Nadciśnienie
w ciąży

Dr n med. Piotr Hincz
III Katedra Ginekologii i Położnictwa UM w Łodzi
Klinika Medycyny Matczyno-Płodowej i Ginekologii

• Występuje w około 7-10% wszystkich ciąż

– 70% stan przedrzucawkowy (PE)-

rzucawka (Ec)

– 30% nadciśnienie przewlekłe

• Rzucawka – 0,05%

• 10% wszystkich porodów przedwczesnych
• ~ 20% zgonów matek!!

Nadciśnienie w ciąży-
wstęp

• Nadciśnienie przewlekłe

• Preeklampsja-eklampsja

• Preeklampsja nałożona na

nadciśnienie przewlekłe lub chorobę

nerek

• Nadciśnienie ciążowe

(rozpoznanie podczas ciąży)

• Nadciśnienie przemijające

(rozpoznanie

dopiero po ciąży)

Nadciśnienie w ciąży-
klasyfikacja

Definiowane jako nadciśnienie

zdiagnozowane

•

Przed ciążą

•

Przed 20 tyg. ciąży

•

Podczas ciąży i nie ustępujące

po jej
zakończeniu

Nadciśnienie przewlekłe

• Ciśnienie tętnicze

– Skurczowe >140
– Rozkurczowe >90
– Brak białkomoczu
– ~ 25% przechodzi w preeklampsję

Nadciśnienie ciążowe -
kryteria

Starsze kryteria nadciśnienia
ciążowego

• Wzrost RR o 30/15 w stosunku do

wartości wyjściowych

• Obecnie nie stosowane, gdyż:

• 73% ciężarnych wartości RR

skurczowego >30 mm

• 57% wartości RR rozkurczowego >20mm

Nadciśnienie ciążowe

Rozpoznanie

nadciśnienia ciążowego:

• Stwierdzone po raz pierwszy po połowie ciąży
• Brak białkomoczu
• Rozpoznanie chwilowe, ostateczna diagnoza

dopiero po porodzie/połogu

Jeżeli nie dojdzie do rozwoju PE i
• RR powróci do wartości prawidłowych do 12

tygodnia po porodzie –

nadciśnienie

przemijające

.

• RR podwyższone również po połogu –

nadciśnienie przewlekłe.

Nadciśnienie ciążowe

• Występuje po 20 tyg. ciąży (wcześniej w

przypadki ciążowej choroby
trofoblastycznej)

• Podwyższone wartości RR + białkomocz
• Występowanie obrzęków nie jest częścią

kryteriów diagnostycznych

Preeklampsja-eklampsja

EPH Gestoza

 Ciśnienie tętnicze

- skurczowe >140
- rozkurczowe >90

 Białkomocz definiowany jako wydalanie

z moczem
- 0,3g białka lub więcej w 24-godzinnej
zbiórce moczu
- +2 (test paskowy) lub więcej w
przypadkowej zbiórce moczu

Preeklampsja-eklampsja

Kryteria diagnostyczne

• Umiarkowana PE
• Ciężka PE

Preeklampsja-eklampsja

Klasyfikacja

RR skurczowe >160, rozkurczowe >110
Białkomocz: >5g w 24-godzinnej zbiórce

moczu (pwyżej 3+ w teście paskowym)

Skąpomocz: <400ml w 24godz
OUN: zaburzenia widzenia (mroczki), ból

głowy, pobudzenie

Obrzęk płuc
Ból w nadbrzuszu lub prawym górnym

kwadrancie: wskazuje zazwyczaj na
objawy wątrobowe

Preeklampsja-eklampsja

Ciężka - kryteria

Wykładniki upośledzenia funkcji

wątroby

Trombocytopenia: <100,000
IUGR
Malowodzie

Preeklampsja-eklampsja

Ciężka - kryteria

Nadciśnienie bez białkomoczu < 20tygodnia:

 Pojawienie się białkomoczu po 20 tygodniu

Hypertension and proteinuria < 20 weeks

:

 Nagły wzrost białkomoczu
 Nagły wzrost RR u pacjentek z

wyrównanym nadciśnieniem

 Trombocytopenia (<100,000 cells/mm3)
 Podwyższone wartości enzymów

wątrobowych

Preeklampsja-eklampsja
nałożona na nadciśnienie
tętnicze

Klasyfikacja

Jest to wystąpienie podwyższonego
ciśnienia podczas ciąży lub w okresie
pierwszych 24 godz. po porodzie bez
innych objawów preeklampsji lub
przewlekłego nadciśnienia.

Nadciśnienie tętnicze
przemijające

Preeklampsja-eklampsja

• Patofizjologia
• Obraz kliniczny

- objawy

- badania laboratoryjne

• Różnicowanie
• Leczenie
• Czynniki ryzyka
• Zapobieganie, możliwości predykcji

Preeklampsja-eklampsja

Patofizjologia

Podczas prawidłowej ciąży dochodzi do
wielu
fizjologicznych zmian.

Układ krążenia:

- wzrost objętości osocza (50%)
- wzrost pojemności minutowej serca (40-
50%)
- obniżenie czułości naczyń
- zmniejszenie oporów układowych

Krążenie maciczno-łożyskowe

- zmniejszony opór tętnic spiralnych
- zmniejszona czułość tętnic spiralnych

PE- patofizjologia

• wzrost objętości krwi jest nieznaczny
• wzrasta układowy opór naczyniowy (SVR)
• RR jest z definicji podwyższone
• obserwuje się zwiększoną oporność presyjną

naczyń na niektóre hormony wazoaktywne

W PE brak jest fizjologicznych zmian
charakterystycznych dla ciąży:

PE- patofizjologia

• Nieprawidłowa inwazja trofoblastu
• Zaburzenia krzepnięcia
• Uszkodzenie śródbłonka naczyń
• Nieprawidłowa adaptacja układu krążenia
• Czynniki immunologiczne
• Predyspozycja genetyczna
• Niedobory pokarmowe lub nadmiar

niektórych czynników

Teorie rozwoju preeklampsji:

PE- patofizjologia

Według Friedman i wsp. czynnikiem sprawczym jest brak
właściwego przekształcenia tt macicznych pogarsza
przepływu w krążeniu maciczno-łożyskowym. Powoduje
to obniżenie perfuzji łożyska a w rezultacie do uwolnienia
czynników indukujących uszkodzenie śródbłonka naczyń
(być może rolę tę pełnią wolne rodniki).

PE- patofizjologia

• Uważa się, że u podłoża objawów

klinicznych PE leży skurcz naczyniowy;
powoduje on wzrost oporu dla przepływu
krwi i tym samym nadciśnienie tętnicze

• Skurcz naczyniowy i współistniejące

uszkodzenie śródbłonka naczyń powoduje
zwiększoną przepuszczalność naczyń wraz
z niedotlenieniem otaczających tkanek -
krwotoki, martwica i inne uszkodzenia
narządowe

PE- patofizjologia

Substancje wytwarzane przez
śródbłonek naczyniowy:

• tlenek azotu - NO (EDRF) rozkurcz

naczyń

• prostacyklina - PGI 2
• tromboxan A - TXA 2

skurcz naczyń

• endotelina-1 (Et-1)

PE- patofizjologia

Uszkodzenie śródbłonka

Uszkodzenie śródbłonka

naczyniowego

naczyniowego

•

zwiększenie produkcji i uwalniania endotelin

•

zwiększenie uwalniania tromboxanu

•

hamowanie uwalniania prostacykliny

•

hamowanie uwalniania tlenku azotu

• SKURCZ NACZYŃ

KRWIONOŚNYCH

PE- patofizjologia

• W odróżnieniu od nadciśnienia tętniczego

przewlekłego, w którym podwyższenie RR
stanowi istotny czynnik patogenetyczny, w
gestozie wzrost RR sygnalizuje istnienie
choroby podstawowej

• W PE często obserwuje się zagęszczenie

krwi

• Obserwuje się także zmiany w nerkach,

wątrobie

PE- patofizjologia

Choroba matki przejawia się:

• Uogólnionym skurczem naczyń
• Stresem oksydacyjnym i uogólnioną

„pro-zapalną” odpowiedzią
organizmu

• Aktywacją układu koagulologicznego
• Zmianami niedokrwiennymi

PE- patofizjologia

Serce:

Generalnie nie

Generally

unaffected; cardiac decompensation in

the presence of preexisting heart disease.

Kidney:

Renal lesions (glomerular

endotheliosis); GFR and renal blood flow

decrease; hyperuricemia; proteinuria may

appear late in clinical course;

hypocalciuria; alterations in calcium

regulatory hormones; impaired sodium

excretion; suppression of renin

angiotensin system.

PE- patofizjologia

Coagulation System:

Thrombocytopenia; low antithrombin III;

higher fibronectin.

Liver:

HELLP syndrome (hemolysis,

elevated ALT and AST, and low platelet

count).

CNS:

Eclampsia is the convulsive phase of

preeclampsia. Symptoms may include

headache and visual disturbances,

including blurred vision, scotomata, and,

rarely, cortical blindness.

PE- patofizjologia

Preeklampsja-eklampsja

Czynniki ryzyka

Czynnik

RR

Nieródki

3:1

Wiek > 40

3:1

Rasa czarna

1.5:1

Nadciśnienie

przewlekłe

10:1

Choroby nerek

20:1

Zespół

antyfofolipidowy

10:1

Preeklampsja – czynniki
ryzyka

Czynnik

RR

Wywiad rodzinny

5:1

Cukrzyca

2:1

Ciąża bliźniacza

4:1

Preeklampsja – czynniki
ryzyka

Preeklampsja-eklampsja

Zapobieganie

• Dieta wysokobiałkowa lub niskosodowa
• Suplementacja pokarmowa

- wapń
- magnez
- cynk
- olej z wiesiołka lub z ryb

• Leki przeciwnadciśnieniowe, także

diuretyki

• Inne

- niskie dawki aspiryny
- dipirydamol
- heparyna

PE- prewencja

Suplementacja wapniem

• Zaobserwowano zmniejszone wydzielanie

wapnia z moczem w przypadkach preeklampsji
a także na kilka tygodni przed jej wystąpieniem

• Wykazano nieprawidłowy wewnątrzkomórkowy

metabolizm wapnia w płytkach oraz krwinkach
czerwonych w przypadkach preeklampsji

• W badaniach epidemiologicznych wykazano

odwrotną zależność pomiędzy ilością wapnia w
pożywieniu a częstością preeklampsji

PE- prewencja

Suplementacja wapniem
(dawka 1500-2000mg/d)

• Przeprowadzono 7 randomizowanych badań,

zarówno w grupie niskiego ryzyka jak i w
grupie wysokiego ryzyka (dodatni test obrotowy
lub zwiększona wrażliwość na wlew
angiotensyny II).

• Badania te sugerują, że suplementacja wapniem

zmniejsza całkowitą częstość występowania
nadciśnienia w ciąży,

z zaznaczoną tendencją

do redukcji odsetka preeklampsji

PE- prewencja

Aspiryna

• Farmakologiczne podejście do odwrócenia

niekorzystnego stosunku
tromboksan/prostacykliny

• Aspiryna blokuje syntezę prostaglandyn

poprzez nieodwracalną acetylację i
inaktywację cyklooksygenazy

• Płytkowa cyklooksygenaza jest bardziej

wrażliwa na zablokowanie małymi dawkami
aspiryny (<80mg) niż śródbłonkowa
(acetylacja płytek w krążeniu wrotnym)

PE- prewencja

Aspiryna

• W kilku prospektywnych badaniach wykazano,

że zastosowanie aspiryny u ciężarnych z grupy
wysokiego ryzyka zmniejsza częstość
występowania nadciśnienia w ciąży, IUGR
oraz porodu przedwczesnych

• Tylko w dwóch badaniach (Hauth i wsp. oraz

Sibai i wsp.) w analizie uwzględniono
pierwiastki

PE- prewencja

Aspiryna

• Hauth i wsp. - 604 ciężarne randomizowane

w 24tyg. ciąży; częstość występowania
preeklampsji istotnie niższa w grupie
otrzymującej aspirynę

• Sibai i wsp. - badania wieloośrodkowe na

grupie 2985 ciężarnych randomizowanych w
okresie 13-26tyg. ciąży; częstość
występowania preeklampsji zmniejszona o
26%

Pomimo obniżenia częstości preeklampsji, wyniki
położnicze nie różniły się

PE- prewencja

Aspiryna

Największe przeprowadzone badania -

CLASP

• 9364 ciężarne, z których 28% pierwiastki

(randomizowane pomiędzy 12-32tyg)

• Nie stwierdzono różnic pomiędzy

grupami dotyczących częstości
preeklampsji, IUGR, zgonów
okołoporodowych oraz oddzielenia
łożyska

PE- prewencja

• Stosowanie niskich dawek aspiryny jest

nieefektywne w grupie pacjentek o

niskim ryzyku rozwoju choroby

• Suplementacja wapniem w dawce

2,0g/dobę również jest nieskuteczna

• Nie ma jednak dowodów, że stosowanie

takich sposobów prewencji jest

szkodliwe dla matki/płodu

• Najnowsze badania z zastosowaniem

antyoksydantów (1,000mg VitC i 400mg

VitE).

PE- prewencja; ACOG

• Średnie ciśnienie tętnicze (MAP) w II

trymestrze ciąży 85-90mmHg

• Test obrotowy w 28-32tyg. ciąży
• Połączenie ww. wymienionych
• Infuzja angiotensyny II w 26-30tyg.
• Ocena przepływów naczyniowych w tt.

macicznych i pępowinie pomiędzy 18-26tyg.

• Oznaczanie poziomów fibronektyny, AT-III

PE- predykcja

Preeklampsja-eklampsja

Obraz kliniczny

- objawy
- badania laboratoryjne

• Zaburzenia widzenia typowe dla PE to

błyski oraz mroczki; uważa się, że są one
związane ze skurczem naczyń
mózgowych

• Bóle głowy- czołowe lub migreno-

podobne; nie istnieje jednak żaden typ
charakterystyczny dla PE.

• Ból w nadbrzuszu spowodowany przez

obrzęk wątroby – napięcie torebki. Ból
może nagle się rozwinąć, o nasileniu od
umiarkowanego do silnego.

Preeklampsja- objawy

• Umiarkowane obrzęki kończyn dolnych

są powszechnie spotykane w czasie
ciąży

• Gwałtowne nasilenie obrzęków lub

obrzęki nie mające związku z pozycją
ciała mogą być sygnałem zwiastującym
rozwój PE.

• Ta teoria „sygnałowa” jest jednak

kontrowersyjna i nagłe pojawienie się /
nasilenie obrzęków zostało usuniete z
większości kryteriów diagnostycznych
PE

Preeklampsja- objawy

Pacjentki z objawami nadciśnienia przed

ukończeniem 20 tygodnia ciąży:

• Te same badania jak w przypadku

pacjentek z grupy wysokiego ryzyka bez
objawów nadciśnienia

• Badanie ultrasonograficzne w celu

właściwego datowania wieku ciążowego
oraz oceny wielkości płodu

Preeklampsja- badania
lab

Pacjentki z grupy wysokiego ryzyka i

prawidłowym RR:

• Hematokryt

• Hemoglobina

• Poziom kwasu moczowego w surowicy

• Jeżeli więcej niż ślad białka w moczu (1+

w teście paskowym) należy wykonać

dobową zbiórkę moczu i ocenę

całkowitego białkomoczu oraz kreatyniny

• Właściwe datowanie ciąży i ocena

wielkości płodu

• „Wyjściowe” badanie ultrasonograficzne

pomiędzy 25-28 tygodniem ciąży

Preeklampsja- badania
lab

Pacjentki z nadciśnieniem po połowie

ciąży:

• Ocena ilościowa bialkomoczu
• Hemoglobina, hematokryt, PLT
• Kreatynina, kwas moczowy oraz

transaminazy

• Poziom białka w surowicy, LDH, pełna

morfologia, koagulogram całkowity

Preeklampsja- badania
lab

• Udokumentowane nadciśnienie przed

koncepcją lub poniżej 20 tygodnia ciąży

przemawia za

nadciśnieniem

przewlekłym

(pierwotnym lub

wtórnym).

• Nadciśnienie pojawiające się pomiędzy

20-28 tygodniem może być objawem

wczesnej PE, nadciśnieniem

przemijającym

lub nierozpoznanym

nadciśnieniem przewlekłym

.

Preeklampsja-
różnicowanie

• Thrombotic Thrombocytopenic

Purpura (TTP)

• Hemolytic Uremic Syndrome

(HUS)

• Acute Fatty Liver of Pregnancy

(AFLP)

Preeklampsja-
różnicowanie

Preeklampsja-eklampsja

Leczenie

Stan przedrzucawkowy -
postępowanie

• Ciężarne powinny być hospitalizowane

dla oceny ich stanu oraz stanu płodu

• Ciężarne w terminie okołoporodowym

powinny mieć indukowany poród

• Kontrowersje dotyczą postępowania w

ciąży <37tyg., a zwłaszcza konieczności
dłuższej hospitalizacji, stosowania
leków hipotensyjnych czy leków
uspokajających

Łagodna postać preeklampsji

• monitorowanie ciśnienia krwi (4x/d)
• codzienny pomiar masy ciała, kontrola

obrzęków

• wywiad w kierunku objawów zagrażającej

rzucawki (bóle głowy, zaburzenia widzenia,
bóle w nadbrzuszu)

• Badania laboratoryjne obejmują ocenę:

- białkomoczu, Hct oraz PLT co 2-gi dzień
- próby wątrobowe 1-2x/tydz
- kreatyniny, kwasu moczowego

Stan przedrzucawkowy -
postępowanie

Ocena ciężarnej

Stan przedrzucawkowy -
postępowanie

Ocena płodu

• FMC 1x/d
• NST 1x/d
• BPP 2x/tydz
• przepływy naczyniowe (UMB, MCA)
• ocena wzrostu płodu co 14 dni
• AFI

• Jeżeli uzyska się normalizację/stabilizację RR
• Nie stwierdza się białkomoczu
• Brak objawów zagrażającej rzucawki
• Ciąża <37tyg.

Stan przedrzucawkowy -
postępowanie

Można rozważyć dalszą obserwację pacjentki
w warunkach ambulatoryjnych

Poród=40tyg.

Ocena stanu matki
Ocena stanu płodu

<37tyg.

Stan stabilny
Niepodatna szyjka

37tyg.

•Podatna szyjka

•Zagrożenie płodu

•Zaburzenia widzenia

•Częste bóle głowy

Tak

MgSO

4

, poród

•Przetrwałe nadciśnienie

•Przetrwały białkomocz

•Nieprawidłowe wyniki lab.

•Nieprawidłowy wzrost płodu

•Pacjent „niepewny”

Tak

Nie

Hospitalizacja

Ambulatorium
RR w domu
Białkomocz 1x
2xtydz. ocena

Łagodna postać PE - postępowanie

• Wiąże się ze zwiększoną matczyną

chorobowością i umieralnością

• Ciężarne powinny być rozwiązywane gdy

wiek ciążowy >34tyg

• Poniżej 34tyg poród bezdyskusyjny gdy

- PROM
- IUGR (<5 percentyla)

Stan przedrzucawkowy -
postępowanie

Ciężka postać preeklampsji

• Kontrowersje gdy ciąża <34tyg.
• Alternatywy:

- poród jako definitywne leczenie niezależnie
od
tygodnia ciąży
- kontynuacja ciąży aż do osiągnięcia
dojrzałości
płuc płodu, wystąpienia objawów zagrożenia
matki lub płodu lub przekroczenia 34tyg
ciąży

Stan przedrzucawkowy -
postępowanie

Ciężka postać preeklampsji

• Według wielu doniesień retrospektywnych

postępowanie zachowawcze poprawia wyniki
położnicze w przedziale ciążowym 27-32tyg.

• Przeprowadzone dotąd 3 badania randomizowane

wykazały, że:
- wydłuża czas trwania ciąży
- zwiększa masę urodzeniową
- obniżą odsetek powikłań neonatologicznych
- obniża czas pobytu w OION

• Nie ma wpływu na odsetek cc, oddzielenia łożyska,

HELLP czy rzucawki

Stan przedrzucawkowy -
postępowanie

Stan przedrzucawkowy -
postępowanie

•

Postępowanie <27tyg najbardziej
kontrowersyjne

•

B. duże zagrożenie dla matki i płodu

•

Każda próba przedłużenia ciąży wymaga
poinformowania ciężarnej o związanym z tym
ryzykiem a także o rokowaniu dla dziecka

•

W wybranych wypadkach możliwa
kontynuacja ciąży przy wdrożeniu
agresywnego postępowania leczniczego

• Ścisła obserwacja stanu matki i płodu
• Leki p-drgawkowe (siarczan

magnezowy)

• Leki hipotensyjne
• Glikokortykoidy?

Stan przedrzucawkowy -
postępowanie

• Ocena stanu matki

- monitorowanie RR
- bilans płynów
- objawy zagrażającej rzucawki
- badania lab.

• Ocena stanu płodu

- NST 2x/d
- FMC 1x/d
- przepływy naczyniowe co 2-gi dz
- biometria, AFI

Stan przedrzucawkowy -
postępowanie

•

Uważa się, że u płodów z ciąż powikłanych
PE występuje przyspieszona akceleracja
dojrzewania płuc

•

Schiff i wsp porównali dojrzałość płuc w
grupie 127 płodów z ciąż powikłanych PE
oraz 127 z ciąż prawidłowych i nie stwierdzili
istotnych różnic

•

W piśmiennictwie anglosaskim zaleca się
stosowanie stymulacji glikortykoidami, gdyż
nie obserwowano żadnych działań ubocznych

Stan przedrzucawkowy -
postępowanie

•Hospitalizacja

•Ocena stanu matki i płodu 1x/24godz.
•Stały wlew iv MgSO

4

•Leki hipotensyjne gdy rozkurczowe RR 110

•Zagrożenie matki

•Ciężka postać IUGR

•Zagrożenie płodu

•>34tyg. ciąży

<27tyg.

27-32tyg.

32-34tyg.

•Sterydy

•Leki hipotensyjne

•Ocena stanu matki i płodu 1xdz

Amniocenteza

Tak

Nie

•Sterydy

•Poród

Poród

Poród

??

Ciężka postać PE - postępowanie

• Hydralazyna jako lek z wyboru

- małe dawki 5-10mg podawane iv co 20-30min
aż
do uzyskania rozkurczowego RR 90-100mmHg
lub całkowitej dawki 30-40mg

• Labetalol jako lek drugiego rzutu

- dawka wstępna 20mg iv, następnie bolusy 20-
50mg iv co 10min (całkowita dawka 300mg)
- stały wlew 2mg/min

• Diazoksyd, nitroprusydek sodu, nitrogliceryna

rzadko są stosowane

PE - leczenie hipotensyjne

• Indukcja porodu

- pacjentki >30-32tyg i
- pacjentki z „przygotowaną” szyjką macicy
(Bishop >7)

• Pozostałe raczej rozwiązanie drogą cc,

ewent. preindukcja PGE

2

• Stosowanie ZOP kontrowersyjne, bo

prowadzi do obwodowego spadku oporu
naczyniowego, a następnie pogorszenia
przepływu maciczno-łożyskowego

Stan przedrzucawkowy - poród

• Hemoliza

- mikroangiopatyczna anemia hemolityczna
(nieprawidłowy obraz krwi, podwyższony
poziom
bilirubiny >1,2mg/dl

• Podwyższone wskaźniki wątrobowe

- wzrost AspAT >72IU/L
- wzrost LDH

• Trombocytopenia

- PLT <100x10

3

/mm

3

Stan przedrzucawkowy -
powikłania

Zespół HELLP

• Częstość występowania 2-12%
• Umieralność okołoporodowa 7,7-60%
• Umieralność matek 0-24%
• Zwiększona chorobowość matek

- ostra niewydolność nerek
- obrzęk płuc
- wysięk w opłucnej
- pęknięcie wątroby

Stan przedrzucawkowy -
powikłania

Zespół HELLP

• Objawy:

- ogólne złe samopoczucie (90%)
- bóle w nadbrzuszu lub prawym
górnym
kwadrancie (65%)
- nudności lub wymioty (50%)
- objawy niespecyficzne, podobne do
infekcji
wirusowej

Stan przedrzucawkowy -
powikłania

Zespół HELLP

•

Nadciśnienie lub białkomocz mogą być
słabo wyrażone lub nieobecne

•

W niektórych przypadkach może występować
cały szereg nieswoistych objawów z których
żaden nie jest swoisty dla PE

•

Postępowanie b. kontrowersyjne, najczęściej
takie jak przy ciężkich postaciach PE

•

HELLP nie jest wskazaniem do
natychmiastowego cc

Stan przedrzucawkowy -
powikłania

Zespół HELLP

• Wystąpienie drgawek lub śpiączki u ciężarnej z

objawami preeklampsji

• Objawy preeklampsji mogą być bardzo nasilone

lub też jedynym objawem może być niewielkie
podwyższenie RR (w prawie 20% przypadków)

• Zazwyczaj znaczący białkomocz
• Bóle głowy, zaburzenia widzenia, bóle nadbrzusza

są najczęstszymi objawami przepowiadającymi

• Drgawki mogą wystąpić w trakcie ciąży (1/2

przypadków), porodu lub w połogu

Rzucawka

• Celem przerwania napadu drgawek MgSO

4

- dawka wstępna 6g w bolusie (15-20min)
- jeżeli nadal drgawki można podać
następną
dawkę 2g w ciągu 3-5min
- po przerwaniu drgawek stały wlew 2g/godz

• Alternatywnie

- diazepam 5-10mg iv
- phenytoina (750-1250mg iv z prędkością
25mg/min

Rzucawka

•

Po przerwaniu napadu drgawek - ocena stanu
pacjentki oraz płodu

•

Gdy stan stabilny - poród

•

Przy zachowanym dobrostanie płodu, w
zależności od przygotowania szyjki macicy
można podjąć próbę porodu drogami i siłami
natury

•

Przed 30tyg ciąży lepiej wykonać cc gdyż:
- przedwczesne oddzielenie łożyska 23%
- asphyxia 65%

Rzucawka

Postpartum Counseling

and Followup

• Counseling for Future Pregnancies

• Risk of recurrent preeclampsia increases

with

• Preeclampsia before 30 weeks (40%)
• Multiparas as compared with nulliparas or

new father

• Risk of recurrent preeclampsia may be

substantially greater in African
Americans.

Remote Prognosis

• Preeclampsia-Eclampsia

• The more certain the diagnosis of

preeclampsia, the lower the prevalence
of remote cardiovascular disorders.

• Preeclampsia-eclampsia in subsequent

pregnancies helps define future risk.

• Gestational hypertension in any

pregnancy increases remote
cardiovascular risk.

„

„

Bezpośrednie położnicze”

Bezpośrednie położnicze”

zgony matek w latach

zgony matek w latach

1991-

1991-

2000;

2000;

przyczyny

przyczyny

Troszynski M.: Maternal Deaths Poland 2000, Warszawa 2001

• Pomiar RR tylko w pozycji siedzącej, z

mankietem na wysokości serca.

• Ucisk na żyłę główną dolną wywierany

przez ciężarną macicę może wpłynąć na

odczyty RR, prowadząc do jego

niedoszacowania.

• Pomiar RR w pozycji lewej bocznej

również może zaniżyć odczyt RR gdyż

mankiet nie jest na wysokości serca.

• Należy umożliwić ciężarnej odpoczynek

w pozycji siedzącej przez 5-10 minut

zanim przystąpi się do pomiaru RR.

Zasady pomiaru RR u
ciężarnych

• Należy odnotować zarówno I fazę

Korotkof’a

(pierwszy dźwięk) jak i V

(zaniknięcie dźwięku) do pomiaru
odpowiednio skurczowego i rozkurczowego
RR

• U około 5% ciężarnych istnieje znacząca

różnica pomiędzy IV fazą (ściszenie) i V fazą
(zaniknięcie) dźwięku, z V fazą sięgającą 0.

• W takiej sytuacji należy odnotować zarówno

IV jak i V fazę (np. 120/80/40)

Zasady pomiaru RR u
ciężarnych