AKADEMIA PODLASKA
Wydział Zarządzania
Katedra Marketingu i Logistyki
PODSTAWY MARKETINGU
Stefan ANTCZAK
WYKŁADY
Temat: DECYZJE MARKETINGOWE
ZAGADNIENIA
1. Pojęcie decydowania i decyzji
2. Racjonalne decyzje marketingowe
3. Wybór problemów marketingowych
LITERATURA
Podstawowa
1. Ricky W.GRIFFIN.
PODSTAWY ZARZĄDZANIA
ORGANIZACJAMI
. PWN, Warszawa 1996.
2. James A. F. STONER, R. Edward FREEMAN,
Daniel R. GILBERT,JR.
KIEROWANIE
. PWE,
Warszawa 2001.
3. L. GARBARSKI, I. RUTKOWSKI, W. WRZOSEK.
MARKETING. Punkt zwrotny nowoczesnej firmy
.
PWE, Warszawa 1996.
LITERATURA
Dodatkowa
1. L. GARBARSKI, I. RUTKOWSKI, W. WRZOSEK.
MARKETING
.
Punkt zwrotny nowoczesnej firmy
.
PWE, Warszawa 1996.
2. E. DULINIEC.
Badania marketingowe w
zarządzaniu przedsiębiorstwem
. PWE, Warszawa
1997.
3.
4. SZTUCKI Tadeusz.
ENCYKLOPEDIA
MARKETINGU. Definicje, zasady, metody.
Agencja
Wydawnicza “Placet”, Warszawa 1998.
LITERATURA
Dodatkowa
1.
DULINIEC E.
BADANIA MARKETINGOWE W
ZARZĄDZANIU PRZEDSIĘBIORSTWEM
. PWE, Warszawa 1997.
2. KRAMER T.
PODSTAWY MARKETINGU
. PWN, Warszawa
1996.
3. KOTLER P.
MARKETING. Analiza, planowanie, wdrażanie i
kontrola.
Gebethner & Ska, 1994.
4. MICHALSKI E.
MARKETING. Podręcznik akademicki.
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003.
5. SZTUCKI T.
ENCYKLOPEDIA MARKETINGU. Definicje,
zasady, metody.
Agencja Wydawnicza “Placet”, Warszawa
1998.
Istota i funkcje promocji
Czym jest
decyzja
?
?
Wprowadzenie
Podejmowanie
decyzji
nierozerwalnie związane jest
z wszelką
aktywnością
człowieka zmierzającą do
osiągania określonego
celu
w
działaniu
Problem
występuje wtedy, kiedy
rzeczywisty stan
spraw
odbiega
od
stanu pożądanego,
często też
problem może być ukrytą
okazją
Przykład:
Problem
skarg klientów dotyczących
opóźnień w realizacji zamówień można też
potraktować jako
okazję
do przeprojektowania
procesów produkcyjnych i obsługi klientów
Najczęściej działania takie związane są z jakąś
organizacją
Wprowadzenie
Odchylenie od dotychczasowych osiągnięć
oznacza,
że
kształt efektywności
organizacji
uległ załamaniu
Odchylenie od planu
oznacza, że nie spełniają się
przewidywania lub oczekiwania kierownictwa firmy
Inni ludzie
często informują kierownictwo firmy o
problemach
Przykłady sytuacji wystąpienia problemu
decyzyjnego
Działalność konkurentów
może też prowadzić do
sytuacji wymagających rozwiązania problemu
Wprowadzenie
•błędne kojarzenie wydarzeń
•błędne przewidywanie wydarzeń
•błędne postrzeganie siebie i własnego wizerunku
Przykłady błędów popełnianych przy identyfikacji
problemów (tzw. pułapki)
Często
problem
definiuje się jako coś, co
zagraża
osiągnięciu
przez firmę jej
celów
, zaś
okazję
jako
coś, co
umożliwia
firmie
przekroczenie
tych
celów
Wg P. Druckera
rozwiązanie problemu
jedynie
przywraca stan normalny, zaś
postęp
jest
wynikiem
wykorzystania okazji
Pojęcie decydowania i decyzji
Wg J. Zieleniewskiego
decydowanie
jest to
dokonywanie nielosowego wyboru
w działaniu; w
ogólnym pojęciu dokonywanie wyboru rozumiane
jest jako
dawanie
z jakiegoś względu
pierwszeństwa jednemu elementowi
zbioru
przed
innymi
Decydowanie
jest szczególnym przypadkiem
wybierania, to znaczy:
« ma prowadzić do jakiegoś
działania
, czyli że w
skład rozpatrywanego zbioru wchodzą
cele
oraz
sposoby (kierunki) działania
« wybór musi być dokonany w sposób
świadomy
na podstawie jakiegoś
nielosowego kryterium
Pojęcie decydowania i decyzji
DECYZJA
jest to akt
świadomego
i
nielosowego
wyboru jednego z rozpoznanych i uznanych za
dopuszczalne kierunki działania
Decyzje kierownicze
są związane z realizacją
podstawowych
funkcji kierowniczych
(
planowania,
organizowania, pobudzania, kontrolowania
) i są
decyzjami w sprawie
celów
oraz
sposobów
działania osoby
, która decyduje, ale także
innych
osób
(są to dwa szczeble decyzji kierowniczych)
Specyfika decyzji kierowniczych
polega na tym, że
ich wykonawcami są
inne osoby
niż te, które
decyzje podejmują
, natomiast
decydent
(
autor
)
powinien
spowodować ich wykonanie
Pojęcie decydowania i decyzji
Decydowanie
to
rozwiązywanie problemów
Według P. Drukera podejmowanie decyzji obejmuje
następujące etapy :
•określenie problemu
•analiza problemu
•wypracowanie możliwych rozwiązań
•wybór najlepszego rozwiązania
•przekształcenie wybranego rozwiązania w
skuteczne działanie
Pojęcie decydowania i decyzji
Według H. A. Simona podejmowanie decyzji
obejmuje takie etapy jak:
•rozpoznanie problemu
•projektowanie działania
•dokonanie wyboru
•dokonanie oceny
Według Stonera i Wankla
Podejmowanie decyzji
oznacza proces
wyboru jakiegoś działania jako
sposobu
rozstrzygnięcia określonego problemu
Pojęcie decydowania i decyzji
Decyzja
jest
świadomym wyborem
jednego z
alternatywnych wariantów działania
,
dokonywanych przez
dyrektorów,
kierowników i menadżerów
w warunkach
dysponowania przez nich niepełną wiedzą o
problemie wymagającym określonego
rozwiązania
Decydowanie
jest szczególną
funkcją
kierowania
występującą w procesie
planowania, organizowania, informowania i
kontroli
działania
wpływającą zarówno na
przygotowanie, jak i regulację działań
związanych z osiągnięciem zamierzonego
celu
Pojęcie decydowania i decyzji
Typy decyzji wg wybranych kryteriów
Kryterium podziału funkcji kierowniczych
•Decyzje
związane z realizacją funkcji
przewidywania i planowania
•Decyzje
związane z realizacją funkcji
organizowania
•Decyzje
związane z realizacją funkcji
rozkazywania
(dzisiaj
motywowania
lub
przewodzenia
)
•Decyzje
związane z realizacją funkcji
koordynowania
•Decyzje
związane z realizacją funkcji
kontrolowania
Pojęcie decydowania i decyzji
Typy decyzji wg wybranych kryteriów
Kryterium
kontekstu decyzyjnego
•Decyzje
podejmowane w kontekście nieciągłym
•Decyzje
podejmowane w kontekście ciągłym
Kryterium
okoliczności
ich podjęcia
•Decyzje
podejmowane dobrowolnie
•Decyzje
problemowe
•Decyzje
kryzysowe
Kryterium
norm postępowania
w opracowaniu treści
•Decyzje
programowalne
•Decyzje
nieprogramowalne
Kryterium
struktury
podmiotu podejmującego
•Decyzje
grupowe
•Decyzje
jednoosobowe
Pojęcie decydowania i decyzji
Typy decyzji wg wybranych kryteriów
Kryterium
wiedzy decydenta
•Decyzje
zamknięte
•Decyzje
otwarte
Kryterium
rodzaju rozwiązywanych problemów
(Wg Simona i Nowella)
•Decyzje o
dobrze określonej strukturze
•Decyzje o
nieokreślonej strukturze
•Decyzje o
słabo określonej strukturze
Kryterium
zmienności sytuacji problemowej
•Decyzje
podejmowane w sytuacjach dynamicznych
•Decyzje
podejmowane w sytuacjach statycznych
Pojęcie decydowania i decyzji
Typy decyzji wg wybranych kryteriów
Kryterium
typu wyniku
•Decyzje (gry)
o sumie zerowej
•Decyzje (gry)
o sumie dodatniej
•Decyzje (gry)
o sumie ujemnej
Kryterium
stopnia trudności
sytuacji problemowej
•Decyzje
podejmowane w sytuacjach normalnych
•Decyzje
podejmowane w sytuacjach trudnych
(
stresowych
,
kryzysowych
)
Kryterium
wiedzy decydenta
o przyszłych zdarzeniach
•Decyzje
podejmowane w warunkach pewności
•Decyzje
podejmowane w warunkach ryzyka
•Decyzje
podejmowane w warunkach niepewności
Racjonalne decyzje marketingowe
Czteroetapowy model podejmowania racjonalnych decyzji
Drugi etap wyszukania możliwych rozwiązań (wariantów)
może być dość prosty w większości decyzji
programowanych
, ale nie tak prosty w przypadku
złożonych decyzji
nieprogramowanych
, zwłaszcza w
ograniczonym czasie
Pierwszy etap analizy sytuacji (zbadania sytuacji)
•zdefiniowanie problemu
•ustalenie przyczyn jego powstania
•określenie (uświadomienie) celu podjęcia decyzji
marketingowej
Racjonalne decyzje marketingowe
Czteroetapowy model podejmowania racjonalnych decyzji
Czwarty etap sprawdzenia skutków podjętej decyzji
związany jest z zaplanowaniem sposobu sprostania
wymaganiom i trudnościom, które mogą wystąpić
podczas jej realizacji
Trzeci etap oceny i wyboru najlepszego możliwego wariantu
(rozwiązania)
•rozpatrzeniem realności proponowanych
wariantów
rozwiązań
•określeniem stopnia osiągnięcia zadowalającego
rozwiązania
• możliwymi konsekwencjami dla całej firmy
Racjonalne decyzje marketingowe
Sprawdzenie stopnia przygotowania firmy do wdrożenia
decyzji do praktyki rynkowej to odpowiedź na pytania
(problemy)
•Co się dzieje w środowisku wewnętrznym i
zewnętrznym (otoczeniu) firmy?
•Czy zadania realizowane są zgodnie z planem?
•Czy skuteczność działania poszczególnych
elementów (ludzi) jest zgodna z oczekiwaniami?
•Jak zachowuje się konkurencja oraz jakie
podejmuje przeciwdziałania?
Wybór problemów marketingowych
Metoda analizy SWOT
(
S
trengths and
W
eaknesses,
O
pportunities and
T
hreats)
Mocne i słabe strony
są odnoszone do
firmy i jej
produktów
. Nie mogą one być analizowane w
sposób wyizolowany, lecz powinny być
rozpatrywane w porównaniu do konkurentów. W
takim ujęciu
istotą analizy mocnych i słabych stron
przedsiębiorstwa jest określenie jego pozycji
konkurencyjnej na rynku
Możliwości
(
okazje
)
i zagrożenia działania
są
natomiast odnoszone częściej do
czynników
zewnętrznych
, nad którymi firma nie ma kontroli.
Czynniki te stanowią zazwyczaj o
istocie
atrakcyjności rynku, na którym firma działa lub
zamierza działać
Wybór problemów marketingowych
Metoda portfelowa
to zbiór narzędzi
umożliwiających dokonanie
oceny
różnych
możliwości działania oraz określenie perspektywy
rozwoju firmy
Macierz wzrostu (udziału) w rynku
(bostońska
grupa konsultingowa) określająca sytuację firmy za
pomocą
•wskaźnika wzrostu
(nie jest kontrolowany przez
firmę)
•wskaźnika udziału
w rynku
(kontrolowany przez
firmę)
Portret przedsięwzięć gospodarczych
(firma
General Electric) odwzorowany jest w
przestrzeni
trójwymiarowej
, w której jedna ze współrzędnych
przedstawia
pozycję konkurencyjną firmy
, druga
atrakcyjność branżową
a trzecia odwzorowuje
portret jej przedsięwzięć gospodarczych
Wybór problemów marketingowych
Macierz kierunków polityki gospodarczej
(firma
Shell) wykorzystuje do oceny sytuacji dwie
kategorie o charakterze kompleksowym:
zdolność
konkurencyjną firmy
oraz
rentowność branży
Macierz oceny rynku
(A.D. Little'a) wykorzystuje
kategorie cyklu życia produktu
(4 fazy) oraz
konkurencyjność firmy
(5 pozycji) do analizy
konkretnych sytuacji rynkowej
W macierzy oceny produktu
wykorzystuje się
cykl
życia produktu
, jako czynnik zależny (a więc
kontrolowany) od firmy, stąd
pozycja
konkurencyjna produktu
oraz
zyski
, jakie firma
osiąga z jego sprzedaży, są
regulowane
działaniami podejmowanymi przez nią i jej
konkurentów
Wybór problemów marketingowych
Metoda analizy strukturalnej konkurencji ( M.E.
Porter) wykorzystywana jest przy założeniu, że
pozycja firmy jest
pochodną jego miejsca w
sektorze
lub sektorach, w których zamierza ona
konkurować
i składa się z etapu
•analizy strukturalnej sektorów
•analizy strukturalnej wewnątrz sektora
•analizy strukturalnej wewnątrz grup
strategicznych
•formułowania strategii konkurencji
Podsumowanie
Prowadzenie wszelkiej działalności marketingowej
związane jest z podejmowaniem decyzji
Potrzeba podejmowania decyzji powstaje w
przypadku istnienia sytuacji problemowej (okazji
lub zagrożenia w realizacji zadań, misji i celu firmy)
Decydowanie to szczególny przypadek wybierania
związany z rozwiązywaniem problemów
Przyjmując różne kryteria podziału,
wyszczególniono wiele typów decyzji kierowniczych
w działalności marketingowej organizacji (firmy,
instytucji)
Podsumowanie
Racjonalne podejmowanie decyzji marketingowych
to przemyślany i systematyczny sposób
rozwiązywania problemów rynkowych organizacji
Wybór problemów marketingowych
to identyfikacja
i selekcja wstępnych wariantów decyzyjnych
umożliwiających poprawę sytuacji rynkowej
organizacji (firmy, instytucji)
W identyfikacji i ocenie marketingowych
problemów decyzyjnych wykorzystywana jest
metoda analizy SWOT
oraz
metody portfelowe
PYTANIA I UWAGI?
CZY JUŻ WSZYSTKO
WIEM?
CZY JUŻ WSZYSTKO
WIEM?
Która to jest już godzina?
Która to jest już godzina?
A to świetnie!!!
KONIEC ZAJĘĆ
KONIEC ZAJĘĆ