śródziemne, Morze Czarne, oraz morza
Śródziemne, Morze Czarne, oraz morza
wewnątrzkontynentalne
wewnątrzkontynentalne
(śródkontynentalne) - np. Morze
(śródkontynentalne) - np. Morze
Bałtyckie.
Bałtyckie.
MORZE PRZYBRZEŻNE
MORZE PRZYBRZEŻNE
Morze przybrzeżne
Morze przybrzeżne
(
(
Morze
Morze
marginalne) – akwen oceaniczny w
marginalne) – akwen oceaniczny w
pobliżu kontynentu, odcięty od
pobliżu kontynentu, odcięty od
otwartego oceanu łukiem
otwartego oceanu łukiem
wyspowym, wypełnianym
wyspowym, wypełnianym
osadami
osadami
morskimi
morskimi
i lądowymi, które są
i lądowymi, które są
fałdowane w miarę zbliżania
fałdowane w miarę zbliżania
się łuku
się łuku
wyspowego do kontynentu
wyspowego do kontynentu